Η Rosalía Vila Tobella, γεννημένη στις 25 Σεπτεμβρίου 1992 στην Καταλονία (Sant Esteve Sesrovires), είναι μία από τις πιο πρωτοποριακές φωνές της σύγχρονης ισπανικής μουσικής. Η ρίζα της, όμως, βρίσκεται βαθιά στην παράδοση του φλαμένκο· ως παιδί άρχισε να παίζει ραγδαία με την ένταση του συναισθήματος και της έκφρασης, εμπνευσμένη από τις φωνές θρύλων όπως ο Camarón de la Isla.
Η μουσική της μόρφωση ήταν εξαιρετικά στέρεα: εκπαιδεύτηκε στο Taller de Músics και αργότερα στο Κολέγιο Μουσικής της Καταλονίας (ESMUC), όπου σπούδασε παραδοσιακό τιμολόγιο του φλαμένκο.
Παρά τις δυσκολίες —όπως ένα σοβαρό πρόβλημα με τις φωνητικές χορδές που απαιτούσε χειρουργική επέμβαση— κατάφερε να αναγεννηθεί καλλιτεχνικά, επαναπροσδιορίζοντας τον τρόπο που τραγουδά.
Η πρώτη της ολοκληρωμένη δουλειά κυκλοφόρησε το 2017: το άλμπουμ Los Ángeles, μια πιο πειραματική και μίνιμαλ προσέγγιση του φλαμένκο, συνεργαζόμενη με τον παραγωγό Raül Refree.
Παρά το ότι δεν ήταν εμπορικό, το άλμπουμ ήταν σημαντικό για να καθιερώσει τη Rosalía ως έναν καλλιτέχνη με βάθος και όραμα.
Η μεγάλη αναγνώριση ήρθε με το δεύτερό της άλμπουμ, El Mal Querer (2018).
Αυτό το έργο είχε έντονα αφηγηματικό χαρακτήρα —η ιδέα προήλθε από τη διατριβή της στο πανεπιστήμιο— και συνδύαζε το παραδοσιακό φλαμένκο με R&B, hip-hop, λάτιν ρυθμούς και σύγχρονη παραγωγή.
Το τραγούδι «Malamente» έγινε επιτυχία και το άλμπουμ κέρδισε σημαντικά βραβεία στα Latin Grammy.
Η Rosalía δεν περιορίστηκε μόνο σε παραδοσιακά flamenco στοιχεία —πάντα έψαχνε να εξερευνήσει την ένωση παράδοσης και σύγχρονης ποπ κουλτούρας.
Σε συνεργασία με γνωστούς καλλιτέχνες όπως ο J Balvin, επεκτάθηκε σε λατινο-urbano ήχους (π.χ. «Con Altura»).
Το 2022 έβγαλε το άλμπουμ Motomami, όπου πειραματίστηκε ακόμη πιο πολύ με reggaeton, πειραγμένους ήχους και έντονα δυναμική παραγωγή.
Αυτή η περίοδος καθιέρωσε τη Rosalía ως μια διεθνή σταρ, ικανή να διασχίζει μουσικά σύνορα και να εκφράζει μια πολυδιάστατη καλλιτεχνική ταυτότητα.
Η πορεία της συνεχίζεται με υψηλούς στόχους: το πιο πρόσφατό της άλμπουμ, Lux, είναι μια πιο πνευματική και πειραματική προσέγγιση, με τη συμμετοχή της London Symphony Orchestra και τραγούδια σε πολλές γλώσσες.
Παράλληλα, η Rosalía έχει δραστηριοποιηθεί και στον κινηματογράφο — έκανε cameo στο «Dolor y Gloria» του Πέδρο Αλμοδόβαρ — και συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα πιο ανατρεπτικά και αυθεντικά ονόματα της σύγχρονης ισπανικής σκηνής.
Με άλλα λόγια, η πορεία της Rosalía δείχνει πώς η αγάπη για την παράδοση (φλαμένκο) μπορεί να συνδυαστεί με το σύγχρονο, με καινοτομία και πολύ προσωπικό ύφος — και μέσω αυτής της σύνδεσης ξαναγράφει την ισπανική κουλτούρα μέσα από τη δουλειά της.
