Κάθε εποχή έχει τραγούδια που την αντιπροσωπεύουν. Κάτι οι στίχοι, τα ηχητικά εφέ, ενδεχομένως και το βίντεο κλιπ. Άλλωστε η μουσική, πάντα είχε τη δύναμη να μας ταξιδέψει εκεί που θέλει.
Θα αναζητήσουμε ήλιο, θάλασσα και ανεμελιά μέσα από 15+1 επιτυχίες που μας παραπέμπουν στο καλοκαίρι, αρμενίζοντας σε 6 δεκαετίες μουσικής.
Sam Cooke – Summertime (1957)
Ο συνθέτης και πιανίστας George Gershwin, μαζί με τον αδελφό του Ira που ήταν στιχουργός, μεγαλούργησαν τη δεκαετία του '20 και του '30 γράφοντας τραγούδια για ταινίες του Χόλυγουντ και παραστάσεις του Μπρόντγουεϊ. Μία από τις πιο χαρακτηριστικές επιτυχίες τους είναι το ”Summertime”, που δημιούργησαν για την όπερα “Porgy and Bess” το 1934. Από τα πιο πολυδιασκευασμένα στην ιστορία της μουσικής, περισσότερες από 2.350 οι δισκογραφημένες εκτελέσεις, ορχηστρικές ή με στίχους, το προσέθεσαν στο ρεπερτόριό τους τεράστια ονόματα. Μπορεί να έχει συνδεθεί με τις αλησμόνητες ερμηνείες της Billie Holiday, του ντουέτου της Ella Fitzgerald με τον Louis Armstrong ή της Sarah Vaughan, είναι όμως εξαιρετική και αυτή του Sam Cooke το 1957.
Andy Williams – A summer place (1962)
Ορχηστρική σύνθεση του Αυστριακού Max Steiner, ο οποίος είχε μεγαλουργήσει γράφοντας τη μουσική του τριπλά οσκαρικού “Casablanca”, ήταν υποψήφιος σε μία από τις οκτώ κατηγορίες που διεκδικούσε η ταινία. Το “A summer place” παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από τον Hugo Winterhalter με την ορχήστρα του το 1959, για την ομότιτλη ταινία. Τον ίδιο μήνα, η ηχογράφηση του Percy Faith με τη δική του ορχήστρα αποτέλεσε την πιο επιτυχημένη εμπορικά. Εμφανίστηκε αρχικά στο Νο.96 της Αμερικής το 1959, κατάφερε όμως να γίνει όχι μόνο Νο.01 αλλά και να παραμείνει στην κορυφή για εννέα εβδομάδες το 1960, οι περισσότερες παραμονής στην ιστορία του αμερικανικού τσαρτ, ρεκόρ που καταρρίφτηκε το 1977. Κέρδισε βραβείο Grammy στην κατηγορία «Ηχογράφηση της χρονιάς», έγινε το πρώτο ορχηστικό και το πρώτο μουσικό θέμα ταινίας που βραβεύτηκε στον εν λόγω θεσμό, ενώ το 2020 εισήχθη στο Grammy Hall of Fame.
Ο Andy Williams, με τους στίχους του Mack Discant, το παρουσίασε το 1962 και το συμπεριέλαβε στο δίσκο του “Moon river and other great movie themes”, που απονεμήθηκε χρυσός στην Αμερική.
Frank Sinatra – Summer wind (1966)
Γερμανόφωνο τραγούδι με τίτλο “Der soomerwind”, που ερμήνευσε πρώτη η Grethe Ingmann το 1965. Την ίδια χρονιά, κυκλοφόρησε με αγγλόφωνο στίχο από τον Wayne Newton. Τα διάσημα γαλανά μάτια «μίλησαν» για το καλοκαιρινό αεράκι το 1966, με τον Sinatra να γίνεται αυτός που θα το κάνει μεγαλύτερη επιτυχία, No.01 στο “Easy listening chart” του Billboard, Νο.25 στο “Hot 100”, ενώ Νο.36 στην Αγγλία.
