Η κληρονομιά ενός τραγουδιού μεγαλώνει όταν διασκευάζεται από πολλούς καλλιτέχνες και μουσικούς. Ακούγεται διαφορετικά από ανδρική φωνή, γυναικεία, ντουέτο, συγκρότημα ή ορχηστρικό. Άλλη χώρα συχνά σημαίνει άλλη κουλτούρα ηχητικά, γλώσσα στιχουργικά, ενώ η μουσική και η ηχογράφηση εξελίσσονται με τη σειρά τους από τη μία δεκαετία στην άλλη. Ακόμα και η ηλικία του εκάστοτε καλλιτέχνη επηρεάζει το κοινό που θα «φροντίσει» να ξαναγίνει επιτυχία.
Τα παραδείγματα είναι πολλά, μετά το αρχικό σχετικό αφιέρωμα επιβάλλεται δεύτερο μέρος σε επιτυχίες που ξεχώρισαν από τουλάχιστον δύο διαφορετικές γλώσσες. Άλλωστε αγαπήθηκαν και «έτσι» και «αλλιώς».
People – Barbra Streisand (1964)
Ακούστηκε για πρώτη φορά στο θεατρικό σανίδι το 1964, στο μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ “Funny girl”, με τη Barbra Streisand να πρωταγωνιστεί και να το τραγουδά. