Η πρώτη σπουδαία σκηνοθετική απόπειρα του Nolan
*All photos by imdb.com
Ο Christopher Nolan είναι ένας από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες του 21ου αιώνα. Τα τελευταία 15 τουλάχιστον χρόνια έχει κάνει αίσθηση με την ιδιαίτερη και φουτουριστική σκηνοθετική του προσέγγιση, υπογράφοντας εξαιρετικές και δημοφιλείς ταινίες όπως Dunkirk, Inception, καθώς μία από τις καλύτερες προσομοιώσεις κόμικ στην ιστορία του Σινεμά, το The Dark Knight του 2008. Πρόκειται φυσικά για την ταινία η οποία χάρισε το μεταθανάτιο Όσκαρ στον Heath Ledger, ο οποίος υποδύθηκε τον αιώνιο εχθρό του Batman, Joker, σε μία από τις αντικειμενικά συγκλονιστικότερες ερμηνείες στην ιστορία. Η σπουδαία πορεία του Nolan όμως ξεκίνησε αρκετά παλιότερα, κυρίως μέσα από μια ταινία την οποία πολύς κόσμος λησμονεί στις μέρες μας, ίσως λόγω της πολύ μεγάλης επιτυχίας των μεταγενέστερων προσπαθειών του. Το ψυχολογικό θρίλερ "Memento" του 2000 είναι ίσως η πρώτη φορά που το κοινό διακρίνει το τεράστιο ταλέντο και potential του σκηνοθέτη, ένα film του οποίου η πρωτότυπη πλοκή κρατάει τον θεατή σε συνεχή εγρήγορση.
Ο Leonard Shelby πάσχει από μία σπάνια ασθένεια λόγω της οποίας δεν μπορεί να δημιουργήσει καινούριες αναμνήσεις. Γνωρίζει ποιος είναι, το όνομα του και τα στοιχεία του, ωστόσο κάθε καινούρια ανάμνηση ξεθωριάζει στη μνήμη του έπειτα από λίγα μόλις λεπτά. Το τελευταίο πράγμα που θυμάται είναι ο θάνατος της γυναίκας του από έναν ληστή που εισέβαλε στο σπίτι τους. Είναι ο ίδιος ληστής του οποίου το χτύπημα του προκάλεσε την ασθένεια. Για να πορεύεται μέσα στην καθημερινότητα του, έχει γεμίσει το σώμα του με τατουάζ και βγάζει συνεχώς φωτογραφίες ώστε να μη ξεχνάει βασικές λειτουργίες του, καθώς και την προτεραιότητα που δίνει στο να πληρώσει ο δολοφόνος της γυναίκας του για το έγκλημα του. Το θέμα είναι όμως πως ενημερώνει συνεχώς τον περίγυρο του για την κατάσταση του, με αποτέλεσμα οι πιο επιτήδειοι από τους οικείους του να τον βάζουν σε έναν λαβύρινθο από λανθασμένες σκέψεις και ενέργειες, ώστε να ικανοποιήσουν τις προσωπικές τους φιλοδοξίες. Θα τα καταφέρει να πάρει εκδίκηση;
Η κατάσταση του Leonard στην ταινία βασίζεται σε μια πραγματική ασθένεια. Ο όρος της σε ελεύθερη μετάφραση είναι "προοδευτική αμνησία" και ουσιαστικά είναι η αδυναμία σχηματισμού νέων αναμνήσεων, λόγω βλάβης στον ιππόκαμπο του ανθρώπινου εγκεφάλου. Πολλές φορές μάλιστα τα προηγούμενα χρόνια, η αφαίρεση τμημάτων του ιπποκάμπου χρησιμοποιούταν στην ιατρική επιστήμη, ως προς την αντιμετώπιση περιπτώσεων επιληψίας. Η ασθένεια συνιστά την αποτυχία κωδικοποίησης και ανάκτησης νέων αναμνήσεων, με τους παθόντες να μην μπορούν να θυμηθούν το πιο πρόσφατο γεύμα τους, έναν νέο αριθμό τηλεφώνου, ή ακόμα και τις ενέργειες τους πριν από λίγα μόλις λεπτά. Στην πιο διάσημη μελέτη περίπτωσης ατόμου με προοδευτική αμνησία, ο ασθενής αποδείχθηκε ότι ήταν σε θέση να μάθει πώς να ολοκληρώσει έναν λαβύρινθο, παρόλο που δεν είχε καν την ανάμνηση ολοκλήρωσης του αμέσως μετά.
Η σκηνοθεσία του Nolan στο Memento αποτελεί ένα πρώτο δείγμα των τεχνικών που κατά καιρούς θα χρησιμοποιήσει έκτοτε, με τις σκηνές να μπαίνουν σε μια τυχαία σειρά η οποία προκαλεί μια "δημιουργική" σύγχυση στον θεατή, ο οποίος και προσπαθεί να βάλει το story σε μια σειρά. Στο cast της ταινίας συναντάμε στον πρωταγωνιστικό ρόλο τον Guy Pearce (Λος Άντζελες Εμπιστευτικό), την εξαιρετική Carrie Ann Moss (Matrix), τον Mark Boone Junior (Sons of Anarchy), καθώς και τον αγαπημένο Joe Pantoliano, δηλαδή τον Ralph Cifaretto από τους Sopranos.
Το Memento είναι ένα από τα καλύτερα θρίλερ στο είδος του και καταφέρνει με σχετικά χαμηλό budget, λόγω της σκηνοθετικής ιδιοφυίας του Christopher Nolan, να ξεχωρίζει μέχρι και σήμερα. Μαζί με τις σπουδαίες ταινίες που μας προσέφερε ο σκηνοθέτης έκτοτε, το Memento αξίζει κι αυτό το πολύ σημαντικό μερίδιο από τη συνολική αναγνώριση του. Δείτε το trailer εδώ :