Έρωτας… Απρόσμενο, ανεξέλεγκτο συναίσθημα, κατάργηση της λογικής σκέψης. Μίλησαν άπαντες για αυτόν και θα εξακολουθήσουν όχι μόνο να μιλούν, αλλά και να τον ζουν. Πολλά τα τραγούδια που αναφέρθηκαν έμμεσα ή άμεσα στο υπέρτατο συναίσθημα, με θεωρίες και πραγματικότητες. Μα, ήταν δυνατόν να μην ασχοληθούν οι νότες μαζί του;
Ρωτήσαμε 7 δεκαετίες κι είχαν πολλά να μας πουν, από του ’60 ως τη σημερινή. Δε φαντάζεστε τι μας είπαν…
You don’t know me – Ray Charles (1962)
H αλήθεια για το πόσο βαθιά γνωρίζει ένας άνθρωπος κάποιον άλλον έχει εκφραστεί μέσα από άπειρες μελωδίες. Το διεισδυτικό “You don’t know me” πρωτοκυκλοφόρησε το 1956 από τον Eddy Arnold, που συμμετείχε και στη δημιουργία του. Αξίζει να ακούσετε επίσης τη διασκευή της Annick Bouquet στα γαλλικά, του 1962, όπως και την τρυφερή προσέγγιση του Elvis Presley με τους Jordanaires του 1967. Μεγαλύτερη επιτυχία γνώρισε από τον αξεπέραστο Ray Charles το 1962, φτάνοντας ως το Νο. 2 στην Αμερική.
Love don’t let me wait – Major Harris (1974)
Η παθιασμένη επιθυμία για έναν σύντροφο μεταφέρθηκε υποδειγματικά μέσα από την αισθησιακή σόουλ-R&B ερωτική μπαλάντα του Major Harris, πρώην μέλους του βραβευμένου με Grammy συγκροτήματος Delfonics, που υπήρξαν ιδιαίτερα δημοφιλείς στα τέλη της δεκαετίας του ‘60 και στις αρχές του ‘70. Το “Love don’t let me wait” κυκλοφόρησε το 1974, ανέβηκε στην κορυφή των R&B Singles του Billboard και στο No. 5 του γενικού αμερικανικού τσαρτ, καταφέρνοντας να πιστοποιηθεί χρυσό.
Για την ιστορία, οι μεταγενέστερες διασκευές της Jackie Moore το 1980, της Deniece Williams με τον Johny Mathis το 1984 και της Nancy Wilson το 1994 βρέθηκαν επίσης μέσα στα 100 πρώτα των R&B Singles του Billboard.
We all fall in love sometimes – Elton John (1975)
Απίθανη μπαλάντα του χαρισματικού Elton John. Συνέθεσε τη μελωδία το 1975, ενώ τους στίχους υπέγραψε ο σταθερός συνεργάτης του, Bernie Taupin. Το εύθραυστο “We all fall in love sometimes” δεν αποτυπώνει τον έρωτα με τη σαρκική έννοια αλλά την πνευματική σύνδεση δύο ανθρώπινων ψυχών ανεξαρτήτως φύλου, καθώς φωτογραφίζεται η φιλική σχέση με τον Taupin. Tο 2013, είχε δηλώσει στο περιοδικό Rolling Stone: «Κλαίω όταν το τραγουδώ, γιατί ήμουν ερωτευμένος με τον Μπέρνι, όχι με σεξουαλικό τρόπο αλλά επειδή ήταν το πρόσωπο που έψαχνα σ΄ όλη μου τη ζωή, η μικρή μου αδελφή ψυχή. Ευτυχώς που δεν είμασταν στενά συνδεδεμένοι, γιατί δεν θα είχε διαρκέσει».
Είναι ένα από τα λιγότερο γνωστά τραγούδια του άλμπουμ “Captain fantastic and the brown dirt cowboy” του 1975, αφού δεν κυκλοφόρησε ως σινγκλ στην Αγγλία.
