Καλοκαίρι, πώς να μην είναι αγαπημένο; Είναι η εποχή που παίρνουμε τις περισσότερες μέρες των διακοπών μας, που διακόπτουμε την καθημερινότητά μας για να χαλαρώσουμε και να φορτίζουμε τις μπαταρίες μας ενόψει της νέας σεζόν. Έχουμε συνδέσει την εποχή αυτή με ανεμελιά, θάλασσα, μπαράκια και χορό.
Άλλωστε η μουσική πάντα είχε τη δύναμη να αλλάζει την ψυχολογία μας και να μας ταξιδεύει, αποτελώντας έναν καταλυτικό λόγο για να προστεθεί στη θερινή μας βαλίτσα. Μετά το αρχικό καλοκαιρινό αφιέρωμα, θα αναζητήσουμε για μία ακόμα φορά ήλιο και θαλασσινή αύρα μέσα από 15+2 επιτυχίες που αναφέρονται στο καλοκαίρι.
The Lovin’ Spoonful – Summer in the city (1966)
Τι καλά που θα ήταν να είχαμε διακοπές όλο το καλοκαίρι; Είναι όμως όνειρο… θερινής νυκτός. Οι περισσότεροι θυμούνται το “Καλοκαίρι στην πόλη” από τον Joe Cocker επειδή είναι πιο «πρόσφατο» αναφορικά με την πρωτότυπη εκδοχή, που το διασκεύασε επιτυχημένα το 1994. Όμως η αμερικανική ροκ μπάντα των Lovin’ Spoonful που το παρουσίασε τον Ιούλιο του 1966, είναι δική τους δημιουργία, ήταν οι μοναδικοί που το έκαναν Νο.01 στην Αμερική.
Δάκης – Τόσα καλοκαίρια (1967)
Μπορεί τα καλοκαίρια να «φεύγουν» από τα χέρια μας, όμως αυτή η θρυλική ερωτική μπαλάντα δεν ξεχνιέται ποτέ. Ακούστηκε στο αλησμόνητο μιούζικαλ του Γιάννη Δαλιανίδη "Γοργόνες και Μάγκες" το 1967, σε παραγωγή της Φίνος Φιλμ. Πρωταγωνιστούν κορυφαία ονόματα του ελληνικού κινηματογράφου, μεταξύ αυτών οι Μαίρη Χρονοπούλου, Μάρθα Καραγιάννη, Διονύσης Παπαγιανόπουλος, Χρόνης Εξαρχάκος, Νόρα Βαλσάμη, Φαίδων Γεωργίτσης και ο Λάκης Κομνηνός. Ηχηρά είναι και τα ονόματα των καλλιτεχνών που τραγουδούν στο φιλμ, όπως η Μαρινέλλα το "Άνοιξε πέτρα", ο Γιάννης Πουλόπουλος το "Θα πιω απόψε το φεγγάρι" και το "Καμαρούλα μια σταλιά", ενώ ο Δάκης το "Τόσα καλοκαίρια", συνθέσεις σε μουσική του Μίμη Πλέσσα και στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου.
Αξέχαστη η σκηνή όπου η αιθέρια Μαίρη Χρονοπούλου χορεύει με τον γοητευτικό Λάκη Κομνηνό στα ασβεστωμένα σοκάκια της Ύδρας, υπό την υπόκρουση της μετέπειτα διαχρονικής επιτυχίας "Τόσα Καλοκαίρια". Ο Δάκης δεν εμφανίζεται στην ταινία επειδή είχε άλλες επαγγελματικές υποχρεώσεις. Ακούμε μόνο τη φωνή του όταν βλέπουμε το παραπάνω ζευγάρι σε ταμπλό βιβάν, είναι η αναπαράσταση μιας σκηνής με ζωντανά ακίνητα πρόσωπα που δίνουν την εντύπωση ζωγραφικού πίνακα. Με τον τρόπο αυτό, ο σκηνοθέτης Γιάννης Δαλιανίδης δημιούργησε το πρώτο ελληνικό βίντεο κλιπ στον κινηματογράφο.
