Αφού πέρασαν και δεύτερη νύκτα στο Μεξικό, χιλιάδες Ονδουριανοί ετοιμάζονται να συνεχίσουν την δύσκολη πορεία προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, αψηφώντας τις απειλές του Ντόναλντ Τραμπ και των αμερικανικών αρχών.
«Προχωράμε μπροστά», δήλωσε ο Χουάν Κάρλος Φλόρες, ένας Ονδουριανός 47 ετών. Το Μεξικό «δεν μας υποδέχθηκε όπως ελπίζαμε, μπορούν να μας στείλουν πίσω στη Ονδούρα, ξέρουμε επίσης ότι υπάρχουν εδώ έμποροι ναρκωτικών που απάγουν και σκοτώνουν τους μετανάστες, αλλά φοβόμαστε ακόμη περισσότερο στην χώρα μας», είπε.
Οι μεξικανικές αρχές προσπάθησαν να μπλοκάρουν την Πέμπτη το «καραβάνι» , αλλά πολλοί μετανάστες μπήκαν παράνομα στην χώρα μέσω του ποταμού Σουτσιάτε, που χωρίζει το Μεξικό από την Γουατεμάλα. Συνέχισαν την πορεία τους, την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ επανέλαβε χθες ότι έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα «για να σταματήσει η επίθεση».
Περί τους 3.000 άνθρωποι απαρτίζουν αυτό το καραβάνι, σύμφωνα με την διοικητή της ομοσπονδιακής αστυνομίας, αλλά ο τελικός αριθμός μπορεί να είναι μεγαλύτερος.
Οι μετανάστες έφθασαν χθες το βράδυ στην Ταπατσούλα του Τσιάπας, αφού περπάτησαν επτά ώρες χωρίς διακοπή και καλύπτοντας απόσταση 38 χιλιομέτρων. Εξαντλημένοι, εγκαταστάθηκαν σε ένα πάρκο, όπου έκαναν ουρά για να πάρουν μία τορτίγια και μία κουταλιά μαύρων φασολιών.
«Το θάρρος μας είναι μεγαλύτερο από τις απειλές» του Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε η Μπρίτανι, μία νεαρή που είχε μόλις πάρει τη μερίδα του φαγητού της.
Κίνδυνοι απέλασης
Κατά τη διάρκεια της ημέρας, οι μετανάστες είχαν αντιμετωπίσει την τροπική ζέστη. Στην κουραστική τους πορεία, συνοδεύονταν από τοπικούς αστυνομικούς, ενώ ένα ελικόπτερο πετούσε επάνω από το καραβάνι.
Οι περισσότεροι δεν είχαν μαζί τους ούτε νερό ούτε τρόφιμα. Χειροκρότησαν τους κατοίκους που τους πρόσφεραν προμήθειες και φώναξαν «Μεξικό, Μεξικό» για να τους ευχαριστήσουν.
Κατά την διάρκεια της πορείας, μέλη των αστυνομικών δυνάμεων τους κάλεσαν να επιβιβασθούν σε φορτηγά για να μεταφερθούν σε καταυλισμούς και να ξεκινήσουν τις διαδικασίες της βίζας ή της αίτησης για παροχή ασύλου. Αλλά, οι περισσότεροι αρνήθηκαν , φοβούμενοι παγίδα.
Ο αμερικανός πρόεδρος απείλησε την Πέμπτη να κλείσει τα σύνορα με το Μεξικό, εάν οι αρχές δεν μπλοκάρουν την πορεία του καραβανιού. Χθες, δήλωσε στο Twitter ότι οι Ονδουριανοί «πρέπει πρώτα να καταθέσουν αίτηση ασύλου στο Μεξικό». «Εάν δεν το κάνουν, οι ΗΠΑ θα τους απορρίψουν», προειδοποίησε.
Το καραβάνι επρόκειτο να αναχωρήσει σήμερα με κατεύθυνση την Χουίξτλα, στην πολιτεία Τσιάπας, πριν προσπαθήσει να κατευθυνθεί προς την Τιχουάνα ή το Μεξικάλι, στο βόρειο Μεξικό.
Η πορεία μπορεί να διαρκέσει έναν μήνα, σύμφωνα με τον Ροντρίγκο Αμπέχα, μέλος της οργάνωσης Pueblos sin Fronteras (Λαοί χωρίς Σύνορα), που έχει ήδη συνοδεύσει πολλά παρόμοια καραβάνια.
Ανάμεσα στους μετανάστες περιλαμβάνονται πολλές γυναίκες και παιδιά. Ολοι αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να συλληφθούν και να απελαθούν προς την χώρα καταγωγής τους.
«Αυτή η κυβέρνηση λέει από την μία πλευρά ότι σέβεται να δικαιώματα των μεταναστών, αλλά δεν τούς επιτρέπει μία αξιοπρεπή και ασφαλή διέλευση και αρνείται να τους χορηγήσει γρήγορα μία ανθρωπιστική βίζα», λέει.
