Στη μουσική λέγονται οι μεγαλύτερες αλήθειες. Πόσες φορές άραγε έχουμε ταυτιστεί μ’ ένα τραγούδι; Για παράδειγμα, οι μελαγχολικές μελωδίες δεν μας θλίβουν κυρίως με τη μουσική, τους στίχους ή την φορτισμένη ερμηνεία του ερμηνευτή. Αγγίζουν την ψυχή μας επειδή καθρεφτίζουν προσωπικά μας βιώματα, η ταύτιση μαζί τους είναι που αγγίζει τις ευαίσθητες χορδές μας.
Ψάξαμε σε 5 δεκαετίες και βρήκαμε πολλά… παράπονα σχετικά με τον έρωτα και τη ζωή, από τη δεκαετία του ’80 ως αυτή που διανύουμε. Θα τα συνοδέψουμε με δυο λόγια, είτε για τα τραγούδια καθαυτά είτε για τους ερμηνευτές. Ακολουθούν 15 ιστορίες με νότες, που ίσως να σας θυμίσουν κάτι…
The winner takes it all – ABBA (1980)
Σαν μια παρτίδα σκάκι, με νικητή και ηττημένο. Χαρακτηριστικοί οι στίχοι «The winner takes it all, the loser's standing small». Από τα φορτισμένα συναισθηματικά τραγούδια των θρυλικών ABBA, περιγράφει το τέλος μιας σχέσης. Το έγραψε ο Bjorn Ulvaeus της ιστορικής τετράδας μετά το χωρισμό από τη σύζυγό του και μέλος του συγκροτήματος, την Agnetha Fältskog. Παρόλο που απεικονίζει τη διάλυση του γάμου της, το έχει αποκαλέσει ως το πιο αγαπημένο της, στο BBC δήλωσε ότι είναι κρίμα που δεν κατάφεραν ποτέ να το παίξουν ζωντανά.
Παρέμεινε στην κορυφή της Αγγλίας για δύο εβδομάδες και έγινε πλατινένιο, όπως και στην Ισπανία, ενώ χρυσό σε πέντε χώρες. Κυκλοφόρησε ως το πρώτο σινγκλ από τον πολυπλατινένιο έβδομο στούντιο δίσκο τους “Super trouper” που ξεπέρασε τα 8 εκατ. παγκοσμίως, στην Αγγλία αποδείχτηκε ο πιο εμπορικός της αξιοζήλευτης καριέρας τους.
O ίδιος τίτλος, “The winner takes it all”, δόθηκε σε ντοκιμαντέρ για το συγκρότημα το 1999. Από το 2008 και μετά, στο άκουσμά του έχουμε προσθέσει εικόνες καλοκαιρινών διακοπών σε ελληνικά νησιά, οι οποίες δημιουργήθηκαν μετά από την πρώτη ταινία “Mamma Mia” με τους Meryl Streep, Pierce Brosnan, Amanda Seyfried, η πρώτη το ερμήνευσε στο μιούζικαλ που γυρίστηκε στη Σκόπελο και τη Σκιάθο.
Lover why – Century (1985)
Η μεγαλύτερη επιτυχία της γαλλικού ροκ συγκροτήματος, του 1985. Βρέθηκε στο Νο.01 της χώρας του, αναδείχτηκε χρυσό σινγκλ ξεπερνώντας το μισό εκατομμύριο αντίτυπα, κορυφαίο ήταν επίσης στην Πορτογαλία. Τα ελληνικά ερωτικά ραδιόφωνα εξακολουθούν δικαίως να το μεταδίδουν, σχεδόν 40 χρόνια αργότερα. Στο άκουσμά του αγγίζει ακόμα και αυτούς που δεν έκαναν την απελπισμένη έκκληση στην εν λόγω ερώτηση.
Where did your heart go? – Wham! (1986)
Γραφή και ερμηνεία των Αμερικανών Was Not Was το 1981, η οποία δεν θα έφτανε ποτέ στα αυτιά μας αν δεν το διασκεύαζαν υποδειγματικά οι Wham! πέντε χρόνια αργότερα. Κυκλοφόρησε ως B-side του “The edge of heaven”, κορυφαίο στην Αγγλία με 500.000 αντίτυπα, Νο.01 σε όλη την Ευρώπη, χαρίζοντας στο ντουέτο μία ακόμη Τοπ 10 επιτυχία στην Αμερική. Παρόλο που το ασπρόμαυρο βίντεο κλιπ κυκλοφόρησε το 1986, ανέβηκε στο επίσημο κανάλι τους τον Νοέμβριο του 2011.
