Αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς: Τα σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσεις και τι να κάνεις άμεσα
Αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς: Τα σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσεις και τι να κάνεις άμεσα
Η ταχύτητα είναι ζωτικής σημασίας. Μετά από περίπου 48 ώρες από το συμβάν, τα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς αρχίζουν να πεθαίνουν
Κύρια σημεία:
Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς είναι μια πολύ σοβαρή κατάσταση που συμβαίνει όταν η εσωτερικότερη μεμβράνη του ματιού αποκολλάται από τους υποστηρικτικούς της ιστούς. Το πρόβλημα αυτό, που εμφανίζεται συχνότερα μετά τα 50 έτη και σε άτομα με συγκεκριμένο ιατρικό ιστορικό, μπορεί να οδηγήσει σε μερική ή ολική τύφλωση του προσβεβλημένου ματιού αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως. Ας δούμε ποια είναι τα συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσουμε.
Τι είναι ο αμφιβληστροειδής
Ο αμφιβληστροειδής είναι η εσωτερικότερη μεμβράνη του οφθαλμικού βολβού, με πάχος που κυμαίνεται από 0,4 χιλιοστά στο κέντρο έως 0,1 χιλιοστά στις άκρες.
Στην εσωτερική πλευρά του συνδέεται με το υαλώδες σώμα, μια ζελατινώδη ουσία που γεμίζει το μεγαλύτερο μέρος του ματιού. Στα πλάγια, συνδέεται με τον χοριοειδή χιτώνα, ένα αγγειοβριθές στρώμα που θρέφει τα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς.
Ο αμφιβληστροειδής λαμβάνει τα φωτεινά κύματα και τα μετατρέπει σε νευρικά ερεθίσματα, τα οποία φτάνουν στον εγκέφαλο για επεξεργασία. Τα φωτοευαίσθητα κύτταρα ονομάζονται ραβδία (για ασπρόμαυρη όραση) και κωνία (για έγχρωμη όραση).
Είδη αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς
Ανάλογα με την αιτία, υπάρχουν τρεις τύποι αποκόλλησης:
- Ρηγματογενής: η πιο συχνή μορφή. Μικρές ρωγμές επιτρέπουν στο υγρό από το υαλώδες να περάσει κάτω από τον αμφιβληστροειδή και να τον αποκολλήσει.
- Ελκτική: οφείλεται στη δημιουργία ένα είδος σμφύσεων και αγγειακού ιστού που τραβάει και ανασηκώνει τον αμφιβληστροειδή.
- Εξιδρωματική: προκαλείται από συγκέντρωση υγρού λόγω φλεγμονής ή όγκων.
Αίτια
Η ρηγματογενής αποκόλληση σχετίζεται σχεδόν πάντα με τη γήρανση. Το υαλώδες σώμα μειώνεται ή μετακινείται με την ηλικία και αποσπάται από τον αμφιβληστροειδή, προκαλώντας ρωγμές.
Η ελκτική αποκόλληση είναι συχνή σε διαβητικούς, καθώς η υπεργλυκαιμία καταστρέφει τα μικρά αγγεία του ματιού και επιτρέπει τη διαρροή υγρών που ωθούν τον αμφιβληστροειδή να αποκολληθεί.
Η εξιδρωματική αποκόλληση προκαλείται από ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, τραύματα, φλεγμονές ή οφθαλμικούς όγκους, που προκαλούν συσσώρευση υγρού κάτω από τον αμφιβληστροειδή.
Παράγοντες κινδύνου:
Κληρονομικότητα, προηγούμενη αποκόλληση, χειρουργείο καταρράκτη, τραυματισμοί, υψηλή μυωπία.
Συμπτώματα
- Λάμψεις φωτός (σαν φλας) – φωτοψίες
- Μαύρες κουκκίδες ή γραμμές που κινούνται – μυοδεψίες
- Μείωση της όρασης, συχνά απότομη
- Θολή ή παραμορφωμένη όραση
- Πονοκέφαλος
- Δεν υπάρχει πόνος στο μάτι
Σε περίπτωση αυτών των συμπτωμάτων:
Να αποφεύγονται απότομες κινήσεις κεφαλιού και να ζητείται άμεση εξέταση από οφθαλμίατρο ή σε οφθαλμολογικά επείγοντα.
Διάγνωση και θεραπεία
Η διάγνωση βασίζεται στην εξέταση με σχισμοειδή λυχνία, βυθοσκόπηση και οφθαλμικό υπερηχογράφημα. Σε ορισμένες περιπτώσεις μετράται και η ενδοφθάλμια πίεση.
Η άμεση αντιμετώπιση είναι κρίσιμη, διότι μετά από 48 ώρες, τα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς αρχίζουν να νεκρώνονται, και η αποκατάσταση της όρασης δυσκολεύει.
Η θεραπεία είναι χειρουργική και περιλαμβάνει:
- Laser
- Σκληρική πόρπη
- Πνευματική αμφιβληστροειδοπηξία
- Υαλοειδεκτομή (vitrectomia)
Ανάρρωση
Η ανάρρωση διαρκεί 2–6 εβδομάδες, με μειωμένη οπτική οξύτητα. Η βελτίωση της όρασης ολοκληρώνεται μετά από μερικούς μήνες και εξαρτάται από το μέγεθος του προβλήματος και τυχόν επιπλοκές.
Πηγήç Il Giornale, Maria Girardi
Δημήτριος Φυλακτόπουλος MD PhD 9/5/2025
