Μαύρες τρύπες, γαλαξίες και άστρα: Η NASA κυκλοφορεί ένα εντυπωσιακό άλμπουμ με «ήχους του σύμπαντος»

Πώς θα ακούγονταν τα βάθη του γαλαξία μας αν μπορούσαμε να αφουγκραστούμε τη μελωδία τους; Σε μια προσπάθεια να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα, το Sonification Project της NASA μετατρέπει δεδομένα που συλλέγονται από τις εξωτερικές και απόκοσμες περιοχές του σύμπαντος σε ήχους - ακόμα και σε συμφωνίες.

Το έργο είναι μέρος των προσπαθειών της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας να επιτρέψει σε άτομα με προβλήματα όρασης να βιώσουν την ομορφιά του σύμπαντος μέσω των ήχων. Πρόσφατα κυκλοφόρησε 16 μουσικά θέματα από δεδομένα που έχει συλλέξει, προσφέροντας στους ακροατές για πρώτη φορά ηχητικές ερμηνείες του γαλαξία Milky Way και όχι μόνο.

Ηχοποίηση μέσω οπτικοποίησης: Πώς δουλεύει;

Τα τηλεσκόπια επιτρέπουν στους επιστήμονες να δουν διαφορετικά αντικείμενα στο σύμπαν μας, φιλτράροντας εικόνες μέσω διαφορετικών συχνοτήτων φωτός. Για παράδειγμα, η προσθήκη χρώματος σε αυτά τα παρατηρούμενα αντικείμενα επιτρέπει τον διαχωρισμό των διαφόρων χημικών στοιχείων που αποτελούν μέρος των φαινομένων που παρατηρούνται. Χωρίς τα τηλεσκόπια ή την επεξεργασία εικόνας, οι οπτικές αναπαραστάσεις που εξηγούν το σύμπαν θα ήταν αόρατες σε εμάς.

Η ηχοποίηση (sonification) λειτουργεί με την ίδια αρχή αλλά με διαφορετικό τρόπο επεξεργασίας και η τεχνική έχει να κάνει με τη μετάφραση πληροφοριών οποιουδήποτε είδους σε ήχους. Τα δεδομένα είναι δεδομένα και η απεικόνισή τους μπορεί να πάρει πολλές μορφές: εκπληκτικές φωτογραφίες, τρισδιάστατες εκτυπώσεις, εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας ή σε αυτήν την περίπτωση, ήχους.

 «Αυτή είναι μια διαδικασία μετάφρασης και κάνουμε επιλογές στην πορεία, αλλά... χρησιμοποιούμε την επιστήμη για να μας καθοδηγήσει», είπε η Kimberly Arcand, επικεφαλής του project στο παρατηρητήριο ακτίνων Χ, Chandra της NASA, κατά τη διάρκεια συνέντευξης στο Universe Unplugged.

Για το project, η Arcand και η ομάδα επιστημόνων που ανέλαβαν την οπτικοποίηση πήραν πραγματικά δεδομένα παρατήρησης από τηλεσκόπια - ακολουθίες μονάδων και μηδενικών - τα οποία μετέφρασαν σε συχνότητες που μπορούν να ακουστούν από το ανθρώπινο αυτί.

Η διαδικασία της ηχοποίησης ένωσε τα αποτελέσματα από τα δεδομένα που συλλέγουν τα επίγεια τηλεσκόπια σε συνδυασμό με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble και το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, δημιουργώντας μαζί «ένα είδος συμφωνίας με το καθένα να παίζει το δικό του μουσικό όργανο», εξήγησε ο αστροφυσικός και μουσικός Matt Russo στην ίδια συνέντευξη. 

Επειδή διαφορετικά τηλεσκόπια συλλαμβάνουν διαφορετικά στρώματα φωτός - οπτικό, υπέρυθρο και ακτίνες Χ - το καθένα αντιπροσωπεύει «ένα διαφορετικό όργανο», είπε.

Τα διαφορετικά σχήματα και οι δομές των φωτογραφιών καθόρισαν τον τόνο των νότων σε κάθε ηχοποίηση. Για παράδειγμα, ο έντονος φωτισμός στο κάτω μέρος μιας φωτογραφίας του γαλαξία, θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει χαμηλές νότες και ο έντονος φωτισμός στο πάνω μέρος τις ψηλότερες νότες. Η φωτεινότητα ή η ακτινοβολία που σαρώθηκαν στις εικόνες έκαναν τον ήχο πιο δυνατό.

Δεν δημιουργούνται όλοι οι ήχοι με τον ίδιο τρόπο

Οι ηχοποιήσεις δημιουργήθηκαν χρησιμοποιώντας διαφορετικές τεχνικές με βάση το αντικείμενο και τα διαθέσιμα δεδομένα. Αυτό επέτρεψε να απεικονιστούν τα επιστημονικά δεδομένα με τον τρόπο που είχε περισσότερο νόημα για κάθε κοσμικό φαινόμενο.

Παρακάτω μπορείτε να απολαύσετε μερικά από τα καλύτερα sonifications στο τελευταίο άλμπουμ της NASA. Διαβάστε τις περιγραφές κάθε βίντεο στο YouTube για να μάθετε λεπτομέρειες σχετικά με τις επιλογές σύνθεσης και την πηγή των απεικονίσεων.