Στην ιστορία του Rock ‘n’ Roll υπήρξαν πολλές γραφικές, περιθωριακές φιγούρες καλλιτεχνών που απέκτησαν μεγάλο ακροατήριο λόγω των τεράστιων ιδιοτροπιών τους. Λίγοι όμως κατόρθωσαν να γίνουν τόσο περίεργοι κι αγαπημένοι ταυτόχρονα. Μια τέτοια περίπτωση, ίσως κορυφαία για τα τέλη των ΄70ς, ήταν ο Ian Dury.
Ο Dury ήταν ένας τραγουδιστής με το μυαλό και τη νοημοσύνη του Noël Coward και του Oscar Wilde. Η λεκτική του επιδεξιότητα και η ιδιότητά του σε ρόλο διασκεδαστή και λυρικού συγγραφέα, έδωσε στον κόσμο μερικές από τις πιο διάσημες φράσεις, όπως “Sex And Drugs And Rock & Roll” και “Reasons to Be Cheerful”. Ήταν ένας πραγματικά grottesco άνθρωπος, ένας ταλαντούχος ζωγράφος, μουσικός, ηθοποιός, τραγουδοποιός, που άφησε πίσω του αξιόλογη δουλειά, που αξίζει - ειδικά στην εποχή μας - μία σοβαρή ‘αναψηλάφηση’.
I Want To Be Straight (1980)
Γεννήθηκε ως Ian Robins Dury στο Harrow, στο Δυτικό Λονδίνο στις 12 Μαΐου 1942. Η μητέρα του, γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, ήταν επισκέπτρια υγείας και ο πατέρας του οδηγός λεωφορείου και μποξέρ. Οι γονείς του χώρισαν αμέσως μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και ο Ian και η μητέρα του πήγαν στο Essex για να συνεχίσουν τη ζωή τους. Και σαν να μην έφτανε μια ελαφράς μορφής αυτισμού που είχε ο Ian, στα επτά του μόλις χρόνια, τον βρήκε η συμφορά που θα στιγμάτιζε τη ζωή του. Προσβάλλεται από πολυομυελίτιδα, που πιθανότατα την κόλλησε από πισίνα, στο Southend-on-Sea, κατά την επιδημία του 1949. Πέρασε περίπου 1,5 χρόνο σε νοσοκομεία και κλινικές αποκατάστασης, με επίπονες συχνά φυσιοθεραπείες. Το αποτέλεσμα ήταν, μετά από όλα αυτά, να του μείνει μια αναπηρία στο αριστερό του χέρι και πόδι και να πρέπει να περπατά με “Π” ή μπαστούνι. Κατόπιν θα γραφτεί σε σχολείο-νοσοκομείο για ΑμεΑ. Η μητέρα του όμως προτιμούσε μια πιο ακαδημαϊκή μόρφωση για τον Ian κι έτσι τον έγραψε στο Royal Grammar School-High του Wycombe. Εκεί η κάθε τιμωρία του για την απειθαρχία ήταν να μαθαίνει μακροσκελέστατα αποσπάσματα ποίησης, γεγονός που διαμόρφωσε τη μετέπειτα στάση του, όπως έχει δηλώσει ίδιος. Τα σχολεία αποδείχθηκαν σκληρά για αυτόν: "Ήταν ένα πολύ δύσκολο μέρος, πολύ κρύο και πολύ βάναυσο", θυμάται αργότερα ο Dury. "Ο νόμος της ζούγκλας κυβερνούσε εκεί”. Συχνά, λόγω του προβλήματός του γινόταν στόχος bullying κι έτσι, αναγκαστικά, έμαθε να πολεμά με τις γροθιές του, και τη ‘γλώσσα’ του. Επιδίωξε να εξαλείψει τις δυσκολίες της σχολικής ζωής και να κερδίσει σεβασμό, εκφράζοντας τον εαυτό του μέσα από το σχέδιο και τη μουσική. Γίνεται συλλέκτης δίσκων της εποχής, καθώς οι Elvis Presley, Gene Vincent και Bluecaps γίνονται τα εφηβικά του μουσικά πρότυπα.
