Μουσική, κινητήριος δύναμη της φαντασίας και όχι μόνο. Μια ζωή ταξιδεύουμε, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Ήχοι, στίχοι και τίτλοι τραγουδιών μας πηγαίνουν σε άλλα μέρη και εποχές. Δύο λόγια για αυτά και για αυτούς που θα μας πάνε, μέσα από 20 αξέχαστα τραγούδια με χρονολογική σειρά κυκλοφορίας.
LOVE IN PORTOFINO – Dalida (1959)
Στο κοσμοπολίτικο ψαροχώρι Πορτοφίνο μας ταξίδεψε για πρώτη φορά ο Ιταλός Ferdinando ‘Fred’ Buscaglione, μ' ένα τραγούδι του 1958 που συνδυάζει ιταλικούς και αγγλικούς στίχους. Ένα χρόνο αργότερα ο Jacques Larue προσέθεσε γαλλικούς, το ερμήνευσε η εμβληματική Iolanda Cristina Gigliotti που μάθαμε ως Dalida και μαζί με τις μελωδίες μιας άλλης εποχής, μας παρέσυρε χωρίς δεύτερη σκέψη.
STARS FELL ON ALABAMA – Billie Holiday (1959)
Ιστορική πολιτεία της Αμερικής, συνδεδεμένη με τον αγώνα του Martin Luther King και της Rosa Parks κατά του ρατσισμού. Ανάμεσα σε αυτούς που τραγούδησαν για την «καρδιά του Ντίξι» είναι οι Doors το “Alabama song”, οι Lynyrd Skynyrd το “Sweet Home Alabama” και η μεγάλη κυρία της τζαζ Eleanora Fagan, τη γνωρίσαμε ως Billie Holiday ή Lady Day. Το πολυδιασκευασμένο “Stars fell on Alabama” είναι ένα τραγούδι του 1934, το ηχογράφησε το 1957 αλλά κυκλοφόρησε το 1959.
I LEFT MY HEART IN SAN FRANCISCO – Tony Bennett (1962)
Για την τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της Καλιφόρνια, τον Άγιο Φραγκίσκο, δεν θα αναζητήσουμε καλλιτέχνες γιατί έπεσαν στη «μάχη» πάνω από 250, ποιος θα καταφέρει να το κάνει μεγαλύτερη επιτυχία. Το πρωτοτραγούδησε η Claramae Turner το 1954, o Toni Bennett τα κατάφερε καλύτερα το 1962, παρόλο που στη συνέχεια προσπάθησαν κατά σειρά καταξιωμένα ονόματα όπως οι: Frank Sinatra, Brenda Lee, Bobby Darin, Julie London. Dinah Washington, Perry Como, Nancy Wilson, Fats Domino και άλλοι.
VIVA LAS VEGAS – Elvis Presley (1964)
Για την «πρωτεύουσα της διασκέδασης του κόσμου» έχουν αναφερθεί οι: Frank Sinatra, Dean Martin, Barry Manilow, Bee Gees και πολλοί άλλοι. Το πιο χαρακτηριστικό τραγούδι είναι του Elvis Aaron Presley, από το μιούζικαλ του 1964 με τον ίδιο τίτλο, μια από τις πιο διάσημες ταινίες του βασιλιά του ροκ εντ ρολ.
MIDNIGHT TRAIN TO GEORGIA – Gladys Knight & The Pips (1973)
Με μικρότερο ανταγωνισμό σε συμμετοχή καλλιτεχνών ή διασκευή τραγουδιού, η αμερικανική πολιτεία αναγνώρισε το 1979 ως επίσημο τραγούδι της το "Georgia on my mind” του 1930, στην εκτέλεση του Ray Charles από το 1960. Εμείς θα ταξιδέψουμε μ' ένα από τα πιο κλασσικά love songs των 70’s, το “Midnight train to Georgia” του 1973. Η Gladys Knight με το συγκρότημα της The Pips βραβεύτηκαν την επόμενη χρονιά με Grammy στην κατηγορία “Καλύτερη R&B εμφάνιση από ντουέτο ή γκρουπ με φωνητικά”.
