Η ταινία «Η Μάχη του Αλγερίου» (The Battle of Algiers, 1966), σε σκηνοθεσία του Τζίλο Ποντεκόρβο, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα πολιτικά και ιστορικά φιλμ του παγκόσμιου κινηματογράφου. Το έργο πραγματεύεται τον αγώνα για την ανεξαρτησία της Αλγερίας από τη γαλλική αποικιοκρατία, εστιάζοντας κυρίως στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην πόλη του Αλγερίου την περίοδο 1954–1957, κατά τη διάρκεια του πολέμου ανεξαρτησίας.
Η αφήγηση επικεντρώνεται στη σύγκρουση ανάμεσα στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (FLN) της Αλγερίας και τις γαλλικές στρατιωτικές δυνάμεις που προσπαθούν να καταστείλουν την εξέγερση. Κεντρικό πρόσωπο της ταινίας είναι ο Αλί Λα Πουέντ, ένας νεαρός Αλγερινός που από μικροπαραβάτης μετατρέπεται σε ενεργό μέλος του επαναστατικού κινήματος. Μέσα από τη δική του πορεία, ο θεατής παρακολουθεί τη ριζοσπαστικοποίηση ενός λαού που ζει υπό καταπίεση, κοινωνικές ανισότητες και πολιτικό αποκλεισμό.
Η ταινία παρουσιάζει με ρεαλισμό τις μεθόδους που χρησιμοποίησε το FLN, όπως η οργάνωση δικτύων μέσα στην παλιά πόλη (την Κάσμπα), οι απεργίες και οι επιθέσεις εναντίον συμβόλων της αποικιακής εξουσίας. Παράλληλα, αναδεικνύει την αντίδραση των Γάλλων, οι οποίοι στέλνουν επίλεκτες μονάδες αλεξιπτωτιστών υπό τη διοίκηση του συνταγματάρχη Ματιέ (φανταστικός χαρακτήρας, βασισμένος σε πραγματικά πρόσωπα). Ο Ματιέ εμφανίζεται ως ψύχραιμος και αποτελεσματικός στρατιωτικός, που πιστεύει ότι για να νικηθεί η εξέγερση απαιτείται πλήρης έλεγχος του πληθυσμού και διάλυση των επαναστατικών δικτύων.
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία της ταινίας είναι η ουδέτερη, σχεδόν ντοκιμαντερίστικη ματιά της. Ο Ποντεκόρβο αποφεύγει τον μελοδραματισμό και δεν παρουσιάζει την ιστορία με απλοϊκούς όρους «καλών» και «κακών». Αντίθετα, δείχνει τη βία ως αποτέλεσμα της αποικιακής κατάστασης, τονίζοντας ότι και οι δύο πλευρές καταφεύγουν σε σκληρά μέσα. Παρ’ όλα αυτά, η ταινία διατηρεί σαφή πολιτική θέση υπέρ του δικαιώματος ενός λαού στην αυτοδιάθεση.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η αισθητική προσέγγιση του φιλμ. Γυρισμένη σε ασπρόμαυρο φιλμ, με χειροκίνητη κάμερα και μη επαγγελματίες ηθοποιούς (εκτός από τον Ζαν Μαρτέν στον ρόλο του Ματιέ), η ταινία μοιάζει περισσότερο με ιστορικό ντοκιμαντέρ παρά με κλασική μυθοπλασία. Η μουσική, που συνέθεσαν ο Ποντεκόρβο και ο Ένιο Μορικόνε, ενισχύει την ένταση και το δραματικό βάρος των σκηνών χωρίς να γίνεται υπερβολική.
Η «Μάχη του Αλγερίου» δεν περιορίζεται μόνο στην καταγραφή των γεγονότων. Θέτει βαθύτερα ερωτήματα για τη φύση της αποικιοκρατίας, τη νομιμότητα της αντίστασης, τη χρήση της βίας και το τίμημα της ελευθερίας. Το φινάλε της ταινίας δείχνει ότι, παρόλο που η γαλλική πλευρά καταφέρνει προσωρινά να διαλύσει το FLN στο Αλγέρι, ο αγώνας του αλγερινού λαού συνεχίζεται και τελικά οδηγεί στην ανεξαρτησία το 1962.
Συνολικά, η ταινία θεωρείται ένα διαχρονικό έργο που ξεπερνά τα όρια της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου. Παραμένει επίκαιρη, καθώς φωτίζει ζητήματα εξουσίας, αντίστασης και λαϊκών αγώνων, προκαλώντας τον θεατή να σκεφτεί κριτικά πάνω στην ιστορία και τις πολιτικές συγκρούσεις του σύγχρονου κόσμου.