Sweet Gene Vincent (1977)
Στα δεκαέξι του επέλεξε να παρακολουθήσει μια σχολή τέχνης, πηγαίνοντας στο Walthamstow School of Art, το 1959. Εκεί βρήκε τελικά ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον που τον αποδέχτηκε για αυτό που ήταν. Τότε δίδασκε εκεί κι ο γνωστός ζωγράφος Peter Blake, ίσως ο σημαντικότερος μέντορας του. "Pop Art, υποθέτω ότι θα το αποκαλούσατε", δήλωσε αργότερα ο Dury για την καλλιτεχνική κατεύθυνση της Σχολής. Το Walthamstow γίνεται έτσι το πνευματικό του σπίτι, όντας ανάμεσα σε ένα ταλαντούχο σύνολο καλλιτεχνών που αγαπούσαν πολύ, εκτός των άλλων, και τη μουσική. Μέχρι το 1963 συνέχισε ένα πρόγραμμα σπουδών που τον οδήγησαν να αποφοιτήσει ως εικονογράφος και καθηγητής της τέχνης. Αργότερα, εργάστηκε για κάποιο διάστημα ως εικονογράφος για τους Sunday Times.
Ο θάνατος του Gene Vincent το 1971 ενέπνευσε τον Ian να σχηματίσει την πρώτη του μπάντα, τους Kilburn and the High Roads. Έγινε ο τραγουδιστής και στιχουργός τους, έχοντας ως πιανίστα τον Russell Hardy. Τα υπόλοιπα αρχικά μέλη: Ted Speight (κιθάρα), Charlie Hart (μπάσο), George Khan (σαξόφωνο) και Chris Lucas (ντραμς). Έπαιζαν απλό rock ‘n’ Roll του '50, περιστασιακά κάνοντας κάποιες jazz ‘μετατροπές’. Έδωσαν την πρώτη τους συναυλία μέσα του ΄71 και μέχρι το 1973 είχαν γίνει must για την pub rock σκηνή της εποχής. Θα τους καλέσουν μάλιστα ως support στους Who, στο tour του Quadrophenia, το 1975. Τότε κυκλοφόρησε και το πρώτο (κι ουσιαστικά και μοναδικό) άλμπουμ τους. Ονομάστηκε Handsome, αν και η μπάντα ήθελε να ονομαστεί ‘No Hand Signals’. Εδώ, η φωτογραφία στο οπισθόφυλλο του δίσκου σε στιλ ‘duck walk’ αποτέλεσε και την έμπνευση για τους Madness να παρουσιάσουν κάτι ανάλογο στο εξώφυλλο του δικού τους άλμπουμ One Step Beyond.... Το άλμπουμ κυκλοφόρησε τελικά από την Dawn, αλλά το στιλ pub rock δεν ήταν πλέον και τόσο στη μόδα, οπότε αγνοήθηκε από τον κόσμο. Αυτός βασικά ήταν κι ο λόγος της διάλυσης της μπάντας, στα τέλη του 1975. Δύο χρόνια αργότερα, το 1977, μετά τις πρώτες σόλο επιτυχίες του Dury, η Warner μέσω της θυγατρικής της Raft Records αποφασίζει να κυκλοφορήσει ένα ξεχασμένο άλμπουμ της μπάντας, το Wotabunch! το οποίο είχε ηχογραφηθεί πριν το Handsome.
Rough Kids (1975)
Μετά τη διάλυση του γκρουπ, ο Ian δε σταμάτησε να γράφει νέο υλικό και να εξετάζει τις επιλογές του. Αυτή τη φορά στο δρόμο του βρέθηκαν μουσικοί μιας άλλης μπάντας, των The Loving Awareness Band, η οποία είχε κι αυτή μόλις διαλυθεί. Έτσι ο μπασίστας Norman Watt-Roy και ο ντράμερ Charlie Charles ένωσαν τις δυνάμεις τους με τον Dury σε μια νέα μπάντα που την ονόμασαν Ian Dury and the Blockheads, αναγνωρίζοντας φυσικά την ιδιαίτερη περσόνα του Ian. Ακολούθως συμμετέχουν εδώ και οι Johnny Turnbull (κιθάρα) και Mickey Gallagher (πλήκτρα), όπως επίσης και ο πρώην σαξοφωνίστας του Kilburns Davey Payne. Χρειαζόταν όμως και το κάτι παραπάνω. Μια τυχαία συνάντηση σε ένα κατάστημα ενοικίασης μουσικών οργάνων με τον κιθαρίστα (και πιανίστα) Chaz Jankel οδήγησε σε μια νέα προσθήκη και μάλλον την σημαντικότερη. Dury και Jankel αποτέλεσαν το δίδυμο όλων των μεγάλων επιτυχιών του γκρουπ – ο Dury στον στίχο και ο Jankel στη μουσική σύνθεση.
