ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
Άδωνις και Αφροδίτη
Στην Αίγυπτο τα τριαντάφυλλα ήταν τα ιερά λουλούδια της Ίσιδας (που εκπροσωπούσαν την αγνή αγάπη απελευθερωμένη από τη σαρκική πλευρά), ενώ στον ελληνο-ρωμαϊκό κόσμο άρχισαν να δείχνουν τη συμβολική δυναμική τους. Στο μύθο του Άδωνη και της Αφροδίτης φαίνεται ως σύμβολο της αγάπης, που κατακτά το θάνατο. Ο μύθος λέει ότι η Αφροδίτη ήταν ερωτευμένη με τον Άδωνη, αλλά ο νεαρός άνδρας τραυματίστηκε θανάσιμα από μια επίθεση αγριογούρουνου. Καθώς η Αφροδίτη έτρεξε να τον βοηθήσει, τρυπήθηκε από αγκάθια και το αίμα της προκάλεσε όμορφα κόκκινα τριαντάφυλλα να ανθίσουν. Ο Δίας συγκινήθηκε από τη σκηνή και άφησε τον Άδωνη να περνάει λίγους μήνες το χρόνο στον κόσμο των ζωντανών. Εξαιτίας αυτού, το τριαντάφυλλο χρησιμοποιήθηκε ως διακόσμηση για τους τάφους, για να εξασφαλίσει την αθανασία των νεκρών. Επιπλέον, συνδέεται με τη λατρεία του Διονύσου, ενώ και η διάσημη ποιήτρια Σαπφώ αγαπούσε ιδιαίτερα αυτό το λουλούδι, και συνήθιζε να το συνδέει με την ομορφιά των κοριτσιών στα ποιήματά της.
Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
Στην αρχαία Ρώμη ήταν σύνηθες να πετούν ροδοπέταλα στο μονοπάτι του αυτοκράτορα και το στέμμα που φορούσε στο κεφάλι του ήταν επίσης φτιαγμένο από τριαντάφυλλα. Πριν από την έλευση του Χριστιανισμού, οι Ρωμαίοι γιόρταζαν μια γιορτή που ονομάζεται Rosalia, που συνδεόταν με τη λατρεία των νεκρών (σε μια περίοδο μεταξύ Μαΐου και Ιουλίου), το οποίο στη συνέχεια μετατράπηκε στην Πεντηκοστή του Χριστιανισμού. Σε αυτά τα ρωμαϊκά έθιμα, τριαντάφυλλα προσφέρονταν στις ψυχές των αποθανόντων. Στους προηγούμενους αιώνες, κατά τη διάρκεια της Πεντηκοστής, ήταν σύνηθες να πετούν ροδοπέταλα σα βροχή πάνω στους πιστούς για να τιμήσουν την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος.
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ
Το τριαντάφυλλο είχε πάντα ιδιαίτερη σημασία στο Χριστιανισμό ως σύμβολο του Παράδεισου και της ουράνιας ευδαιμονίας, αλλά και της αθωότητας και της αγνότητας της Θεοτόκου (το λευκό τριαντάφυλλο). Η Παναγία αναφέρεται ως «το τριαντάφυλλο χωρίς αγκάθια» ή Rosa Mistica. Το Ροζάριο, ένα σημαντικό κομμάτι της πλούσιας παράδοσης της Καθολικής Εκκλησίας, πήρε το όνομά του από τη λατινική λέξη "Rosarium" που σημαίνει ''στέμμα από τριαντάφυλλα''. Εξαιτίας της ομορφιάς, του σχήματος και αρώματος του, το τριαντάφυλλο είναι ένα στοιχείο που εμφανίζεται συχνά στις χριστιανικές ιστορίες με οράματα. Το κόκκινο τριαντάφυλλο, αντίθετα, είναι ένα αρχαίο σύμβολο για το θάνατό του Χριστού, τα πάθη, τις πληγές και τα βάσανα του. Υπό αυτή την έννοια, έχει συνδεθεί με το Άγιο Δισκοπότηρο, το μυθικό δισκοπότηρο που έχει αποτελέσει αντικείμενο πολλών μύθων και ιστοριών, και που σύμφωνα με την παράδοση είχε χρησιμοποιηθεί από τον Ιησού στο Μυστικό Δείπνο.
https://www.youtube.com/watch?v=2S2aBClvtyM
Το τριαντάφυλλο χρησιμοποιείται επίσης ως ένα εικονογραφικό γνώρισμα πολλών αγίων ενώ σχετίζεται και με την εξομολόγηση.
Μεσαίωνας
Σύμφωνα με κάποιες μεσαιωνικές δεισιδαιμονίες, το τριαντάφυλλο ήταν το αγαπημένο λουλούδι των μαγισσών, καθώς θεωρήθηκε ιδιαίτερα κατάλληλο για την πρόκληση βλάβης σε τρίτους (ίσως λόγω των αγκαθιών), αλλά ήταν επίσης το αγαπημένο λουλούδι των νεράιδων, οι οποίες το χρησιμοποιούσαν για να δώσουν ευτυχία και ευημερία στους καλούς ανθρώπους. Η γοητεία του λουλουδιού φαίνεται και στην μεσαιωνική αρχιτεκτονική.
Ισλάμ
Ακριβώς όπως στον Καθολικισμό το τριαντάφυλλο αντιπροσωπεύει το αίμα του Χριστού, στο Ισλάμ το τριαντάφυλλο αντιπροσωπεύει το αίμα του Μωάμεθ. Είναι επίσης ένα σύμβολο του ονόματος του Αλλάχ. Ακόμη κι η ισλαμική ποίηση της Μέσης Ανατολής είναι γεμάτη από αναφορές και σύμβολα που συνδέονται με το λουλούδι.
Το τριαντάφυλλο στους μύθους
Στην Ωραία Κοιμωμένη του Charles Perrault, το κάστρο με την πριγκίπισσα προστατεύεται από περίπλοκες τριανταφυλλιές με αγκάθια τόσο μεγάλα που κανείς δεν μπορεί να τα προσπεράσει.
Στην Πεντάμορφη και το Τέρας, η πρωταγωνίστρια Belinda ζητά ταπεινά από τον πατέρα της να της φέρει πίσω ένα τριαντάφυλλο πριν εκείνος ξεκινήσει ένα μακρύ ταξίδι (ενώ οι δύο αδελφές της ζήτησαν κοσμήματα). Έτσι ο πατέρας για να ικανοποιήσει την μικρότερη κόρη του, μπαίνει κατά την επιστροφή του στο ζοφερό παλάτι που ζει ένα τερατώδες πλάσμα το οποίο μπορεί να αποδεσμευτεί από την κατάρα που το πλήττει από την καλοσύνη και την αγάπη της Belinda.
Επιμέλεια: Λουίζα Ζουγρή