Didn’t we almost have it all – Whitney Houston (1987)
Νοσταλγική μελωδία μιας παρελθοντικής σχέσης δύο εραστών, από τις καλύτερες ερμηνείες της 24χρονης τότε Whitney Houston. Ήταν το πέμπτο συνεχόμενο No.01 της στην Αμερική, παρέμεινε κορυφαίο για δύο εβδομάδες το 1987. Ως βίντεο κλιπ η δισκογραφική της εταιρία επέλεξε τη ζωντανή ερμηνεία της στην Νέα Υόρκη εκείνης της χρονιάς, προκειμένου να προωθηθεί το τραγούδι στα μουσικά κανάλια MTV, VH1, BET. Με τη βοήθεια του streaming ξεπέρασε το μισό εκατομμύριο αντίτυπα και πιστοποιήθηκε χρυσό το 2020.
How am I supposed to live without you – Michael Bolton (1989)
Αν δεν το ερμήνευε ο Michael Bolton το 1989, θα ακουγόταν περισσότερο η αρχική εκτέλεση της Laura Branigan του 1983. Η πρωτότυπη είναι αξιόλογη, καταξιώθηκε στην Αμερική φτάνοντας στο Νο.12. Η εκδοχή όμως του προαναφερθέντα το απογείωσε, γνωρίζοντας επιτυχία παγκοσμίως. Tο έγραψε μαζί με τον Doug James το 1982.
Παραλίγο να τραγουδηθεί από τους Air Supply, όμως η επιθυμία του προέδρου της Arista Records, του Clive Davis, που ζήτησε να τροποποιηθούν οι στίχοι του ρεφραίν απορρίφτηκε από τον Bolton. H προσωπική του εκτέλεση παρέμεινε στο Νο.01 της Αμερικής για τρεις εβδομάδες, έγινε πλατινένια στην Αυστραλία, ενώ του χάρισε το πρώτο του βραβείο Grammy στην κατηγορία «Καλύτερη ποπ ανδρική εμφάνιση με φωνητικά». Δακρύβρεχτη μεν μπαλάντα, υπέροχη δε, από τις ωραιότερες των 80’s.
How can I ease the pain – Liza Fischer (1991)
Παρεμφερές με το παραπάνω ερώτημα, οικτρά δύσκολο να απαντηθεί από τον έτερο της ερωτικής σχέσης που επιθυμεί να αποχωρήσει από αυτή. Παρέμεινε για δύο εβδομάδες στην κορυφή του “Hot R&B/Hip-Hip Songs” του Billboard το 1991, χαρίζοντας στην Αμερικανίδα ερμηνεύτρια δύο υποψηφιότητες για Grammy. Η Lisa Fischer νίκησε τεράστια ονόματα στην κατηγορία «Καλύτερη R&B Γυναικεία εμφάνιση με φωνητικά», την Whitney Houston με το “All the man that I need”, την Natalie Cole με το “Unforgettable” και την Patti LaBelle με το “Feels like another one”. Η παραγωγή ανήκει στον σημαντικό παραγωγό Narada Michael Wanden, τριπλά βραβευμένο με Grammy. Στις Ηνωμένες Πολιτείες σημαντικά είναι και τα Soul Train Awards, όπου κέρδισε στην κατηγορία “Best R&B/Soul Single”.
The mention of your name – Chris Rea (1991)
Στην περίπτωση αυτή δεν θα ψάξουμε στους καταλόγους επιτυχιών, γιατί δεν κυκλοφόρησε ποτέ σαν ξεχωριστό τραγούδι. Κατάθεση ψυχής από τον Βρετανό τραγουδιστή και μουσικό, μία αντρίκια εξομολόγηση με όλα τα κότσια που χρειάζονται για την εν λόγω παραδοχή. Ένα διαμάντι συναισθηματικής αξίας κρυμμένο στο διπλά πλατινένιο άλμπουμ του στην Αγγλία “Auberge” του 1991, μιας χαρακτηριστικής φωνής που ένας μουσικόφιλος οφείλει να αναγνωρίζει από χιλιόμετρα.
