Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 ο Joe Strummer συνάντησε τον Michael Hutchence, ηγέτη των INXS, σ’ ένα ξενοδοχείο στο Los Angeles. Όταν τον είδε περιτριγυρισμένο από νεαρές αμερικανίδες, του είπε καυστικά «Πρέπει να είναι παράξενο να είσαι sex symbol» και ο Hutchence ανταποκρίθηκε «Είσαι ο Joe Strummer, πρέπει να ξέρεις».
«Όχι, ποτέ δεν ήμουν sex symbol», απάντησε, «Ήμουν απλά ο εκφραστής μιας γενιάς». Αυτό ακριβώς ήταν ο Joe Strummer, η φιγούρα στην οποία εξελίχθηκε ο John Mellor, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα.
Το ενδιάμεσο στάδιο της εξέλιξης αυτής, απ’ τον John της εφηβικής ηλικίας στον Joeπου κυριάρχησε για μερικά χρόνια τον κόσμο ήταν ο Woody. Οι αμερικανοί Gaslight Anthem έχουν γράψει ένα τραγούδι που τα αναφέρει, με τίτλο ‘I’d Called You Woody, Joe’. Το ψευδώνυμο αυτό, προερχόμενο απ’ τονWoody Guthrie, χρησιμοποιούσε για μερικά χρόνια, μέχρι περίπου τα μέσα της δεκαετίας του 1970, ενώ νωρίτερα δημιούργησε το συγκρότημα The 101ers, που αποτελούνταν μια παρέα φίλων που έμεναν και έκαναν πρόβες στην οδό Walterton 101 στο Λονδίνο.
Ο Joe έδειξε από νωρίς το ταλέντο του στη σκηνή, ερμηνεύοντας διασκευές όπως το ‘Gloria’ του Van Morrison, αλλά και τραγούδια του Chuck Berry, που ήταν μεγάλη του επιρροή. Το μοναδικό άλμπουμ που κυκλοφόρησαν αρκετά χρόνια μετά τη διάλυσή τους και ενώ ο Joeείχε κάνει ήδη επιτυχία με τους Clash, έχει τον τίτλο ‘Elgin Avenue Breakdown’ (1981).
Το ταλέντο αυτό και την ενέργεια που εξέπεμπε επί σκηνής είδε ο, λίγο νεαρότερος, Mick Jones και τον προσκάλεσε να δημιουργήσουν τους Clash, με τη βοήθεια του Bernie Rhodes, μετέπειτα μάνατζερ τους. Σημαντική επιρροή και για τον Strummer, όπως και για όλους όσους έρχονταν σε επαφή μαζί τους, ήταν οι Sex Pistols, τους οποίους είδε για πρώτη φορά όταν άνοιξαν μια συναυλία των 101ers το 1976.
Με τους Clashκυκλοφόρησε έξι άλμπουμ. Τα δύο πρώτα, το ομώνυμο του 1977 και το ‘Give ‘Em Enough Ropes’ (1978) ήταν καθοριστικά για τη διαμόρφωση του punk rock ήχου, ενώ το ‘London Calling’ (1979) είναι η στροφή στην καριέρα τους που τους απομακρύνει απ’ το κλασικό punk και πρόκειται για ένα απ’ τα καλύτερα άλμπουμ όλων των εποχών, που τους άνοιξε το δρόμο για επιτυχία και στις Η.Π.Α..
Η συνεργασία με τον Mick Jones στη συγγραφή τραγουδιών ήταν εξαιρετική· ο Joe με μεγαλύτερη ευχέρεια στους στίχους, με εξαιρετική ακρίβεια, καυστικότητα και μικρή δόση χιούμορ στα όσα ήθελε να πει και ο Mickπου σκάρωνε μελωδίες που ήταν σύγχρονες, σαν να έβλεπε την κατεύθυνση που θα ‘παιρνε η μουσική. Αυτό φαίνεται κι απ’ τον ήχο του πιο παρεξηγημένου, ίσως, άλμπουμ τους, ‘Sandinista!’ (1980).
Με το ‘Combat Rock’ (1982) έκαναν πολύ μεγάλη επιτυχία κυρίως στις Η.Π.Α., ενώ το τελευταίο άλμπουμ τους με τίτλο ‘Cut The Crap’ (1985) πολλές φορές παραλείπεται ως μέρος της δισκογραφίας τους, κυρίως επειδή τα βασικά μέλη σε κιθάρα (Mick Jones) και ντραμς (Topper Headon) είχαν εκδιωχθεί απ’ το συγκρότημα.
