ΚΡΥΩΜΑ Ή ΙΩΣΗ;
Οι πιο συχνές λοιμώξεις στον άνθρωπο είναι οι ιογενείς αναπνευστικές λοιμώξεις. Η πρώτη πύλη εισόδου για τους ιούς είναι το ανώτερο αναπνευστικό, ένα περίπλοκο σύστημα που αλληλοεπικοινωνεί. Αυτός ο συνδυασμός καθιστά εύκολο για τους ιούς να εξαπλωθούν σε κάθε γωνιά του και, από εκεί, σε ολόκληρο το σώμα.
Ένα ιδιαίτερα επίκαιρο ζήτημα, λόγω εποχής, είναι η γρίπη, που προκαλείται από τον ομώνυμο ιό. Η γρίπη είναι μια λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος που, ωστόσο, επηρεάζει ολόκληρο τον οργανισμό, προκαλώντας πυρετό, αδυναμία, κόπωση και μυϊκούς πόνους. Επιπλέον, η γρίπη έχει τη δυνατότητα να εξελίσσεται σε επιδημία ή και πανδημία. Συχνά συγχέεται με άλλες, πιο κοινές λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, όπως το κοινό κρυολόγημα. Αυτό οφείλεται συνήθως στον ρινοϊό, δεν σχετίζεται με τον ιό της γρίπης και δεν συνοδεύεται από γενικά συμπτώματα. Πολλοί ρωτούν τον γιατρό: «Έχω κρύωμα ή ίωση;» Η απάντηση είναι: και τα δύο.
Ο ιός της γρίπης περιλαμβάνει τρεις τύπους (Α, Β, C), και στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο μοιάζει με μια υπέροχη, σχεδόν καλλιτεχνικής ομορφιάς μικρή σφαίρα. Όμως, διαθέτει «νύχια» που αγκιστρώνονται στα κύτταρα του αναπνευστικού, διοχετεύοντας το RNA του, σαν μια ανώδυνη ένεση. Ο σκοπός του δεν είναι κακόβουλος, αλλά επιβιωτικός, αφού χρησιμοποιεί τους μηχανισμούς των κυττάρων μας για να πολλαπλασιαστεί. Κυριολεκτικά: ο θάνατός σου, η ζωή μου.
Τα συμπτώματα της γρίπης περιλαμβάνουν βήχα, πονόλαιμο, μπούκωμα και καταρροή. Ωστόσο, αυτά τα συμπτώματα εκδηλώνονται ξαφνικά και με μεγαλύτερη ένταση από ό,τι σε ένα κοινό κρυολόγημα.
Συνήθως διαρκούν έως και πέντε ημέρες, αλλά πολλές φορές παραμένει ένα αίσθημα κόπωσης και αδυναμίας για μερικές ημέρες ακόμα. Μετά από αυτό, η γρίπη αποτελεί παρελθόν, εκτός αν εμφανιστούν επιπλοκές, με σοβαρότερη την πνευμονία.
Άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για επιπλοκές είναι:
• Οι ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών,
• Τα μικρά παιδιά,
• Άτομα με υποκείμενα νοσήματα, όπως καρδιοπάθειες και διαβήτη,
• Άτομα σε ανοσοκαταστολή, καθώς και
• Έγκυες γυναίκες, ιδιαίτερα στο πρώτο τρίμηνο της κύησης.
Η πρόληψη της γρίπης επιτυγχάνεται κυρίως μέσω του εποχικού εμβολιασμού. Ο γιατρός είναι υπεύθυνος για τον καθορισμό των ατόμων που πρέπει να εμβολιαστούν, ακολουθώντας τις επίσημες οδηγίες των αρμόδιων φορέων.
Η εξάπλωση της γρίπης μπορεί να περιοριστεί με:
• Τακτικό αερισμό των χώρων,
• Χρήση μάσκας και αντισηπτικού, ειδικά σε μέσα μαζικής μεταφοράς,
• Συχνό πλύσιμο των χεριών, και
• Εφαρμογή σωστής ατομικής υγιεινής (π.χ. χρήση μαντηλιού μιας χρήσης ή βήχας στον αγκώνα).
Όσον αφορά τη θεραπεία, πέρα από τα κλασικά μέτρα, όπως αποσυμφορητικά, ενυδάτωση και ανάπαυση, υπάρχουν ειδικά αντιιικά φάρμακα. Όμως όπως όλα τα φάρμακα πρέπει να χορηγούνται μόνο από τον γιατρό.
Δρ Δημήτρης Φυλακτόπουλος
Πηγή: Harrison's Principles of Internal Medicine 21st edition, Σε καθημερινή γλώσσα από έγκριτο βιβλίο ιατρικής