Why – Annie Lennox (1992)
Γι' αυτά τα «γιατί» που μένουν αναπάντητα εκφράστηκε με νότες η σπουδαία Σκοτσέζα ερμηνεύτρια το 1992, με ένα καθαρά προσωπικό της τραγούδι που έγραψε μέσα σε μόλις 10 λεπτά. Εκείνη την περίοδο βίωνε θετικές και αρνητικές δοκιμασίες, είχε γίνει πρόσφατα μητέρα, πενθούσε την απώλεια του πατέρα της, ενώ ξεκινούσε τη διαδρομή της σαν σόλο καλλιτέχνης. Ήταν το πρώτο σινγκλ που κυκλοφόρησε μετά τη διάλυση των Eurythmics, αφήνοντας το έτερον καλλιτεχνικό της ήμισυ Dave Stewart.
Παρά τους «παραπονεμένους» στίχους, είναι μαγικό πόση πραότητα εκπέμπει η μελωδία του “Why”. Κέρδισε το ύψιστο βραβείο που αποδίδεται στους δημιουργούς, το Ivor Novello, ως το καλύτερο μουσικά και στιχουργικά. Από το πολυπλατινένιο άλμπουμ της “Diva” που έφτασε τα 7 εκατ, αντίτυπα παγκοσμίως συνυπολογίζοντας το streaming, απέσπασε τρεις υποψηφιότητες για Grammy, μεταξύ αυτών για το «Καλύτερο Άλμπουμ», κερδίζοντας αυτή για το «Καλύτερο Μουσικό Βίντεο μεγάλης διάρκειας».
Love scenes – Beverly Craven (1993)
Από τις ερωτικές καταστάσεις που δεν θα θέλαμε να βιώσουμε ούτε σαν έναν κακό εφιάλτη. Το έγραψε και το ερμήνευσε το 1993, για λογαριασμό του δεύτερου δίσκου της με τον ίδιο τίτλο. Δεν είναι βιωματικό, αν αναλογιστούμε ότι ο προηγούμενος χρόνος ήταν ο πιο σημαντικός της ζωής της. Έμεινε έγκυος στο πρώτο της παιδί, ενώ κέρδισε Brit Award ως η «Καλύτερη Νεοεμφανιζόμενη Βρετανίδα», ήταν υποψήφια σε τρεις κατηγορίες. Μάλιστα, ανέβηκε στη σκηνή των εν λόγω βραβείων για να τραγουδήσει ένα μήνα πριν γεννήσει την κόρη της.
Το “Love scenes” είναι από τα ωραιότερες μπαλάντες της Beverly Craven, μετά την πιο γνωστή επιτυχία της σε όλη την Ευρώπη “Promise me”.
Ανόητες αγάπες – Πυξ Λαξ (1994)
Το εναλλακτικό ροκ συγκρότημα είναι αναμφισβήτητα ένα από τα πιο αξιόλογα σχήματα του ελληνικού ρεπερτορίου. Μοιράστηκαν τη σκηνή με τους REM το 1999, ηχογράφησαν τραγούδι με τον Eric Burdon των Animals, τον Gordon Gano των Violent Femmes και τον Marc Almond το 2003, ενώ γέμισαν το Ολυμπιακό Στάδιο συγκεντρώνοντας 70.000 κοινό το 2011. Οι πωλήσεις των δίσκων τους έχουν ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο αντίτυπα.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’80 δύο έφηβοι φίλοι από το Μενίδι, ο Φίλιππος Πλιάτσικας με τον Μπάμπη Στόκα, δημιουργούν το σχήμα με το όνομα… Παναγία Βοήθεια. Το 1990, θα γνωρίσουν τον Μάνο Ξυδούς και θα ξεκινήσουν κοινό ταξίδι ως Πυξ Λαξ , που έγινε η βασική κεφαλή τους. Δημοφιλείς έγιναν το 1993, ύστερα από τη συνεργασία τους με τον Βασίλη Καρρά. Το “Άστη να λέει” σε σύνθεση του Μάνου Ξυδούς κατέκλισε τα ραδιόφωνα, παρόλο που η δισκογραφική τους εταιρία προσπάθησε μάταια να τους αποτρέψει επειδή θεώρησε ότι η συνύπαρξη αυτή θα έβλαπτε την πορεία τους. Ο Ξυδούς το είχε γράψει για τον Στράτο Διονυσίου, ο οποίος έφυγε από τη ζωή πριν το ηχογραφήσει, με τον ήδη καταξιωμένο Βασίλη Καρρά να πείθεται με δυσκολία.
