Τραγούδια κλασικά, διαχρονικά, αισιόδοξα ή μελαγχολικά, μελωδικά ή χορευτικά. Το αστείρευτο ρεπερτόριο της γαλλικής μουσικής σκηνής είναι αδύνατο να συμπεριληφθεί σε αφιερώματα, όσα κι αν γίνουν. «Στάσεις» θα κάνουμε, σε κάθε δεκαετία, για να θυμηθούμε μερικές από τις πιο ξεχωριστές στιγμές της.
Συγκεντρώσαμε 20+1 αξέχαστες μελωδίες, ρετρό και πιο σύγχρονες, από τη δεκαετία του ’30 ως αυτή που διανύουμε. Το ταξίδι ξεκινά…
Tino Rossi – J’attendrai (1938)
Αν και ιταλική σύνθεση του 1937, κυκλοφόρησε πρώτα στη γλώσσα αυτή ως “Tornerai”, με ερμηνευτή τον Dino Di Luca. Η μεταφορά της στα γαλλικά την επόμενη χρονιά, έγινε από τα πιο επιτυχημένα τραγούδια κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Η Rina Ketty το παρουσίασε πρώτη με γαλλόφωνο στίχο, μερικούς μήνες αργότερα ο Tino Rossi, ενώ γνώρισε επιτυχία και από τη Dalida το 1975, η οποία το είπε και στα ιταλικά το 1987.
Charles Trenet – La mer (1946)
Παρόλο που το έγραψε ο Charles Trenet, το τραγούδησε πρώτος ο Roland Gerbeau το 1946. O Trenet το ερμήνευσε λίγους μήνες αργότερα, γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία. Το έγραψε ταξιδεύοντας με τραίνο, καθώς έβλεπε από το παράθυρο τη θάλασσα, εξού και ο τίτλος “H θάλασσα”. Η μεγαλύτερη επιτυχία της σύνθεσης με αγγλικό στίχο, ως “Beyond the sea”, ήταν από τον Bobby Darin. Κυκλοφόρησε το 1959, φτάνοντας στο Νο.06 της Αμερικής και στο Νο.08 της Αγγλίας το 1960. Το 2007, το διασκεύασε και η «δική» μας Γιοβάννα.
Edith Piaf – La vie en rose (1947)
Έγραψε η ίδια τους τους στίχους το 1945, το ηχογράφησε το 1946 αλλά κυκλοφόρησε το 1947, και ήταν αυτό που την έκανε γνωστή παγκοσμίως. Την ίδια χρονιά, το τραγούδησε στην ταινία “Neuf garçons, un cœur” που πρωταγωνιστούσε. Πούλησε 1 εκατ. αντίτυπα στην Αμερική, αναδείχτηκε το πιο εμπορικό 45αρι στην Ιταλία το 1948, ένατο σε πωλήσεις στη Βραζιλία το 1949, ενώ το 1998 εισήχθη στο Grammy Hall of Fame το 1998.
Dalida – Bambino (1956)
H πρώτη μεγάλη επιτυχία της Αιγυπτιοιταλίδας περσόνας ήταν η διασκευή του ιταλικού “Guaglione”, τραγούδι του 1955. Η Dalida το διασκεύασε την επόμενη χρονιά με τίτλο “Bambino”, κατακτώντας την κορυφή της Γαλλίας για 45 εβδομάδες. Κατέχει τις περισσότερες εβδομάδες παραμονής στην ιστορία όχι μόνο του γαλλικού τσαρτ, αλλά και οποιουδήποτε άλλου τραγουδιού σε οποιαδήποτε χώρα.
Jacques Brel – Ne me quitte pas (1959)
Μελωδία θησαυρός του γαλλικού ρεπερτορίου. Ο Βέλγος συνθέτης, στιχουργός και τραγουδιστής συνέθεσε τη μουσική και το ερμήνευσε το 1959. Το έγραψε σε ένα μπαρ στη Μονμάρτρη, μετά το χωρισμό από την ερωμένη του που ήταν έγκυος, την τραγουδίστρια και ηθοποιό Suzanne Gabriello. Ο Brel ήταν παντρεμένος, αρνήθηκε την πατρότητα του παιδιού και εκείνη αναγκάστηκε να κάνει έκτρωση. Το παρουσίασε και στα ολλανδικά το 1961, ενώ το επανηχογράφησε στα γαλλικά το 1972.
Charles Aznavour – Hier encore (1964)
Ο Γάλλος Frank Sinatra, σε μία από τις κορυφαίες επιτυχίες της καριέρας του. Έγραψε τους στίχους και το τραγούδησε στη μητρική του γλώσσα το 1964, με την ορχήστρα του Paul Mauriat. Το ερμήνευσε επίσης στα αγγλικά το 1967 με τίτλο “Yesterday when I was young””, στα ιταλικά το 1970 ως “Leri si”, ενώ στα ισπανικά το 1971 ως “Ayer aun”. To 2008, o Charles Aznavour το έκανε ντουέτο με τον Elton John και τo συμπεριέλαβε στο άλμπουμ του “Duets”, o πρώτος τραγούδησε στα γαλλικά ενώ ο δεύτερος στα αγγλικά.
Στις 23 Οκτωβρίου 2024 θα προβληθεί στους γαλλικούς κινηματογράφους η βιογραφική ταινία “Monsieur Aznavour”, γυρισμένη στη Γαλλία και την Αρμενία, η οποία μας μεταφέρει στη δεκαετία του ’50 καθώς και στις φιλίες του εμβληματικού καλλιτέχνη, όπως η Edith Piaf, που τον συμπεριέλαβε στις περιοδείες της στη Γαλλία και την Αμερική. Πρωταγωνιστεί ο Tahar Rahim, βραβευμένος διπλά με Cesar ως ο καλύτερος ηθοποιός και καλύτερος νεαρός ηθοποιός.
Gilbert Becaud – Je reviens te chercher (1967)
Συνθέτοντας τη μουσική το ερμήνευσε δικαιωματικά πρώτος, το 1967. Ζήτησε από τον Pierre Delanoe να γράψει τους στίχους που στηρίχτηκαν σε αληθινό γεγονός της ζωής του Becaud, ήταν σε διαμάχη με την τότε σχέση του, την Αμερικανίδα μοντέλο Kitty St. John, την οποία παντρεύτηκε το 1973. Το ακούσαμε και από τη Dalida, επίσης το 1967, λίγο μετά την απόπειρα αυτοκτονίας της, είχε προηγηθεί έναν μήνα πριν ο θάνατος του εραστή της Luigi Tenco που σημάδεψε τη ζωή της.
Je t'aime... moi non plus – Jane Birgin avec Serge Gainsbourg (1969)
Το 1967 ο πολυτάλαντος συνθέτης, σκηνοθέτης, σεναριογράφος Serge Gainsbourg είναι ερωτευμένος με την Brigitte Bardot, γράφει το τραγούδι αυτό και της ζητά να το ερμηνεύσει. Η Γαλλίδα ηθοποιός θα το ηχογραφήσει αλλά τελικά θα αρνηθεί την κυκλοφορία του, κατόπιν ισχυρής πίεσης από το σύζυγό της Γερμανό επιχειρηματία. Λέγεται, ότι και η ίδια φοβήθηκε μήπως κάνει κακό στην εικόνα της. Θα δώσει τη συγκατάθεσή της 17 χρόνια αργότερα, το 1986. Τελικά, η 23χρονη Αγγλίδα ηθοποιός Jane Birgin, ο έρωτας σταθμός του Gainsbourg και η επί 13 χρόνια σχέση του, θα το τραγουδήσει το 1968 και θα κυκλοφορήσει την επόμενη χρονιά.
Το πρωτοποριακό για την εποχή ηχητικό αποτέλεσμα προκαλεί σκάνδαλο σε όλη την Ευρώπη. Αρχικά αντιδρά το Βατικανό, με την Ιταλία να γίνεται η πρώτη χώρα που θα σταματήσει να το μεταδίδει στο ραδιόφωνο. Θα ακολουθήσουν η Ισπανία, η Αγγλία, η Σουηδία και η Βραζιλία, αρκετοί ραδιοφωνικοί σταθμοί στην Αμερική, ενώ στη Γαλλία μεταδίδεται μετά τις 11 το βράδυ. Ο σάλος όμως, έχει ήδη αποτελέσει την καλύτερη διαφήμιση. Είναι το πρώτο ξενόγλωσσο τραγούδι και το μοναδικό γαλλόφωνο που έγινε Νο.01 στην Αγγλία, πούλησε 3 εκατ. αντίτυπα στην Ευρώπη, ενώ μέχρι το 1996 είχε ξεπεράσει τα 6 εκατομμύρια. Από το πρώτο κοινό τους άλμπουμ, “Jane Birkin - Serge Gainsbourg”.
Για την ιστορία, το 1976 η Birgin πρωταγωνίστησε στην ταινία με τον ίδιο τίτλο, που σκηνοθέτησε ο Gainsbourg. Το φιλμ κέρδισε δύο υποψηφιότητες για βραβείο Cesar, μουσικής και ήχου.
Nicoletta – Ou es-tu passe mon Saint-Germain-des-Pres (1969)
Ο Michel Legrand συνυπογράφει τη μουσική, μαζί με τον Eddie Barclay. Οι μελαγχολικοί στίχοι της Arlette Kotchounian αποδίδονται υποδειγματικά από τη Γαλλοελβετίδα Nicoletta, το 1969.
Christophe – Oh ! Mon amour (1972)
Ότι δεν κατάφερε το 1963, όταν ξεκίνησε να τραγουδά με το πραγματικό του όνομα, Daniel Bevilacqua, άρχισε να το χτίζει δύο χρόνια αργότερα ως Christophe. H στάμπα του τη δεκαετία του ’60 ήταν το “Aline”, ενώ του ’70 το “Oh ! Mon amour” και όχι μόνο, τo οποίο ερμήνευσε επίσης στα ιταλικά. To 2023 κυκλοφόρησε στις γαλλικές αίθουσες η ταινία ντοκιμαντέρ για τη ζωή του, βασισμένη σε φωτογραφίες και βίντεο από συναυλίες του και σκηνές από τα παρασκήνια. Την ίδια χρονιά, κυκλοφόρησε και το σάουντρακ με τις αξέχαστες επιτυχίες του.
Michel Fougain & Le Big Bazar – Une belle histoire (1972)
Η “Όμορφη ιστορία” δημιουργήθηκε το 1972, είναι σε δική του σύνθεση. O Michel Fougain το παρουσίασε με τους Big Bazar που δημιούργησε, ένα σχήμα με τραγουδιστές και χορευτές. Το συμπεριέλαβε στον πρώτο τους δίσκο, που πούλησε 800.000 αντίτυπα. Την ίδια χρονιά, το τραγούδησε στα ιταλικά ως “Un’estate fa”, ενώ αγαπήθηκε και από τη φωνή της Mina το 1972.
Joe Dassin – L'ete indien (Africa) (1975)
Βασισμένο στο “Africa” των Ιταλών Albatros, το συγκρότημα που ξεκίνησε την πορεία του ο Toto Cutugno, άφησε ιστορία στο γαλλικό πεντάγραμμο από τον Joe Dassin. Ο γιος του διάσημου σκηνοθέτη Jules Dassin το διασκεύασε την ίδια χρονιά, το 1975, με τίτλο “L'ete indien (Africa)”. Αποδείχτηκε η μεγαλύτερη επιτυχία του, πουλώντας σχεδόν 2 εκατ. αντίτυπα παγκοσμίως. Ήταν ο πρώτος που το μετέφερε στην αγγλική γλώσσα, με τίτλο “Indian summer”, το είπε επίσης στα γερμανικά ως “Septemberwind”, στα ιταλικά ως “Africa (L’estate di San Maritno)”, ενώ στα ισπανικά ως “Aun vivo para el amor”. Όλες οι εκτελέσεις κυκλοφόρησαν το 1975. Στην Ελλάδα γνώρισε επιτυχία με τίτλο “Όνειρα”, από τη διασκευή του Δάκη το 1976.
Stephanie – Ouragan (1986)
Το πρώτο που τραγούδησε ο Πριγκίπισσα του Μονακό για το ντεμπούτο της δίσκο “Besoin”, το 1986. Η επιτυχία ήταν τόσο αναπάντεχη που δε γυρίστηκε βίντεο κλιπ, κυκλοφόρησε ένα με σκηνές από την ηχογράφηση στο στούντιο. Παρέμεινε στο Νο.01 της Γαλλίας για 10 εβδομάδες, το πρώτο που κατάφερε τόσες, έγινε το δεύτερο πιο εμπορικό σινγκλ της χρονιάς και πιστοποιήθηκε πλατινένιο με περισσότερα από 1 εκατ. αντίτυπα. Το ερμήνευσε και στα αγγλικά, με τίτλο “Irresistible”, φτάνοντας ως το Νο.02 στην Ευρώπη, αφού δεν κατάφερε να «ρίξει» από την κορυφή το “Live to tell” της Madonna.
Vanessa Paradis – Joe le taxi (1987)
Τραγουδίστρια, μετέπειτα μοντέλο και ηθοποιός, σάρωσε στη χώρα της το 1987, σε ηλικία μόλις δεκατεσσάρων ετών. Το “Joe le taxi” παρέμεινε στο Νο.01 της Γαλλίας για 11 εβδομάδες και πιστοποιήθηκε πλατινένιο, πουλώντας 1 εκατ. αντίτυπα. Το 1988 κυκλοφόρησε στην Αγγλία φτάνοντας στο Νο.03, ασυνήθιστο για γαλλόφωνο τραγούδι, αφού έγινε το πρώτο που κατάφερε τόσο υψηλή θέση, από την εποχή που το “Je t'aime... moi non plus” της Jane Birgin με τον Serge Gainsbourg κατέκτησε την κορυφή, το 1969. Ήταν Νο.01 σε 14 χώρες και ξεπέρασε τα 2 εκατ. αντίτυπα παγκοσμίως.
Enigma – Sadeness (Part I) (1990)
H πιο διαχρονική επιτυχία του γερμανικού σχήματος που δημιούργησε ο Michael Cretu με την τότε σύζυγό του Sandra, είναι στη γαλλική γλώσσα. Κυκλοφόρησε ως το πρώτο σινγκλ από το ντεμπούτο τους δίσκο το 1990 και πούλησε 5 εκατ. παγκοσμίως. Έγινε Νο.01 σε 14 χώρες, μεταξύ αυτών η Αγγλία και η Ελλάδα, ενώ παρέμεινε στην κορυφή της Ευρώπης για 9 εβδομάδες. Στην Αμερική ξεπερνώντας τα 500.000 αντίτυπα πιστοποιήθηκε πλατινένιο, έφτασε στο Νο.05, ήταν όμως κορυφαίο στα “Dance Club Songs” και “Dance Singles Sales” του Billboard. Πλατινένιο αναδείχτηκε και στη Γερμανία, επίσης με μισό εκατ. πωλήσεις.
Mylene Farmer – Desenchantee (1991)
Το πιο επιτυχημένο τραγούδι που ηχογράφησε ποτέ η ντίβα του γαλλικού ρεπερτορίου, στην σχεδόν σαραντάχρονη καριέρα της. Όση μελαγχολία κι αν έβαλε στους στίχους που έγραψε η ίδια, ο ρυθμός του φρόντισε να χορευτεί. Κυκλοφόρησε το 1991, παρέμεινε στο No.01 της χώρας της για 9 εβδομάδες και αναδείχτηκε το πιο πολυπαιγμένο τραγούδι της χρονιάς στο γαλλικό ραδιόφωνο. Πιστοποιήθηκε χρυσό σινγκλ στη Γαλλία με 800.000 αντίτυπα, ενώ το 2005 αναδείχτηκε το γαλλόφωνο με τις περισσότερες μεταδώσεις σε όλο τον πλανήτη.
Lara Fabian – Je t'aime (1996)
H Βελγοκαναδή σταρ τραγουδά σε 12 γλώσσες, διακρίθηκε κυρίως στη γαλλική. Το πιο εμπορικό της άλμπουμ με τίτλο “Pure” είναι γαλλόφωνο, έγινε πλατινένιο στη Γαλλία μέσα σε δύο εβδομάδες και στη συνέχεια διαμαντένιο, πλατινένιο στο Βέλγιο και στον Καναδά, ξεπερνώντας συνολικά τα 3 εκατ. αντίτυπα παγκοσμίως. Μέσα από αυτόν, το “Je taime” αποτελεί από τις πιο χαρακτηριστικές μπαλάντες της.
Johnny Hallyday – Pauvres diables (Vous les femmes) (2001)
Τραγούδι του 1978, που ερμήνευσε αρχικά ο Ισπανός μελωδός του έρωτα Julio Iglesias, στη μητρική του γλώσσα. Ήταν ο πρώτος που το παρουσίασε και στα γαλλικά, την επόμενη χρονιά. Ο θρυλικός τραγουδιστής και ηθοποιός Johnny Hallyday, ο Γάλλος Elvis Presley, το διασκεύασε υποδειγματικά το 2001. Διόλου τυχαίο ότι διαθέτει 5 διαμαντένιους δίσκους, 40 χρυσούς και 22 πλατινένιους. Από το σάουντρακ της γαλλικής κωμωδίας “15 Août”.
Stromae – Alors on danse (2009)
Ένας Βέλγος φρόντισε η γαλλική γλώσσα να «χορευτεί» για τα καλά διεθνώς. To 2010, ήταν το πιο πολυπαιγμένο γαλλόφωνο τραγούδι παγκοσμίως. Κυκλοφόρησε αρχικά στη χώρα του το 2009, ενώ στην Ευρώπη την επόμενη χρονιά. Κατέκτησε την κορυφή 19 ευρωπαϊκών χωρών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, αλλά ως ψηφιακό σινγκλ. Η επιτυχία του εξαπλώθηκε στη Βόρεια Αμερική και τον Καναδά, παίχτηκε πολύ από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς του γαλλόφωνου Quebec. Το 2014, έγινε το 83ο πιο εμπορικό τραγούδι του 21ου αιώνα στη Γαλλία με 334.000 αντίτυπα, ενώ το άθροισμα των φυσικών πωλήσεων με τις ψηφιακές λήψεις το έκαναν πλατινένιο σε 7 χώρες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Αγγλίας, τετραπλά πλατινένιο στον Καναδά, ενώ χρυσό στην Αμερική. Στη δε Γαλλία, πιστοποιήθηκε διαμαντένιο.
Zaz – Je veux (2010)
Πλατινένιο σινγκλ στο Βέλγιο και στην Ελβετία, χρυσό στην Ιταλία και στη Γερμανία. Από το ντεμπούτο της άλμπουμ με τίτλο το όνομά της που κυκλοφόρησε το 2010, το οποίο παρόλο που έλαβε ανάμεικτες κριτικές από τον γαλλικό τύπο κατάφερε να γίνει διπλά διαμαντένιο στη Γαλλία. Αναδείχτηκε ο πέμπτος πιο εμπορικός δίσκος της χρονιάς με 1 εκατ. αντίτυπα, ενώ έγινε τριπλά πλατινένιος στο Βέλγιο. O Quincy Jones και ο Charles Aznavour έχουν μιλήσει με κολακευτικά σχόλια για τη Γαλλίδα σταρ, καθώς έχει συνεργαστεί μαζί τους.
Barbara Pravi – Voila (2020)
Χάρη στην υπέροχη αυτή μπαλάντα η Γαλλία και η Eurovision βρήκαν τη χαμένη τους αξιοπρέπεια. H Γαλλίδα τραγουδίστρια εκπροσώπησε επάξια τη χώρα της στο διαγωνισμό καταλαμβάνοντας τη δεύτερη θέση το 2021, έχασε από τους Måneskin που χάρισαν στην Ιταλία την πρωτιά με το “Zitti e buoni”. Ερμήνευσε υποδειγματικά τους μελαγχολικούς στίχους, συμμετείχε στη δημιουργία τους, καθώς επίσης στη σύνθεση και στην παραγωγή του. Κυκλοφόρησε μόνο ψηφιακά, πριν το διαγωνισμό, το Νοέμβριο του 2020. Απονεμήθηκε χρυσό σινγκλ στη Γαλλία, ενώ παγκοσμίως πλατινένιο.