Mungo Jerry – In the summertime (1970)
Παγκόσμια επιτυχία του 1970 και ένα από τα εμπορικότερα τραγούδια όλων των εποχών, ξεπέρασε τα 30 εκατ. αντίτυπα. Δημιουργημένο εξ ολοκλήρου, στίχους και μουσική, από τον ιδρυτή, ηγέτη και κιθαρίστα της βρετανικής ροκ μπάντας, τον Ray Dorset, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι χρειάστηκε μόλις 10 λεπτά για το γράψει. Σάρωσε το καλοκαίρι του ’70 στην Αγγλία, παρέμεινε στην κορυφή για επτά συνεχόμενες εβδομάδες και έγινε το πιο εμπορικό σινγκλ της χρονιάς. Την ίδια κατάληξη είχε σε έντεκα ακόμη ευρωπαϊκές χώρες, όπως επίσης στον Καναδά και στο Μεξικό. Παρόλο που στην Αμερική έφτασε μέχρι το Νο.03, κατάφερε να πουλήσει 1 εκατ. αντίτυπα και να πιστοποιηθεί χρυσό.
Το “In the Summertime” διασκευάστηκε επιτυχημένα το 1995 από τον αναγνωρισμένο ρέγκε καλλιτέχνη Shaggy, ο οποίος προσέθεσε ραπ στίχους. Τα φωνητικά ανήκουν στον Rayvon, ενώ ο Ray Dorset επαναηχογράφησε το κιθαριστικό του μέρος. Έγινε Νο.03 στην Αμερική, όπου κυκλοφόρησε ως B-side του “Boombastic” και Νο.05 στην Αγγλία.
Chic – A warm summer night (1979)
Το αμερικανικό γκρουπ με την ηγετική μορφή του συνθέτη, κιθαρίστα και παραγωγού Nile Rogers άφησε για λίγο τους ντίσκο σόουλ ήχους που τους καθιέρωσε, για να μας προσφέρει πιο ατμοσφαιρική γραφή. Κυκλοφόρησε ως B-side του ανεπανάληπτου “Good times” το 1979. Αυτή η καλοκαιρινή νύχτα είναι ιδιαίτερα «θερμή», λόγω των γυναικείων φωνητικών που ψιθυρίζουν λάγνα τους ισπανόφωνους στίχους «Te quiero, papi».
Bob Marley & The Wailers – Could you be loved (1980)
Ο ρέγκε ήχος για εμάς που είμαστε μεσογειακός λαός συνδέεται συνειρμικά με το καλοκαίρι και ειδικά με τις διακοπές μας. H τζαμαϊκανή μπάντα με τον τραγουδιστή, συνθέτη και κιθαρίστα Bob Marley έχει κάνει θαύματα στη μουσική, χαρίζοντάς μας ουκ ολίγες επιτυχίες για να συνοδέψουμε όλες τις ώρες της θερινής περιόδου και όχι μόνο. Σχεδόν άπαντες έχουμε λικνιστεί μ’ ένα ποτό στο χέρι τραγουδώντας «Could you be loved, then be loved?», είτε καταμεσήμερο με καυτό ήλιο είτε νύχτα σε μπαράκια με θέα τη θάλασσα.
Third World – Try jah love (1982)
Ένα ακόμα αξιόλογο συγκρότημα από την Τζαμάικα, τη χώρα όπου ξεκίνησε η ρέγκε μουσική στα τέλη της δεκαετίας του ‘60. Οι Third World άνοιγαν τις συναυλίες των Bob Marley & The Wailers στην ευρωπαϊκή τους περιοδεία το 1975. Με περισσότερα από 20 στούντιο άλμπουμ στο ενεργητικό τους, πιο πρόσφατο το 2019, παραμένουν δραστήριοι με ζωντανές εμφανίσεις κυρίως στην Αμερική. Αυτό το καλοκαίρι δίνουν προσωπικές συναυλίες στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη. Παρόλο που η πιο εμπορική επιτυχία τους είναι η διασκευή στο “Now that we found love” των O’Jays του 1983, το “Try jah love” της προηγούμενης χρονιάς αποδείχτηκε πιο διαχρονικό στην Ελλάδα. Ο ήχος του μας κάνει να ονειρευόμαστε τις πιο ιδανικές διακοπές.