Nancy Sinatra & Lee Hazlewood – Summer wine (1966)
Δύο ντουέτα με σχεδόν 40 χρόνια διαφορά, ως προς την ηχογράφηση, έδωσαν την ευκαιρία να αγαπηθεί από εντελώς διαφορετικές γενιές. Ο Lee Hazlewood το έγραψε το 1966 και το τραγούδησε δύο φορές ντουέτο, με τη Nancy Sinatra το 1966 και τη Suzi Jane Hokom το 1967, με την πρώτη συνεργασία να αποδεικνύεται η πιο επιτυχημένη, Νο.06 στην Αυστρία, Νο.14 στην Αυστραλία και Νο.49 στην Αμερική. Ξεχώρισε επίσης από το ντουέτο του Ville Valo με την Natalia Avelon το 2007, έγινε το τέταρτο εμπορικότερο σινγκλ της χρονιάς στη Γερμανία και απονεμήθηκε πλατινένιο. Συμπεριλήφθηκε στο σάουντρακ της ταινίας “Das wilde leben”.
Seals & Crofts – Summer breeze (1972)
Αυγουστιάτικη κυκλοφορία του 1972, έχει ψηφιστεί από το περιοδικό Rolling Stone ως το 13ο καλύτερο καλοκαιρινό τραγούδι όλων των εποχών. Έφτασε ως το Νο.06 στην Αμερική, No.04 στο “Adult Contemporary” του Billboard, με το αμερικανικό ντουέτο να κερδίζει υποψηφιότητα για Grammy στην κατηγορία «Καλύτερη Ποπ εμφάνιση». To 1974, γνώρισε επιτυχία και από τους Isley Brothers.
John Travolta & Olivia Newton-John – Summer nights (1978)
Έχουμε συνδέσει μαζί του πολλά από τα καλοκαίρια μας. Όλα ξεκίνησαν μέσα από ένα από τα μακροβιότερα μιούζικαλ όλων τον εποχών, τo “Grease”, που παρουσιάστηκε αρχικά το 1971 σ’ ένα μπλουζ κλαμπ στο Σικάγο. Ανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ την επόμενη χρονιά, ενώ στο Γουέστ Εντ του Λονδίνου το 1973. Το 1978 ακολούθησε η μεταφορά του στη μεγάλη οθόνη, με τους πρωταγωνιστές της John Travolta και Olivia Newton-John να το ερμηνεύουν μεταξύ άλλων. Γνώρισε παγκόσμια επιτυχία, πλατινένιο Νο.01 στην Αγγλία με 1,6 εκατ. αντίτυπα, ενώ φτάνοντας ως το Νο.05 στην Αμερική ξεπέρασε το 1 εκατ. και πιστοποιήθηκε χρυσό. Κυκλοφόρησε ως το τέταρτο σινγκλ του σάουντρακ που πούλησε 25 εκατ. παγκοσμίως, εννέα φορές πλατινένιο στην Αγγλία, οκτώ στην Αμερική, ενώ διαμαντένιο στον Καναδά.
Michael Sembello – Summer lovers (1982)
Οι διακοπές «χορεύονται» και όχι μόνο. Η θεματολογία του δε φέρνει στο νου μόνο το καλοκαίρι, αλλά και την ομότιτλη ταινία του 1982 όπου ακούστηκε, γυρισμένη στη Σαντορίνη και κάποιες σκηνές σε Κρήτη, Δήλο και Μύκονο. Στο μιούζικαλ ακούσαμε απίθανα τραγούδια, της Tina Turner, του Elton John, το “Just can’t get enough” των Depeche Mode, το No.01 στην Αμερική “Hard to say I’m sorry” των Chicago, καθώς και το “I’m so excited” των Pointer Sisters, το τελευταίο δε συμπεριλήφθηκε στο σάουντρακ. Όσοι την έχουν δει, θα θυμούνται τον 19χρονο τότε… Greek lover Βλαδίμηρο Κυριακίδη, που φλέρταρε μία 60χρονη. Όσοι ιντριγκαρίστηκαν να τη δουν, θα αποφύγουμε περαιτέρω πικάντικα spoiler του καλτ «απελευθερωμένου» φιλμ. Άντε, να σας πούμε ότι ο Βλαδίμηρος έλαβε ένα υπέρογκο ποσό για τρεις μόνο σκηνές!
