Φούσκωμα, πόνος, δυσπεψία, τυμπανισμός, είναι οι πιο συνηθισμένες γαστρεντερικές διαταραχές, που μπορεί να εκδηλώνονται μεμονωμένα ή και όλες μαζί.
Για να επαναφέρετε λοιπόν στην «τάξη» το ταραγμένο πεπτικό σας σύστημα, διαβάστε πως θα το προστατέψετε από τους κινδύνους, που το απειλούν.
Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο, πως το πεπτικό σύστημα, είναι ιδιαίτερα ευάλωτο στις παρενέργειες που δημιουργούνται από τον σύγχρονο τρόπο ζωής (άγχος, μη ισορροπημένη διατροφή, φαγητό στο πόδι, καθιστική εργασία κ.α). Οι έρευνες επίσης αποκαλύπτουν πως το πεπτικό σύστημα «σκέφτεται» και «αισθάνεται» ως δεύτερος εγκέφαλος.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει πως το παχύ έντερο (που είναι το πιο σημαντικό όργανο του πεπτικού συστήματος), αν έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τους κανόνες της σωστής διατροφής, η οποία συνδυάζεται και με αγχώδεις σκέψεις και συναισθήματα, μπορεί να παρουσιάσει από μια απλή δυσκοιλιότητα, μέχρι κάποιο χρόνιο φλεγμονώδες νόσημα.
Για να προλάβετε λοιπόν τα χειρότερα, διαβάστε πως θα αναγνωρίσετε και θα αντιμετωπίσετε τις σύγχρονες παθήσεις που απειλούν το πεπτικό σας σύστημα, αλλά και τις σημαντικές ανακοινώσεις που έγιναν πριν λίγες μέρες στο 14ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του Εντέρου (Ι.Φ.Ν.Ε).
Σπαστική κολίτιδα, η νόσος των τελειομανών
Υποφέρετε τακτικά από φουσκώματα πρηξίματα και τυμπανισμό της κοιλιάς κυρίως λίγη ώρα μετά το μεσημεριανό γεύμα και παράλληλα ταλαιπωρείστε από δυσκοιλιότητα που συχνά εναλλάσσεται με διάρροια; Αν ναι, τότε πιθανότητα πάσχετε από το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου ή σπαστική κολίτιδα, όπως αλλιώς λέγεται η πιο συχνή από τις παθήσεις του εντέρου, η οποία ταλαιπωρεί συνήθως τα αγχώδη και τελειομανή άτομα, ιδιαίτερα τις νεαρές γυναίκες .
Μέτρα αντιμετώπισης: Επειδή η συγκεκριμένη πάθηση οφείλεται στις διαταραχές της κινητικότητας του εντέρου, η αντιμετώπιση, της εξαρτάται από το σύμπτωμα που βρίσκεται σε έξαρση κάθε φορά (π.χ δυσκοιλιότητα η διάρροια, φούσκωμα και τυμπανισμός στην κοιλιά ή πόνο στο παχύ έντερο, ο οποίος προκαλείται από τα αέρια σε όσους έχουν ευαισθησία).
Με δυο λόγια: Για να αποφύγετε το φούσκωμα, πρέπει να περιορίσετε την κατανάλωση τροφίμων που σας το προκαλούν. Στους «συνήθεις υπόπτους» ανήκουν τα όσπρια, το λάχανο, το μπρόκολο, η ντομάτα, το κουνουπίδι, τα κρεμμύδια, το γάλα και τα άγουρα φρούτα.
Επίσης όταν είστε στη φάση της δυσκοιλιότητας, να καταναλώνετε τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, π.χ., δημητριακά ολικής άλεσης και άφθονο νερό, που διευκολύνουν την κινητικότητα του εντέρου. Όταν είστε ωστόσο στη φάση της διάρροιας, να αποφεύγετε αυτά τα τρόφιμα, επειδή επιδεινώνουν τη διάρροια και προκαλούν αέρια.
Tι άλλο μπορείτε να κάνετε: Για να διευκολύνετε την πέψη, μπορείτε να καθιερώσετε μικρά και συχνά γεύματα και επίσης να τρώτε ήρεμα χωρίς άγχος. Ακόμα, μετά από κάθε γεύμα να μασάτε λίγο ωμό μάραθο ή μαϊντανό (τα αρωματικά αυτά φυτά, βοηθούν στην ελάττωση των αερίων του εντερικού σωλήνα).