Wham! – Club Tropicana (1983)
Συνειρμικά πάει το μυαλό μας στο καλοκαίρι, αφού δεν υπάρχει καμία αναφορά στους στίχους. Γράφτηκε το 1981 από τον George Michael και τον Andrew Ridgley, τη χρονιά που δημιουργήθηκε το ντουέτο των δύο 18χρονων, κυκλοφόρησε όμως δύο χρόνια αργότερα. Το βίντεο κλιπ γυρίστηκε στις 22 Ιουλίου του 1983 στην Ίμπιζα, στο διάσημο ξενοδοχείο Pikes όπου διαμένουν πλούσιοι και επώνυμοι. Για την ιστορία, ο εν λόγω χώρος φιλοξένησε το πάρτι γενεθλίων του Freddie Mercury το 1987, που θεωρείται ένα από τα πιο ξέφρενα στην ιστορία της Ίμπιζα. Με το “Club Tropicana” έγιναν οι Wham! που μάθαμε, έφτασε ως το Νο.04 στην Αγγλία, ενώ συμπεριλήφθηκε στο ντεμπούτο τους Νο.01 άλμπουμ στην Αγγλία με τίτλο “Fantastic”.
Billy Ocean – Caribbean queen (No more love on the run) (1984)
Ένας ακόμη Βρετανός που θα μας ταξιδέψει στην Καραϊβική. Μπορεί και αυτή η σύνθεση να μην έχει καλοκαιρινούς στίχους, η αναφορά όμως στα τροπικά νησιά δίνει την… ελευθέρας. Αξέχαστη επιτυχία του 1984, εκτός από την ερμηνεία συμμετέχει στη δημιουργία και στην παραγωγή. Παρέμεινε στο Νο.01 της Αμερικής για δύο εβδομάδες και απέσπασε δύο υποψηφιότητες για βραβείο Grammy. Ο Billy Ocean κερδίζοντας στην κατηγορία «Καλύτερη Ανδρική R&B Φωνητική Ερμηνεία» έγινε ο πρώτος Βρετανός που τα κατάφερε.
Η ιδιαιτερότητα στο τραγούδι κρύβεται στον τίτλο του. Κυκλοφόρησε ως “European queen”, “Caribbean Queen” και “African queen” την ίδια χρονιά, μόνο η παρένθεση στον τίτλο παρέμεινε η ίδια, “No more love on the run”. Βλέπετε, είναι πολλές οι βασίλισσες ανά τον κόσμο!
Alpha Blondy – Sébé Allah y'é (1985)
Ο Seydou Koné από την Ακτή Ελεφαντοστού, γνωστός με το ψευδώνυμο Alpha Blondy, είναι o διασημότερος γαλλόφωνος τραγουδιστής της ρέγκε. Έχει δώσει αρκετές συναυλίες στη χώρα μας, πιο πρόσφατη το 2020, με τη δωδεκαμελή μπάντα του που ονομάζεται Solar System. Για πολλούς θεωρείται ο διάδοχος του Bob Marley. Μία από τις πιο χαρακτηριστικές του επιτυχίες είναι το “Sébé Allah y'é” του 1985. Γίνεται να αντισταθούμε στο ρυθμό του;
Νίκος Καρβέλας – Καλοκαιρινές διακοπές για πάντα (Παληό Φάληρο) (1986)
Αθάνατη ελληνική ποπ της δεκαετίας του ’80. Τον Ιούνιο του 1986, ο Νίκος Καρβέλας ηχογράφησε το άλμπουμ “Σα δίσκος παληός”, το πρώτο του που έγινε χρυσό. Μέσα από αυτό, το νοσταλγικό καλοκαιρινό τραγούδι σε δικούς τους στίχους, μουσική, παραγωγή, ο ίδιος έπαιξε και πιάνο. Αναπολεί παλιές καλές συνήθειες, αναφέροντας συγκεκριμένα μέρη της εποχής εκείνης στο Παλαιό Φάληρο της Αθήνας: «Το βραδάκι όλοι στο Sweet home με τα κορίτσια αγκαλιά, κάποιο παρτάκι κανονίζαμε μετά το σινεμά».