Η συνεργασία των Πυξ Λαξ με τους αδελφούς Κατσιμίχα ήρθε το 1994, όταν οι δεύτεροι έγραψαν τους στίχους και τη μουσική στο «Ανόητες αγάπες» κατόπιν προτροπής του Μάνου Ξυδούς, το οποίο ερμήνευσαν από κοινού. Είναι λογικό τα τραγούδια στη δική μας γλώσσα να μιλούν διαφορετικά στην ψυχή μας, καθώς οι στίχοι γίνονται πιο κατανοητοί, πιο επιδραστικοί. Πόσο μάλλον, όταν αναφέρονται στο αλόγιστο και εξουσιαστικό συναίσθημα του έρωτα, με το ακορντεόν να κάνει πρίμο σεκόντο στην αέρινη μελωδία. Από το δίσκο “Για τους πρίγκιπες της δυτικής όχθης”.
Piece of love – Lionel Richie (1996)
Χαρισματικός στιχουργός, συνθέτης και ερμηνευτής, από τους Commodores τη δεκαετία του ’70 ως την προσωπική του χρυσή δεκαετία του ’80, αξέχαστο το “We are the world” των USA for Africa που έγραψε μαζί με τον Michael Jackson. Επί επτά συνεχόμενες χρονιές, ο Lionel Richie πετύχαινε Νο.01 επιτυχίες ως στιχουργός, ρεκόρ που κατείχε μόνο ο Paul McCartney με τους Beatles την περίοδο 1964-1971.
Το 1996, κυκλοφόρησε το τέταρτο προσωπικό του στούντιο άλμπουμ μετά από δέκα χρόνια, έχοντας περάσει ένα πολυσυζητημένο διαζύγιο, την απώλεια του πατέρα του και ενός στενού του φίλου. Στην παραγωγή του ”Louder than words” βρίσκονται μεταξύ άλλων ο Babyface και ο David Foster. Ένα από τα καλύτερα τραγούδια του δίσκου είναι το “Piece of love”, με τo απίθανο ρεφραίν “What’s wrong baby, what’s on your mind, did you leave a piece of love behind?”.
Για την ιστορία, το 2022, ο Lionel Richie εισήχθη στο Black Music & Entertainment Walk of Fame και στο Rock and Roll Hall of Fame.
Una noche mas – Yasmin Levy (2007)
Ωδή στον χαμένο έρωτα από την Ισραηλινή ερμηνεύτρια, κόρη Τούρκων μεταναστών. Η μουσική της Yasmin Levy μας ταξιδεύει από την Ισπανία ως τη Μέση Ανατολή, τραγουδώντας με εβραϊκούς και ισπανικούς στίχους για τον έρωτα και την αγάπη. Η μεγαλύτερη επιτυχία της ήρθε το 2007, με το «Μια νύχτα ακόμα» σε δικούς της στίχους, συμμετέχει και στη σύνθεση. Αγαπήθηκε πολύ από το ελληνικό κοινό, αποτελεί από τους βασικούς λόγους που επισκέπτεται συχνά τη χώρα μας για ζωντανές εμφανίσεις. Από το άλμπουμ “Mano suave”.
I still can see your face – Barbra Streisand with Andrea Bocelli (2014)
Αξιοπρόσεκτη τρυφερή μελωδία ερμηνευμένη από δύο τεράστια ονόματα, την αρτιότερη τεχνικά φωνή στην ιστορία της μουσικής και τον κορυφαίο Ιταλό τενόρο. To 2014, η Barbra Streisand κυκλοφόρησε το άλμπουμ “Partners” ενώνοντας τη φωνή της με αυτές ανδρών καλλιτεχνών, όπως οι Lionel Richie, Stevie Wonder, Billy Joel, Michael Bublé και Andrea Bocelli, συμπεριλαμβάνοντας σε αυτό και μία παλαιότερη ηχογράφηση με τον Elvis Presley, την κλασική επιτυχία του δεύτερου “Love me tender”. Κατέκτησε την κορυφή σε Αμερική, Αγγλία και Αυστραλία, όπου αναδείχτηκε πλατινένιο και στις τρεις χώρες. Συγκεκριμένα στις Ηνωμένες Πολιτείες τις πρώτες έξι εβδομάδες είχε ξεπεράσει τα 500.000 αντίτυπα, ενώ το ένα εκατομμύριο το 2017.