Οι στίχοι του Dury είναι ένας συνδυασμός λυρικής ποίησης, λογοπαίγνιων, παρατήρησης της βρετανικής καθημερινής ζωής. Μιλάνε για την καθημερινότητα αλλά όχι μόνο. Περιέχουν ωμό χιούμορ, πολιτικές και κοινωνικές τοποθετήσεις, σεξουαλικές ατάκες και προβάλλονται συχνά μέσω φανταστικών, σχεδόν θεατρινίστικων, χαρακτήρων. Αλλά και ο ήχος των Blockheads πηγάζει μέσα από τις ποικίλες μουσικές επιρροές των μελών του, ειδικά του Jenkel, οι οποίες περιελάμβαναν jazz, rock and roll, funk, reggae και punk. Και μην ξεχνάμε πως αν το γκρουπ αυτό έγραψε ιστορία στη βρετανική new wave και funk-rock σκηνή, ήταν λόγω της ιδιαίτερης και ανατρεπτικής περσόνας του Ian Dury, της εξαιρετικής δεξιοτεχνίας των υπολοίπων μελών του και του συνδιασμού τόσων μουσικών ιδιωμάτων που ίσως αυτό να αποτελεί ένα δικό του, προσωπικό είδος.
Clevor Trevοr (1977)
Κάτω από την επίβλεψη των Andrew King και Peter Jenner (γνωστοί από τους Pink Floyd) οι Blockheads κερδίζουν τη φήμη μιας ανερχόμενης new wave μπάντας κι αρχίζουν τα live σε σκηνές του Λονδίνου. Παράλληλα υπογράφουν στην Stiff Records, ένα τέλειο ‘σπίτι’ για την ιδιοφυΐα του Ian. Η πρώτη τους απόπειρα είναι και το μεγάλο hit: Στις 26 Αυγούστου 1977 κυκλοφορεί το θρυλικό πλέον single "Sex & Drugs & Rock & Roll" (με Β-side το "Razzle in My Pocket"). Το κομμάτι γράφτηκε μαζί με τον Chaz Jankel και βοήθησαν, παίρνοντας μέρος στις ηχογραφήσεις όλα τα μέλη. Εν τούτοις κυκλοφόρησε κάτω από το όνομα μόνο του Ian Dury. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο ίδιος ο Jankel που ‘έγραψε’ το riff, παραδέχτηκε αργότερο ότι το ‘εμπνεύστηκε’ από τον μπασίστα Charlie Haden, στο τραγούδι του Ornette Coleman, “Ramblin” (1960). Και ο Dury μάλιστα ζήτησε επίσημα συγγνώμη, αλλά ο Haden υποτίμησε το γεγονός λέγοντας ότι όλοι ίσως να το ‘εμπνεύστηκαν’ από ένα παλιό bluegrass του Κεντάκυ, με τίτλο “Old Joe Clark”. Τέλος πάντων, το συγκεκριμένο κομμάτι, αν και αρχικά πούλησε μόνο 19 χιλιάδες αντίτυπα, έγινε πολύ γρήγορα ένας ύμνος της punk rock σκηνής, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι στην πραγματικότητα ο Dury προέβαλε ως πρότυπο τα τρία αυτά χαρακτηριστικά. Όπως εξήγησε ο ίδιος, προτείνει στους ανθρώπους να ακολουθήσουν έναν εναλλακτικό τρόπο, μια ζωή που επεκτείνεται πέρα από τη μίζερη ρουτίνα και την καθημερινή δουλειά 9 με 5.
