Ο Γιώργος Παπαστεφάνου και η Μαρία Φαραντούρη

Στα πρόσωπα και στο χαμόγελό μας καθρεφτίζεται όλη η χαρά που βρισκόμαστε μαζί για ακόμη μια φορά. Ο θαυμασμός μου και η αγάπη μου για την Μαρία Φαραντούρη μετράνε πια κοντά 60 χρόνια. Στους δίσκους την πρωτάκουσα να τραγουδά Μίκη Θεοδωράκη: «Το ματωμένο φεγγάρι», το «Μαουτχάουζεν», τα «Έξη λαϊκά τραγούδια» σε στίχους Γκάτσου, Χριστοδούλου, Λειβαδίτη.

Από κει και πέρα η πορεία τής Μαρίας υπήρξε εκθαμβωτική σε διεθνή διάσταση, με απίστευτη και αμετακίνητη συνέπεια στο δρόμο τής αισθητικής, τών ανθρώπινων αξιών, τής ελεύθερης και ανεξάρτητης σκέψης, που από το ξεκίνημά της στο τραγούδι ακολούθησε η Μαρία. Τόσα χρόνια που την ξέρω και τη ζω, δεν διέψευσε ποτέ όλα όσα πίστευα για εκείνη. Στην πρώτη φωτογραφία μάς βλέπετε μαζί στα παρασκήνια τού Αρχαίου Ωδείου τής Πάτρας.

Στα μέσα τής δεκαετίας τού ‘80 βρεθήκαμε εκεί, η Μαρία για να τραγουδήσει καινούριο Μίκη Θεοδωράκη στο πλαίσιο τού Φεστιβάλ τής Πάτρας που είχε οργανώσει ο Θάνος Μικρούτσικος, κι εγώ για να κάνω την ζωντανή μετάδοση τής συναυλίας από την τηλεόραση τής ΕΡΤ. Στην διάρκεια μιας άλλης ζωντανής μετάδοσσης βγήκαν οι φωτογραφίες 2 και 3. 1983 στο Ηράκλειο τής Κρήτης.

Τώρα η συναυλία ήταν τού Ηλία Ανδριόπουλου. Όμως και ο Αντώνης Καλογιάννης και η Μαρία Δημητριάδη που συμμετείχαν, είχαν επίσης συνδεθεί με το ρεπερτόριο τού Μίκη Θεοδωράκη, κυρίως στα χρόνια τής δικτατορίας. Και όχι μόνο με τους δίσκους τού Μίκη που είχαν τότε ηχογραφηθεί εκτός Ελλάδας, αλλά και στην Αθήνα αργότερα, όταν είχε αρχίσει δειλά δειλά να ακούγεται ξανά Θεοδωράκης στις μπουάτ.

Τότε στο στέκι τού Αντώνη Καλογιάννη γινότανε προσκύνημα, πάντα με τον φόβο «τού χαφιέ που μάς ακολουθεί». Και στην τέταρτη φωτογραφία βλέπουμε ένα τραγουδιστή που είχε το προνόμιο να συνδεθεί κατ’ εξοχήν με το έργο τού Μίκη Θεοδωράκη. Γρηγόρης Μπιθικώτσης. Ο Μίκης τον αποκαλούσε «Πατριάρχη». Αλλά ο Γρηγόρης, και τί δεν τραγούδησε παράλληλα! Ωστόσο ο Θεοδωράκης ήταν αυτός που τον επέβαλε. Μην ξεχνάμε πως ο Γρηγόρης ετοιμαζόταν να φύγει για την Αμερική όταν ο Μίκης τού έδωσε να πει τον «Επιτάφιο» σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου.

Την ασπρόμαυρη, τελευταία φωτογραφία που σάς δείχνουμε, τη βγάλαμε Μάρτη τού 1976 στο σπίτι τού Θεοδωράκη στη Νέα Σμύρνη, όπου κάναμε και το γύρισμα-ντοκουμέντο για τη Μουσική βραδιά με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση. Η Δάφνη Τζαφέρη, στην φωτογραφία πρώτη αριστερά, ήταν η σκηνοθέτις τής εκπομπής.

Γιώργος Παπαστεφάνου