Ο ρόλος της διατροφής στη μείωση του κινδύνου καρκίνου. Μια νεώτερη μελέτη.
- Υπάρχουν πολλές έρευνες που υποδεικνύουν ότι η διατροφή ενός ατόμου μπορεί να επηρεάσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, ιδιαίτερα των γαστρεντερικών καρκίνων.
- Πρόσφατες μελέτες ενισχύουν αυτή την άποψη, δείχνοντας πως διαφορετικά τρόφιμα μπορούν είτε να μειώσουν είτε να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
- Μελέτη του Ιανουαρίου 2025 υποδηλώνει ότι το αγελαδινό γάλα και άλλα τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου.
- Άλλη μελέτη, επίσης από τον Ιανουάριο, δείχνει ότι οι τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου, ενεργοποιώντας συγκεκριμένα γονίδια μέσω της δράσης των βακτηρίων του εντέρου.
- Τέλος, έρευνα του Δεκεμβρίου 2024 δείχνει ότι η κατανάλωση τεσσάρων φλιτζανιών καφέ την ημέρα συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου κεφαλής και τραχήλου.
Με την πάροδο των χρόνων, πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η διατροφή μπορεί να επηρεάσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, ιδιαίτερα των καρκίνων του γαστρεντερικού συστήματος.
Η κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για διάφορες μορφές καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, του ενδομητρίου και του παχέος εντέρου.
Αντίθετα, διατροφές πλούσιες σε φρούτα και λαχανικά, όπως η μεσογειακή διατροφή, σχετίζονται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου και μείωση του κινδύνου καρκίνου του παχέος εντέρου
Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications τον Ιανουάριο του 2025 έδειξε ότι η τακτική κατανάλωση τροφών και ποτών πλούσιων σε ασβέστιο συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου.
Η έρευνα, που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στο Ηνωμένο Βασίλειο, ανέλυσε δεδομένα από περισσότερους από 542.000 συμμετέχοντες στη Million Women Study.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι άτομα που κατανάλωναν γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως γάλα και γιαούρτι, καθώς και τρόφιμα πλούσια σε ριβοφλαβίνη, μαγνήσιο, φώσφορο και κάλιο, είχαν χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου.
Ειδικότερα, η μελέτη έδειξε ότι τα άτομα που κατανάλωναν επιπλέον ένα ποτήρι γάλα την ημέρα (περίπου 300 mg ασβεστίου) είχαν 17% χαμηλότερο σχετικό κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου.
Ο καθηγητής διατροφής και διαιτολογίας Tom Sanders από το King's College London, εξήγησε ότι το αγελαδινό γάλα αποτελεί πλούσια πηγή ασβεστίου και ριβοφλαβίνης, και ότι η σχέση αυτών των στοιχείων με τον μειωμένο κίνδυνο καρκίνου ήταν σχεδόν πανομοιότυπη.
Μια πιθανή εξήγηση για το προστατευτικό αποτέλεσμα του ασβεστίου είναι ότι μπορεί να δεσμεύει ελεύθερα χολικά οξέα στο έντερο, μειώνοντας την επιβλαβή επίδρασή τους στον εντερικό βλεννογόνο.
Πώς οι τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες προστατεύουν από τον καρκίνο του παχέος εντέρου;
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, φρούτα και ξηροί καρποί, έχουν προστατευτική δράση έναντι του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Μια πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Nature Metabolism τον Ιανουάριο του 2025 αποσαφηνίζει τον μηχανισμό πίσω από αυτή την προστατευτική δράση.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι όταν τα βακτήρια του εντέρου διασπούν τις φυτικές ίνες, παράγουν δύο είδη μορίων, που ονομάζονται βραχείας αλυσίδας λιπαρά οξέα: το προπιονικό και το βουτυρικό οξύ.
Αυτά τα μόρια φαίνεται ότι επηρεάζουν την έκφραση γονιδίων τόσο σε υγιή κύτταρα όσο και σε καρκινικά κύτταρα του παχέος εντέρου που ελήφθησαν από ανθρώπους.
Η γενετική μηχανικός Şebnem Ünlüişler από το London Regenerative Institute εξήγησε ότι τα λιπαρά οξέα αυτά μπορούν να επηρεάσουν τη δραστηριότητα γονιδίων που είτε προάγουν τον καρκίνο (πρωτο-ογκογονίδια) είτε καταστέλλουν την ανάπτυξή του (γονίδια καταστολής όγκων). Το επιτυγχάνουν μέσω της τροποποίησης των ιστονών, των πρωτεϊνών που βοηθούν στη “συσκευασία” του DNA, καθιστώντας το DNA πιο προσβάσιμο και ενεργοποιώντας ή απενεργοποιώντας ορισμένα γονίδια. Αυτό οδηγεί στην αναστολή ενζύμων που επηρεάζουν τη δομή του DNA, γεγονός που μπορεί να επιβραδύνει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων ή ακόμη και να οδηγήσει στον θάνατό τους.
Η κατανάλωση καφέ και ο μειωμένος κίνδυνος καρκίνου κεφαλής και τραχήλου
Μια ενδιαφέρουσα πρόσφατη ανακάλυψη αφορά τη σχέση μεταξύ κατανάλωσης καφέ και του μειωμένου κινδύνου καρκίνου κεφαλής και τραχήλου.
Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cancer τον Δεκέμβριο του 2024 ανέλυσε δεδομένα από τη Διεθνή Κοινοπραξία Επιδημιολογίας Καρκίνου Κεφαλής και Τραχήλου (INHANCE), συγκεντρώνοντας στοιχεία από 14 επιμέρους μελέτες.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η κατανάλωση περισσότερων από 4 φλιτζανιών καφέ ημερησίως σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του στόματος και του στοματοφάρυγγα.
Ο ωτορινολαρυγγολόγος Kanwar Kelley τόνισε ότι, αν και η μελέτη δείχνει πως η κατανάλωση καφέ μπορεί να έχει προστατευτικό αποτέλεσμα, η ποσότητα που σχετίζεται με αυτή την προστασία (πάνω από 4 φλιτζάνια ημερησίως) μπορεί να είναι υπερβολική για ορισμένους ανθρώπους, ιδιαίτερα για όσους είναι ευαίσθητοι στην καφεΐνη.
Συμπερασματικά, η νέα έρευνα συνεχίζει να υποστηρίζει τη σημασία της διατροφής στη μείωση του κινδύνου καρκίνου, υποδεικνύοντας συγκεκριμένα τρόφιμα που μπορεί να έχουν προστατευτική δράση.
Πηγή, Medical News Today
Συγγραφέας, Maria Cohut, 11Φεβρουαρίου 2025
Επιμέλεια, απόδοση Δρ Δημήτριος Φυλακτόπουλος