Ελκώδης κολίτιδα και νόσος του Crohn: Οι σοβαρές παθήσεις του εντέρου
Αν πάσχετε από ελκώδη κολίτιδα, ή νόσο Crohn, ήδη γνωρίζετε ότι τα νοσήματα αυτά, θα σας συνοδεύουν για όλη σας τη ζωή. Η σοβαρότητα και η εξέλιξη τους όμως, διαφέρει σημαντικά από ασθενή σε ασθενή. Όπως επεσήμαναν ο κ. Χαράλαμπος Τζάθας-Συντονιστής Διευθυντής Γαστρεντερολογικής κλινικής Τζανείου και ο κ. Γιώργος Καραμανώλης-Επίκουρος καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Γαστρεντερολόγος:
«Πρόκειται για δυο χρόνιες φλεγμονώδεις παθήσεις του παχέως εντέρου, οι οποίες επιβαρύνουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Tα χαρακτηριστικά τους συμπτώματα είναι το κοιλιακό άλγος, η καταβολή δυνάμεων, οι αιματηρές διάρροιες και η απώλεια βάρους. Άλλα συμπτώματα είναι οι ο χαμηλός πυρετός, η αναιμία (χαμηλά επίπεδα ερυθροκυττάρων που μπορεί να προκαλούν εύκολη κόπωση, λιποθυμική τάση ή δύσπνοια), η εξάντληση, και στα παιδιά η καθυστέρηση στην ανάπτυξη και στην έλευση της εφηβείας».
Μέτρα αντιμετώπισης: «Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια με τις βιολογικές θεραπείες, που στοχεύουν στην καταπολέμηση της φλεγμονής και στην επούλωση του βλεννογόνου, η ποιότητα ζωής των ασθενών και στις δυο αυτές παθήσεις έχει βελτιωθεί σημαντικά» τόνισαν οι ειδικοί. «Μάλιστα πρόσφατα, μια νέα καινοτόμα θεραπεία ήρθε να προστεθεί στη φαρέτρα των ειδικών για την αντιμετώπιση τόσο της ελκώδους κολίτιδας όσο και της νόσου του Crohn.
Η νέα αυτή θεραπεία ονομάζεται βεδολιζουμάμπη (vedolizumab) και το ευχάριστο νέο για τους ασθενείς είναι ότι θα περιλαμβάνεται στη νέα θετική λίστα φαρμάκων που ήδη βρίσκεται υπό δημόσια διαβούλευση». Μετά λοιπόν τη διάγνωση των παραπάνω ασθενειών (που γίνεται με το ιστορικό του ασθενούς, με ακτινολογικό έλεγχο και κυρίως με κολoνοσκόπηση και βιοψίες), η φαρμακευτική αγωγή είναι απαραίτητη, ενώ ο γαστρεντερολόγος θα συστήσει και ειδική δίαιτα (στην περίοδο των εξάρσεων) .
Tι άλλο μπορείτε να κάνετε; Σε σοβαρές καταστάσεις, ίσως κριθεί απαραίτητη και η χειρουργική παρέμβαση: Στην ελκώδη κολίτιδα, γίνεται αφαίρεση τμήματος του παχέος εντέρου, και στη νόσο του Crohn, αφαίρεση σε συρίγγια, αποστήματα και στενώσεις του εντέρου, που ενδέχεται να δημιουργηθούν.
Μήπως το έντερο σας … τεμπελιάζει ή είναι υπερκινητικό;
Τα προβλήματα αυτά αφορούν τις δυο πιο γνωστές διαταραχές του εντέρου, την δυσκοιλιότητα και την διάρροια. Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί: Οι πιο συχνές αιτίες που οδηγούν το έντερο στην «τεμπελιά» είναι η φτωχή σε φυτικές ίνες διατροφή, η καθιστική ζωή, το άγχος, οι στερητικές δίαιτες, η αναβολή της επίσκεψης στην τουαλέτα. Η διάρροια από την άλλη, μπορεί να οφείλεται σε λήψη μολυσμένης τροφής ή νερού, κάποιων φαρμάκων, καθώς και σε συναισθηματική αναστάτωση.
