Συσχέτιση κακοηθειών και αξονικών τομογραφιών
Αμερικανική μελέτη σήμανε συναγερμό για την συσώρευση ακτινοβολίας από τις αξονικές τομογραφίες καθώς σύμφωνα με την μελέτη 5 σε 100 θα μπορούσαν να οφείλονται στην ακτινοβολία του μηχανήματος.
Ειδικοί: «Εξέταση που σώζει ζωές, αλλά δεν πρέπει να παραβλέπονται οι πιθανές βλάβες, να αποφεύγονται οι υπερβολικές δόσεις και η κατάχρηση»
Πόσο υψηλός είναι ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου λόγω της ακτινοβολίας που εκπέμπουν οι αξονικές τομογραφίες; Μια νέα εκτίμηση από ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο (UCSF) υποδεικνύει ότι οι πιο συχνές αξονικές θα μπορούσαν να ευθύνονται για περίπου το 5% του συνόλου των καρκίνων που διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο. Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο έγκριτο περιοδικό JAMA Internal Medicine.
Βρέφη και παιδιά οι πιο ευάλωτοι
Σύμφωνα με τη μελέτη, η ιονίζουσα ακτινοβολία που εκπέμπεται κατά τη διάρκεια αυτών των εξετάσεων – αν και θεμελιώδης για τη σωτήρια διάγνωση πολλών παθήσεων – μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης μελλοντικών όγκων, όπως στους πνεύμονες, τον μαστό, την ουροδόχο κύστη ή τον θυρεοειδή. Τα νεογνά είναι τα πιο ευάλωτα, με εκτιμώμενο κίνδυνο δέκα φορές υψηλότερο σε σχέση με τους ενήλικες.
«Η αξονική μπορεί να σώσει ζωές, αλλά οι πιθανοί κίνδυνοι συχνά παραβλέπονται», επισημαίνει η πρώτη συγγραφέας της μελέτης, Rebecca Smith-Bindman, ακτινολόγος και καθηγήτρια επιδημιολογίας και βιοστατιστικής, καθώς και μαιευτικής, γυναικολογίας και αναπαραγωγικών επιστημών στο UCSF. «Δεδομένης της εκτεταμένης χρήσης στις ΗΠΑ, ενδέχεται να εμφανιστούν διάφοροι καρκίνοι στο μέλλον, αν δεν αλλάξουν οι τρέχουσες πρακτικές».
Οι εκτιμήσεις
Στη μελέτη των ΗΠΑ, που χρηματοδοτήθηκε από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH), προβλέπεται ότι από τις 93 εκατομμύρια αξονικές που έγιναν μόνο το 2023, θα μπορούσαν να προκύψουν περίπου 103.000 περιπτώσεις καρκίνου. Πρόκειται για αριθμό 3 έως 4 φορές υψηλότερο σε σχέση με προηγούμενες εκτιμήσεις, εξηγούν οι συγγραφείς.
Οι εκτιμήσεις των ερευνητών τοποθετούν την αξονική στο ίδιο επίπεδο με άλλους σημαντικούς παράγοντες κινδύνου, όπως η κατανάλωση αλκοόλ και το υπερβολικό σωματικό βάρος. Η μείωση του αριθμού των εξετάσεων και των δόσεων ανά εξέταση θα έσωζε ζωές.
Η αξονική τομογραφία (CT) είναι απαραίτητη και ευρέως χρησιμοποιούμενη για την ανίχνευση καρκίνου και τη διάγνωση πολλών παθήσεων. Από το 2007, ο αριθμός των ετήσιων εξετάσεων έχει αυξηθεί κατά 30% στις ΗΠΑ. Ωστόσο, οι αξονικές εκθέτουν τους ασθενείς σε ιονίζουσα ακτινοβολία, η οποία είναι καρκινογόνος, και είναι γνωστό εδώ και καιρό ότι αυτή η τεχνολογία συνεπάγεται αυξημένο κίνδυνο καρκίνου.
Οι πιο συχνοί όγκοι
Οι ερευνητές ανέλυσαν τα 93 εκατομμύρια εξετάσεις από 61,5 εκατομμύρια ασθενείς στις ΗΠΑ. Ο αριθμός των αξονικών αυξανόταν με την ηλικία, φτάνοντας στο αποκορύφωμά του στους ενήλικες ηλικίας 60-69 ετών. Τα παιδιά αντιστοιχούσαν στο 4,2% των εξετάσεων. Οι ερευνητές εξαίρεσαν τις εξετάσεις που έγιναν τον τελευταίο χρόνο ζωής των ασθενών, καθώς θεωρήθηκε απίθανο να προκαλέσουν καρκίνο.
Οι ενήλικες ηλικίας 50-59 ετών εμφάνισαν τον μεγαλύτερο αριθμό αναμενόμενων όγκων στις προβολές: 10.400 περιπτώσεις στις γυναίκες και 9.300 στους άνδρες. Οι πιο συχνοί όγκοι στους ενήλικες ήταν του πνεύμονα και του παχέος εντέρου, μαζί με λευχαιμία και νεοπλάσματα της ουροδόχου κύστης και του μαστού. Οι πιο συχνοί αναμενόμενοι καρκίνοι στα παιδιά ήταν του θυρεοειδούς, των πνευμόνων και του μαστού.
Ο μεγαλύτερος αριθμός όγκων στους ενήλικες σχετιζόταν με αξονικές της κοιλιάς και της πυέλου, ενώ στα παιδιά με αξονικές του κεφαλιού. Οι προβλεπόμενοι κίνδυνοι ήταν υψηλότεροι στα παιδιά που είχαν υποβληθεί σε αξονική πριν από την ηλικία του ενός έτους.
Πηγή Rainews.it
Επιμέλεια, απόδοση Δημήτριος Φυλακτόπουλος MD PhD 25/4/2025
