Σταμάτης Κραουνάκης: Πιστεύω ότι κανένας καλλιτέχνης στον κόσμο αυτό δεν μπορεί να μην έχει θέση, άποψη και λόγο για τα πολιτικά
'Μου ταιριάζει η θεατρικότητα της Ελεωνόρας Ζουγανέλη'
Ο Σταμάτης Κραουνάκης είναι μία ξεχωριστή περίπτωση στο Ελληνικό τραγούδι, είναι από τους ελάχιστους συνθέτες που ξεκίνησαν από την δεκαετία του '70 και συνεχίζουν να είναι στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας όχι μόνο για τη μουσική τους, που πάντα έχει κάτι να πει σαν να προέρχεται από έναν νέο καλλιτέχνη, αλλά και την άποψη τους για την κοινωνία η οποία έχει τη προσωπική της ταυτότητα.
Στην πορεία του έχει γράψει, αλλά και έχει ερμηνεύσει τραγούδια που αγαπήθηκαν και παραμένουν ακόμα κομμάτι της ζωής των Ελλήνων κάθε ηλικίας.
Θυμάμαι, τότε στην δεκαετία του '80 που είχα την ευκαιρία να τον χαρακτηρίσω σαν έναν από τους μεγαλύτερους συνθέτες, ίσως και τον μεγαλύτερο, δεν θυμάμαι, της γενιάς του, σε μεγάλη Ελληνική εφημερίδα, νομίζω στα ΝΕΑ, η πορεία του με δικαίωσε απόλυτα.
Τώρα, πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα άλμπουμ με μία νέα σχετικά τραγουδίστρια, την Ελεωνόρα Ζουγανέλη, η οποία έρχεται να προστεθεί στις συνεργασίες του με μερικές από τις καλύτερες γυναικείες φωνές της χώρας μας.
Σε όλες σχεδόν έπαιξε καθοριστικό ρόλο και τις βοήθησε στην συγκεκριμένη στιγμή της ζωής τους, ελπίζω να κάνει το ίδιο και με το άλμπουμ 'Τι να λέμε τώρα' το οποίο ήδη είναι από τα καλύτερα της χρονιάς με έναν απόλυτα 'φρέσκο' Σταμάτη, ο οποίος εκτός από την μουσική, έχει γράψει και τους στίχους.
Δεν το κρύβω ότι πάντα παρακολουθώ την δισκογραφία του με ενδιαφέρον γιατί έχει αυτό το κάτι που τον κάνει να ξεχωρίζει, μου άρεσε ιδιαίτερα και το προηγούμενο άλμπουμ του στο οποίο χρησιμοποίησε καλλιτέχνες που ίσως δεν ήταν τόσο γνωστοί, όπως η Ελεωνόρα, κάτι που το συνήθιζε εδώ και χρόνια ο Σταμάτης, κάτι σαν τον Alan Parsons να πούμε.
Ακούστε και αν μπορείτε το νέο του άλμπουμ, ξεχωρίζει από το Ελληνικό τραγούδι που κυριαρχεί στο διαδίκτυο και είναι σε συντριπτικό ποσοστό από τον χώρο του χιπ χοπ, ο Σταμάτης είναι από την άλλη όχθη, της μελωδίας, εκεί που αργά ή γρήγορα θα επιστρέψει το τραγούδι όταν θα ξεφουσκώσει αυτή η μόδα και φρασεολογία που προκαλεί 'ψυχολογικά τραύματα' σε όσους αγαπούν την πραγματική μουσική.
Ο Σταμάτης απάντησε σε μία σειρά από ερωτήσεις μας:
Υπάρχει κάποιο τραγούδι, ερμηνευτής ή συνθέτης που σαν παιδί σε έκανε να πεις, θα ασχοληθώ με την μουσική;
Συνοπτικά και εφ’ όλης της ύλης ο Μάνος Χατζιδάκις.
Ήταν εύκολα τα πρώτα χρόνια, σε αποδέχτηκαν εύκολα οι μουσικοί κύκλοι; Πιστεύεις ότι οι νέοι σήμερα έχουν τις ίδιες ευκαιρίες να ασχοληθούν επαγγελματικά με την μουσική.
Αναιδως το 1976 έκανα μια συναυλία με συμφοιτητές μου στο θέατρο Διονύσια με μελοποιημένη ποίηση και κάποια τραγούδια. Κάλεσα τον Χατζιδακι και ήρθε και με φώναξε στο τρίτο πρόγραμμα να ηχογραφήσω τη συναυλία.
Αυτό το υλικό το είχα στείλει Σε κάποιες εταιρείες οι οποίες ηχηρά αδιαφόρησαν.
Μετά από καιρό και επιμένοντας ο Χατζιδάκις Μου έβγαλε τον πρώτο δίσκο ο Αλέκος Πατσιφάς στην εταιρεία Λύρα. Και μετά από δύο χρόνια με επιμονή του αγαπημένου Γιώργου Μακράκη Φτιάχτηκαν τα τραγούδια για την Μοσχολιού και γίνανε τα Σκουριασμένα Χείλια.
Νομίζω αυτή ήτανε η είσοδος. Οριστικά.
Με λίγα λόγια ούτε εύκολα ούτε δύσκολα. Ταλαιπωρία όση έπρεπε μέχρι να έρθει το καλό που ήρθε,.
Αν κάτι κάνεις πρέπει να πει σε νεότερους είναι μελέτη ,διάβασμα ,γενική καλλιέργεια του γούστου, Θέατρο σινεμά μέσα έξω ψυχή και να δοκιμάζουμε στις παρέες μας την απήχηση του έργου μας. Αν η παρέα το αγαπήσει θα το αγαπήσουν κι άλλοι.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η συνεργασία σου με την Ελεωνόρα Ζουγανέλη σημαίνει και τη επιστροφή σου σε συνεργασίες με τα ονόματα που είναι στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας;
Η συνεργασία με την Ελεωνόρα, ήταν συνοικέσιο του Νεκταρίου Κοκκίνου που είναι ο παραγωγός της. Την αγάπησα την Ελεωνόρα και μου ταίριαξε πολύ η θεατρικότητα της. Δοκίμασα να κάνω ασκήσεις θάρρους πάνω σε αυτήν την πρωταγωνίστρια, Φτιάχνοντας στην ουσία καθαρόαιμα λαϊκά τραγούδια η ολοκληρωμένους μονολόγους. Αυτό ήτανε κάτι που προσωπικά με ερέθισε σε κάτι καινούργιο. Δε σημαίνει τίποτα άλλο εκτός από αυτό που λέω..
Δε σηματοδοτείται καμιά άλλη απόφαση. Απολαμβάνω την απήχηση, κάνω κι άλλα σχέδια για μαζί της. Με χαρά στα επόμενα.
Πάντα έδειχνες μία προτίμηση σε γυναικείες φωνές που έχουν ερμηνεύσει πολλά από τα έργα σου, αρχίζοντας με την Τσανακλίδου και συνεχίζοντας με Μοσχολιού, Χριστιάννα, Γαλάνη, Πρωτοψάλτη και πρόσφατα την Ελεωνόρα και αρκετές άλλες, ποιες ήταν οι γυναικείες φωνές που σου προκάλεσαν το ενδιαφέρον όταν ήσουν παιδί, τότε στην δεκαετία του '60 υπήρχαν πολλές κορυφαίες που επηρέασαν και τις μεταγενέστερες φωνές που κυριάρχησαν.
Η Μοσχολιού ήταν η πρώτη. Και η Μοσχολιού ήταν η φωνή που θαύμαζα. Εκεί πέσαμε Διάνα.
Τα τελευταία χρόνια δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν συνδέσει συνθέτες και τραγουδιστές με την πολιτική, πιστεύεις ότι αυτό κάνει καλό στην μουσική.
Πιστεύω ότι κανένας καλλιτέχνης στον κόσμο αυτό δεν μπορεί να μην έχει θέση άποψη και λόγο για τα πολιτικά. Ή τέχνη και ιδιαίτερα το τραγούδι έχουνε παίξει σημαντικότατο ρόλο στην πολιτική ζωή του τόπου, και έχουν Καταγράψει εποχές ιδέες και αισθήματα. Η ίδια η μουσική, η ίδια η μελωδία του καθενός περιέχει την γενεσιουργό «ιδέα».
Θα έγραφες τραγούδια για κάποιον που θεωρητικά πιστεύει ο κόσμος ότι έχει διαφορετική πολιτική τοποθέτηση από εσένα ή θα σκεφτόσουν το πολιτικό κόστος, ας πούμε θα έγραφες τραγούδια για τον Διονύση Σαββόπουλο που μερικοί τον χρεώνουν σήμερα σε συγκεκριμένο πολιτικό χώρο;
Μα δεν έχω πολιτική τοποθέτηση παρά μόνο μία. Δεν είμαι δεξιός. Όσο για τον έξοχο Διονύση Σαββόπουλο, που θαυμάζω εξαιρετικά σαν δημιουργό, κακώς τον χρεώνουν, Σε οποιοδήποτε χώρο, αφενός και αφετέρου δε νομίζω ότι χρειάζεται τα τραγούδια μου. Εχει τα υπέροχα δικά του.
Ποια είναι η άποψη σου για την σημερινή Ελληνική μουσική στην οποία κυριαρχούν οι χρυσές αλυσίδες των ράπερς και η ειδική φρασεολογία που δείχνει ότι συγκινεί τους πιτσιρικάδες οι οποίοι σε κάποιο βαθμό δεν ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την μουσική που άκουγαν οι γονείς τους και βέβαια πάντα παρακολουθούν οι σημερινοί νέοι, αλλά όχι με την ίδια προσήλωση
Κάθε γενιά οργανώνει και διαμορφώνει την γλώσσα της, σύμφωνα με την εποχή της. Κατά τη γνώμη μου αυτό που νικάει πάντα είναι η μελωδία. Αυτή χαρακτηρίζει έναν δημιουργό, αυτή αποτυπώνεται στη λαϊκή συνείδηση, αυτή αφήνει ίχνη στην αιωνιότητα. Άρα κι απ’ αυτό το νέο υλικό ότι πατάει στην μελωδία και έχει Ουσιαστικό νόημα ο λόγος του, έχει πιθανότητες να επιβιώσει.