VIENNA – Billy Joel (1977)
Επόμενο ταξίδι στην πρωτεύουσα της Αυστρίας, τη Βιέννη. Κυκλοφόρησε το 1977 ως B-side του single “Just the way you are”. Ήταν η πρώτη χρυσή επιτυχία σε πωλήσεις του Αμερικανού στη χώρα του, αποσπώντας 2 βραβεία Grammy το 1978 ως τραγούδι της χρονιάς και καλύτερης ηχογράφησης. Όσο για την καταξίωση του “Vienna” ήρθε με το πέρασμα των δεκαετιών, φέτος είναι από τα πιο στριμαρισμένα τραγούδια του Billy Joel στο Spotify.
28º A L'OMBRE (MONACO) – Francois Maurice (1978)
Δεν έγινε γνωστή η χώρα του Μεξικό, έγινε όμως το κράτος του Μονακό εξαιτίας της αλλαγής των συντελεστών του τραγουδιού. Το κοσμοπολίτικο μικρό πριγκιπάτο της Κυανής Ακτής αγαπήθηκε και μουσικά, χάρη στο Γάλλο τραγουδιστή και στιχουργό Jean Albertini ή Jean-Francois Maurice. Η all time classic ερωτική μελωδία με τους ήχους των τζιτζικιών και της θάλασσας στο ξεκίνημα του, είναι διασκευή του “Mexico” του ιταλικού συγκροτήματος San Diego από το 1978. Την ίδια χρονιά ο Maurice έγραψε στα γαλλικά τους στίχους με τον Didier Barbelivien και έγινε το δέκατο πιο εμπορικό στη χώρα του πουλώντας 150.000 αντίτυπα.
LONDON CALLING – Clash (1979)
Μεταφερόμαστε στην Αγγλία, στα τέλη της δεκαετίας του ’70. Ήταν το 1978 όταν οι Sex Pistols διαλύθηκαν και την επόμενη χρονιά ο μπασίστας τους Sid Vicious μόλις αποφυλακίστηκε, πέθανε από υπερβολική δόση ηρωίνης. Οι Clash ήταν πλέον η μοναδική μεγάλη λονδρέζικη μπάντα του πανκ ροκ ήχου που είχε απομείνει. Το 1979 κυκλοφόρησαν τον τρίτο τους, διπλό δίσκο, με τίτλο “London calling”. Ένα ανεπανάληπτο μίγμα με πανκ, ροκ, ποπ, ρέγκε, ροκαμπίλι, σόουλ και τζαζ στοιχεία που πιστοποίησε την αξία τους και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, αφού έγινε το πιο εμπορικό τους άλμπουμ. Μέσα από αυτό το ομώνυμο τραγούδι, για να «εισβάλουμε» στις παμπ εκείνης της εποχής.
NEW YORK, NEW YORK – Frank Sinatra (1980)
Την έχουν χαρακτηρίσει ως το κέντρο του κόσμου και την πόλη που δεν κοιμάται ποτέ. Η λίστα των καλλιτεχνών που τραγούδησαν για αυτή είναι τεράστια και «ηχηρή», ανάμεσα τους οι: Billie Holiday, Nat King Cole, Ella Fitzgerald, Stevie Wonder, James Brown, Bob Dylan, Bruce Springsteen, Ramones, Lou Reed, Jay Ζ με Alicia Keys. To πιο χαρακτηριστικό όμως τραγούδι θα είναι για πάντα του Francis Albert Sinatra, ή απλά Franky.
RIO – Duran Duran (1982)
Μεγάλη και εδώ η λίστα όσων αναφέρθηκαν στο Ρίο ντε Τζανέιρο. Για τη διάσημη βραζιλιάνικη πόλη του καρναβαλιού και όχι μόνο, οι Duran Duran το 1982 ερμήνευσαν το “Rio”, δίνοντας τον ίδιο τίτλο και στο δίσκο. Οι Βρετανοί δήλωσαν ότι το τραγούδι έχει μεταφορική έννοια και πως με τον τρόπο αυτό εκφράζουν την επιθυμία τους να αναγνωριστούν στην Αμερική. Όσο για το άλμπουμ έγινε ο τρίτος πιο εμπορικός τους, με σχεδόν 3 εκ. αντίτυπα.
