«Umberto D. / Ό,τι μου αρνήθηκαν οι άνθρωποι»
8,5/10
Το φιλμ του 1952 σε παραγωγή και σκηνοθεσία Vittorio De Sica (1901 - 1974) και σενάριο Cesare Zavattini (1902-1989) αφορά στον αγώνα επιβίωσης του χρεωμένου, ηλικιωμένου Umberto Domenico Ferrari (ο Carlo Battisti) και του σκύλου του Flike. Το έργο ξεκινά με τον πρώην αξιωματούχο του Υπουργείου Δημοσίων Έργων Umberto D. να λαμβάνει μέρος σε διαμαρτυρία στους δρόμους της Ρώμης με αίτημα την αύξηση των συντάξεων. Διόλου τυχαία ο σκηνοθέτης αφιερώνει την ταινία στο - συνονόματο με τον ήρωα - πατέρα του Umberto De Sica, που ήταν αξιωματούχος της Τράπεζας της Ιταλίας. Τα χρέη του ήρωα αποτελούν αναφορά στον εθισμό στο τζόγο του ίδιου του De Sica (o δημιουργός πέθανε καταχρεωμένος στο Παρίσι στις 13 Νοεμβρίου του 1974). Το σενάριο προτάθηκε για βραβείο Oscar, όπως και αυτά που έγραψε ο Zavattini το 1946 και το 1948 για τα φιλμς του De Sica Sciuscia/Shoeshine και Ladri di biciclette/Bicycle Thieves.
Το έργο είναι δείγμα του ιταλικού νεορεαλισμού. Ο πρωταγωνιστής αποκτά την πρώτη και μοναδική κινηματογραφική του εμπειρία ως ηθοποιός. Ο Battisti (1882- 1977) υπήρξε ο πρώτος Ιταλός διευθυντής της κρατικής βιβλιοθήκης Isontina στη Gorizia (1919-1925) και καθηγητής γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας (1925-1952). Ο ήρωας υποτίθεται ότι κατοικεί στην οδό San Martino della Battaglia, 14, κτήριο που ακόμα στέκεται στην πόλη της Ρώμης. Στη θέση τους στην Αιώνια Πόλη και
τα λοιπά - φτωχικά και μη - τοπόσημα, που αποτελούν ιδανικά σκηνικά της ταινίας. Στην ιταλική πραγματικότητα της εποχής οι συνταξιούχοι τρώνε στα συσσίτια και οι διαδηλώσεις τους καταστέλλονται με βία από την αστυνομία. Βρίσκονται σε κατάσταση απόγνωσης και για να επιζήσουν κάποιοι επιλέγουν τη ζητιανιά, ενώ άλλοι αναπτύσσουν κατάθλιψη ή τάσεις αυτοκτονίας. Η ιταλική κυβέρνηση της εποχής αντέδρασε, καθώς ήθελαν η απάνθρωπη μετα-πολεμική Ρώμη να ωραιοποιηθεί για χάρη της τοξικής θετικότητας… Πόσο επίκαιρο φιλμ δυστυχώς μέχρι και σήμερα!
Στο κινηματογραφικό της ντεμπούτο στα 17 της η Maria Pia Casilio (1935-2012) υποδύεται με ευαισθησία το μοναδικό άνθρωπο, που δείχνει συμπόνια στον Umberto D., σε αντίθεση με την άτεγκτη σπιτονοικοκυρά του (η Lina Gennari, 1911-1997), που του κάνει έξωση. Συγκινητική η μουσική του Alessandro Cicognini (1906-1995).
Το έργο κυκλοφορεί στις 22 Ιουνίου 2023 από τη New Star.
Trailer: