H ασθένεια που μεταμφιέζεται σε άνοια (ψευδάνοια)
Συχνά η ψευδάνοια συγχέεται ακόμη και από τους γιατρούς με τη νόσο Αλτσχάιμερ και την γεροντική άνοια ή την άνοια που ακολουθεί την νόσο Πάρκινσον. Πρόκειται για μία πάθηση σχετικά άγνωστη.
Βεβαίως υπάρχουν και άλλες καταστάσεις που θυμίζουν άνοια όπως η βαριά κατάθλιψη, ο σοβαρός υποθυρεοειδισμός, η μεγάλη και μακροχρόνια έλλειψη βιταμίνης Β12. Εμείς θα ασχοληθούμε με την άνοια που συνδέεται με τον φυσιολογικής πίεσης υδροκέφαλο και πλήττει συνήθως άτομα άνω των 65 ετών. Ακριβώς επειδή πρόκειται για πάθηση που συχνά συγχέεται με άλλες, οι ασθενείς λαμβάνουν θεραπείες που αποδεικνύονται άχρηστες και σε κάποιες περιπτώσεις επιβαρύνουν περαιτέρω την υγεία τους. Η έγκαιρη αναγνώριση και σωστή θεραπεία της ασθένειας θα μπορούσε να εξοικονομήσει, μόνο μέσα σε έναν χρόνο, από 6,7 έως 35,8 δις ευρώ.
Τι είναι ο υδροκέφαλος φυσιολογικής πίεσης;
Όπως εξηγεί ο νευροχειρουργός Gianpaolo Petrella: «Εκδηλώνεται με μία τριάδα συμπτωμάτων: άνοια, ακράτεια ούρων και δυσκολία στο περπάτημα ή αίσθηση “βαριών ποδιών”», γεγονός που οδηγεί συχνά σε εσφαλμένες διαγνώσεις Αλτσχάιμερ ή Πάρκινσον. Όμως, σε αντίθεση με τις νευροεκφυλιστικές αυτές παθήσεις, ο υδροκέφαλος μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, αν διαγνωστεί έγκαιρα, προσφέροντας στους ασθενείς τη δυνατότητα να επανακτήσουν μια φυσιολογική ζωή. Δυστυχώς, μόλις το 20-25% των περιπτώσεων αναγνωρίζεται σωστά. Είναι επομένως ζωτικής σημασίας να ενισχυθεί η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση.
Η ασθένεια συνδέεται με τη διάταση των φυσιολογικών κοιλοτήτων (κοιλίες) του εγκεφάλου και την υπερβολική συγκέντρωση εγκεφαλονωτιαίου υγρού που ασκεί πίεση στον εγκέφαλο. Αν υπάρχουν συμπτώματα, μπορεί να διαγνωστεί με αξονική ή μαγνητική τομογραφία, και να αντιμετωπιστεί χειρουργικά με την τοποθέτηση ενός σωληναρίου μέσα στο κρανίο με βαλβίδα που ρυθμίζει και παροχετεύει το πλεονάζον εγκεφαλονωτιαίο υγρό.
1α Φυσιολογικές κοιλίες εγκεφάλου 1β Διατεταμένες κοιλίες εγκεφάλου λόγω περίσσειας εγκεφαλονωτιαίου υγρού
Το οικονομικό βάρος των εσφαλμένων διαγνώσεων
Οι λανθασμένες διαγνώσεις έχουν σημαντικό οικονομικό κόστος. Εφόσον η ασθένεια αναγνωριστεί και αντιμετωπιστεί σωστά, η εξοικονόμηση θα μπορούσε να είναι τεράστια. Υπογραμμίζεται ότι ενώ το ετήσιο κόστος ενός ασθενή με Αλτσχάιμερ ή Πάρκινσον ανέρχεται σε 50.000-70.000 ευρώ, το κόστος για έναν ασθενή με φυσιολογικής πίεσης υδροκέφαλο που υποβάλλεται σε χειρουργική επέμβαση είναι περίπου 13.000 ευρώ.
Υποδιαγνωσμένη ασθένεια
Ακόμη και σήμερα στην κλινική πράξη η πάθηση αυτή συνεχίζει να παραμένει υποδιαγνωσμένη. Απαιτείται κυρίως από τους γιατρούς η μέγιστη προσοχή, λόγω των επιπτώσεών της στην υγεία και την κοινωνία.
Απόδοση, επιμέλεια Δημήτριος Φυλακτόπουλος, έγινε χρήση εργαλείων ΑΙ 11/5/2025