Laid Back – Sunshine reggae (1982)
To δανέζικο ντουέτο μας στέλνει στην παραλία, μ’ ένα τραγούδι που έγραψαν οι ίδιοι το 1982. Αναγνωρίστηκε διεθνώς την επόμενη χρονιά, Νο.01 στη Γερμανία, στην Αυστρία και στη Νότια Αμερική, την Αργεντινή και την Ουρουγουάη. Το βίντεο κλιπ «σφύζει» από ήλιο, αλμυρό νερό και καρύδες, με πρωταγωνιστές μία ανέμελη πολυάριθμη παρέα που άπαντες θα ζήλευαν να είναι στη θέση της.
Jimmy Cliff – Reggae night (1983)
O σωστός DJ «επιβάλλεται» να το έχει στη λίστα του, ειδικά αν παίζει σε καλοκαιρινό μπαράκι. Σχεδόν όλοι γνωρίζουν το ρεφραίν: «Reggae night, we come together when the feeling right. Reggae night and we'll be jammin' till the morning light». Διαχρονική επιτυχία του Τζαμαϊκανού καλλιτέχνη, ειδικά στη νυχτερινή διασκέδαση, του 1983. Η πιο ιδανική εικόνα είναι να το ακούς έξω από το μπαράκι χορεύοντας σε αμμώδη παραλία, με ποτό και αγαπημένα πρόσωπα. Το δε βίντεο κλιπ, είναι σαφέστατο από το πρώτο δευτερόλεπτο, αφού δείχνει το χάρτη της Τζαμάικα. Αντέχετε να συνεχίσουμε;
Don Henley – The boys of summer (1984)
Η αναφορά του καλοκαιριού στον τίτλο, μας δίνει την ευκαιρία να θυμηθούμε ένα εκπληκτικό τραγούδι. Ο Αμερικανός μουσικός και τραγουδιστής έγραψε τους στίχους και το ερμήνευσε το 1984, η σύνθεση είναι του Mike Campbell των Tom Petty and the Heartbreakers. Χάρη σε αυτό, ο Henley απέκτησε τρεις υποψηφιότητες για Grammy, «Τραγούδι της χρονιάς», «Ηχογράφηση της χρονιάς» και «Καλύτερη Ανδρική Ροκ εμφάνιση με φωνητικά», κερδίζοντας στην τελευταία. Βρέθηκε στο Νο.01 των “Top Rock Tracks” του Billboard, Νο.05 στο γενικό κατάλογο της Αμερικής, Νο.03 στην Αυστραλία, ενώ Νο.12 στην Αγγλία. Το ασπρόμαυρο βίντεο κλιπ σάρωσε στα MTV Video Music Awards το 1985, κέρδισε τέσσερα, μεταξύ αυτών για το «Βίντεο της χρονιάς». Πέρα από τα πλάνα της παραλίας, ο πιτσιρικάς που παίζει ντραμς κλέβει την παράσταση!
