Cocteau Twins μία αιθέρια μπάντα για μυημένους ακροατές
Οι Cocteau Twins περιγράφονται συχνά ως αιθέρια μπάντα για μυημένους ακροατές γιατί η μουσική τους έχει κάτι το σχεδόν υπερβατικό, που δεν “αποκαλύπτεται” εύκολα σε κάποιον που τους ακούει για πρώτη φορά.
1. Ο αιθέριος ήχος
Ο Robin Guthrie δημιουργεί κιθαριστικά τοπία που μοιάζουν περισσότερο με ομίχλη παρά με συμβατικό παίξιμο. Layered κιθάρες, reverb, delay και ονειρική ατμόσφαιρα.
2. Η φωνή-όργανο της Elizabeth Fraser
Η Fraser δεν τραγουδά απλώς· χρησιμοποιεί τη φωνή της σαν μουσικό όργανο. Συχνά δεν υπάρχουν ευδιάκριτοι στίχοι—ή μόνο φωνητικές επινοήσεις (glossolalia). Αυτό κάνει τη μουσική πιο συναισθηματική παρά λεκτική.
3. Η συναισθηματική αφαίρεση
Η μουσική τους δεν είναι άμεσα προσβάσιμη: δεν στηρίζεται σε παραδοσιακές δομές, ούτε σε ξεκάθαρα ρεφρέν. Ζητάει από τον ακροατή να “βυθιστεί” στον ήχο.
4. Η επιρροή και η καλλιτεχνική τους αύρα
Παρά το ότι δεν έγιναν mainstream, έχουν επηρεάσει από shoegaze μέχρι dream pop και σύγχρονη εναλλακτική σκηνή. Η “μυστικιστική” τους αύρα συμβάλλει στο ότι θεωρούνται μπάντα για μυημένους.
Οι Cocteau Twins υπήρξαν ένα από τα πιο επιδραστικά και ιδιαίτερα συγκροτήματα της βρετανικής ανεξάρτητης σκηνής, με πορεία που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και έφτασε μέχρι τα μέσα των 1990s. Η μουσική τους, συχνά χαρακτηρισμένη ως dream pop ή ethereal wave, διαμόρφωσε ένα ξεχωριστό ύφος που δύσκολα συγκρίνεται με άλλους καλλιτέχνες. Ο ήχος τους, υπνωτικός και ατμοσφαιρικός, χτίστηκε πάνω στη χαρακτηριστική κιθαριστική αισθητική του Robin Guthrie και τη μοναδικής έκφρασης φωνή της Elizabeth Fraser.
Το συγκρότημα σχηματίστηκε το 1979 στο Grangemouth της Σκωτίας από τη Fraser και τον Guthrie, στους οποίους λίγο αργότερα προστέθηκε ο μπασίστας Will Heggie. Η πρώτη τους δισκογραφική εμφάνιση έγινε το 1982 με το άλμπουμ Garlands, που κυκλοφόρησε από την ανεξάρτητη εταιρεία 4AD. Ο ήχος τους εκείνη την περίοδο ήταν πιο σκοτεινός και επηρεασμένος από το post-punk, με έντονα beat και υπαινιγμούς goth αισθητικής. Παρά την ωμή παραγωγή, το άλμπουμ ξεχώρισε για τη φωνητική προσέγγιση της Fraser, η οποία άρχισε ήδη να απομακρύνεται από την παραδοσιακή χρήση της γλώσσας προς μια πιο εκφραστική, αφηρημένη μορφή.
Μετά την αποχώρηση του Heggie το 1983, οι Cocteau Twins συνέχισαν ως δίδυμο και κυκλοφόρησαν το Head Over Heels, όπου ο ήχος τους απέκτησε περισσότερο βάθος και μελωδικότητα. Η 4AD, αναγνωρίζοντας την καλλιτεχνική τους δυναμική, τους έβαλε στο επίκεντρο της αισθητικής της, με τα εξώφυλλα του Vaughan Oliver να ενισχύουν ακόμα περισσότερο το ονειρικό τους προφίλ. Εκείνη την περίοδο ενσωματώθηκε στο συγκρότημα ο μπασίστας Simon Raymonde, ολοκληρώνοντας την πιο γνωστή και δημιουργική σύνθεση του γκρουπ.
Η περίοδος από το 1984 έως το 1987 θεωρείται από πολλούς ως η κορύφωση της καλλιτεχνικής πορείας των Cocteau Twins. Το Treasure (1984) παραμένει ένα από τα πιο εμβληματικά τους άλμπουμ, όπου η φωνή της Fraser μετατράπηκε οριστικά σε καθαρά ατμοσφαιρικό όργανο, συχνά ακατανόητο ως προς τη γλώσσα αλλά απολύτως εκφραστικό ως προς το συναίσθημα. Η μουσική τους άρχισε να κινείται σε μια σφαίρα που αγγίζει το υπερβατικό, με συνθέσεις που βασίζονται περισσότερο στο συναίσθημα παρά στη δομή.
Ακολούθησαν το Victorialand (1986) και το The Moon and the Melodies (1986, σε συνεργασία με τον Harold Budd), έργα που εμβάθυναν ακόμη περισσότερο στον ατμοσφαιρικό τους ήχο. Οι παραγωγές αυτές είναι σχεδόν εξολοκλήρου αιθέριες, με απουσία έντονων ρυθμών και έμφαση στη μελωδία και τη διάχυτη ησυχία. Το 1988 κυκλοφόρησαν το Blue Bell Knoll, το οποίο άνοιξε ακόμη περισσότερο τις πόρτες τους προς το ευρύτερο κοινό, ενώ το 1990 το Heaven or Las Vegas έγινε το πιο εμπορικά επιτυχημένο τους άλμπουμ, συνδυάζοντας την ατμοσφαιρική τους υπογραφή με πιο καθαρές μελωδικές γραμμές.
Παρότι η καλλιτεχνική τους πορεία φαινόταν σταθερή, η δεκαετία του 1990 έφερε δυσκολίες. Προσωπικές εντάσεις, προβλήματα υγείας και πίεση από εταιρείες επηρέασαν το συγκρότημα. Το 1993 κυκλοφόρησαν το Four-Calendar Café, ένα πιο προσβάσιμο άλμπουμ με πιο κατανοητούς στίχους, στο οποίο η Fraser αποκαλύπτει προσωπικές πτυχές και συναισθηματικές δυσκολίες. Το 1996 ακολούθησε το Milk & Kisses, το οποίο θεωρείται από πολλούς ως η τελευταία ολοκληρωμένη έκφραση του καθιερωμένου τους ύφους.
Παρά τις προσπάθειες να συνεχίσουν, το συγκρότημα διαλύθηκε το 1997, καθώς οι σχέσεις μεταξύ των μελών είχαν επιβαρυνθεί ανεπανόρθωτα. Ωστόσο, η επιρροή τους παραμένει τεράστια. Η μουσική των Cocteau Twins άνοιξε δρόμους για ολόκληρα είδη όπως το dream pop και το shoegaze, ενώ εξακολουθεί να εμπνέει καλλιτέχνες σε πολλούς χώρους. Η μοναδικότητα της φωνής της Fraser και η ατμοσφαιρική τεχνοτροπία του Guthrie συνεχίζουν να αποτελούν σημείο αναφοράς. Έτσι, οι Cocteau Twins δικαίως θεωρούνται ένα από τα σημαντικότερα συγκροτήματα που εξερεύνησαν τα όρια της συναισθηματικής και ηχητικής αφαίρεσης στη σύγχρονη μουσική.