PUERTO RICO – Vaia Con Dios (1987)
Το τραγούδι που «πετά» πάνω από τον Ατλαντικό ωκεανό και σε προσγειώνει σ’ ένα από τα τροπικά νησιά της Καραϊβικής στην κεντρική Αμερική, το Πουέρτο Ρίκο. Είναι η δεύτερη πιο εμπορική επιτυχία του βελγικού συγκροτήματος, αφού στην Γαλλία ξεπέρασε τα 300.000 αντίτυπα.
FIRST WE TAKE MANHATTAN – Leonard Cohen (1987)
Ο πολυτάλαντος Καναδός τραγουδοποιός, στιχουργός, συνθέτης και ποιητής Leonard Cohen μας πηγαίνει διπλό ταξίδι, στο Μανχάταν και στο Βερολίνο. Το έγραψε το 1986 και το ακούσαμε την ίδια χρονιά από την Jennifer Warnes, στο άλμπουμ της tribute σε αυτόν, με τίτλο “Famous blue raincoat”. Στην εκτέλεση παίζει κιθάρα ο Stevie Ray Vaughan. Η προσωπική του ερμηνεία κυκλοφόρησε το 1987, στον δίσκο του με τίτλο “I’m your man”.
BARCELONA – Freddie Mercury & Montserrat Caballe (1987)
Όταν ανακοινώθηκε ότι η Βαρκελώνη θα φιλοξενήσει τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή εξέφρασε την επιθυμία η Καταλανή σοπράνο Montserrat Caballe, μια από τις 10 κορυφαίες του πλανήτη, να ερμηνεύσει το μουσικό θέμα. Με τη σειρά της, τηλεφώνησε στον εμβληματικό ηγέτη των Queen για να γράψει το τραγούδι και η συνεργασία έγινε πραγματικότητα το 1987. Τo ερμήνευσαν και ζωντανά, στο φεστιβάλ La Nit στη Βαρκελώνη. Η φιλία τους και η αγάπη του Mercury για την όπερα οδήγησε σε ολοκληρωμένο στούντιο δίσκο με το ίδιο όνομα, η ηχογράφηση του οποίου ξεκίνησε εκείνη τη χρονιά και ολοκληρώθηκε την επόμενη. Ήταν το δεύτερο και τελευταίο άλμπουμ του Freddie χωρίς το συγκρότημα. Δυστυχώς η φωνή του σίγησε 8 μήνες πριν τους αγώνες, από AIDS.
PARIS PARIS – Malcolm McLaren feat. Catherine Deneuve (1994)
Ποιο τραγούδι να πρωτοδιαλέξεις για την «Πόλη του Φωτός», από την κληρονομιά των γαλλικών τραγουδιών που αναφέρονται σε αυτό, ως τα αμέτρητα με ξενόγλωσσο στίχο. Ξεχωρίζουμε το αγγλόφωνο “Under paris skies” στην εκτέλεση του Andy Williams το 1960, θα επιλέξουμε όμως αυτό που αναφέρει το Παρίσι περισσότερες φορές από οποιοδήποτε άλλο, 69 συνολικά. Το ντουέτο του σπουδαίου Malcolm McLaren με τη μεγάλη Γαλλίδα ηθοποιό Catherine Deneuve συμπεριλαμβάνεται στο διπλό άλμπουμ του Βρετανού μουσικού, που κυκλοφόρησε το 1994.
STREETS OF PHILADELPHIA – Bruce Springsteen (1994)
Η μεγαλύτερη πόλη στην αμερικανική πολιτεία της Πενσυλβάνια έχει να «καμαρώνει» τραγούδι, ταινία και το αφεντικό, “The boss”, να τραγουδά για αυτήν. Ο Bruce Springsteen το έγραψε και το ερμήνευσε για την ταινία “Philadelphia” του 1993, με πρωταγωνιστή τον Tom Hanks. Κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά και την επόμενη κέρδισε 4 Grammy: Τραγούδι της χρονιάς, ροκ τραγούδι, γραμμένο ειδικά για κινηματογραφική ταινία ή τηλεόραση και ερμηνείας ροκ τραγουδιού.
