4 Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας. Πιο φτωχοί, πιο παχύσαρκοι: ο μισός πλανήτης υπέρβαρος έως το 2035

Υπάρχει σύνδεση μεταξύ υποσιτισμού και παχυσαρκίας, που «καταναλώνει» το 3% του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Πρόκειται για ένα θέμα υγείας προφανώς, αλλά είναι θέμα εξ’ ίσου ισότητας και οικονομίας.

Κατά κανόνα παχύσαρκοι γίνονται άνθρωποι με χαμηλό εισόδημα και μορφωτικό επίπεδο. Όπως έχει αναφερθεί και στο παρελθόν αυτό συμβαίνει επειδή η υπερεπεξεργασμένη τροφή (junk food) είναι πιο προσιτή.

Μέσα σε 12 χρόνια, αν δεν ληφθούν μέτρα, ο μισός πληθυσμός του πλανήτη – πάνω από 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι – θα καταταστεί παχύσαρκος ή υπέρβαρος. Αυτό αναφέρει μια έκθεση της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Παχυσαρκίας, σύμφωνα με την οποία το οικονομικό κόστος αυτού του φαινομένου ανέρχεται στα 4 τρισεκατομμύρια δολάρια. Ο ταχύτερος ρυθμός αύξησης του σωματικού βάρους θα παρατηρηθεί στα παιδιά, κυρίως στις φτωχότερες χώρες της Αφρικής και της Ασίας.

Αυτή η τάση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής παγκοσμίως πρέπει να κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να μην επιβαρύνουν τις νέες γενιές με το κόστος της υγειονομικής, κοινωνικής και οικονομικής κρίσης, αναγνωρίζοντας τους παράγοντες που συμβάλλουν στην παχυσαρκία.
Η παχυσαρκία δεν είναι ατομική ευθύνη, αλλά ο αντίκτυπός της στην παγκόσμια οικονομία είναι σημαντικός, καθώς ανέρχεται περίπου στο 3% του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία της έκθεσης είναι η υψηλή επικράτηση του φαινομένου στις χώρες με χαμηλό εισόδημα. Εννέα στις δέκα χώρες με τη μεγαλύτερη προβλεπόμενη αύξηση της παχυσαρκίας βρίσκονται στην Αφρική και την Ασία. Οι λόγοι είναι πολλοί: η στροφή σε διατροφικές συνήθειες που βασίζονται σε λιπαρές και επεξεργασμένες τροφές, η καθιστική ζωή, η απουσία εθνικών πολιτικών ελέγχου της διατροφικής βιομηχανίας και της διαφήμισης, καθώς και τα αδύναμα συστήματα υγείας που δεν διαθέτουν τους πόρους για την πρόληψη της αύξησης του σωματικού βάρους ή την εκπαίδευση γύρω από τη διατροφή.

Έτσι, δεν υπάρχει αντίφαση μεταξύ παχυσαρκίας και υποσιτισμού: και τα δύο συνδέονται με τη φτώχεια και τις κοινωνικές ανισότητες – άλλωστε, το ανθυγιεινό φαγητό είναι φθηνότερο από το υγιεινό.
Η παχυσαρκία χαρακτηρίζεται από διαταραχή στη ρύθμιση της ενεργειακής ισορροπίας, που επηρεάζει το αίσθημα πείνας και κορεσμού, αυξάνοντας τον κίνδυνο για διαβήτη, καρδιαγγειακά νοσήματα, υπέρταση, λιπώδη διήθηση του ήπατος και, τελικά, μειωμένο προσδόκιμο ζωής.

Τουλάχιστον το 40% των παιδιών με παχυσαρκία θα παραμείνουν παχύσαρκα και ως ενήλικες, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο θνησιμότητας μακροπρόθεσμα.

Σύμφωνα με τους παιδιάτρους υπάρχουν νέα φάρμακα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από την ηλικία των 13 ετών. Ωστόσο, τα φάρμακα δεν αποτελούν λύση από μόνα τους, η υγιεινή διατροφή και η σωματική άσκηση παραμένουν η πρώτη και κύρια θεραπευτική προσέγγιση για την αντιμετώπιση του προβλήματος, η οποία δεν πρέπει να καθυστερεί, ώστε να αποφευχθεί η ανάγκη για φαρμακευτική παρέμβαση.

Πηγή: RaiNews, ενότητα Salute Alimentazione 4/3/2023

Επιμέλεια, απόδοση Δρ Δημήτριος Φυλακτόπουλος