Η ιστορία πίσω από την απόσυρση των εξωφύλλων ιστορικών albums
Η Αμερικανική Ένωση Αστικών Ελευθεριών (American Civil Liberties Union-ACLU) ορίζει τη λογοκρισία ως την "καταστολή λέξεων, εικόνων ή ιδεών που θεωρούνται «προσβλητικές»". Αυτή η καταστολή και η απαγόρευση προσβλητικού περιεχομένου μπορεί να γίνει επίσημα μέσω νόμων που επιβάλλονται από την κυβέρνηση, ή ανεπίσημα, μέσω της πίεσης που μπορεί να προβάλλει το κοινωνικό σύνολο. Η μουσική, και δη το rock, ήταν πάντα στόχος λογοκρισίας με πολλές συζητήσεις σχετικά με την κατάλληλη χρήση της γλώσσας, τις θρησκευτικές αναφορές, τη βία, τη σεξουαλικότητα και τα πολιτικά δικαιώματα να αποτελούν τους κύριους τομείς διαμάχης. Σε πολλές περιπτώσεις λογοκρισίας όμως παρατηρήθηκε το φαινόμενο όπου το αντικείμενο της λογοκρισίας καθαυτό, κατέκτησε μεγαλύτερη δημοσιότητα, προφανώς λόγω της αίσθησης του "απαγορευμένου" που του αποδόθηκε. Τρανό παράδειγμα, η λειτουργία της Οργάνωσης PMRC.
Η υπερβολή είναι συνυφασμένη με τη rock μουσική, σε κάθε εποχή και έκφραση της. Από τον ήχο του Bill Haley στη Ζούγκλα του Μαυροπίνακα, τα λικνίσματα του σώματος του Elvis Presley, την αισθητική των Black Sabbath, την 80s extravaganza, το punk rock, η πλατιά συντηρητική μάζα έβρισκε συνεχώς αφορμές για να ζητάει τη λογοκρισία πολλών μουσικών έργων, κάνοντας έννοιες όπως το freedom of speech και την καλλιτεχνική ελευθερία να πηγαίνουν περίπατο. Όπως είναι όμως αναμενόμενο, κάθε τι που προκαλεί στην εποχή του, περνάει αργά ή γρήγορα στη σφαίρα του παλαιωμένου και ξεπερασμένου, μπαίνοντας αναγκαστικά (πολλές φορές και ηθελημένα) στην αντίπερα όχθη.
Εδώ θυμόμαστε πολλά και αγαπημένα εξώφυλλα, τα οποία απαγορεύτηκαν, αναγκάστηκαν να αλλάξουν πριν ή μετά την κυκλοφορία τους, έπεσαν σε κάθε περίπτωση θύμα της λογοκρισίας και της κοινωνικής πίεσης, ενός κοινού που είχε τους λόγους του να προσβληθεί (αληθινούς, σοβαρούς, υπαρκτούς ή μη).
1) Rolling Stones : Beggars Banquet
Bob Dylan's Dream, God Rolls His Own, Wot-No Paper?, Music From Big Brown, μερικά από τα "προσβλητικά" (βρισκόμαστε 1968) που έδειχνε ο τοίχος της τουαλέτας στο Beggars Banquet των Rolling Stones. Οι καυγάδες με τη δισκογραφική εταιρεία αρχίσανε πριν καν να κυκλοφορήσει το album, ο δε Mick Jagger δήλωσε "Που να βλέπετε τι είχαμε γράψει κάτω από την τουαλέτα". Το εξώφυλλο άλλαξε, μιλάμε ωστόσο για ένα album-game changer για το συγκρότημα με τραγούδια όπως Sympathy for the Devil και Street Fighting Man. Οι ίδιοι οι εκπρόσωποι της δισκογραφικής δήλωσαν πως είναι τόσο καλό που αν χρειαζόταν θα κατέβαιναν οι ίδιοι στο κέντρο του Λονδίνου για να το προωθήσουν. Κάτι ήξεραν.
2) Pantera : Far Beyond Driven
Το αρχικό εξώφυλλο είχε ένα καφετί χρώμα και έδειχνε ένα τρυπάνι να εισχωρεί σε ανθρώπινα οπίσθια. Παρόλο που το 1994 τα πράγματα ήταν απείρως πιο ανεκτικά από παλαιότερες δεκαετίες, το εξώφυλλο απορρίφθηκε και στη θέση του μπήκε το μπλε που όλοι γνωρίζουμε. Το εξώφυλλο δηλαδή, ιδέα του Vinnie Paul πως το τρυπάνι έπρεπε οπωσδήποτε να μπει σε κάποιο μέλος του ανθρώπινου σώματος Η ανησυχία ήταν φυσικά οι πιθανές επιπτώσεις που θα είχε το εξώφυλλο στις πωλήσεις του δίσκου, μιλάμε φυσικά για μια εποχή όπου οι Pantera είναι ξεκάθαρα το πιο δημοφιλές metal συγκρότημα, πέρα από τις προσωπικές προτιμήσεις του καθενός. Το Far Beyond Driven παρέμεινε στα charts για 29 εβδομάδες...