Chris Rea – On the beach (1986)
Ότι είναι το “Last Christmas” των Wham για τα Χριστούγεννα, είναι το “On the beach” του Chris Rea για το καλοκαίρι. Κυκλοφόρησε το 1986, ως το δεύτερο σινγκλ από το όγδοο στούντιο άλμπουμ του Βρετανού τραγουδιστή και μουσικού, με τον ίδιο τίτλο. Ήταν από τα πιο πολυπαιγμένα βίντεο κλιπ του VH1, το αντίπαλο δέος του MTV, βοηθώντας σημαντικά να γίνει επιτυχία στην Αμερική. Το κλιπ είναι προφανώς γεμάτο… αλμύρα, όσο για τον ήχο του σε συνδυασμό με τη ζεστή φωνή του Rea, γεννούν τα πιο γλυκά μας συναισθήματα.
Beach Boys – Kokomo (1988)
Τα πάντα θυμίζουν καλοκαίρι, από το όνομα του συγκροτήματος ως τους στίχους του τραγουδιού και όχι μόνο. Οι στίχοι μας μεταφέρουν σε ειδυλλιακές παραλίες, στα κοραλλιογενή Florida Keys της νότιας ακτής της Φλόριντα, ενώ η μουσική στην ταινία “Cocktail” του 1988, με τον Τομ Κρουζ. Σχεδόν όλα τα αγόρια προσπαθήσαμε τότε να τον μιμηθούμε, αναποδογυρίζοντας μπουκάλια πριν σερβίρουμε το ποτό, οι περισσότεροι ανεπιτυχώς.
Το σάουντρακ περιλαμβάνει αξέχαστες επιτυχίες, όπως το “Don’t worry be happy” του Bobby McFerrin, το “Tutti Frutti” του Little Richard και το “Kokomo” των Αμερικανών Beach Boys. Το τελευταίο, έγινε τετραπλά πλατινένιο στην Αμερική ξεπερνώντας τα τέσσερα εκατ. αντίτυπα, διαμαντένιο στον Καναδά, ενώ παγκοσμίως πούλησε σχεδόν έξι εκατομμύρια.
Παρόλο που το “Kokomo” έλαβε κυρίως κακές κριτικές γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία, Νο.01 σε Αμερική, Αυστραλία και Ιαπωνία, ενώ λόγω της συμμετοχής του στο φιλμ απέσπασε υποψηφιότητα για Grammy ως το «Καλύτερο τραγούδι», καθώς και για Χρυσή Σφαίρα ως το «Καλύτερο τραγούδι γραμμένο ειδικά για ταινία». Τι κι αν πέρασαν 36 χρόνια από την κυκλοφορία του; Το άκουσμά του μεταδίδει ακόμα την ίδια καλοκαιρινή ενέργεια.
Army of lovers – La place de Saint Tropez (1993)
Κυκλοφόρησε το 1993, δεν έγινε πουθενά Νο.01, ούτε καν Τοπ 10, κατάφερε όμως να αποτελεί ένα από τα διαχρονικότερα καλοκαιρινά τραγούδια στη χώρα μας, το σουηδικό γκρουπ μας ευχαριστεί θερμά. Η παιδικότητα και ο χαβαλές που μεταδίδουν ο χορευτικός ρυθμός με τα φωνητικά αρκούν και με το παραπάνω, ειδικά όταν βρισκόμαστε σε διακοπές.
Αγνή – Summer dream (2005)
Είμαστε της θεωρίας… «Σαν την Ελλάδα πουθενά». Ελληνικά χρώματα στην εν λόγω σύνθεση, τόσο μέσω των δημιουργών της και της ερμηνεύτριας, όσο και της αξέχαστης καλοκαιρινής ταινίας του 1968, παρόλο που οι στίχοι είναι στα αγγλικά. Το ακούσαμε από τα χείλια της Έλενας Ναθαναήλ, τη ντουμπλάρει η Αλέκα Κανελλίδου, στο μιούζικαλ “Επιχείρηση Απόλλων” που συμπρωταγωνιστούσε με τον Tomas Fritsch, ελληνοσουηδικής συμπαραγωγής. Εκτός ελληνικών συνόρων, προβλήθηκε στην Αγγλία, στη Γαλλία και στην Αμερική. Για την ιστορία, οι παραγωγοί ήθελαν την Αλίκη Βουγιουκλάκη στον πρώτο ρόλο, αλλά αρνήθηκε. Ο Γιάννης Μαρκόπουλος έγραψε τη μουσική του φιλμ, εκτός από το “Summer dream” που συνέθεσε ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, για αυτό και δεν συμπεριλήφθηκε στο σάουντρακ, οι στίχοι είναι του Γιώργου Παπαστεφάνου.
