Οι υπόγειες και σκοτεινές πόλεις που βρίσκονται στα έγκατα της Γης – Πώς και γιατί κατασκευάστηκαν

Μυστηριώδεις οικισμοί και πολιτείες με δαιδαλώδεις διαδρόμους και συμπλέγματα σηράγγων που οδηγούν στο άγνωστο, πολλά μέτρα κάτω από το έδαφος και παντελώς αποκομμένες από το ηλιακό φως. Όχι δεν είναι περιγραφή ταινίας επιστημονικής φαντασίας αλλά απτή πραγματικότητα.

Γράφει ο Χάρης Αποστολόπουλος

Λειτούργησαν ως καταφύγια ή και χώροι λατρείας και υπάρχουν σε πολλές γωνιές της Υφηλίου, με άλλους εξ αυτών να χρονολογούνται πριν από πολλούς αιώνες κι άλλους να είναι πιο σύγχρονοι.

Το EThe Magazine του EleftherosTypos.gr, ανακάλυψε και εξερεύνησε αυτούς τους εντυπωσιακούς υπόγειους οικισμούς και σας τους παρουσιάζει.

Καππαδοκία

Δεν θα μπορούσαμε να μην ξεκινήσουμε με την υπόγεια πόλη της Καππαδοκίας, η οποία αποτελεί ακόμα και σήμερα ένα από τα πιο εντυπωσιακά δείγματα της ανθρώπινης εφευρετικότητας και επινόησης.

Η περιοχής της Καππαδοκίας, διαθέτει ίσως την πιο πλούσια… υπόγεια πολεοδομία στον κόσμο! Διαθέτει πλήθος από υπόγειες πολιτείες με περίπλοκες σήραγγες αλλά και συστήματα υδροδότησης, ωστόσο καμία δεν είναι τόσο εντυπωσιακή όσο η πόλη Derinkuyu.

Διαθέτει 600 (!) εισόδους, μηχανισμούς εξαερισμού, πηγάδια, κουζίνες, σχολικές αίθουσες, ελαιοτριβεία, λουτρά, οινοποιείο και χώρους στέγασης για περίπου 20.000 ανθρώπους! Χρονολογείται από τον 8ο περίπου αιώνα π.Χ. και πιθανολογείται πως χτίστηκε για να λειτουργήσει ως καταφύγιο σε περιόδους πολέμου και εισβολών.

Ωστόσο, το 18 επιπέδων εσωτερικό της, αποτελούσε μια αυτάρκη μητρόπολη που η δομή της ήταν τόσο εντυπωσιακή και ασφαλής, που εκτός από τις περιόδους των πολέμων και των εισβολών, 600 άτομα είχαν επιλέξει να ζουν μόνιμα σε αυτήν!

Το λαβυρινθώδες σύμπλεγμα, παρά τη μακρά ιστορία του, ανακαλύφθηκε το 1960, όταν ένας ντόπιος έπεσε πάνω σε κάποια τούνελ στην προσπάθειά του να ανακαινίσει το σπίτι του.

Βασιλική Κινστέρνα

Η Βασιλική Κινστέρνα αποτελεί τη μεγαλύτερη υπόγεια δεξαμενή νερού, που κατασκευάστηκε στην Κωνσταντινούπολη.

Ονομάστηκε έτσι λόγω της θέσης της, κάτω από τη Βασιλική Στοά που βρισκόταν δυτικά του Αυγουσταίου. Η Στοά χτίστηκε πιθανώς από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο αλλά καταστράφηκε περίπου το 475. Η κινστέρνα διαμορφώθηκε ως έχει σήμερα, όταν ξαναχτίστηκε γύρω στο 542 μ. Χ. από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό Α’, μετά την περίοδο της στάσης του Νίκα, για την ύδρευση της Κωνσταντινούπολης σε ολόκληρη τη βυζαντινή περίοδο και για να προμηθεύει νερό στο παρακείμενο Μέγα Παλάτιον, όπου είχε την έδρα του ο βυζαντινός αυτοκράτορας.

Ήταν ένα από τα σημαντικότερα δημόσια έργα του Ιουστινιανού και εξαίρετο δείγμα βυζαντινής μηχανικής.

