Το φουτουριστικό όσο και σκληρό film του θρυλικού σκηνοθέτη
Spoiler Alert
Ο Alex DeLarge είναι ένας χαρισματικός έφηβος, ωστόσο έχει επιλέξει να ακολουθήσει το δρόμο της βίας και του παραβατισμού. Ηγείται μιας συμμορίας που ονομάζεται "Droogs", η οποία εμπλέκεται σε εγκληματικές δραστηριότητες και κάθε είδους επεισόδια. Ως αποτέλεσμα και νομοτελειακά, ο Alex συλλαμβάνεται και φυλακίζεται. Εκεί προσφέρεται εθελοντικά να συμμετέχει σε πειραματικό πρόγραμμα αποκατάστασης, ώστε να μειώσει την ποινή του. Πρόκειται για μια θεραπεία η οποία τον αναγκάζει να παρακολουθεί βίαιες σκηνές, με ταυτόχρονη χορήγηση αμφιλεγόμενων φαρμάκων. Ο Alex έχει αρρωστήσει σωματικά και ψυχικά. Δεν αναγνωρίζει το καλό από το κακό, δεν μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του, σκέφτεται ακόμα και το απονενοημένο διάβημα. Αντ' αυτού θα γίνει σύμβολο των κυβερνητικών μεθόδων αποκατάστασης για τους πολίτες με παραβατικές συμπεριφορές. Θα έχει "θεραπευθεί"!
Μια προφητεία για το σωφρονισμό
Βασισμένο στο δυστοπικό μυθιστόρημα του Anthony Burgess, το Κουρδιστό Πορτοκάλι (A Clockwork Orange) του 1971 απεικονίζει ένα ζοφερό Λονδίνο του (τότε) μέλλοντος, με την παραβατική συμπεριφορά του πρωταγωνιστή Alex DeLarge να ξεπερνά κατά πολύ την τάση για μικροκλοπή. Ο Alex είναι ξεκάθαρα ένας άνθρωπος σαδιστής, κοινωνιοπαθής, χωρίς το παραμικρό ίχνος ενσυναίσθησης, ικανός να πληγώσει τους συνοδοιπόρους τους στην ελάχιστη απόπειρα διατάραξης της ιεραρχίας. Κάτι που στο τέλος του γυρίζει μπούμερανγκ. Ο πρωταγωνιστής Malcolm McDowell, στον ρόλο της ζωής του, κάθισε για πολλές ώρες με τον Κιούμπρικ ώστε να διαμορφώσουν το προφίλ του πρωταγωνιστή, τόσο στο πρώτο "πολύχρωμο" μέρος της ταινίας, όσο και στο "γκρίζο" και μουντό δεύτερο. Ο δε συνδυασμός των εγκληματικών του τάσεων με την έμπνευση που αντλεί από την κλασική μουσική και δη τον Μπετόβεν, εισάγει ένα καινούριο μοτίβο για την εποχή, αυτό του "σοφιστικέ" χούλιγκαν.
Όταν μέσα στο σωφρονιστικό ίδρυμα θα υποβληθεί σε "θεραπεία", θα είναι ένας άνθρωπος χωρίς συνείδηση, εντελώς ανίκανος να επιλέξει μεταξύ του καλού και του κακού. Ψιλά γράμματα φυσικά για μια πολιτεία που έψαχνε επαναστατικές μεθόδους για την αντιμετώπιση της βίας και του εγκλήματος. Ο Alex DeLarge ουσιαστικά όμως δε θα υποστεί κάποια θεμελιώδη μεταμόρφωση. Το τέλος της ταινίας θέτει ουσιαστικά το ερώτημα του τι πρέπει να κάνει η κοινωνία με τον εκάστοτε Alex, και όχι αυτός με τον εαυτό του. Η αρχική έκδοση του μυθιστορήματος μάλιστα περιελάμβανε και ένα πρόσθετο κεφάλαιο, όπου ο πρωταγωνιστής αποκήρυξε τη βία και εξέλιξε τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα του. Ερωτήματα σχετικά με τη συνείδηση, την ελεύθερη βούληση, την ηθική και το κόστος της, όλα παρουσιάζονται μαεστρικά μέσα από την κάμερα του Κιούμπρικ, σε μία από τις καλύτερες στιγμές της καριέρας του.
A Clockwork Orange, 1971, το αριστούργημα του Στάνλει Κιούμπρικ
Τα σκηνικά της ταινίας έχουν επηρεάσει πλήθος από διάφορα κινηματογραφικά projects έκτοτε, με ταινίες όπως το Trainspotting να αποδίδουν απευθείας φόρο τιμής στο Κουρδιστό Πορτοκάλι. Η δε ερμηνεία του Malcolm McDowell δημιουργεί έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς αντι-ήρωες του σινεμά, είναι σε σημεία ανατριχιαστική, καταφέρνοντας να πετύχει την απόλυτη ισορροπία ανάμεσα στη γοητεία, την παράνοια και την απειλή.
Θυμηθείτε εδώ το trailer του film:
