Το διάσημο ενδημικό Κρητικό τσάι του βουνού (Sideritis syriaca) το συναντάμε στις ψηλότερες βουνοκορφές (αυτοφύεται σε υψόμετρο άνω των 900μ) με τον κύριο πληθυσμό του να εντοπίζεται στο δυτικό τμήμα του νησιού μας.
Οφείλει το όνομα του στους Βενετούς, οι οποίοι πριν 800 περίπου χρόνια ως κατακτητές γνώρισαν και αναγνώρισαν τις μοναδικές θεραπευτικές ιδιότητες του και του έδωσαν το όνομα «maletira». Με την ένωση των λέξεων ‘’male’’ και ‘’tirare’’ (δηλαδή ‘’τραβώ’’ το ‘’κακό’’) φαίνεται να προκύπτει λοιπόν το πιο γνωστό όνομα του βοτάνου και το οποίο χρησιμοποιείται αποκλειστικά από τους ντόπιους μέχρι τις μέρες μας.
H χρήση της μαλοτήρας ενάντια στα κρυολογήματα, η προστασία που παρέχει στα αιμοφόρα αγγεία και το πεπτικό σύστημα, αλλά και η αντιφλεγμονώδη, αντιοξειδωτική, μυκητοκτόνος και αντιβακτηριακή του δράση το καθιστούν ισχυρό όπλο στα χέρια των Κρητικών για την ενίσχυση του οργανισμού. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι για τους παππούδες μας η μαλοτήρα ήταν το πρώτο βοτανικό τσάι που έπιναν μόλις ένοιωθαν κάποια αδιαθεσία του στομάχου ή του αναπνευστικού. Σύγχρονες μελέτες έχουν αποδείξει την παρουσία 34 ουσιών στο αιθέριο έλαιο της μαλοτήρας, ουσίες με αντιφλεγμονώδες, αντιοξειδωτικές, αποτοξινωτικές και άλλες ιδιότητες.
Την περίοδο της έναρξης της ανθοφορίας μέχρι και την πλήρη ανθοφορία, οπότε γίνεται και η συλλογή της, το κτήμα με τη μαλοτήρα μας στο οροπέδιο του Ομαλού αποτελεί ένα εντυπωσιακό θέαμα, ένα χρυσό – πράσινο ‘’χαλί’’ απλώνεται μπροστά μας και οι επιβλητικές κορυφές των Λευκών Ορέων τριγύρω κάνουν το τοπίο ακόμα πιο ξεχωριστό.