Μέτρα αντιμετώπισης: Η δυσκοιλιότητα, συνήθως αντιμετωπίζεται με διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες (περιέχονται στα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής άλεσης) και με αύξηση της φυσικής δραστηριότητας. Αν δεν υπάρξει αποτέλεσμα, ο γιατρός μπορεί να συστήσει για ορισμένο διάστημα και τη χρήση υπακτικών.
Για την αντιμετώπιση της διάρροιας συνιστάται η βελτίωση της χλωρίδας του εντέρου, η οποία διαταράσσεται εξαιτίας της κακής διατροφής ή της λήψης αντιβίωσης. Για την ενίσχυση του πληθυσμού των καλών μικροβίων στο έντερο βοηθούν τα προβιοτικά, οι καλύτερες πηγές των οποίων είναι τα τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γιαούρτι, το κεφίρ και το τυρί.
Τι άλλο μπορείτε να κάνετε: Σε περίπτωση που η δυσκοιλιότητα δεν οφείλεται σε κακή διατροφή, αλλά σε κάποια νοσήματα ή στη λήψη ορισμένων φαρμάκων (π.χ. αντικαταθλιπτικά, ηρεμιστικά, αντιυπερτασικά, σίδηρο κλπ.), τότε για να θεραπευθεί θα πρέπει πρώτα να αντιμετωπιστεί η αιτία που την έχει προκαλέσει. Επίσης, όταν υπάρχει διάρροια, συνιστάται η παροδική αποφυγή φρούτων και λαχανικών, επειδή επιτείνουν το πρόβλημα.
Ωστόσο, τα μήλα, οι μπανάνες, τα βραστά καρότα μπορούν να καταναλώνονται με μέτρο, χωρίς να επιδεινώσουν την κατάσταση. Επίσης τόσο στη διάρροια όσο και στη δυσκοιλιότητα, επαρκής ενυδάτωση είναι απαραίτητη (ένα ποτήρι νερό κάθε πρωί και πολλά στη διάρκεια της ημέρας).
Τι συνήθως δυσκολεύει τη χώνεψη;
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, αρκετά άτομα, παρουσιάζουν δυσκολία στη χώνεψη του γάλακτος (εξ αιτίας της δυσανεξίας στη λακτόζη). Η δυσκολία αυτή εμφανίζεται με φούσκωμα ή αέρια στην κοιλιά, πόνους που μοιάζουν με κολικούς και εμετούς.
Επίσης, τελευταία πολύς λόγος γίνεται για την «κοιλιοκάκη», που στην ιατρική ορολογία σημαίνει δυσανεξία στη γλουτένη (μια πρωτεΐνη που υπάρχει στο σιτάρι, το κριθάρι, τη βρόμη και τη σίκαλη). Η αντίδραση του οργανισμού σε αυτή την πρωτεΐνης, έχει ως αποτέλεσμα την καταστροφή του εσωτερικού τοιχώματος του λεπτού εντέρου, ενώ πρόσφατες μελέτες, απoδεικνύoυν ότι: τo 50% των περιπτώσεων της νόσου εκδηλώνεται με άτυπα κλινικά συμπτώματα.
Δηλαδή, στα άτομα αυτά δεν υπάρχουν τα τυπικά συμπτώματα της κoιλιoκάκης που συνήθως περιλαμβάνουν: χρόνια διάρροια ή –σπανιότερα- δυσκοιλιότητα και «τάση διάτασης» της κοιλιάς.
Μέτρα αντιμετώπισης: Για την δυσανεξία στη γλουτένη, η μοναδική θεραπεία είναι να απομακρυνθούν οριστικά από το διαιτολόγιο σας οι τροφές που περιέχουν σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη, βρόμη, καθώς και όλα τα προϊόντα που παρασκευάζονται από αυτά τα δημητριακά.
Αντίθετα, μπορείτε να καταναλώνετε άνετα άλλα δημητριακά (όπως ρύζι ή καλαμπόκι). Σε περίπτωση δυσανεξίας στη λακτόζη, το αγελαδινό γάλα, μπορείτε να το αντικαταστήσετε με γάλα φυτικό (σόγιας) ή να πίνετε γάλα με μειωμένη λακτόζη (υπάρχει στο σουπερ μάρκετ). Δοκιμάστε επίσης να τρώνε σε μικρές ποσότητες τροφές που περιέχουν λακτόζη (π.χ τυρί ή γιαούρτι), ενδέχεται να μην σας δημιουργούν ενόχληση.