Δεύτερο καραβάνι
Η πορεία αυτή προς τις Ηνωμένες Πολιτείες ξεκίνησε εδώ και μία εβδομάδα στο Σαν Πέδρο Σούλα, στο βόρειο τμήμα της Ονδούρας, έπειτα από κάλεσμα πρώην βουλευτή από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ενα δεύτερο καραβάνι ξεκίνησε χθες την πορεία μέσω της Γουατεμάλας προς τα μεξικανικά σύνορα.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών του Μεξικού, ανάμεσα στην Παρασκευή και την Κυριακή κατατέθηκαν 1.028 αιτήσεις ασύλου. Στο συνοριακό φυλάκιο, περί τους χίλιους μετανάστες περίμεναν χθες για να τους επιτραπεί να εισέλθουν νομίμως στο Μεξικό, σύμφωνα με το AFP.
Τα σύνορα άνοιξαν εν μέρει κατά την διάρκεια της χθεσινής ημέρας για να περάσουν λίγες δεκάδες μετανάστες, στην πλειοψηφία τους γυναίκες και παιδιά, που μεταφέρθηκαν σε καταυλισμούς.
Η πορεία μέσα από το Μεξικό εκθέτει τους ανθρώπους στον κίνδυνο επιθέσεων εκ μέρους εγκληματικών οργανώσεων,
Το 2010, 72 από αυτούς απήχθησαν από το καρτέλ των Zetas και δολοφονήθηκαν στην πολιτεία Ταμαουλίπας όταν αρνήθηκαν να ενταχθούν στις τάξεις του.
Περισσότεροι από 500.000 άνθρωποι διασχίζουν κάθε χρόνο παρανόμως τα νότια σύνορα του Μεξικού για να προσπαθήσουν στην συνέχεια να κινηθούν προς βορράν και προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ.
«Φιρμάνι» Τραμπ: Κόψτε τα λεφτά στις χώρες της Κεντρικής Αμερικής λόγω των μεταναστών
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ γνωστοποίησε σήμερα με μήνυμά του στο Twitter πως ειδοποίησε τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις και τις ομοσπονδιακές μεθοριακές αρχές πως ένα καραβάνι μεταναστών, που έχει ξεκινήσει από την Ονδούρα με προορισμό τις ΗΠΑ, δημιουργεί κατάσταση εθνικής έκτακτης ανάγκης, όμως δεν έκανε γνωστές άλλες λεπτομέρειες.
«Δυστυχώς φαίνεται ότι η Αστυνομία και οι Ένοπλες Δυνάμεις του Μεξικού είναι ανίκανες να σταματήσουν το Καραβάνι το οποίο κατευθύνεται προς τα Νότια Σύνορα των Ηνωμένων Πολιτειών», έγραψε ο Τραμπ σε καταχώρισή του στο Twitter και πρόσθεσε: «Προειδοποίησα τη Συνοριακή Περίπολο και τις Ένοπλες Δυνάμεις ότι αυτό είναι μια κατάσταση εθνικής έκτακτης ανάγκης».
Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε στην συνέχεια ότι οι ΗΠΑ θα μειώσουν τη βοήθεια που χορηγούν στη Γουατεμάλα, την Ονδούρα και το Σαλβαδόρ εκφράζοντας την απογοήτευσή του επειδή οι χώρες αυτές δεν στάθηκαν ικανές «να εμποδίσουν τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τη χώρα τους για να εισέλθουν παρανόμως στις Ηνωμένες Πολιτείες». «Θα αρχίσουμε να κόβουμε ή να μειώνουμε σημαντικά την τεράστια διεθνή βοήθεια που τους χορηγούμε», ανέφερε ο Τραμπ σε μήνυμά του στο Twitter.
Η βία των συμμοριών ξεριζώνει χιλιάδες ανθρώπους στην Ονδούρα
Η βία των συμμοριών αναγκάζει χιλιάδες πολίτες της Ονδούρας να εγκαταλείπουν τις εστίες τους κάθε μήνα και να καταφεύγουν σε άλλες συνοικίες ή ακόμη και επαρχίες της κεντροαμερικανικής χώρας, ένα πρόβλημα το οποίο παραμένει στην αφάνεια, αλλά κλιμακώνεται, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR).
Η Ονδούρα είναι ένα από τα κράτη με τους υψηλότερους δείκτες ανθρωποκτονιών στον κόσμο. Εκτιμάται ότι τα ενεργά μέλη των συμμοριών, που εμπλέκονται σε πολέμους για εδάφη και επιρροή και σχεδόν καθημερινές ανταλλαγές πυρών με την αστυνομία, είναι περίπου 23.000.
Η Τεγκουσιγκάλπα, η πρωτεύουσα της Ονδούρας, όπως και η βιομηχανική πόλη Σαν Πέδρο Σούλα, έχουν τους υψηλότερους δείκτες ανθρωποκτονιών του κόσμου εξαιρουμένων μόνο εμπόλεμων ζωνών, κατά τους υπολογισμούς της Ύπατης Αρμοστείας.
Οι δύο πιο ισχυρές ένοπλες συμμορίες, ή μάρας όπως αποκαλούνται, η Calle 18 και η Mara Salvatrucha, διατηρούν υπό τον έλεγχό τους ολόκληρες συνοικίες πόλεων.
«Ο αριθμός των ανθρώπων που φεύγουν για να σωθούν από τη βία μέσα στην Ονδούρα καταγράφει μόνιμη άνοδο από τον Δεκέμβριο του 2015», σύμφωνα με την UNHCR.
«Πολλοί από τους ανθρώπους αυτούς φεύγουν για να σωθούν από τη βία που τροφοδοτούν ο πόλεμος ανάμεσα στις μάρας, οι γενικευμένοι εκβιασμοί, οι απειλές, η εξαναγκαστική στρατολόγηση (σ.σ. στις συμμορίες), η σεξουαλική βία και η έλλειψη ασφάλειας γενικά», κατά την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Τον Μάιο περίπου 360 οικογένειες, ή τουλάχιστον 1.000 άνθρωποι, εγκατέλειψαν τα σπίτια τους εξαιτίας της βίας των συμμοριών μόνο σε μια συνοικία της πρωτεύουσας και αναζήτησαν καταφύγιο σε άλλες περιοχές της χώρας.
Η κυβέρνηση υπολογίζει πως ο αριθμός των εσωτερικά εκτοπισμένων προσώπων στην Ονδούρα εξαιτίας της βίας των συμμοριών ανήλθε μεταξύ του 2004 και του 2014 σε 174.000.
Η UNHCR ανέφερε ότι συνέδραμε 41 ανθρώπους που ξεριζώθηκαν εντός της Ονδούρας τους πρώτους πέντε μήνες της χρονιάς, έναν αριθμό διπλάσιο από το αντίστοιχο διάστημα του 2015, που όμως είναι πολύ μικρός σε σχέση με αυτόν των εκτοπισμένων.
«Το πρόβλημα είναι αόρατο, διότι οι περισσότεροι δεν αναφέρουν ότι εξαναγκάστηκαν να εκτοπιστούν εξαιτίας του φόβου ότι θα υποστούν αντίποινα», εξήγησε η Φραντσέσκα Φοντανίνι. «Πρόκειται απλά για την κορυφή του παγόβουνου», πρόσθεσε η ίδια.
Τους διώχνουν οι συμμορίες
Οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τονίζουν ότι πολίτες αναγκάζονται συχνά να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους μέσα σε ελάχιστες ώρες, όταν απειλούνται από μέλη συμμοριών. Σε κάποιες περιπτώσεις μέλη συμμοριών προχωρούν σε εκβιασμούς για να αποσπάσουν χρήματα, σε άλλες απαιτούν τα παιδιά μιας οικογένειας να ενταχθούν στη μάρα στην οποία ανήκουν.
Πολλές οικογένειες συνήθως μετακομίζουν μέσα σε μια νύχτα σε άλλες συνοικίες της πόλης όπου ζουν—πάνε από την μια φτωχογειτονιά σε μιαν άλλη. Αυτό σημαίνει πως οι εσωτερικά εκτοπισμένοι είναι αθέατοι και δεν καταγράφονται με αυτή τους την ιδιότητα, επισημαίνει η UNHCR.
Άλλοι μετακινούνται σε διαφορετικές επαρχίες, ή αγροτικές περιοχές, συχνά φιλοξενούνται από συγγενείς ή φίλους μέχρι να βρουν στέγη να ενοικιάσουν.
Στον πόλεμο των συμμοριών έχουν μπλεχτεί επίσης σε πολλές περιπτώσεις μαθητές, αλλά και δάσκαλοι, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες.
Τις τελευταίες εβδομάδες, μη κυβερνητικές οργανώσεις ανέφεραν πως στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας, υποβλήθηκαν πάνω από 100 αιτήσεις από γονείς που θέλουν να μετεγγραφούν τα παιδιά τους σε άλλα σχολεία στην Ονδούρα καθώς οι οικογένειές τους αντιμετώπισαν απειλές ή βία από μέρους συμμοριών.
Ο Τσαλόκα Μπεγιάνι, ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα των εσωτερικά εκτοπισμένων προσώπων, επισήμανε σε έκθεσή του τον Μάρτιο πως η κλίμακα του εκτοπισμού στην Ονδούρα είναι πρόδρομος δείκτης ενός κύματος μετανάστευσης.
Η UNHCR σημειώνει πως ο αριθμός των υπηκόων της Ονδούρας που ζητούν άσυλο σε άλλα κράτη της Λατινικής Αμερικής και των ΗΠΑ αυξάνεται.
Πάνω από 14.600 υπήκοοι της Ονδούρας ζήτησαν να τους χορηγηθεί καθεστώς πρόσφυγα το 2015, αριθμός σχεδόν διπλάσιος από εκείνον του 2014, κατά την Αρμοστεία.
Με πληροφορίες από το ΑΠΕ-ΜΠΕ