Το γεγονός πως ο Joe Strummer έδιωξε τον Mick Jones απ’ το συγκρότημα που ο ίδιος είχε δημιουργήσει, έπειτα από προτροπή και του Bernie Rhodes- που ήθελε πιο ενεργό ρόλο απ’ αυτόν του μάνατζερ - λογαριάζεται από πολλούς ως «το μεγαλύτερο λάθος στην ιστορία του rock ‘n’ roll».
Λάθος που οδήγησε στη διάλυση του συγκροτήματος το 1985, όταν πλέον έγινε κατανοητό πως ο Joeμαζί με τον Paul Simonon που συνέχιζε στο μπάσο και με τρία καινούρια μέλη δεν είχαν κάποια ουσιαστική σχέση με αυτό που ήταν οι Clash, ούτε μπορούσαν να προσφέρουν κάτι αξιόλογο.
Μετά το τέλος των Clash, σε μια προσπάθεια να ξαναβρεί τον εαυτό του, έπειτα και απ’ την απώλεια σε σύντομο χρονικό διάστημα των γονιών του, ασχολήθηκε με τον κινηματογράφο είτε συνθέτοντας μουσική, όπως για το ‘Walker’ (1987), είτε συμμετέχοντας συνήθως σε μη-πρωταγωνιστικούς ρόλους, όπως στο ‘Mystery Train’ (1989).
Στην ανάκαμψη αυτή τον βοήθησε ελαφρώς και το γεγονός πως περιόδευσε ως κιθαρίστας με τους Pogues το 1987. Όπως ως frontman, έτσι και ως ηθοποιός ήταν πολύ καλός, αλλά είχε ήδη σκοπό να κυκλοφορήσει ένα προσωπικό άλμπουμ, οπότε δε συνέχισε μια πιθανή καριέρα στον κινηματογράφο.
Το άλμπουμ αυτό κυκλοφόρησε το 1989 με τίτλο ‘Earthquake Weather’ και συμμετείχαν οι μουσικοί με τους οποίους είχε συνεργαστεί στη δημιουργία των soundtrack, οι Latino Rock a billy War, όπως ήταν γνωστοί.
Το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του 1990 ο Joe Strummer την πέρασε σχεδόν εξαφανισμένος, με ελάχιστες εμφανίσεις στη δισκογραφία, όπως στο singleτων Levellers ‘Just The One’ (1995) στο οποίο παίζει πιάνο.
Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε ξανά, κάτι που όπως φαίνεται τον ανανέωσε και το 1999 επέστρεψε με το άλμπουμ ‘Rock Art And The X-Ray Style’ με τους Mescaleros στους οποίους συμμετείχαν παλιοί φίλοι, αλλά και πιο φρέσκοι μουσικοί.
Δύο χρόνια αργότερα κυκλοφόρησε το ‘Global A Go-Go’ (2001) που σημείωσε μικρή επιτυχία και το ‘Mondo Bongo’ απ’ το δίσκο αυτό ακούγεται στην ταινία ‘Mr And Mrs Smith’ σε μια σκηνή με τον Brad Pitt και την Angelina Jolie.
Το Νοέμβριο του 2002 σε μια συναυλία του Strummer με τους Mescaleros για τη στήριξη απεργών πυροσβεστών ο Mick Jones, που ήταν στο κοινό, αποφάσισε να ανέβει στη σκηνή μαζί τους, ερμηνεύοντας μερικά τραγούδια των Clash. Ήταν η πρώτη φορά που έπαιζαν μαζί ζωντανά μετά από πολλά χρόνια και η τελευταία, καθώς ο Joe Strummer πέθανε από έμφραγμα μερικές εβδομάδες αργότερα, στις 22 Δεκεμβρίου.
Μετά το θάνατό του κυκλοφόρησε το άλμπουμ που ετοίμαζε, με τίτλο ‘Street core’ (2003), μερικές μουσικές συλλογές, βιβλία και ντοκιμαντέρ, όπως το ‘Joe Strummer: The Future Is Unwritten’. Επίσης, ιδρύθηκε το Strummerville, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός με σκοπό τη βοήθεια νέων μουσικών και το 2003 οι Clash μπήκανε στο Rock ‘n’ Roll Hall Of Fame, χωρίς όμως να εμφανιστούν εκείνη τη βραδιά ως είθισται.
Ο Joe Strummer με τους στίχους του και με τον τρόπο ζωής του επηρέασε χιλιάδες ανθρώπους σ’ όλο τον πλανήτη, όντας απλά ένας άνθρωπος που αγαπούσε και νοιαζόταν για τους ανθρώπους και, όπως έγραψε στο ‘White Man In Hammer smith Palais’, ήθελε απλά να περνάει καλά.
Δημήτρης Όρλης
