Γιατί προσπαθούμε να αλλάξουμε και να «διορθώσουμε» το σύντροφό μας ώστε να γίνει έτσι όπως τον θέλουμε;

Στην αρχή όλα μοιάζουν γοητευτικά. Στη συνέχεια, όταν τον γνωρίζεις καλύτερα, όταν ο καιρός περνάει, κάποια πράγματα αρχίζουν να σε ενοχλούν. Και πέφτεις στην παγίδα να προσπαθείς να τα αλλάξεις, να προσπαθείς να ΤΟΝ αλλάξεις, να τον «διορθώσεις», να τον φέρεις στα μέτρα σου. Γίνεται; Ο έρωτας και ο ενθουσιασμός στην αρχή κάποιας σχέσης μας οδηγούν στην εξιδανίκευση του ανθρώπου που επιλέγουμε να σχετιστούμε. Οι διαφορές είναι μέρος της γοητείας ωστόσο είναι πολλές φορές και η πρόκληση να προχωρήσουμε με έναν άνθρωπο με την προσδοκία στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι «θα τον αλλάξουμε…» Πόσο μύθος είναι ωστόσο αυτή η πεποίθηση ότι έχουμε την ικανότητα να αλλάξουμε τον άλλο;

Πολλές φορές απολύτως συνειδητά και ορθολογιστικά ακούγεται η φράση: «θα τον αλλάξω, θα τον φέρω στα μέτρα μου…», άλλες φορές η επιθυμία να αλλάξουμε τον άλλο υποβόσκει ασυνείδητα και γίνεται πεποίθηση. Ωστόσο αυτό είναι ουτοπικό, αποδεικνύει μία τάση χειριστικότητας και ελέγχου, περιορίζει την ελευθερία, την αυθεντικότητα και την ειλικρίνεια μέσα στη σχέση και καταλήγει στην ουσιαστικά μη αποδοχή του άλλου. Σταδιακά η σχέση φθίνει και διαλύεται.

«Τα ετερώνυμα έλκονται και τα ομώνυμα απωθούνται» είναι μία φράση που αναπαράγεται συχνά. Η έλξη και ο έρωτας αρχικά μπορεί να βασίζονται στις διαφορές, ωστόσο συχνά αυτό καταρρίπτεται, στην πορεία της σχέσης οι διαφορές που έχουμε με το σύντροφό μας μπορεί να αρχίσουν να αναφέρονται ως ελαττώματα, να αποκλίνουν από τα δικά μας βιώματα και πρότυπα σχέσης. Αυτό που μας γοήτευε μπορεί πλέον να μας ενοχλεί, να μας θυμώνει να μην το κατανοούμε, να θέλουμε να αλλάξει έτσι ώστε να είναι σύμφωνα με τα δικά μας μέτρα και σταθμά… Ουσιαστικά δεν τον αποδεχόμαστε, και η έλλειψη αποδοχής οδηγεί στην έλλειψη επικοινωνίας, στην απόσταση και τελικά στη διάλυση της σχέσης…

Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;

-Ανασφάλεια – Επιβεβαίωση: Προκειμένου να καλύψουμε δικές μας ανασφάλειες και κενά, θέλουμε να έχουμε τον έλεγχο και την ικανοποίηση ότι ασκούμε επιρροή στο σύντροφό μας προκειμένου να επιβεβαιωνόμαστε και να καλύπτουμε προσωπικά κενά.

-Είναι πιο εύκολο να αλλάξει ο άλλος παρά εμείς. Καθρεφτίζουμε τα δικά μας τρωτά και τις δυσκολίες πάνω στις ιδιαιτερότητες του άλλου ενώ ουσιαστικά αρνούμαστε να αλλάξουμε και να μετατοπιστούμε εμείς. Οι δυσκολίες και οι αδυναμίες που μπορεί να εμφανιστούν στην πορεία της σχέσης είναι πολύ εύκολο να χρεωθούν στο σύντροφό μας και αυτή η διαφορετικότητα που μας γοήτευε σε αυτόν στην αρχή να γίνει η αιτία του προβλήματος στην πορεία: «αν εσύ δεν ήσουν έτσι θα ήμουν κι εγώ αλλιώς». Μία φράση που ακούγεται πολύ συχνά με την πάροδο του χρόνου στα ζευγάρια, γιατί είναι πιο εύκολο να κοιτάξεις τον απέναντί σου και όχι μέσα σου.

-Προσωπικές προσδοκίες: Στις ανθρώπινες σχέσεις τίποτα δεν είναι αυτονόητο. Οι προσδοκίες που μπορεί να είχαμε για τη σχέση μας στην αρχή δεν είναι απαραίτητο για να μην το θέσω ως και αδύνατον να εκπληρωθούν από τον άλλο. Δεν φταίει λοιπόν ο άλλος αν εμείς μένουμε ανικανοποίητη μέσα στο σενάριο που έχουμε φανταστεί. Η σχέση διαμορφώνεται από δύο με αμοιβαίο μοίρασμα, κατανόηση, αγάπη και σεβασμό αλλά και με συμβιβασμό σε κάτι λιγότερο από αυτό που μπορεί αρχικά να φανταζόμασταν. Πολλές φορές η προσδοκία μετατρέπεται σε ένα προσωπικό στοίχημα με αποτέλεσμα να μας «αγκυλώνει» μέσα στη σχέση και αναπόφευκτα αντί να εξελίσσεται και να ωριμάζει η σχέση, να φθίνει και να διαλύεται.

Τι βοηθάει;

-Αποδοχή: Ο σημαντικότερος παράγοντας για την ωρίμανση και την εξέλιξη μιας σχέσης υγιούς και ανεξίτηλης στο χρόνο είναι η αμοιβαία αποδοχή του ενός συντρόφου για τον άλλο. Αυτό αποδεικνύει το σεβασμό για την προσωπικότητα του άλλου. Σύμφωνα με τον Carl Jung κάθε άνθρωπος έχει στο χαρακτήρα του έναν πυρήνα που χρωματίζει τη συμπεριφορά του και τον τρόπο που αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα και δεν μπορούμε να τον αλλάξουμε, όπως δεν μπορούμε να ζητήσουμε από μια τίγρη να αλλάξει τις ραβδώσεις στη γούνα της. Το ενδιαφέρον μας για το σύντροφό μας και τη σχέση μας είναι συνυφασμένο με την αποδοχή και την αμοιβαιότητα.

Να θυμάστε:

Ο Ηράκλειτος είχε πει ότι από τις διαφορές γεννιέται η πιο όμορφη αρμονία…

Ντόρα Μίνου, ΜΑ Κλινικής Ψυχολογίας, Ψυχοθεραπεύτρια – Οικογενειακή Σύμβουλος