ΠΩΣ ΤΑ ΜΙΛΑΣ ΕΤΣΙ Τ’ ΑΓΓΛΙΚΑ?
Στον παγκόσμιο χάρτη των ήχων, η μουσική και κυρίως οι επιτυχίες της σε οποιαδήποτε γλώσσα και ήπειρο κι αν είναι, ταξιδεύουν τόσο γρήγορα πλέον που όλα γίνονται αναγνωρίσιμα σε κάθε αυτί, τόπο ή χώρο διασκέδασης και εργασίας. Επειδή όμως κάποια τραγούδια έχουν μια πιο ξεχωριστή ιστορία από άλλα καθώς οι χρονικές συγκυρίες, οι στίχοι, η μουσική, αλλά βασικά εμείς οι ίδιοι οι ακροατές ως δέκτες που ο καθένας μας τ’ αφομοιώνει με τον δικό του τρόπο έτσι που το κάθε τραγούδι γίνεται ξεχωριστό βίωμα, γιατί αποκτά τον δικό του χώρο στην «ασυνείδητη» μνήμη μας που τελικά ξέρει να ξεχωρίζει με αλησμόνητο τρόπο τα σημαντικά πράγματα σ’ αυτόν το κόσμο και να τα κάνει για πάντα αθάνατα. Κι όπως έλεγε ο Ρολάν Μπάρτ, η πραγματική μας πατρίδα είναι η παιδική μας ηλικία, να προσθέσω εγώ πως ότι αγαπάς μικρός δεν το ξεχνάς ποτέ, γιατί παραμένει μέσα σου πάντα όμορφο και αθώο.
Να σταθούμε μουσικά και όχι μόνο, σ’ αυτά τα όμορφα και «αθώα» ακούσματα των παιδικών και νεότερων χρόνων μας όπου τα τραγούδια επιτυχίες εποχών και καταστάσεων έγιναν συνταγές μνήμης και συγκινήσεων δίνοντας στα περισσότερα από αυτά «μυθικές» διαστάσεις και επειδή όπως λέει και η λαϊκή σοφία -μ’ ένα τραγούδι σε ξεχνώ και μ’ ένα σε θυμάμαι- υπάρχουν τελικά χιλιάδες περιπτώσεις όπου γνωστά και πετυχημένα τραγούδια στο παγκόσμιο στερέωμα, διασκευάστηκαν σε άλλες γλώσσες με αποτέλεσμα άλλες φορές ν’ ακούγονται αδιάφορα, άλλες πετυχημένα, άλλες για γέλια και κλάματα, άλλες διασκεδαστικά, άλλες «κάτι μου θυμίζει», καθότι εξαρτάται από ποια μεριά του πλανήτη το ακούς. Εδώ το ταξίδι στις ηπείρους των τραγουδιών καταφέρνει πιστεύω να περάσει πέρα από το κατώφλι της απλής διασκέδασης, ακρόασης και έκπληξης, στο επόμενο επίπεδο που είναι «δεν το είχα σκεφτεί ποτέ έτσι». Πως τραγουδάς έτσι τ’ αγγλικά, τα γαλλικά, τα ελληνικά, τα κινέζικα τα…..
Babylon – Είμαι Αυτός -1971 Greece (I'm a Man -The Spencer Davis Group -1966 cover)
Οι Babylon ήταν ένα βραχύβιο αθηναϊκό γκρουπ που επηρεασμένοι από Traffic, Spencer Davis Group & C.C.Revival προλαβαίνουν να κυκλοφορήσουν στα 1970-1971 δύο μόνο μικρά δισκάκια για λογαριασμό της Music Box. Τριμελές σχήμα με καλό ήχο και προθέσεις. Με σύνθεση τους: Αλέκος Γλύκας (πρώην Stormies. Κιθάρα), Εύρης Παριτσης (πρώην Juniors και MGC - μπάσο, πλήκτρα, τραγούδι) και Λευτέρης Τζήμας (πρώην Σολίστες, τύμπανα).