Ονειρικό το “I still can see your face”, ερμηνευτικά, στιχουργικά, μουσικά. Στη δεύτερη δεκαετία του νέου αιώνα, τo αψεγάδιαστο ντουέτο της 72χρονης τότε Streisand με τον 56χρονο Boccelli ήρθε σαν βάλσαμο στα αυτιά όσων έχουν γαλουχηθεί με τραγούδια παλαιότερων εποχών. Οι στίχοι είναι συγκινητικοί και συνάμα τόσο αληθινοί, όπως οι: «We're all just prisoners of time, the days go rushing by, with memories we've locked away».
The way you said goodbye – Jack Savoretti (2021)
Διάχυτη μελαγχολική αίσθηση, σε μία σύνθεση που περιγράφει παρελθοντικές ρομαντικές σκηνές ενός ερωτευμένου ζευγαριού, οι οποίες ήταν το μόνο που απέμειναν μετά το αντίο αλλά και τον τρόπο που ειπώθηκε από τον έναν, σίγουρα όχι από αυτόν που πίστευε στο ρομαντικό «για πάντα». Η μπαλάντα του Βρετανού τραγουδιστή και μουσικού συνοδεύτηκε με ασπρόμαυρο βίντεο, όπως αρμόζει στα αντίστοιχα δίχρωμα συναισθήματα που δημιουργούνται από τους στίχους και τη μελωδία. Από το έβδομο στούντιο άλμπουμ του με τίτλο “Europiana” που κυκλοφόρησε το 2021, το δεύτερο προσωπικό του που κατάφερε να κατακτήσει την κορυφή της Αγγλίας, ηχογραφημένο στα περιβόητα Abbey Road Studios του Λονδίνου.
So bad – Cassandra Lewis (2024)
Η απεγνωσμένη ατάκα «Why you gotta treat me so bad» θα μπορούσε να είναι αυτή που λέει στην ίδια της ζωή η Αμερικανίδα κάντρι ποπ ερμηνεύτρια και δημιουργός. Το συμπέρασμα προκύπτει από τα δύσκολα παιδικά της χρόνια στο Άινταχο μέχρι την φάρμα κάνναβης που είχε στην Καλιφόρνια και κάηκε, ως τα ψυχεδελικά φάρμακα που κατέφυγε για να ορθοποδήσει.
Διέξοδός της η μουσική, από τότε που ήταν παιδί. Σε ηλικία 5 ετών έστηνε συναυλίες στο υπόγειό της, τραγουδούσε ακούγοντας ορχηστρικές κασέτες με ήχους της Patsy Cline, ενώ τη δεκαετία του ’90 έδωσε την πρώτη της πραγματική συναυλία σε γηροκομείο του Άινταχο όπου ζούσε η προγιαγιά της. Όπως έχει δηλώσει, επικεντρωνόταν στη μουσική της προκειμένου να ξεφύγει από τη δίνη της φτώχειας και του πόνου που είχε βιώσει.
Tο ντεμπούτο άλμπουμ της Cassandra Lewis κυκλοφόρησε από ανεξάρτητη εταιρία. Αυτό της έδωσε την ευκαιρία να τραγουδήσει για τον πρόεδρο της Elektra Records, στο γκαράζ της εταιρείας. Λίγα χρόνια αργότερα, στην εν λόγω δισκογραφική βγήκε ο δεύτερος δίσκος της ”Lost in a dream” που κυκλοφόρησε τον περασμένο Ιούλιο. Η παραγωγή ανήκει στον τριπλά βραβευμένο με Grammy Dave Cobb. Ξεχωρίζει το εκπληκτικό “So bad”, σε δικούς της στίχους, συμμετέχει και στη σύνθεση, που παρουσιάζει με παθιασμένη εκφραστικότητα καθώς απλώνει τις οκτάβες αξιοθαύμαστα.