Η πόλη κάτω από τη γραφική πόλη του Ορβιέτο

Όλοι γνωρίζουμε την όμορφη και γραφική ιταλική πόλη Ορβιέτο. Αυτό όμως που λίγοι ξέρουν, είναι πως εκτός από την άρτια αρχιτεκτονική της και τα γευστικά λευκά κρασιά της, κρύβει κι ένα… μυστικό! Από την εποχή των Ετρούσκων, γενιές κατοίκων «τρύπωναν» στο ηφαιστειακό πέτρωμα και άρχισαν να φτιάχνουν πηγάδια και στέρνες. Με την πάροδο των αιώνων δημιουργήθηκαν περισσότερα από 1.200 συμπλέγματα σηράγγων και σπηλιών.

Ορισμένοι χώροι φιλοξενούν απομεινάρια ιερών και μεσαιωνικών ελαιοτριβείων της εποχής των Ετρούσκων, ενώ άλλοι φαίνεται πως χρησιμοποιήθηκαν ως χώροι αποθήκευσης κρασιού ή φωλιές περιστεριών, που αποτελούν μια κοινή τοπική λιχουδιά. Η υπόγεια πόλη του Ορβιέτο χρησιμοποιήθηκε συχνά και ως κρυψώνα σε περιόδους διαμάχης και ακόμη και πρόσφατα, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ορισμένα τμήματά της χρησίμευαν ως καταφύγια κατά τους βομβαρδισμούς.

Το βρετανικό καταφύγιο του Ψυχρού Πολέμου

Προκειμένου να είναι προστατευμένοι οι κυριότεροι πολιτικοί ηγέτες της Μ. Βρετανίας από το ενδεχόμενο μιας πυρηνικής επίθεσης κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, υπήρχε το «Burlington Bunker». Πρόκειται για ένα υπόγειο συγκρότημα κάτω από το έδαφος του χωριού Κόρσαμ, που πρωτοκατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1950, σε ένα σημείο όπου προϋπήρχαν σήραγγες και λατομεία.

Περιλάμβανε χώρους για γραφεία, καφετέριες, τηλεφωνικό κέντρο, ιατρικές εγκαταστάσεις και καμπίνες, όλα σχεδιασμένα για να κρατήσουν τον Βρετανό πρωθυπουργό και περίπου 4.000 αξιωματούχους «κλειδιά» ζωντανούς κατά τη διάρκεια της κατάστασης συναγερμού. Υπήρχε ακόμη και ένα στούντιο του BBC, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ο πρωθυπουργός για να απευθυνθεί στον βρετανικό λαό.

Kariz, η υπόγεια πόλη του Kish

Η Kariz, είναι μια υπόγεια πόλη στο ιδιαιτέρως τουριστικό νησί Kish του Ιράν, που καλύπτει έκταση 10.000 τ.μ και χτίστηκε περίπου 2.500 χρόνια πριν από τους κατοίκους της πόλης Harireh. Εικάζεται πως χρησιμοποιήθηκε αρχικά σαν σύστημα υδροδότησης και μετέπειτα ως καταφύγιο σε περιόδους πολέμου.

Η υπόγεια πόλη του Πεκίνου

Κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια των ετών 1969-1979, βρίσκεται κάτω από το Πεκίνο και εκτείνεται σε μια απόσταση 30 χιλιομέτρων. Το 2000, η πόλη άνοιξε επίσημα για το ευρύ κοινό σαν τουριστικό αξιοθέατο.

Το Coober Pedy

Η Coober Pedy είναι μια μικρή πόλη που είναι μοναδική στο είδος της. Βρίσκεται στη Νότια Αυστραλία, και λέγεται ότι είναι το ξηρότερο μέρος, στην ξηρότερη ήπειρο της Γης. Ανακαλύφθηκε το 1915 και από τότε κατοικείται από τους ανθρακωρύχους που ψάχνουν ανακούφιση από τον καυτό ήλιο ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Το Αλατωρυχείο Βιελίτσκα

Γνωστό και για τον εκπληκτικό υπόγειο καθεδρικό ναό, το Αλατωρυχείο Βιελίτσκα στην Πολωνία είναι ένα εντυπωσιακό δίκτυο δωματίων, περασμάτων και αγαλμάτων σε κοντινή απόσταση από την Κρακοβία. Η περιοχή χρονολογείται από το 1200, όταν οι αλατωρύχοι κατέβηκαν κάτω από την επιφάνεια της γης. Στη διάρκεια των αιώνων που ακολούθησαν, σκάλισαν τις στοές και τις σήραγγες που εκτείνονται σε βάθος μεγαλύτερο των 300 μέτρων κάτω από τη γη.