Los Salvajes – Todo Negro -1966 Spain (Paint it black -Rolling Stones -1966 cover)
Οι Los Salvajes (Οι Άγριοι) από την Μπαρτσελόνα της Ισπανίας ήταν ένα γνωστό νεανικό R&B σχήμα της εποχής βαθιά επηρεασμένοι από τους Who αλλά κυρίως από τους Rolling Stones. Στα τοπικά πράγματα έμειναν γνωστοί για τις διασκευές τους ως The “Spanish” Rolling Stones, αφού ότι κυκλοφορούσαν οι Rolling Stones ταυτόχρονα σχεδόν το κόπιαραν κι αυτοί. Θα μπορούσε ποτέ να τους ξεφύγει το τεράστιο “Paint it black” από την Ισπανική του εκδοχή ως “Todo Negro”.
Rita Chao - Proud Mary -1971 Singapore (Creedence Clearwater Revival -1969 Cover)
Αλλαγή ηπείρου, γλώσσας και αντίληψης. Πάμε στην Άπω Ανατολή και συγκεκριμένα στην Σιγκαπούρη. Μέχρι το 1965 όπου και αποκτά την ανεξαρτησία της ήταν Βρετανική αποικία άρα και σταυροδρόμι της ανατολικής και δυτικής κουλτούρας, του τρόπου ζωής και των συνηθειών της. Η Rita Chao ήταν μια γνωστή τραγουδίστρια της χώρας της στα ΄60ς & ‘70ς που δεν άφηνε να πέσει «κάτω» καμμιά εγγλέζικη ή αμερικάνικη επιτυχία της εποχής. Κάτι σαν την Πωλίνα, την Ελπίδα ή την Αλέκα Κανελλίδου. Το «Proud Mary» των Creedence Clearwater Revival στα χείλη της αποκτά άλλη διάσταση.
E!E – Kleš -1993 Τσεχοσλοβακία (Should I stay or sould I go -The Clash -1982 cover )
Όποιος έχει την εντύπωση πως το πανκ έγινε γνωστό και έμεινε εντός συνόρων Αγγλίας και Αμερικής απατάτε οικτρά. Διασπάρθηκε σ’ όλα τα μέρη του πλανήτη αλλά δεν έτυχε αναγνώρισης όπως παραπάνω γιατί στις υπόλοιπες χώρες η αγορά, οι κοινωνικές αντιλήψεις, τα πολιτικά συστήματα αλλά κυρίως επειδή στις άλλες χώρες υπήρχαν πιο κυρίαρχα μουσικά δρώμενα, έτσι οι πανκ μπάντες ήταν από χέρι στο περιθώριο και έμειναν στην ιστορία μόνο για τους μυημένους. Οι “E!E” από την Τσεχοσλοβακία παίζουν οργισμένο πανκ από το 1988 έως σήμερα και όλα σε δικές τους παραγωγές και εταιρίες. Το «Should I stay or sould I go» των Clash ως «Kleš» στα 1993 βγάζει “πόνο” στα Τσέχικα.
PUNTO QUATRO - VASELINA- 1978 Colombia (Grease –Frankie Valli -1978 cover)
Μετά το “Saturday Night Fever” του 1977 και τον πυρετό της Disco που είχε ανάψει για τα καλά ο John Travolta, τα κινηματογραφικά στούντιο ένιωσαν ότι έπρεπε να συνεχίσουν αυτό τον πυρετό της επιτυχίας και τον πυρετό του χρήματος με κάτι εξίσου πετυχημένο, ρομαντικό, χορευτικό, επαναστατικό και συγχρόνως συντηρητικό αλλά και Extravaganza. Έτσι προέκυψε το ρομαντικό Rock-n-roll υπερθέαμα “Grease” του 1978 που κατέκτησε και κατέπληξε με την σειρά του τα πλήθη που διψούσαν για περισσότερο χορευτικό μάγκικο Travolta. Αφού έκανε τον γύρο όλου του κόσμου κάποια στιγμή κατέληξε και στην Κολομβία που ηχογράφησαν όλο τον δίσκο με δικούς τραγουδιστές και στιχουργούς από την αρχή ως τέλος -δεν ξέρω αν έκαναν και Κολομβιανή έκδοση την ταινία -με Κολομβιανούς John Travolta & Olivia Newton John να κάνουν θραύση στις φαβέλες. Ο Κολομβιανός που τραγουδάει την Βαζελίνη-Vaselina-Grease-Γράσο με ξεπερνάει.
