Από τον Κωστή Δ. Μπίτσιο
“The Last Days”
8/10
Το ντοκιμαντέρ κυκλοφορεί remastered. Σε συμπαραγωγή Steven Spielberg, τέσσερα χρόνια μετά τον θρίαμβο του στα Oscars με το Schindler’s List, η ταινία περιέχει τις μαρτυρίες πέντε Ούγγρων επιζώντων του Ολοκαυτώματος (Bill Basch, Alice Lok Cahana, Renee Firestone, Tom Lantos και Irene Zisblatt).
Το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα βραβεύτηκε το 1999 ως καλύτερο ντοκιμαντέρ με το αγαλματίδιο των Oscars να περιέρχεται στα χέρια του σκηνοθέτη James Moll και του παραγωγού Ken Lipper (συνιδρυτή - την χρονιά κυκλοφορίας του φιλμ - του Jerome & Kenneth Lipper Foundation, που συνεισέφερε στην ολοκλήρωση της δημιουργίας).
Και οι πέντε πρωταγωνιστές επιστρέφουν στον τόπο του μαρτυρίου με μέλη της οικογένειάς τους. Δύο εξ αυτών ζουν μέχρι και σήμερα (Renee Fireston, Irene Zisblatt). Ο Tom Lantos (1928-2008) υπήρξε ο μόνος επιζών του Ολοκαυτώματος που εξελέγη στο Κογκρέσο των ΗΠΑ.
Ο Bill Basch (1927-2009) διέπρεψε στον χώρο της ένδυσης. Η Alice Lok Cahana (1929-2017) μετέφερε τον πόνο της στους πίνακές της. Η Irene Zisblatt (1929) περιγράφει το πως χρειαζόταν να καταπίνει τα διαμάντια που της είχε ράψει στο στρίφωμα του ρούχου της η μητέρα της, κάθε φορά που έπρεπε να εξεταστεί από δολοφόνους όπως ο Josef Mengele (1911-1979).
Πλην των πέντε επιζώντων, στην ταινία εμφανίζεται ο Hans Munch (1911-2001) και ο Έλληνας Εβραίος Dario Gabbai (1922-2020). Ο Munch υπήρξε γιατρός των Ναζί στο στρατόπεδο του Auschwitz και αθωώθηκε, επειδή προστάτευσε τις ζωές κρατουμένων. Πέθανε υποφέροντας από την νόσο Alzheimer.
Συγκλονιστική η στιγμή που on camera προσπαθεί να απαντήσει στα ερωτήματα της Renee Firestone (1924) για την τύχη της αδελφής της. Ο Gabbai (από Ελληνίδα μάνα και Ιταλό πατέρα) στάλθηκε με την οικογένειά του από την Θεσσαλονίκη στο Auschwitz εν έτει 1944. Υπήρξε φίλος του – γεννημένου στο Παγκράτι - ηθοποιού Νίκου Μινάρδου (1930-2011), του οποίου η καριέρα στο Hollywood έληξε λόγω σκανδάλου πώλησης όπλων στο Ιράν το 1986.
Trivia: Το σάουντρακ υπογράφει ο Hans Zimmer (κάτοχος 1 Oscar για το The Lion King, 1994 σε σύνολο 10 υποψηφιοτήτων).
Η ταινία παίζεται στο Netflix.
