Μια «ουρά γουρουνιού» για τις πέτρες του νεφρού

Όταν ένας λίθος αποφράσσει τον ουρητήρα, δηλαδή τον σωλήνα που μεταφέρει τα ούρα από το νεφρό στην ουροδόχο κύστη, τα ούρα δεν μπορούν να απομακρυνθούν φυσιολογικά. Το αποτέλεσμα είναι η αύξηση της πίεσης μέσα στο νεφρό, η οποία προκαλεί νεφρικό κολικό, και ενίοτε φλεγμονή ή ακόμα και βλάβη της νεφρικής λειτουργίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να επιλέξει τη χρήση ενός ειδικού καθετήρα, γνωστού ως pig tail ή ουρητηρικού stent.

Το pig tail είναι ένας λεπτός σωλήνας που τοποθετείται από τον ουρολόγο με σκοπό να εξασφαλίσει την αποχέτευση των ούρων, παρακάμπτοντας το εμπόδιο που δημιουργεί ο λίθος. Ονομάζεται έτσι επειδή οι άκρες του είναι κυρτωμένες, σαν μικρές θηλιές, ώστε να παραμένει σταθερός: η μία άκρη «κάθεται» μέσα στο νεφρό και η άλλη στην ουροδόχο κύστη.

Η χρήση του pig tail είναι συχνή σε καταστάσεις όπως:

• απόφραξη του ουρητήρα από λίθο με υδρονέφρωση
• λοίμωξη που συνοδεύει την απόφραξη και απαιτεί άμεση αποσυμφόρηση
• προετοιμασία για λιθοτριψία ή άλλη επεμβατική αφαίρεση λίθου
• προστασία του ουρητήρα μετά από επεμβάσεις, για να επουλωθεί χωρίς να υποστεί τραυματισμό ή να υποτροπιάσει η απόφραξη

Η τοποθέτηση γίνεται συνήθως σε προστατευμένο περιβάλλον κλινικής με τη βοήθεια ενός λεπτού ενδοσκοπίου που προωθείται μέσω της ουρήθρας και της κύστης. Η διαδικασία διαρκεί λίγα λεπτά και σε πολλές περιπτώσεις γίνεται με μέθη ή ελαφρά αναισθησία. Το pig tail μπορεί να παραμείνει στη θέση του από λίγες μέρες έως και αρκετές εβδομάδες, ανάλογα με την περίπτωση.

Παρόλο που είναι πολύτιμο εργαλείο στην αντιμετώπιση της απόφραξης, μπορεί να προκαλέσει παροδικές ενοχλήσεις, όπως συχνουρία, ήπιο πόνο στη μέση ή στην κύστη, μικρές απώλειες αίματος στα ούρα ή αίσθημα πίεσης κατά την ούρηση. Συνήθως τα συμπτώματα υποχωρούν μέσα σε λίγες ημέρες ή αντιμετωπίζονται με απλά παυσίπονα.

Η παρουσία ενός pig tail δεν σημαίνει ότι λύθηκε το πρόβλημα του λίθου. Είναι μια προσωρινή λύση, που δίνει χρόνο ώστε να προγραμματιστεί με ασφάλεια η οριστική θεραπεία, είτε αυτή είναι λιθοτριψία, είτε θρυμματισμός του λίθου με λέιζερ ή άλλες μεθόδους.

Με την πρόοδο της ουρολογίας, οι επεμβάσεις αυτές είναι πλέον ασφαλείς και ελάχιστα επεμβατικές, και οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν στην καθημερινότητά τους πολύ γρήγορα.

Επιμέλεια Δημήτριος Φυλακτόπουλος MD PhD 28/5/2025