Six Appeal - I Will Survive (Gloria Gaynor) – EuroEP-2019
Οι Six Appeal (και όχι Sex Appeal) είναι ένα σύνολο μουσικών από το κολλέγιο Concordia στο Moorhead, της Minnesota που στην αρχή το είδε σαν χόμπυ να βγαίνουν στο δρόμο με μαγκιά και τσαγανό και να τραγουδούν κυρίως acapella για το κέφι τους. Τελικά αυτό άρεσε και από χόμπυ το 2006 εξελίχθηκαν σε καθαρά φωνητική επαγγελματική μπάντα το 2010, προσθέτοντας στις παραστάσεις τους στοιχεία θεάτρου, κωμωδίας, πρόζας και επιρροές από πολλά μουσικά είδη, κάνοντας ακόμη πιο ενδιαφέρον το όλο θέαμα και τις παραστάσεις τους. Έτσι μια ακόμη διαφορετική εκτέλεση του «I Will Survive» νομίζω ότι και κολλάει και χωράει.
Adi Bing Slamet – Bandit –1987 Indonesian (Beat it –Michael Jackson -1982 cover)
Ο Michael Jackson μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’80 ήταν φυσικά ένας προικισμένος μουσικός και performer γνωστός κυρίως στην Αμερική και στην Ευρώπη αλλά με το “Thriller” του 1982 πέρασε σε άλλη διάσταση και ακούστηκε παντού και προσπάθησαν να τον μιμηθούν σε όλο τον πλανήτη.
Ο Ινδονήσιος Michael Jackson λέγεται Adi Bing Slamet και το «Beat it» έγινε «Bandit». Όποιος ξέρει Ινδονήσια ας μεταφράσει.
Fang Yu - 重溫舊夢 -1971 Singapore (Black Magic Woman - Fleetwood Mac -1968 Cover)
Ποιος είπε ότι το Black Magic Woman των Fleetwood Mac ή έστω στην εκτέλεση των Santana δεν είναι γνωστόν τοις πάσι. Σαν μελωδία το ξέρει και η γιαγιά μου. Αλλά φαίνεται ότι έχει ταξιδέψει ακόμη πιο μακριά γι’ αυτό και είναι και διαχρονικό και ωραίο. Ο «γνωστός» Fang Yu για την Σιγκαπούρη μιλάμε πάντα, το έχει κάνει σίγουρα δικό του. Όπως έλεγε και ο αμίμητος Χατζηχρήστος για τις ξενόγλωσσες ομιλίες – κατά το πως τα λες και πως χτυπιέσαι, δίκιο έχεις. Εμείς μόκο.
Michele Richard – Prends Moi -1979 Canada (Hot stuff –Donna Summer -1979 cover)
Η Michele Richard είναι γνωστή τραγουδίστρια και ηθοποιός, τουλάχιστον στον Καναδά και ξέρει να το διασκεδάζει και να μας διασκεδάζει. Το “Hot Stuff” της Donna Summer ήταν το 1978 παραπάνω από ένα μεγάλο χιτ, ήταν μια παγκόσμια επιτυχία και η Donna Summer όχι απλώς η βασίλισσα της Disco αλλά η ιέρεια του είδους και έπρεπε η Michele Richard μέσα στην εποχή να κάνει την δικιά της τσαχπινιά και να το πει σε καυτά Γαλλικά.