Η αθωότητα του… για πάντα, στον τίτλο του τραγουδιού, φωτογραφίζει την ανάγκη να συγκρατηθούν στη μνήμη εφ’ όρου ζωής οι πιο όμορφες εμπειρίες ενός ανθρώπου. Όσο για τον κεφάτο ροκ εντ ρολ ρυθμό του, σχεδόν τέσσερις δεκαετίες αργότερα παραμένει μία πρώτης τάξεως προτροπή για να φερθούμε στο καλοκαίρι όπως του αξίζει. Με κέφι, χαμόγελα, χορό και τραγούδι, παρέα με τα αγαπημένα μας πρόσωπα.
Julee Cruise – Summer kisses, winter tears (1991)
Δεν είναι και το πιο ευχάριστο γεγονός, όμως μέσα στη ζωή είναι κι αυτό. Ο βασιλιάς του ροκ εντ ρολ συνεργάστηκε με το ανδρικό κουαρτέτο των Jordanaires το 1961, παρουσιάζοντας την πρώτη εκτέλεση της ρομαντικής και ονειροπόλας αυτής μπαλάντας. Η γυναικεία φωνή που επίσης συνδέθηκε άρρηκτα μαζί της είναι της Julee Cruise, 30 χρόνια αργότερα, το 1991. H εκτέλεση της Αμερικανίδας τραγουδίστριας και ηθοποιού ακούστηκε στην ταινία “Until the end of the world” του Wim Wenders την ίδια χρονιά, με πρωταγωνιστή τον William Hurt.
DJ Jazzy Jeff & The Fresh Prince – Summertime (1991)
Σειρά της χιπ χοπ μουσικής να τιμήσει το καλοκαίρι. To 1991, το αμερικανικό ντουέτο του DJ Jazzy Jeff με τον Fresh Prince, ο τελευταίος δεν είναι άλλος από τον ράπερ και ηθοποιό Will Smith, παρουσίασε μία σύνθεση με θέμα το καλοκαίρι και επιβραβεύτηκε. Έγινε Νο.01 επιτυχία στο R&B/Hip Hop Singles και Νο.04 στο Hot 100 του Billboard, με το δίδυμο να κερδίζει Grammy στην κατηγορία «Καλύτερη Ραπ Ερμηνεία από Ντουέτο ή Γκρουπ». Έχει sampling από το “Summer madness” των Kool & the Gang του 1974.
Inner Circle – Sweet (A la la long) (1992)
Ρέγκε ήχος από το τζαμαϊκανό συγκρότημα. Τα πολλά «la la la» στους στίχους φροντίζουν να βγει το παιδί από μέσα μας. Μία ακόμη καλοκαιρινή μελωδία, κυκλοφόρησε Ιούλιο μήνα, η συγκεκριμένη το 1992. Τα αδέλφια Ian και Roger Lewis έγραψαν τη μουσική και τους στίχους, ενώ μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του γκρουπ έκαναν την παραγωγή. Στο πέρασμα του χρόνου, το άθροισμα των φυσικών πωλήσεων με το streaming το ανέδειξε χρυσό σινγκλ στην Αμερική και στον Καναδά, ενώ στη Γερμανία μόνο τα φυσικά αντίτυπα που έφτασαν στα δισκοπωλεία πλατινένιο.