Sex & Drugs & Rock & Roll (1977)
Αν και θα του έφερνε νέες, καλές πωλήσεις, σύμφωνα με την πολιτική του Dury να μην συμπεριλάβει τα singles του στα άλμπουμ του, το παραπάνω κομμάτι δεν το συμπεριέλαβε επίσημα στο άλμπουμ New Boots and Panties !! Αυτό κυκλοφόρησε στις 30/9/77 στη Βρετανία και σε πολύ μικρό διάστημα έγινε πλατινένιο. Κι αυτό πάλι, όπως και το πρώτο τους άλμπουμ, πιστώνεται μόνο στον Ian Dury. Aυτό συνέβη καθότι οι Blockheads δεν είχαν ιδρυθεί με κάθε επισημότητα, αλλά και γιατί δύο απ΄ τα μέλη τους δεν έπαιξαν στις ηχογραφήσεις. Η εταιρεία Stiff, τον Οκτώβρη του ίδιου έτους, ένωσε όλους τους καλλιτέχνες και τα σχήματα που πατρονάριζε σε μια σειρά live παραστάσεων, την περίφημη για τη εποχή "Live Stiffs Tour". Εδώ ο Ian Dury και οι Blockheads ανεβαίνουν στη σκηνή με μεγάλα ονόματα, όπως Elvis Costello, Nick Lowe, Wreckless Eric και Larry Wallis. Κι όμως καταφέρνουν να γίνουν η ‘αποκάλυψη’ του tour, καθώς όλος ο κόσμος ζητούσε - πέρα από το “Sex And Drugs & Rock & Roll”, το απόλυτο encore – όλα τα τραγούδια του νέου τους άλμπουμ. Από τότε και μετά νοείται και η επίσημη ίδρυση της μπάντας. Της cover-μπάντας του Dury μέχρι το 1982. Κομμάτια όπως τα "Wake Up and Make Love with Me" έγιναν μεγάλες επιτυχίες, ενώ από το άλμπουμ ξεχωρίζουν τα "Clevor Trevοr", το …’πρόστυχο’ “Billericay Dickie” καθώς και το αφιερωμένο στο παιδικό του είδωλο, “Sweet Gene Vincent”. Δίκαια θεωρείται ίσως η καλύτερη δουλειά του και σίγουρα είχε τις καλύτερες πωλήσεις. Εδώ αναμειγνύονται η pub rock, η funk, η disco, το rock and roll και η λεγόμενη βρετανική music hall μουσική – το αγαπημένο είδος του Ian. Για την ιστορία, το αρχικό όνομα του άλμπουμ επρόκειτο να είναι το ‘Live at Lourdes’ αλλά τελικά δεν προτιμήθηκε.
Wake Up and Make Love with Me (1977)
Kι αυτό ήταν μόνο η αρχή. Ομολογουμένως, μια πολύ καλή αρχή. Μετά την περιοδεία η Stiff ξεκίνησε μια συντονισμένη εκστρατεία μάρκετινγκ του Ian Dury και της μπάντας του. Δεν αποτέλεσε έκπληξη λοιπόν η τεράστια ζήτηση που ακολούθησε, όταν τον Απρίλη του ΄78 κυκλοφόρησε νέο single με το τραγούδι "What a Waste" (στην άλλη πλευρά βρισκόταν το "Wake Up and Make Love with Me"). Το κομμάτι αυτό γράφτηκε, από το 1975, μαζί με τον Rod Melvin. Ακόμη μια μεγάλη επιτυχία, με το single “Hit Me With Your Rhythm Stick”(9/’78), να φτάνει στο Νο.1 στη Βρετανία μέσα στο 1979, πουλώντας γύρω στο ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Υπήρξε ένα από τα τελευταία τραγούδια που συνεργάστηκε με τον Jankel, αφού ο ταλαντούχος συνθέτης αποχώρησε από το γκρουπ εκείνη την εποχή. Οι στίχοι του κομματιού μας ταξιδεύουν σε εξωτικά μέρη σε όλο τον κόσμο, ενώ κάποιες φράσεις λέγονται στα γερμανικά και στα γαλλικά.
Hit Me With Your Rhythm Stick (1978)
Ο Dury πλέον γίνεται ένας pop star - χωρίς απαραίτητα να το επιζητεί - και αρχίζει έναν μακρύ κι επιτυχημένο κύκλο παραστάσεων – περιζήτητος, βλέπετε, πλέον από όλους. Ο ρόλος των Blockheads υποβιβάζεται, αφήνοντας την προσωπικότητα του Ian στην επιφάνεια. Παρόλα αυτά η μπάντα ως Ian Dury and the Blockheads κυκλοφορεί - σύσσωμη πλέον – το πρώτο επίσημο άλμπουμ της, με τον τίτλο Do It Yourself, τον Μάη του 1979. Κάνει κι αυτό μεγάλες πωλήσεις, γίνεται πλατινένιο και στα charts έρχεται δεύτερο, μόλις πίσω από το Voulez-Vou των ABBA. Εδώ είναι που ο Chaz Jankel, αν και κάνει την παραγωγή κι συν-υπογράφει τα τραγούδια, αποχωρεί από την μπάντα. Η αιτία βρισκόταν στην μεταλλαγμένη συμπεριφορά του Ian. Κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων - ίσως από την τεράστια, απότομη επιτυχία, ίσως από το ανεξέλεγκτο άγχος του – ο Dury έχασε σε μεγάλο βαθμό τον έλεχγο του εαυτού του. Άρχισε να γίνεται εριστικός, απόλυτος σε όλα, απρεπής, σπάταλος σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό απ΄ό,τι τον είχαν συνηθίσει. Οι διαξιφισμοί του με την μπάντα και οι παραξενιές του ήταν πλέον καθημερινό φαινόμενο. Η περιοδεία που ακολούθησε το άλμπουμ - ίσως και λόγω έλλειψης single - δεν τα πήγε καθόλου καλά. Φυσικό λοιπόν για τον Chaz να μη θέλει να μείνει. Ένα άλλο πρόβλημα άρχισε να φαίνεται στον ορίζοντα: η εξάρτηση του Ian από το αλκοόλ! Την κατάσταση σώζει - προσωρινά πάντα - η κυκλοφορία ενός single, του "Reasons to Be Cheerful, Part 3", τον Ιούλιο του ΄79.