The first cut is the deepest – Rod Stewart (1977)
Είθισται ο πρώτος έρωτας να μη ξεχνιέται. Με μεταφορική έννοια, ως τραύμα, ο Cat Stevens έγραψε τους στίχους και τη μουσική του “The first cut is the deepest” το 1965, καταγράφοντας ένα ντέμο. Στο πέρασμα του χρόνου γνώρισε επιτυχία από πέντε διαφορετικούς καλλιτέχνες, ενώ ακούστηκε και η δική του εκδοχή. Αρχικά ξεχώρισε από την P.P. Arnold, αγοράστηκε για 30 λίρες, η οποία το ηχογράφησε και το παρουσίασε πρώτη τον Απρίλιο του 1967. Ο Stevens το συμπεριέλαβε στον δεύτερο δίσκο του “New masters” το 1967, όμως ως σινγκλ κυκλοφόρησε το 1972. Ακολούθησε η διασκευή του Keith Hampshire το 1973, που έγινε Νο. 1 στον Καναδά.
Ο Rod Stewart το τραγούδησε το 1976, ως σινγκλ κυκλοφόρησε το 1977, ήταν double A-side του “I don’t wanna talk about it”. Παρέμεινε στην κορυφή της Αγγλίας για τέσσερις εβδομάδες και έφτασε ως το Νο. 21 στην Αμερική, με αποτέλεσμα να γίνει αυτός που το έκανε μεγαλύτερη επιτυχία διεθνώς. Η ποπ-ρέγκε εκδοχή του Papa Dee το 1995 διακρίθηκε στην Ευρώπη, ενώ η ποπ-ροκ της Sheryl Crow το 2003 είχε την μεγαλύτερη απήχηση στην Αμερική, Νο. 14.
That ole devil called love – Alison Moyet (1985)
Από τον αιώνιο «παλιό σατανά» που ακούει στο όνομα Έρωτας βασανίστηκε πρώτη στη μουσική η ανεπανάληπτη Billie Holiday το 1945. Στο ίδιο τζαζ ύφος, το σαγηνευτικό “That ole devil called love” ερμηνεύτηκε και από την Alison Moyet το 1985 φτάνοντας ως το Νο. 2 στην Αγγλία, επίτευγμα για αυτόν τον ήχο, έχασε την κορυφή από τη συνεργασία του Phil Collins με τον Philip Bailey στο “Easy lover” που παρέμεινε στο Νο. 1 για τέσσερις εβδομάδες. Το παράδοξο είναι ότι δεν συμπεριλήφθηκε ποτέ σε στούντιο άλμπουμ της Moyet, παρά μόνο σε συλλογές της. Η τρομπέτα, το σαξόφωνο και η φωνή της συνωμότησαν μεθυστικά.
You – Ten Sharp (1991)
Για το ερωτικό «σκάλωμα» του μυαλού εκμυστηρεύτηκε στο παρθενικό του σινγκλ το ολλανδικό συγκρότημα και επιβραβεύτηκε πάραυτα. Μπορεί στη χώρα των Ten Sharp η υψηλότερη θέση που κέρδισε το “You” να είναι το Νο. 3, όμως στη Γαλλία, Νορβηγία και Σουηδία αναδείχτηκε κορυφαίο, ενώ στην Ευρώπη συνολικά στο Νο. 2. Δικαίως ξεχώρισε και στη χώρα μας και εξακολουθεί να παραμένει από τα πιο αγαπημένα των '90ς στο ελληνικό ραδιόφωνο. Το πιάνο δίνει ρεσιτάλ από το πρώτο δευτερόλεπτο μέχρι το τελευταίο.
Without you – Mariah Carey (1993)
Όπως μία και μοναδική είναι η ανδρική ερμηνεία που το ανέδειξε, έτσι αντίστοιχα και η γυναικεία. Όλα ξεκίνησαν το 1970, όταν το “Without you” παρουσιάστηκε αρχικά από τους Ουαλούς Badfinger. Το έγραψαν τα μέλη τους, Pete Ham και Tom Evans, οι οποίοι βραβεύτηκαν με Ivor Novello από τη Βρετανική Ακαδημία Τραγουδοποιών, Συνθετών και Συγγραφέων το 1973 ως το καλύτερο τραγούδι μουσικά και στιχουργικά. Ο Harry Nilsson φρόντισε να γίνει τεράστια επιτυχία το 1972, είχε κυκλοφορήσει στα τέλη της προηγούμενης χρονιάς. Έγινε Νο.01 στην Αγγλία για πέντε εβδομάδες, ενώ στην Αμερική παραμένοντας για τέσσερις εβδομάδες κορυφαίο, πούλησε 1 εκατομμύριο αντίτυπα και πιστοποιήθηκε χρυσό. Ο Αμερικανός καλλιτέχνης κέρδισε Grammy στην κατηγορία «Καλύτερη Ανδρική Ποπ Ερμηνεία» και ήταν επίσης υποψήφιος για την «Ηχογράφηση της Χρονιάς».
Η διασκευή της 24χρονης τότε Mariah Carey, βασισμένη στην εκτέλεση του Nilsson, αποτελεί μία από τις πιο χαρακτηριστικές της μπαλάντες. Παρέμεινε για τέσσερις εβδομάδες στο Νο.01 της Αγγλίας και πιστοποιήθηκε πλατινένιο από φυσικές πωλήσεις, ενώ στην Αμερική η πλατινένια διάκριση ήρθε συνυπολογίζοντας τις φυσικές πωλήσεις με το streaming.
I'd be surprisingly good for you – Madonna (1996)
Η μόνιμα φιλόδοξη Madonna φρόντισε να κάνει μαθήματα με τον γνωστό δάσκαλο φωνητικής και τραγουδιστή Seth Riggs, προκειμένου να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις του ρόλου μιας άλλης φιλόδοξης γυναίκας, της Eva Perón. Στην κινηματογραφική μεταφορά του θεατρικού μιούζικαλ “Evita” το 1996, με τη μουσική του Andrew Lloyd Webber και τους στίχους του Tim Rice, η βασίλισσα της ποπ μουσικής πρωταγωνίστησε μαζί με τον Jonathan Pryce και τον Antonio Banderas. Για την ιστορία, η θεατρική παράσταση έκανε πρεμιέρα στο Γουέστ Εντ του Λονδίνου το 1978, αφού είχε προηγηθεί το concept album το 1976.
Το σάουντρακ “Evita” ηχογραφήθηκε στο Λονδίνο το 1995. Κυκλοφόρησε σε μονό και διπλό CD το 1996, πούλησε 2,5 εκατομμύρια αντίτυπα στις ΗΠΑ και πιστοποιήθηκε πέντε φορές πλατινένιο, ενώ στη Μεγάλη Βρετανία τα 737.000 αντίτυπα το ανέδειξαν διπλά πλατινένιο. Μεταξύ των χωρών που έγινε κορυφαίο είναι και η Ελλάδα. Στην Αγγλία έφτασε στο Νο. 1 και βρίσκεται στη δέκατη θέση των πιο επιτυχημένων άλμπουμ της Madonna. Ένα από τα τραγούδια του, το “I'd be surprisingly good for you”, είναι ντουέτο της με τον Jonathan Pryce.
Maybe I’m in love – Wet Wet Wet (1997)
Ποιος να περίμενε ότι ένα ποπ-ροκ συγκρότημα θα μπορούσε να χαρίσει ένα τόσο υπέροχο τζαζ άκουσμα. Για την αβεβαιότητα αν πρόκειται για ενθουσιασμό ή έρωτα αναρωτήθηκε η σκωτσέζικη μπάντα το 1997, όμως για να βάλει τόσο χορευτικό ρυθμό μάλλον κατά βάθος γνώριζε την απάντηση. Το εύθυμο ρυθμικά “Maybe I’m in love” των Wet Wet Wet, που έγραψαν οι ίδιοι, κυκλοφόρησε μαζί με τη διασκευή τους στο κλασικό “Yesterday” των Beatles, φτάνοντας ως το Νο. 4 στην Αγγλία.
I think of you / E penso a te – Tanita Tikaram (1998)
Κατειλημμένο μυαλό από μια φιγούρα, στο διαχρονικό ιταλικό τραγούδι “E penso a te” που συνέθεσε ο Lucio Battisti το 1970. Αρχικά το ερμήνευσε ο Bruno Lauzi την ίδια χρονιά, ενώ ακολούθησαν οι εκτελέσεις της Mina και της Raffaella Carrà το 1971. Όμως η εκδοχή του Lucio Battisti, το 1972, ήταν αυτή που το έκανε μεγαλύτερη επιτυχία.
Καθηλωτική η αγγλόφωνη διασκευή της Βρετανίδας Tanita Tikaram, “I think of you / E penso a te” το 1998. Τα “Na na na na” στο ρεφραίν, στο τέμπο της μελωδίας, λειτουργούν κάλλιστα ως μουσικό χαλί για τους προσωπικούς στίχους του κάθε ερωτοχτυπημένου. Αξέχαστη είναι και η διασκευή του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα το 1991 με τίτλο “Τι να πω”, σε στίχους της Αφροδίτης Μάνου.
Nothing really ends – dEUS (2001)
Στην ερωτική σχέση ζωής, ακόμα και όταν έχει τελειώσει, επικρατεί η θεωρία ότι τίποτα δεν τελειώνει πραγματικά. Το 2001, η βελγική ροκ μπάντα dEUS έδωσε το χρώμα που αξίζει στο βαθύ αυτό συναίσθημα, με στίχους και μουσική του ηγέτη τους Tom Barman, ο οποίος και το ερμηνεύει. Το “Nothing really ends” πρωτοπαρουσιάστηκε σε βελγικό ραδιοφωνικό σταθμό με τον προσωρινό τίτλο “Evergreen”, πριν καθιερωθεί ως ένα από τα πιο ρομαντικά τραγούδια του συγκροτήματος.
There Is an end – The Greenhornes feat. Holly Golightly (2002)
Κάθετη θεωρία για τις σχέσεις, ίσως πιο ρεαλιστική, πιο ορθολογική. Το αμερικανικό γκρουπ Greenhornes συνεργάστηκε με τη Βρετανίδα τραγουδίστρια και μουσικό Holly Golightly το 2002, δημιουργώντας το εκπληκτικό “There is an end” που παραπέμπει στην αισθητική των '60ς. Παρομοιάζουν την παρελθοντική σχέση με τις εποχές του χρόνου και τα συναισθήματα που αυτές γεννούν. Έγινε γνωστό τρία χρόνια αργότερα, το 2005, όταν αποτέλεσε το βασικό θέμα της ταινίας “Broken flowers” με πρωταγωνιστές τους Bill Murray, Jessica Lange και Sharon Stone.
This is not real love – George Michael and Mutya (2006)
Η παραμονή στη σχέση που έπαψε να λειτουργεί εκφράστηκε από τη βρετανική αυτή συνεργασία το 2006. Επώδυνες αλήθειες, ειπωμένες εκατέρωθεν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, «ντύνονται» σ’ ένα γλυκό ποπ άκουσμα που η μελωδία του κλείνει μελαγχολικά, όπως αρμόζει στο δυσάρεστο γεγονός. Δυστυχώς δεν γυρίστηκε βίντεο κλιπ του “This is not real love”, φρόντισαν όμως για αυτό οι φανς του αλησμόνητου ερμηνευτή και μουσικού George Michael. Tη Mutya Buena, στο σινγκλ αναγράφεται μόνο το μικρό της όνομα, τη γνωρίσαμε από το γυναικείο τρίο των Sugababes.
Someone in the crowd – Callie Hernandez, Emma Stone, Jessica Rothe & Sonoya Mizuno (2016)
Ο έρωτας έρχεται εκεί που δεν τον περιμένεις. Αρκεί να βρίσκεσαι εκεί έξω, ανάμεσα στο πλήθος. Callie Hernandez, Emma Stone, Jessica Rothe και Sonoya Mizuno, τέσσερις γυναίκες που ένωσαν τις φωνές τους σ’ ένα χορευτικό σύγχρονο τζαζ τραγούδι, καθώς ετοιμάζονται για τη νυχτερινή τους έξοδο σε πάρτι αναζητώντας τον εκλεκτό της καρδιάς τους.
Το “Someone in the crowd” ακούστηκε στο αριστουργηματικό μιούζικαλ “La La Land” με πρωταγωνιστές την Emma Stone και τον Ryan Gosling το 2016, συγκινώντας κοινό και κριτικούς. Η ταινία του Damien Chazelle κέρδισε έξι από τα δεκατέσσερα Όσκαρ που ήταν υποψήφια και επτά Χρυσές Σφαίρες. Όσο για το σάουντρακ ανέβηκε στο Νο. 1 των άλμπουμ της Αγγλίας, όπως και στη χώρα μας, ενώ στην Αμερική έφτασε στο Νο. 2, όμως ήταν κορυφαίο στην κατηγορία «Σάουντρακ».
Now and then – Beatles (2023)
Υπάρχουν και οι αιώνιες αγάπες. «And now and then if we must start again, well, we will know for sure that I will always love you». Συγκλονιστικό δημιούργημα, για πολλούς λόγους. Οι εναρκτήριες νότες του “Now and then” και η αίσθηση ότι ξανακούμε τον John Lennon το 2023 μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες σιωπής είναι συγκινητικό, γεμάτο ανάμεικτα συναισθήματα χαρμολύπης. Ο τόνος της φωνής του, η ίδια η φωνή του, η τονικότητα της μελωδίας, νοσταλγία. Ακούγοντάς το, μας δίνεται η αίσθηση ότι γίνεται η αφορμή για να αναζητήσουν κι άλλοι τα τραγούδια των Beatles.
Η αρχική ηχογράφηση με τον Lennon να τραγουδά και να παίζει πιάνο πραγματοποιήθηκε το 1978, δύο χρόνια πριν τη δολοφονία του. Το ντέμο δόθηκε στους εναπομείναντες Beatles από τη σύζυγό του Yoko Ono το 1994, μαζί με δύο ακόμη, του “Free as a bird” και του “Real love” που κυκλοφόρησαν τo 1995 και το 1996 αντίστοιχα. Στο “Now and then” η φωνή και το πιάνο ήταν γραμμένα στο ίδιο κανάλι. Ένα ενοχλητικό «σφύριγμα» αλλοίωνε την ποιότητα, ενώ όταν το ηχογραφούσε είχε ανοιχτή την τηλεόραση. Τα τεχνολογικά μέσα τη δεκαετία του ‘90 ήταν ανεπαρκή για να απομονωθεί η φωνή από το πιάνο και το αποτέλεσμα δεν άρεσε στον George Harrison, που απεβίωσε το 2001 χωρίς να το ακούσει ολοκληρωμένο.
Το θρυλικό συγκρότημα επανενώθηκε το 2023 μέσω της τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης χάρη στον Peter Jackson και την ομάδα του, με τον σκηνοθέτη του “Άρχοντα των δαχτυλιδιών” είχαν συνεργαστεί για πρώτη φορά το 2021 για το ντοκιμαντέρ των σκαθαριών με τίτλο “Get back”. Στην τελική εκτέλεση υπάρχουν τα φωνητικά του John Lennon από το 1977, η ηλεκτρική και η ακουστική κιθάρα του George Harrison από το 1995, ενώ προστέθηκαν ένα κιθαριστικό μέρος παιγμένο στο στυλ του Harrison, τα ντραμς του Ringo Starr, το πιάνο, η κιθάρα και το μπάσο του Paul McCartney, καθώς και τα φωνητικά των δύο εν ζωή μελών McCartney και Starr. Στο σινγκλ συμπεριλήφθηκε το πρώτο τραγούδι που κυκλοφόρησαν οι Beatles το 1962, το “Love me do”, σε 2023 mix.
Ίσως τελικά να μην αποδειχτεί το τελευταίο δείγμα των Beatles. Ο Paul McCartney είχε δηλώσει: «"Now and then" it’s probably like the last Beatles song and we’ve all played on it, so it’s a genuine Beatles recording». Κρατούμε το... probably και ελπίζουμε.
