"Δεν παίρνω το φάρμακο γιατί είναι γενόσημο..."

Πόσες φορές δεν το έχουμε ακούσει αυτό στην καθημερινή πράξη; Υπάρχουν ασθενείς που διακόπτουν τη θεραπεία τους για πολλούς λόγους. Κάποιοι επειδή δεν αποδέχονται τη διάγνωση — «αν πάρω φάρμακο, πάει να πει ότι είμαι άρρωστος». Άλλοι για οικονομικούς λόγους. Και κάποιοι, γιατί απλώς δεν εμπιστεύονται το φθηνότερο γενόσημο φάρμακο που τους προτείνεται.

Κι εκεί αρχίζουν τα δύσκολα. Γιατί;

Γιατί δεν φταίει μόνο ο ασθενής. Πίσω από αυτή την καχυποψία υπάρχουν ευθύνες. Πολλές και μοιρασμένες:

Το κράτος, που δεν ενημέρωσε ποτέ σοβαρά και ανθρώπινα τι είναι τα γενόσημα. Που άφησε χώρο στην παραπληροφόρηση και τη φημολογία. Αντί να βγει μπροστά με καθαρό λόγο και παραδείγματα, προτίμησε τεχνικούς όρους και… ένα "θα δούμε".

Οι εταιρείες που κρατούσαν τα πρωτότυπα φάρμακα, που αντί να μιλήσουν με επιστημονικά δεδομένα, έπαιξαν το χαρτί του φόβου. «Το δικό μας είναι το καλό, όλα τα άλλα είναι υποδεέστερα.» Κι ας μην ισχύει αυτό.

Οι εταιρείες που παράγουν γενόσημα, που δεν φρόντισαν να χτίσουν εμπιστοσύνη με τον κόσμο. Όχι μόνο με τιμές, αλλά με ενημέρωση, με διαφάνεια, με ανθρώπινη παρουσία.

Και τα φαρμακεία, που μερικές φορές προτείνουν εκείνο που αφήνει το μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους — όχι εκείνο που θα εξασφαλίσει τη συνέχεια της θεραπείας του ασθενούς.

Και στη μέση, ο ασθενής. Που δικαιολογημένα αναρωτιέται:
«Είναι ασφαλές; Είναι το ίδιο; Μήπως με κοροϊδεύουν;»

Δεν αρκεί να του πούμε «πάρε το φτηνό». Πρέπει να τον κοιτάξουμε στα μάτια και να του εξηγήσουμε με τρόπο απλό αλλά επιστημονικά τεκμηριωμένο. Πρέπει να του δείξουμε πως είναι συνεργάτης στη θεραπεία του — όχι απλός αποδέκτης οδηγιών.

Και ναι, αν θέλουμε να μειώσουμε τις διακοπές θεραπειών και τα άσχημα αποτελέσματα που φέρνουν, πρέπει πρώτα να αποκαταστήσουμε αυτό που έχει σπάσει: την εμπιστοσύνη.

Όχι με σλόγκαν. Με πράξεις. Με διαφάνεια. Με ανθρώπινη σχέση.

Το κείμενο αυτό δεν στοχοποιεί, δεν κατηγορεί. Είναι μια πρόσκληση για σκέψη — σε συναδέλφους, επαγγελματίες υγείας, φαρμακοποιούς, πολιτεία, αλλά και τους ίδιους τους ασθενείς.
Γιατί η υγεία δεν είναι προϊόν. Είναι σχέση. Και στις σχέσεις, η εμπιστοσύνη σώζει ζωές.

Επιμέλεια με την βοήθεια εργαλείων ΑΙ από Δ.Φυλακτόπουλο MD PhD 15/4/2025