WALKING IN MEMPHIS – Cher (1995)
Για την πόλη του Τενεσί τραγούδησαν μεταξύ άλλων οι: Bob Dylan, Jerry Lee Lewis, Check Berry, Johnny Cash, Paul Simon, Rolling Stones και η Cherilyn Sarkisian που γνωρίσαμε ως Cher. Το έγραψε και το ηχογράφησε πρώτη φορά ο Marc Cohn το 1991, γνώρισε όμως μεγαλύτερη επιτυχία με τη φωνή της πολυβραβευμένης περσόνας το 1995.
MILAN MADRID CHICAGO PARIS – Jay-Jay Johanson (1998)
Ο εξαιρετικός Σουηδός τραγουδιστής, στιχουργός και παραγωγός Jay-Jay Johanson έκανε «τουρνέ», ένα τετραπλό μουσικό ταξίδι σε Ευρώπη και Αμερική. Από τα καλύτερα του, στο γνώριμο μελαγχολικό στυλ που αγαπήθηκε. Αξίζει να ακούσετε και την εκτέλεση μόνο με τη φωνή του και ένα πιάνο, που υπάρχει στο προσωπικό του κανάλι στο YouTube.
UNA NOTTE A NAPOLI – Pink Martini (2004)
Οι Αμερικανοί Pink Martini είναι μια μικρή ορχήστρα, μουσικοί και τραγουδιστές από διαφορετικές χώρες και επιρροές. Στις συναυλίες τους εμφανίζονται σταθερά με 10-12 μέλη. Το 2004 με τη φωνή της China Forbes τραγούδησαν στα ιταλικά, περιγράφοντας μια νύχτα στη Νάπολη με φεγγάρι και θάλασσα. Νοσταλγική μελωδία στην έναρξη, που σύντομα ο ρυθμός σε παρασύρει να χορέψεις. Αξίζει να ακούσετε και την πρώτη του ηχογράφηση, φωνητικά με πιάνο και βιολί, που κυκλοφόρησε το 2011.
ON AN EVENING IN ROMA (SOTT’ER CELO DE ROMA) – Michael Buble (2016)
Στην αιώνια πόλη μας πρωτοταξίδεψε το 1957 ο Ιταλός Teddy Reno με τον Gianni Ferio και την ορχήστρα του, με το “Sott’er celo de Roma”. Η πρώτη αγγλόφωνη εκδοχή του με τίτλο “On an evening in Roma” έγινε δύο χρόνια αργότερα, από τον Αμερικανό Dean Martin, επίσης ιταλικής καταγωγής. Τα κατάφερε όμως περίφημα και ο Καναδός Michael Buble, μετρ των διασκευών, το 2016.
Η ΑΘΗΝΑ ΤΗ ΝΥΧΤΑ – Ρένα Βλαχοπούλου (1964)
And last but not least… η Αθήνα. Ως «εκπρόσωπο» με αναφορά στην Αθήνα θα επιλέξουμε τον μεγάλο συνθέτη μας Μάνο Χατζηδάκι. Η πρώτη κυκλοφορία του τραγουδιού έγινε τον Ιούνιο του 1961 με ελληνικό στίχο και με τίτλο “Σαν σφυρίξεις τρεις φορές”, πρώτη επιτυχία τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς με γερμανικό στίχο ως “Weiße Rosen aus Athen”, ενώ πρώτη κυκλοφορία με αγγλικό στίχο τον Φεβρουάριο του 1962 ως “The white rose of Athens”. Όλες οι εκτελέσεις είναι ερμηνευμένες από τη Νάνα Μούσχουρη.
Ως τραγούδι όμως που μας ταξιδεύει στη Αθήνα θα επιλέξουμε άλλο. Την εξύμνησε η αξέχαστη Ρένα Βλαχοπούλου με το τραγούδι «Η Αθήνα τη νύχτα», σε σύνθεση του Μίμη Πλέσσα και στίχους του Γιώργου Σαντοριναίου. Από το άλμπουμ με τίτλο «Κορίτσια για φίλημα» του 1964 και την ομότιτλη ταινία του 1965, σε σενάριο και σκηνοθεσία του Γιάννη Δαλιανίδη.
Κι αν εσείς ταξιδέψατε καλά, εμείς ταξιδέψαμε ακόμα καλύτερα…