Loft – Summer summer (1993)
Γερμανικό eurodance γκρουπ που με το «καλησπέρα» στα μουσικά δρώμενα ακούστηκε σε όλη την Ευρώπη, χάρη στο ντεμπούτο αυτό σινγκλ το 1993. Το πιο σημαντικό όμως κατόρθωμά του είναι ότι αποδείχτηκε από τα πιο γνωστά καλοκαιρινά τραγούδια της δεκαετίας του ’90. Ο ήχος του φλάουτου ξεχωρίζει.
Chris Rea – Sweet summer day (1998)
Το πιο χαρακτηριστικό τραγούδι του καλοκαιριού τα τελευταία 39 χρόνια είναι το “On the beach” του Chris Rea. Κυκλοφόρησε το 1986, το φιλοξενήσαμε όμως στο πρώτο αφιέρωμα. Ο Βρετανός συνθέτης, κιθαρίστας και τραγουδιστής μας χάρισε ένα ακόμη για την εποχή αυτή, το 1998. Ρυθμικό και ταυτόχρονα ατμοσφαιρικό, με την αναγνωρίσιμη μπάσα φωνή του να το «ζεσταίνει» ακόμα περισσότερο. Επιδραστικοί οι στίχοι: «Take your troubles and let them fly away, I'm talking about a sweet summer day».
Manu Chao – Me gustas tu (2001)
Ιδιαίτερα αγαπημένος στο ελληνικό κοινό Γάλλος καλλιτέχνης και ακτιβιστής. Εκτός από τα γαλλικά, ισπανικά, αγγλικά, γαλικιανά και αραβικά, μιλά και τη δική μας γλώσσα. Το 2001, δημιούργησε και ερμήνευσε μια σύνθεση «γιορτή» για τις επίγειες χαρές. Αναφέρεται στο δικαίωμα να ονειρευόμαστε, να ταξιδεύουμε και να χορεύουμε, προτρέποντάς μας να αφιερώνουμε χρόνο για να εκτιμήσουμε την ομορφιά της ζωής και των ανθρώπων γύρω μας. Οι περισσότεροι στίχοι είναι στα ισπανικά, ενώ μέρη του ρεφρέν στα γαλλικά. Βρέθηκε στο Νο.01 στην Ισπανία και στην Ιταλία, με το ιταλικό κοινό να φροντίζει να αναδειχτεί πλατινένιο, αθροίζοντας τις φυσικές πωλήσεις με το streaming.
Το “Me gustas tu” προστέθηκε από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου στο Εθνικό Μητρώο Ηχογράφησης το 2022, το οποίο κάθε χρόνο συμπεριλαμβάνει 25 ηχογραφήσεις που θεωρεί πολιτιστικά, ιστορικά ή αισθητικά σημαντικές.
Dido – Sand in my shoes (2004)
Μία και μοναδική φορά ήταν να έρθει η Dido στην Ελλάδα, το 2020, ακυρώθηκε όμως λόγω του κορονοϊού, όπως και οι υπόλοιπες εμφανίσεις της στην Ευρώπη. Το “Sand in my shoes” είναι ένα γλυκό ποπ άκουσμα που έγραψε η Βρετανίδα τραγουδίστρια το 2004. Έφτασε ως το Νο.06 της χώρας της, ανέβηκε όμως στο Νο.01 του Dance Club Play του Billboard. Είναι πιο κατάλληλο για όσους επιστρέφουν από τις διακοπές, αφού περιγράφει με νοσταλγία γεγονότα που βίωσε σε αυτές, καθώς και την ερωτική γνωριμία που είχε. Οι στίχοι φέρνουν στο νου εικόνες ανεμελιάς, με ατημέλητη εμφάνιση και μπόλικη… άμμο στα πόδια. Όπως είθισται να είναι οι διακοπές μας.
