Τι είναι η λέμφος, πως κυκλοφορεί στο σώμα μας;

Το λεμφικό σύστημα είναι ένα από τα βασικά συστήματα του ανθρώπινου σώματος και αποτελεί τμήμα τόσο του κυκλοφορικού όσο και του ανοσοποιητικού συστήματος. Παίζει κρίσιμο ρόλο στην άμυνα του οργανισμού, στην αποστράγγιση υγρών και στην απομάκρυνση άχρηστων ουσιών.

Αποτελείται από ένα δίκτυο λεμφαγγείων, λεμφαδένων, τον σπλήνα, τον θύμο αδένα, τις αμυγδαλές και άλλους λεμφικούς ιστούς. Τα λεμφαγγεία, μέσα από τα οποία ρέει η λέμφος, εκτείνονται σε ολόκληρο το σώμα και βρίσκονται σχεδόν παράλληλα με τα αιμοφόρα αγγεία. Με αυτόν τον τρόπο συλλέγουν την περίσσεια υγρού που διαφεύγει από τα τριχοειδή αγγεία και το επιστρέφουν στην κυκλοφορία μέσω των φλεβών.

Η λέμφος είναι ένα διαυγές, άχρωμο υγρό που μοιάζει με πλάσμα αίματος. Περιέχει νερό, πρωτεΐνες, άλατα, λιπίδια, υπολείμματα κυττάρων και κυρίως λευκά αιμοσφαίρια, ιδιαίτερα λεμφοκύτταρα. Ρέει μέσα στα λεμφαγγεία και λειτουργεί σαν φορέας μεταφοράς ουσιών, ανοσολογικών κυττάρων και αποβλήτων από τους ιστούς προς το φλεβικό σύστημα.

Το σύστημα αυτό επιτελεί τρεις κύριες λειτουργίες: συμμετέχει στην άμυνα του οργανισμού, φιλτράροντας μικροοργανισμούς και ενεργοποιώντας κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος· αποστραγγίζει την περίσσεια μεσοκυττάριου υγρού, συμβάλλοντας στην ισορροπία των υγρών στους ιστούς μεταφέρει λιπαρά οξέα και λιποδιαλυτές βιταμίνες από το έντερο στο κυκλοφορικό σύστημα.

Το λεμφικό σύστημα μπορεί να προσβληθεί από διάφορες παθολογικές καταστάσεις. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται τα λεμφώματα (κακοήθεις νόσοι των λεμφοκυττάρων, όπως το λέμφωμα Hodgkin και τα μη-Hodgkin λεμφώματα), το λεμφοίδημα (διόγκωση άκρων λόγω διαταραχής στην παροχέτευση της λέμφου), οι λοιμώξεις των λεμφαδένων, αλλά και μεταστάσεις καρκινικών κυττάρων μέσω των λεμφαγγείων. Το σύστημα επηρεάζεται επίσης σε περιπτώσεις ανοσολογικών διαταραχών ή ανοσοανεπάρκειας.

Η θεραπεία ποικίλλει ανάλογα με τη φύση της πάθησης. Για τα λεμφώματα χρησιμοποιούνται σχήματα χημειοθεραπείας, ανοσοθεραπείας ή μεταμόσχευσης μυελού. Το λεμφοίδημα αντιμετωπίζεται κυρίως με φυσιοθεραπεία, ειδικές πιέσεις και φροντίδα του δέρματος (λεμφικό μασάζ). Οι λοιμώξεις απαιτούν αντιμικροβιακή αγωγή, ενώ οι μεταστάσεις στους λεμφαδένες αντιμετωπίζονται στα πλαίσια της γενικότερης ογκολογικής στρατηγικής.

Το λεμφικό σύστημα, αν και λιγότερο γνωστό από το αιμοφόρο σύστημα, είναι εξίσου ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της υγείας και την προστασία από ασθένειες.

Επιμέλεια Δημήτριος Φυλακτόπουλος MD PhD 17/6/2025. Χρήση ΑΙ.