Το «παιχνιδιάρικο» τέμπο του παραπέμπει σε ανεμελιά, με τα πάμπολα «Λα λα λα λα» στο ρεφραίν. Η Αγνή το διασκεύασε το 2005 και το συμπεριέλαβε στο άλμπουμ της με τίτλο ”Όταν αλλάζει ο καιρός”.
Arnica Montana feat. Sarah Warwick – Sea, sand and sun (2006)
Σαφέστατος τίτλος, σαν άσκηση χαλάρωσης. Οι στίχοι εναρμονίζονται ιδανικά με τον ήχο, περνώντας το μήνυμα για το… άδειασμα του μυαλού: «Hands in the sand, feet in sea, facing the sun. Let your mind ascend, close your eyes and feel sea, sand and sun». Lounge σαγηνευτικό αποτέλεσμα, ό,τι πρέπει για ηλιοβασίλεμα. Δημιούργημα των Arnica Montana, το συγκρότημα έχει ως «βάση» την Αγγλία, εξού και η συνεργασία του με τη Βρετανίδα Sarah Warwick το 2006. Ποιος δεν ονειρεύεται ένα τέτοιο καλοκαίρι…
Φατμέ – Καλοκαιράκι (1986)
Υποσχεθήκαμε 15+1 τραγούδια που μας παραπέμπουν στο καλοκαίρι. Το +1, δεν θα μπορούσε παρά να είναι στιχουργικά στη γλώσσα μας, να φέρνει στο νου την δική μας χώρα, τις δικές μας παραλίες. Το 1980, ο Νίκος Πορτοκάλογλου ιδρύει του Φατμέ, μαζί με τον Οδυσσέα Τσάκαλο στα ντραμς και τον Δημήτρη Καλατζή στο μπάσο, ενώ στη συνέχεια θα προστεθεί και ο Μιχάλης Μουστάκης στα πλήκτρα. Τον Ιούνιο του 1986, παρουσιάζουν την τέταρτη ολοκληρωμένη δουλειά τους με τίτλο “Βγαίνουμε απ’ το τούνελ”, μέσα από την οποία το “Καλοκαιράκι”, σε στίχους, μουσική και ερμηνεία του Νίκου Πορτοκάλογλου, θα χαράξει μία ιδιαίτερη πορεία. Η καριέρα τους θα απογειωθεί, ενώ εμείς κάθε φορά που θα το ακούμε το μυαλό μας θα προσγειώνεται σε ακρογιαλιές και καλοκαιρινά μπαράκια, κάνοντας μαζί του ετήσιο... check in με τις βαλίτσες γεμάτες όνειρα.
Για την ιστορία, ο Νίκος Πορτοκάλογλου το επαναηχογράφησε το 1987, αυτή τη φορά μαζί με τους Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα, τον Διονύση Σαββόπουλο, τον Γιάννη Γιοκαρίνη και τον Χρήστο Τσιαμούλη από το συγκρότημα “Δυνάμεις του Αιγαίου”. Άλλωστε, δεν είναι μόνο μία χαρακτηριστική καλοκαιρινή επιτυχία. Είναι μία υπέροχη μελωδία, που συνδυάζει την πιο θερμή εποχή του χρόνου με το πιο θερμό συναίσθημα, τον έρωτα: «Εγώ κι εσύ, εσύ κι εγώ, μόνοι πάνω στη γη». Πως να αντισταθούμε σ’ όλες αυτές τις εικόνες;