Τι άλλο μπορείτε να κάνετε: Όσοι αντιμετωπίζετε δυσανεξία στη γλουτένη πρέπει πάντα να διαβάζετε προσεκτικά τις ετικέτες τροφίμων, καθώς συχνά, η γλουτένη προστίθενται σε αρκετά προϊόντα. Επίσης, όσοι αντιδράτε ακόμη και σε πολύ μικρές ποσότητες λακτόζης, υπάρχουν τα ένζυμα λακτόζης που διατίθενται στο εμπόριο σε μορφή υγρού (μπορείτε να τα χρησιμοποιείτε και με το γάλα).
ΤΑ «ΝΑΙ» ΚΑΙ ΤΑ «ΟΧΙ» ΓΙΑ THN ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ
ΝΑΙ
* Σε ένα ποτήρι νερό κάθε πρωί και πολλά στη διάρκεια της ημέρας, κατά προτίμηση ανάμεσα στα γεύματα.
* Στο περπάτημα, στο ποδήλατο, στις απλές ασκήσεις γυμναστικής.
* Στα μικρά και συχνά γεύματα.
* Στη λήψη διατροφικών συμπληρωμάτων με ωφέλημα βακτήρια (όπως τα προβιοτικά βακτήρια) που προστατεύουν από πεπτικές διαταραχές και βελτιώνουν την εντερική χλωρίδα.
* Στην συνήθεια να επισκέπτεστε την τουαλέτα σε τακτές ώρες και μάλιστα μετά από γεύμα.
* Στις τροφές που είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες (ειδικά όταν υπάρχει πρόβλημα δυσκοιλιότητας).
ΟΧΙ
* Στις επεξεργασμένες τροφές και τις τροφές γρήγορης παρασκευής τύπου φαστ-φουντ.
* Στη χρήση ερεθιστικών υπακτικών φαρμάκων όπως τα καθαρτικά, τα κλίσματα ή υπόθετα, xωρίς τις οδηγίες του γιατρού σας.
* Στην αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών και παυσίπονων φαρμάκων, που διαταράσσουν την εντερική χλωρίδα.,
* Στην αναβολή της κένωσης. Είναι μια κακή συνήθεια που επιδεινώνει το πρόβλημα της αδράνειας του εντέρου.
* Στην καθιστική ζωή που ευνοεί τη δυσκοιλιότητα και γενικά την πεπτική δυσλειτουργία.
Μην ξεχνάτε
• Οποιαδήποτε μεταβολή της συνηθισμένης λειτουργίας των εντέρων σας, πρέπει να σας οδηγεί στο γαστρεντερολόγο. Διότι μπορεί να πρόκειται για κάποια απλή εντερική διαταραχή (π.χ. δυσκοιλιότητα ή σπαστική κολίτιδα) μπορεί όμως και για κάτι πιο σοβαρό. Και σε μια τέτοια περίπτωση, η έγκαιρη αντιμετώπιση είναι σημαντική.
• Ακόμα ωστόσο και αν δεν συντρέχει κάποιος ειδικός λόγος, καλό είναι μετά τα 50 (και αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό κακοήθειας στο παχύ έντερο μετά τα 40) γυναίκες και άνδρες, να κάνετε μια κολονοσκόπηση, συμβουλεύουν οι ειδικοί . Πρόκειται για ενδοσκοπική εξέταση, η οποία δίνει την δυνατότητα στον γαστρεντερολόγο να «δει» με κάθε λεπτομέρεια το εσωτερικό του παχέως εντέρου και να ανιχνεύσει φλεγμονώδεις ιστούς, έλκη, εξογκώματα, πολύποδες και καρκίνο του εντέρου στα πρώτα ακόμα στάδια.
• Ο προληπτικός έλεγχος συνίσταται :
• Στην ανίχνευση αίματος στα κόπρανα με το ειδικό τεστ (haemoccult).
• Στην σιγμοειδοσκόπηση (ενδοσκοπικός έλεγχος) κάθε 3-5 χρόνια, μετά τα 40.
• Στην κολονοσκόπηση κάθε 1-5 χρόνια.(αν ανήκετε σε ομάδα υψηλού κινδύνου).
Πηγή: fractalart.gr