Πιστεύεις ότι η πολιτεία θα μπορούσε να παρέμβει και να βελτιώσει τις συνθήκες που επικρατούν σήμερα στο Ελληνικό τραγούδι;
Η πολιτεία καλά θα κάνει να λύσει πρώτα τα προβλήματα επιβίωσης των πολιτών και να αφήσει την τέχνη ήσυχη. Για να υπάρχει τραγούδι πρέπει να υπάρχει κοινωνία. Και τελευταία η πολιτεία βασανίζει τον κόσμο πολύ. Να αφήσουν την τέχνη ελεύθερη και ήσυχη να κάνει τη δουλειά της.
Αν αύριο γινόσουν υπουργός πολιτισμού ή έπαιρνες μια υπεύθυνη θέση ποια θα ήταν τα πράγματα που θα έκανες σε πρώτη φάση για να βελτιώσεις την σημερινή στάσιμη κατάσταση.
Άκυρο. Δεν θα γινόμουν. Δεν θα έπαιρνα καμιά θέση. Για να ανθίσει τέχνη πρέπει να ανθίζει πρώτα η ζωή.
Παρακολουθείς και ακούς μουσική από νέους ερμηνευτές και δημιουργούς;
Ακούω τα πάντα καθημερινά από όλη την παγκόσμια σφαίρα. Μονίμως καλωδιωμένος με δύο συχνότητες που παίζουν καταπληκτική μουσική. Έχω τις βιβλιοθήκες μου στο Apple και στο spotify ,τις προγραμματίζω να μου παίζουν μίξεις από τις προτιμήσεις μου, ανακαλύπτω καθημερινά, αριστουργήματα. Έχουμε εξαιρετικούς καλλιτέχνες Στον πλανήτη. Μεγάλη μου αγάπη ο Ρούφους Γουαϊνραίτ και ένας Γάλλος ηλεκτρονικός Ιεζεκιήλ Παιλέ.
Ακούς μουσική για προσωπική ευχαρίστηση; ποια είναι τα αγαπημένα σου ακούσματα;
Τελευταία εντρυφώ ιδιαίτερα στον Σούμπερτ.
Οι νέες τεχνολογίες βοηθούν ή απαξιώνουν την μουσική;
Κάθε καινούργιο εργαλείο βοηθάει να επεξεργαστείς. Δεν βοηθάει τη σύλληψη. Για την σύλληψη χρειάζεσαι εσύ και ο θεός σου.
Βλέπεις λύση στον τομέα των πνευματικών δικαιωμάτων που εδώ και χρόνια μετά το κλείσιμο της ΑΕΠΙ, μάλλον χωρίς να έχει προετοιμασθεί διάδοχη κατάσταση κοινής αποδοχής βασανίζει τον κλάδο σας;
Έχουμε προσπαθήσει αρκετά. Η Εδέμ είναι το σπίτι μας. Γίνεται προσπάθεια να παντρευτούμε με τον άλλον οργανισμό και να έχουμε ενιαίο εισπρακτικό φορέα. Πιστεύω θα τα καταφέρουμε να συνεννοηθούμε. Ήταν δύσκολο αλλά το βήμα έγινε.
Τι θα συμβούλευες ένα έφηβο-η που θα ήθελε να ασχοληθεί με την μουσική σήμερα;
Να παντρευτεί τη μουσική για πάντα.
Και μία καθαρά πολιτική ερώτηση, αφού συχνά παίρνεις πολιτικές θέσεις και μπράβο σου που δεν διστάζεις να λες τις απόψεις σου. Πιστεύεις ότι θα βοηθούσε την χώρα μία κυβέρνηση συνεργασίας όλων των κομμάτων; ή οι σημερινοί σχηματισμοί έχουν από μόνοι τους την ικανότητα να ανταπεξέλθουν.
Μια κυβέρνηση συνεργασίας προϋποθέτει ανθρώπους που δεν θεωρούν μαγαζί τη χώρα. Τέτοιοι άνθρωποι δεν υπάρχουν σε όλα τα κόμματα.
Τέλος θα ήθελες να γεννηθείς ξανά, χωρίς όρους όμως, θα ήσουν ένα απλό νεογέννητο με άγνωστη τύχη και πορεία, ας πούμε χαριστικά ότι θα γεννιόσουν στην χώρα μας
Ο πόσο δύσκολη ερώτηση. Αν ξαναγεννηθώ λοιπόν δεν θα ‘θελα να θυμάμαι τίποτα παρά μόνο τον Κολοκοτρώνη. Τον Διονύσιο Σολωμό και τα μάτια της μάνας μου.