Reasons to Be Cheerful, Part 3 (1979)
Οι στίχοι του μοιάζουν περισσότερο με λίστα για ψώνια σε super-market παρά με στίχους τραγουδιού. Περιγράφει - όπως λέει και ο τίτλος - για ποιους κοινούς, καθημερινούς λόγους θα πρέπει να είναι κάποιος χαρούμενος. Από αυτή την άποψη θυμίζει κι ένα παλιότερο κομμάτι του, το "England's Glory". Ο κατάλογος περιλαμβάνει από τον Buddy Holly, τον Woody Allen και το Hammersmith Palais μέχρι τις… κίτρινες κάλτσες, το καροτόζουμο, τον Adriano Celentano και τον Salvador Dali! Σύμφωνα με τον Dury, οι στίχοι γράφτηκαν στην Ιταλία (όπου και έγινε η ηχογράφηση, Eretcia Studios - RCA) μετά από ένα δυστύχημα και τον θάνατο από ηλεκτροπληξία ενός βοηθού φωτισμού, κατά τη διάρκεια κάποιου live. Εκεί γράφτηκε και το B-side του single, το "Common as Muck", όταν ακυρώθηκαν οι προσεχείς παραστάσεις τους. Εδώ ας σημειωθεί, ότι μετά τον θάνατο του Ιan, στο αγαπημένο μέρος, στο Richmond Park στο ΝΔ Λονδίνο, και με την επιμέλεια του γιου του, κατασκευάστηκε το 2002 ένα παγκάκι που είχε γραμμένους επάνω του τους στίχους από το "Reasons to be cheerful", κομμάτι του που είχε αγαπήσει πολύ ο κόσμος. Το παγκάκι λειτουργούσε με ηλιακή ενέργεια κι έδινε τη δυνατότητα σε όποιον το επιθυμούσε να συνδεθεί και να ακούσει 8 τραγούδια, καθώς και μία συνέντευξη του αγαπημένου τους καλλιτέχνη. Μην το ψάξετε τώρα – το έχουν βανδαλίσει.