Οι αλατωρύχοι έφτιαχναν από αλάτι εντυπωσιακά έργα τέχνης, που κοσμούν μέχρι και σήμερα τις αίθουσες του αλατωρυχείου. Το πιο αξιόλογο ίσως ανάγλυφο μέσα στο αλατωρυχείο είναι «Ο Μυστικός Δείπνος» του Λεονάρντο ντα Βίντσι. Το αλατωρυχείο σταμάτησε να παράγει αλάτι το 2007 μετά από περίπου 700 χρόνια λειτουργίας και σήμερα παραμένει ένα δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο στην Πολωνία.

Ματμάτα, Τυνησία

Στη Ματμάτα, σε ένα πετρώδες και σεληνιακό τοπίο, στην Τυνησία, οι αυτόχθονες κάτοικοι ζουν ακόμα και σήμερα μέσα στη γη σε δωμάτια σκαμμένα στους βράχους. Ανακαλύφθηκε το 1967 όταν μετά από 22 ημέρες σκληρής βροχής πλημμύρισαν τα σπίτια των κατοίκων και πολλά από αυτά κατέρρευσαν.

Οι υπόγειες σπηλιές του Νότιγχαμ

Κάτω από τους δρόμους του Νότιγχαμ στην Αγγλία, υπάρχουν 500 σπηλιές από ψαμμίτη, οι οποίες έχουν «υπηρετήσει» διάφορες χρήσεις: μπουντρούμια, κελάρια για μπύρα και κρασί, βυρσοδεψεία, κλίβανοι βύνης, σπίτια, σήραγγες, καλοκαιρινές κατοικίες, καταφύγια, ορυχεία άμμου και φυλακές.

Η υπόγεια Λαλιμπέλα της Αιθιοπίας

Τον 12ο αιώνα μ.Χ., ένας ευσεβής βασιλιάς διέταξε την κατασκευή 11 εντυπωσιακών χριστιανικών εκκλησιών στο αιθιοπικό χωριό της Λαλιμπέλα. Αυτή η «νέα Ιερουσαλήμ» με τις εκκλησίες που είναι σμιλευμένες μέσα σε έναν γκρίζο συμπαγή ορεινό όγκο, δίνει την εντύπωση ότι βγαίνει μέσα από τα έγκατα της γης.

Το πιο εντυπωσιακό κτίσμα είναι εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, η οποία είναι σκαμμένη σε βάθος δεκαπέντε μέτρων και η οροφή του είναι ένας τέλεια συμμετρικός σταυρός. Ολόκληρο αυτό το συγκρότημα συνδέεται μέσω ενός δικτύου υπόγειων στοών, κρυμμένων σπηλιών και κατακομβών. Ο θρύλος θέλει η κατασκευή της Λαλιμπέλα να διήρκεσε μόλις 24 χρόνια. Ωστόσο, οι ιστορικοί πιστεύουν ότι ολοκληρώθηκε σε διάφορα στάδια μέσα σε κάποιους αιώνες.

Το χωριό θεωρείται σήμερα μια ιερή τοποθεσία για την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αιθιοπίας και οι υπόγειοι χώροι λατρείας του συνεχίζουν να δέχονται έως και 100.000 προσκυνητές ετησίως.

Οι αρχαίοι, υπόγειοι λαβύρινθοι της Ρώμης

Κάτω από την «αιώνια πόλη», τη Ρώμη, με τα εκατοντάδες εντυπωσιακά μνημεία της αρχαιότητας, βρίσκεται ένα άλλο, ίσως ακόμη πιο εντυπωσιακό αρχαίο «κληροδότημα»: Ένα σύστημα υπόγειων τούνελ, λατομείων και λαβύρινθων εκατοντάδων χιλιομέτρων που χρονολογούνται από τις απαρχές της αρχαίας πόλης της Ρώμης.