Matteo Becucci -Fuoco nel cuore -2009 Italy (Smoke On The Water -Deep Purple -1972 cover)
Ο Matteo Becucci είναι Ιταλός ποπ τραγουδιστής και μουσικός, που έγινε περισσότερο γνωστός από την νίκη του στη δεύτερη σεζόν του X-Factor στην Ιταλία το 2009. Στο δεύτερο του άλμπουμ «Cioccolato Amaro E Caffè» του 2009, το οποίο έκανε επιτυχία στην Ιταλία, τι τραγουδά; Ως συνήθως όπως όλοι αυτοί που βγαίνουν από ριάλιτι, διασκευές. Πρέπει να ομολογήσω ότι το δικό του «Smoke On The Water» ως «Fuoco nel cuore» στα Ιταλικά θα έχει μπερδέψει ακόμα και τους ίδιους τους Deep Purple.
Die Zorros – Final Countdown -2002 Swiss (Europe -1986)
Τους τρείς Ζορρό (Beat-Man Zeller, Oliver Maurmann, Patrick Abt) ως Die Zorros από την Ελβετία τους βγάζω το καπέλο για την «διαστροφή» των διασκευών τους γιατί κάθε διασκευή από τον δίσκο του 2002 «History Of Rock Vol. 7» έχει πολλά παράλληλα επίπεδα ακρόασης και σχέσεων με άλλα είδη και καταστάσεις. Το «Final Countdown» των Die Zorros είναι βγαλμένο μέσα από το «καινούργιο» φιλμ «Για μια χούφτα Ευρώ χωρίς δισταγμό». Ένα οικονομικό δραματικό Western της νεότερης μετα-Μέρκελ εποχής και ο Θεός βοηθός.
DANNY -Vaaroista voimani saan -1971 Finland (Born To Be Wild -Steppenwolf -1968)
Ένα ακόμη κομμάτι που από τα 1968 μέχρι σήμερα συνεχίζει να κάνει τον γύρω του κόσμου γιατί από μόνο του είναι πολύ «άγριο» και ταξιδιάρικο είναι το “Born to be wild” των Steppenwolf. Ο Ilkka Johannes Lipsanen Φιλανδός τραγουδιστής και κιθαρίστας γνωστός στην Φιλανδία από την δεκαετία του ΄60 ακόμη, πιο γνωστός ως Danny, στα 1971 έχει την δική του άποψη για το “Born to be wild” ως “Vaaroista voimani saan” που σημαίνει στα ελληνικά «Παίρνω τη δύναμή μου από τον κίνδυνο». Το έχει πιάσει το νόημα ο Danny από πολύ παλιά.
ΠΝΙΧΤΕ ΛΟΥΓΚΡΕΣ ΤΑ ΚΟΥΝΕΛΙΑ –Knocking On Heaven's Door -2004 (Bob Dylan -1973)
Το τελευταίο τραγούδι που διαλέγω ξεπερνά την φαντασία μου και οποιαδήποτε ευφάνταστη έκδοση της.
Στο ελληνικό σχήμα «ΠΝΙΧΤΕ ΛΟΥΓΚΡΕΣ ΤΑ ΚΟΥΝΕΛΙΑ» αν και όπως είπαν και οι ίδιοι ξεκίνησε σαν πλάκα της παρέας, διακρίνω διαστροφική Αριστοφανική διάθεση πασπαλισμένη μουσικά με ολίγο Frank Zappa και Ζώρζ Πιλαλί. Αυτού του είδους η «διασκευή» στο «Knocking On Heaven's Door» του Bob Dylan κανονικά θα πρέπει να καταγραφεί σαν πρωτότυπο δικό τους και όχι του Dylan γιατί εκτός από την μουσική ακόμη και τ’ αγγλικά ακούγονται σαν μια νέα γλώσσα από ρεμπέτες ιθαγενείς του Αμαζονίου που αντί για φυσοκάλαμα κρατούν μπουζούκια. Δεν περιγράφω άλλο, το κύπελο είναι δικό μας.