Common as Muck (1979)
Ο Chaz Jankel φεύγοντας αντικαταστάθηκε από τον πρώην κιθαρίστα των Dr. Feelgood, τον Wilko Johnson. Μαζί του, ο Ian με την μπάντα του έκαναν το 1980 το άλμπουμ Laughter. Όμως, ως πρώτη δουλειά της νέας σύνθεσης του γκρουπ καταγράφεται το single "Sueperman's Big Sister”. Όπως καταλάβατε, εδώ σκόπιμα δε γράφεται σωστά η λέξη “Superman”, ώστε να μην μπλέξουν με πνευματικά δικαιώματα της DC Comics. Η κυκλοφορία του άλμπουμ που ακολούθησε το single σηματοδοτεί αφενώς το τελευταίο άλμπουμ του με την Stiff Records, αφετέρου το τελευταίο (μέχρι το 1998) κοινό άλμπουμ του Dury με τους Blockheads. Δυστυχώς, ήδη από την περίοδο των ηχογραφήσεων όλα έδειχναν την επερχόμενη αποτυχία. Ο Ian εκείνη την περίοδο ήταν βαριά αλκοολικός και επίσης εθισμένος στα ηρεμιστικά χάπια. Είχε εκρήξεις επιθετικότητας, ήταν μανιώδης, δεν μπορούσε κανείς, ούτε καν οι συνάδελφοι στην μπάντα, να του μιλήσει. Κατάληξε να έχει μέχρι και νευρική κατάρρευση. Περιτό να αναφέρουμε ότι οι πωλήσεις δεν πήγαν καθόλου καλά. Αυτό ήταν και το κερασάκι στην τούρτα για τα μέλη των Blockheads, ειδικά για τον Wilko Johnson. Ο τελευταίος τα βρόντηξε κι έφυγε και η μπάντα διαλύθηκε. Ο Dury μένει μόνος, χωρίς μπάντα, σε άσχημη κατάσταση. Πρέπει να κερδίσει το στοίχημα. Δεν έχει μάθει να τα παρατάει. Έχει να προσφέρει κι άλλα…
Sueperman's Big Sister (1980)
Είχε έτοιμο - όπως πάντα - το υλικό για το δεύτερο σόλο άλμπουμ του. Δεν είχε όμως στήριγμα. Δεν είχε μουσικούς. Για καλή του τύχη όμως στο δρόμο του βρίσκεται ένας παλιός (όχι και τόσο παλιός) φίλος: Ο Jankel! Μαζί πετάνε μέχρι τις Μπαχάμες για την ηχογράφηση, στα στούντιο Compass Point της Polydor. Εκεί συμπράττουν με τους σούπερ σταρ της reggae, Sly Dunbar και Robbie Shakespeare. Το άλμπουμ που προκύπτει είναι το Lord Upminster. Κυκλοφόρησε το 1981, δεν τα πήγε καλά στις πωλήσεις, πήρε ανάμεικτες κριτικές. Κι όμως το άλμπουμ ήταν καλό. Θύμιζε τον παλιό, καλό Ian, o Chaz βρήκε ξανά τα γνωστά του πατήματα, με ένα ευρύ φάσμα μουσικών στιλ να καλύπτει το σύνολο των κομματιών. Εδώ ακούγονται τα πολύ γνωστά τραγούδια – σήματα κατατεθέν του Dury, “The (Body Song)", "Funky Disco (Pops)” όπως και το μοναδικό μη-δικό του κομμάτι στη δισκογραφία του, το “Girls (Watching)”, του Sly Dunbar.
The (Body Song) (1981)
Η αποκάλυψη όμως του άλμπουμ είναι ένα κομμάτι - το σημαντικότερο ίσως του Dury - το οποίο είχε κυκλοφορήσει κι ως single: Το "Spasticus Autisticus", ήταν μία διαμαρτυρία ενάντια στο ‘Διεθνές Έτος των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες’ όπως είχε ανακηρυχθει το 1981. Όντας ο ίδιος άτομο με Ειδικές Ανάγκες και πολύ ευαισθητοποιημένος με τα άτομα με αναπηρία, είχε δεχτεί επανειλημμένα να βοηθήσει την κοινότητα των Α.Μ.Ε.Α και τώρα βρήκε επιτέλους την κατάλληλη ευκαιρία. Ο ίδιος το χαρακτήριζε ως “κραυγή πολέμου”. Αποτελεί μια κραυγή απόγνωσης, μια σκληρή μάχη για αποδοχή, μια έκκληση για κατανόηση. "Hello to you out there in normal land. You may not comprehend my tale or understand". Οι στίχοι είναι σκόπιμα προκλητικοί, καθώς η λέξη ‘spastic’ χρησιμοποιείται κατά κόρον για πάσχοντες από εγκεφαλική παράλυση και η Spastics Society (Εταιρεία Σπαστικών) αποτελούσε ένα όρο ταμπού για την Βρετανία – και όχι μόνο! Το επαναλαμβανόμενο ρεφρέν "I'm Spasticus, I'm Spasticus, I'm Spasticus, Autisticus" ίσως να παραπέμπει στην φράση “I’m Spartacus", από την ταινία του 1960, “Spartacus”. To ΒΒC θεώρησε το τραγούδι προσβλητικό, και μαζί με αρκετούς άλλους σταθμούς, αρνήθηκε να το παίξει – τουλάχιστον πριν τις 6:00 το απόγευμα, το πρώτο διάστημα. Μία - κατόπιν εορτής - ηθική δικαίωση τόσο για το συγκεκριμένο κομμάτι, όσο και τον δημιουργό του, ήρθε όταν αυτό εκτελέστηκε ζωντανά στην τηλεόραση και μεταδόθηκε σε όλο τον κόσμο κατά τη διάρκεια της τελετής έναρξης των Θερινών Παραολυμπιακών Αγώνων του 2012.