3) Roxy Music : Country Life
Τα δύο ημίγυμνα κορίτσια στο εξώφυλλο, μπήκαν για να προκαλέσουν θα έλεγε κανείς. Ο Bryan Ferry (κι οι Roxy Music κατά προέκταση) ποτέ δεν ήταν και ο πιο συμβατικός καλλιτέχνης, κάτι που διαφαινόταν τόσο από τις στυλιστικές του επιλογές, όσο και από αυτές σαν κι αυτή του εξωφύλλου του Country Life. Τα κορίτσια ήταν αντίστοιχα η αδερφή και η τότε κοπέλα του Michael Karoli, ηγέτη των Γερμανών kraut rockers Can. Η τελική έκδοση του εξωφύλλου είχε μια φωτογραφία από το οπισθόφυλλο, όπου ουσιαστικά βλέπαμε μόνο τα δέντρα του album cover. Ο Michael Ochs, το πρώτο ίσως μεγάλο όνομα στη rock φωτογραφία (στα 50s και 60s), είπε πως επρόκειτο για τη μεγαλύτερη συγκάλυψη στην ιστορία του rock n roll.
4) The Beatles : Yesterday and Today
Το αρχικό εξώφυλλο των Beatles για το άλμπουμ τους Yesterday and Today αποσύρθηκε από τα δισκοπωλεία μέσα σε λίγες μέρες. Τους έδειχνε αγκαλιά με κομμένα ωμά κρέατα, απο-συναρμολογημένες ή αποκεφαλισμένες πλαστικές κούκλες, πολλές απ' αυτές καμένες με αποτσίγαρα. Έγινε σάλος, οι δισκοπώλες αρνήθηκαν να βάλουν τον δίσκο στις προθήκες τους και το εξώφυλλο τελικά αντικαταστάθηκε από άλλο, πιo συμβατικό. Παρόλα αυτά, πρόλαβαν και κυκλοφόρησαν περί τις 60.000 αντίτυπα του album με το αρχικό εξώφυλλο. Σε περίπτωση που κάποιος είναι αρκετά τυχερός ώστε να πέσει σε ένα τέτοιο αντίτυπο, ίσως χρειαστεί να πληρώσει και περί τις 200.000 δολάρια ώστε να το αποκτήσει
5) Hurricane - Slave to the Thrill
Δεν υπήρχε περίπτωση το πάνσοφο χέρι της λογοκρισίας να αφήσει αυτό το εξώφυλλο να του ξεφύγει. Μια γυμνή γυναίκα με τα πόδια της ανοιχτά, ξαπλωμένη πάνω σε μια μηχανή, είναι ωραία ιδέα για αισθησιακού περιεχομένου υλικό, ωστόσο μιλάμε για τη χρυσή εποχή του hair metal κι ο δίσκος θα τοποθετηθεί και στα ράφια των Walmart's. Όταν κυκλοφόρησε τελικά το album των Hurricane, χωρίς τη γυναίκα και μόνο με τη μηχανή, δεν έβγαζε το παραμικρό νόημα. Παρόλα αυτά, οι Hurricane αποτέλεσαν ένα εξαιρετικό "φυτώριο", με τον Doug Aldrich να καταλήγει σε Whitesnake και Dead Daisies, ενώ ο Kelly Hansen βγάζει εδώ και χρόνια το ψωμί του αντικαθιστώντας τον Lou Gramm στους Foreigner.
6) Slayer : Christ Illusion
Δε γίνεται απλά να λείπουν οι Slayer από ένα τέτοιο αφιέρωμα. Ο Dave Lombardo έχει επιστρέψει, οι γκρίνιες για υλικό τύπου Diabolus in Musica και God Hates Us All δείχνουν προσωρινά να παύονται. Μαζί με το πολύ καλό υλικό του Christ Illusion, επιστρέφει και η πρόκληση του εξωφύλλου με την τελική λογοκρισία. Από τον τίτλο και μόνο καταλαβαίνει κανείς ότι οι Slayer επιστρέφουν σε evil/occult αναφορές, και ένα εξώφυλλο με τον Ιησού ακρωτηριασμένο (και ολίγον τι "φτιαγμένο") είναι αρκετό για να δημιουργήσει πρόβλημα στο group. Η αμφιλεγόμενη φωτογραφία καλύφθηκε από το λογότυπο του συγκροτήματος, που ήταν απόν από την αρχική εκδοχή του artwork.
7) Scorpions : Virgin Killer
Ίσως η πιο χαρακτηριστική περίπτωση του πρώτου μέρους αυτού του αφιερώματος. Ως γνωστόν, οι Scorpions της δεκαετίας του 70 είχαν ένα πανίσχυρο δηλητηριώδες κεντρί, το οποίο εκτός από τη μουσική τους έσταζε δηλητήριο και στην εν γένει αισθητική τους. Τρανή απόδειξη το ξεδιάντροπο εξώφυλλο με το γυμνό κορίτσι του Virgin Killer (μάλλον παράνομο σε σχέση με το διάταγμα περί Παιδική Προστασίας του 1978 (https://en.wikipedia.org/wiki/Protection_of_Children_Act_1978), το οποίο φυσικά αντικαταστάθηκε από ένα μάλλον κακόγουστο πορτραίτο του συγκροτήματος. Το κορίτσι του αυθεντικού εξωφύλλου ονομάζεται Annee Olofsson, κατάγεται από τη Σουηδία και σήμερα είναι μια πολύ επιτυχημένη φωτογράφος και διακοσμήτρια.
8) Poison : Open Up and Say... Ahh
Το καλύτερο ίσως album των θρυλικών glam rockers πέρασε κι αυτό από το μάτι της λογοκρισίας. Κι είναι πραγματικά να απορεί κανείς τι το προσβλητικό έχει η αρχική έκδοση, πολλώ δε μάλλον όταν πολλοί από εμάς είδαμε κάτι αντίστοιχο στο υπερθέαμα του Broadway ονόματι Cats, όταν αυτό ήρθε στη χώρα μας. Για μια ακόμα φορά, εταιρεία και δισκοπωλεία θεώρησαν ότι θα επηρεάζονταν οι πωλήσεις, οπότε τα επίμαχα σημεία καλύφθηκαν πλήρως με μαύρο χρώμα. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει κατά πόσο επηρεάστηκε η τελική επιτυχία του album, σε κάθε περίπτωση το magnum opus των Poison έγινε 5 φορές πλατινένιο στις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες τέσσερις στον Καναδά...
9) Lynyrd Skynyrd : Street Survivors
Η καριέρα των Skynyrd ανεβαίνει συνεχώς σκαλοπάτια. Το νέο album έχει κρυμμένα όπλα όπως το That Smell, καθώς και άλλα τραγούδια καταδικασμένα για να γίνουν κλασικά. Το εξώφυλλο δείχνει τους Lynyrd Skynyrd στο mode ακριβώς που ήταν τότε. On Fire. Ελάχιστα μετά την κυκλοφορία του δίσκου, το αεροπλάνο που τους μεταφέρει στον επόμενο σταθμό της περιοδείας τους καταρρίπτεται. Έξι άτομα του πληρώματος, ανάμεσα τους ο τραγουδιστής Ronnie Van Zant κι ο κιθαρίστας Steve Gaines μαζί με την αδερφή του Cassie, σκοτώνονται επί τόπου. Η εταιρεία τρέχει να κάνει το αυτονόητο, αλλάζοντας το αρχικό εξώφυλλο με μια απλούστερη φωτογραφία, μετατρέποντας τις πρώτες κόπιες σε ένα πραγματικό collectors' item.
10) Black Crowes : Amorica.
Ο πολύς κόσμος διέκρινε λίγες παραπανίσιες... τρίχες. Ακόμα κι ο πατριωτισμός που υπέβοσκε στο εκκεντρικό εξώφυλλο του τρίτου album των Black Crowes, δεν ήταν ικανός να κρατήσει την αρχική έκδοση του cover αλώβητη, με το επίμαχο γύρω γύρω να μαυρίζει στο τέλος. Παρά το γεγονός ότι κάποιοι μπερδεύουν το φύλο του μοντέλου, πρόκειται για ένα γυναικείο σώμα που εμφανίστηκε στο περιοδικό Hustler το 1976. Ο δε Chris Robinson, τραγουδιστής του group, ισχυρίζεται ότι ο σκοπός του εξωφύλλου ήταν να φανεί ως "καρτουνίστικο και υπερ-ψυχεδελικό". Όλως τυχαίως, το πιο δημοφιλές τραγούδι του album λέγεται A Conspiracy, διεργασία που πολλοί είχαν επικαλεστεί τότε.
Τέλος πρώτου μέρους.