Spasticus Autisticus (1981)
Μετά την εμπορική αποτυχία του ‘Lord Upminster’, ο Dury είναι πλέον πιο συγκρατημένος στις δισκογραφικές του κινήσεις. Το 1984, το 4000 Weeks Holiday, ένα άλμπουμ με τη νέα του μπάντα Music Students , ήταν το τελευταίο σημαντικό του άλμπουμ της δεκαετίας του '80. Από εδώ και πέρα ασχολείται με πολλά και διάφορα όπως πχ. ο κινηματογράφος. Παίρνει μέρος - κυρίως ‘περάσματα’ - σε πολλές ταινίες , ειδικά στα ‘80ς, όπως στους “Πειρατές”, του Roman Polanski , το “The Raggedy Rawne” του Bob Hoskins και το “Hearts of Fire” με τον Bob Dylan. Θα τον θυμάστε ίσως και στο “The Cook, the Thief, His Wife & Her Lover” (1989) και στο “Split Second” (1992). Το πιο πρόσφατό του ήταν ίσως στο “The Crow: City of Angels” (1996), σε σκηνοθεσία Tim Pope, ο οποίος είχε σκηνοθετήσει και μερικά video-clip του Dury.
Ian Dury
Καθ 'όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του '90, η ομάδα έπαιζε συναυλίες σε τακτική βάση, συχνά στην ηπειρωτική Ευρώπη. Ένα δεύτερο άλμπουμ, το The Bus Driver's Prayer & Other Stories , κυκλοφόρησε το 1992. Στα τέλη του 1995 ο Ian επιστρέφοντας από μια κινηματογραφική ταινία στην Αμερική, αισθάνθηκε αδιαθεσία. Ήταν τότε που διαγνώστηκε για καρκίνο του παχέος εντέρου. Υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση κι επανήλθε. Ο Ian άρχισε τότε τη συνεργασία του με την UNICEF, συνοδεύοντας την οργάνωση στη Ζάμπια για να παρακολουθήσει ένα πρόγραμμα. Συνεχίζοντας το φιλανθρωπικό του έργο, ταξιδεύει στη Σρι Λάνκα αυτή τη φορά με τον Robbie Williams, το ίδιο έτος, για την προώθηση του εμβολιασμού κατά της πολιομυελίτιδας . Εν τω μεταξύ, αυτός και οι Blockheads άρχισαν να δουλεύουν σε ένα νέο υλικό και τον Ιούνιο του 1998, κυκλοφόρησαν το πρώτο τους άλμπουμ μετά από δεκαεπτά χρόνια, το Mr. Love Pants. Παμψηφεί αναγνωρίστηκε από πολλούς κριτικούς ότι ήταν το καλύτερο άλμπουμ του Ian από την εποχή του New Boots and Panties !!. Δυστυχώς όμως η απόλυτη αναγνώριση άργησε. Ανακοινώνεται ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου έχει εξαπλωθεί στο ήπαρ του κι ότι η κατάσταση είναι ίσως μη αναστρέψιμη. Για το επόμενο έτος, πολεμούσε την ασθένεια διατηρώντας παράλληλα ένα δημόσιο προφίλ. Η τελευταία δημόσια εμφάνιση του ήταν, μαζί με τους Blockheads , σε μια φιλανθρωπική συναυλία για την ενίσχυση του ‘Cancer BACUP’, στις 6 Φεβρουαρίου 2000 στο London Palladium. Εκεί ο Ian έβγαλε τα τελευταία του αποθέματα ενέργειας που είχε για να προσφέρει μια εκπληκτική απόδοση. Για λίγες εβδομάδες ακόμη θα περνούσε τις τελευταίες του στιγμές στο σπίτι με την οικογένειά του. Όταν ο Paul McCartney ήρθε στο κρεβάτι του να τον επισκεφτεί, ο Dury είπε στη σύζυγό του ότι ήταν "σαν να έρχεται η Βασιλομήτωρ για τσάι”. O Dury υπέκυψε στον καρκίνο στις 27 Μαρτίου 2000. Η στάχτη του σκορπίστηκε στον Τάμεση και μια από τις πατερίτσες του ρίχτηκε τελετουργικά κάτω από τη Γέφυρα Hammersmith.
Jack Shit George (1998)
Απ΄ό,τι καταλάβατε, από όλα τα παραπάνω, ο Ian Dury δεν ήταν κι ο καλύτερος χαρακτήρας. Και δεν έφταιγε η δόξα κι η αναγνώριση. Έτσι τον έκανε η ζωή από τα παιδικά του χρόνια. Αυτή η πολιομυελίτιδα τον είχε στιγματίσει για πάντα – κι όχι μόνο στο σώμα του. Έπρεπε από μικρό παιδάκι να αμύνεται απέναντι στο bullying που του γινόταν απ΄την ομήγυρή του. Απέκτησε έτσι έναν επιθετικό χαρακτήρα, εσωστρεφή, χωρίς φραγμούς, στη χαρά, τον ενθουσιασμό, στον πειραματισμό, αλλά και στον πόνο – και τον δικό του και των άλλων. Απλώς η κατοπινή φήμη που απέκτησε επέτεινε το πρόβλημα. Έγινε αναίσθητος, σκληρός, κυνικός, με οτιδήποτε normal και φυσιολογικό. Χρησιμοποιούσε τα πάντα για όφελός του, αδιαφορώντας για τους άλλους.”Ο Dury δεν ήταν ποτέ ‘εύκολος’. Θα μπορούσε, σε πρώτη άποψη, να είναι ένας πολύ ευχάριστος και αστείος άνθρωπος. Είχε επίσης μια πλευρά μοναχικού κι αδίστακτου ανθρώπου. Και είχε μια μοναδική ικανότητα να γοητεύει τους ανθρώπους όταν τους χρειαζόταν”- ‘ελεγε ένας πρώην συμφοιτητής του. Τον περιγράφει ως "τον καλύτερο προσωπικό χειραγωγό ανθρώπων που έχω συναντήσει ποτέ. Δεν είχε όμως κανένα δισταγμό στην απόρριψη τους μόλις είχε εξαντληθεί η χρησιμότητά τους”. Επίσης ο φίλος του ο Jenkel λέει για αυτόν : "Μισούσε κάθε σημάδι αυτοσυγκράτησης ή επιείκειας". Θυμάται μάλιστα ότι οι πρώτες λέξεις που του είπε ποτέ ο Dury ήταν "fuck-off". Ο ίδιος αποδίδει μεγάλο μέρος της αυταρχίας του Ian στο αλκοόλ. Όλα τα παραπάνω όμως τον έκαναν ακόμη περισσότερο αγαπητό και σεβαστό στην punk κοινότητα της εποχής, όπου θεωρούνταν το πιο εξέχον μέλος.
Billericay Dickie (1977)
Το πηγαίο χιούμορ στα τραγούδια του, η θυελλώδης σκηνική του παρουσία, η Cockney προφορά κι εκφράσεις, η άγρια ιδιοσυγκρασία του, τον καθιστούν, μέχρι και σήμερα, ένα μοναδικό φαινόμενο στη μουσική σκηνή. Ίσως κανένας βρετανός τραγουδοποιός δεν πλησίασε τόσο πολύ σε τέτοια γλωσσική αταξία. Θα παραμένει για πάντα μια μεγαλοφυία, καθώς και μία υπενθύμιση του πόσο όμορφο αλλά και ενοχλητικό μπορεί να είναι ένα ταπεινό pop τραγούδι. Υπήρξε ο πιο μοναδικός και συναρπαστικός χαρακτήρας της βρετανικής pop μουσικής, συνδυάζοντας μοναδικούς στίχους, σκηνικό music hall, απλό funk, φορώντας ένα προκλητικό σακάκι (αρχικά έκρυβε στο μανίκι το παράλυτο χέρι του), μαύρη σκιά ματιών και το χαρακτηριστικό - κι αχώριστο - σκουλαρίκι-ξυράφι στο αφτί του. Η παρακάταθήκη του; “Δεν με νοιάζει αν θα με ξεχάσουν αμέσως. Δεν είμαι εδώ για να με θυμούνται, είμαι εδώ για να ζω”!
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Για τους φανατικούς φίλους: Το 2010 η ταινία "Sex & drugs & rock n' roll" (από το ομώνυμο τραγούδι του), σύστησε στο ευρύ κοινό το μύθο του Ian Dury. Η σκηνοθεσία είναι του Mat Whitecross ενώ στον ρόλο του Dury παίζει ο Andy Serkis. Βρείτε το και δείτε το.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΕΡΜΗΓΚΑΣ
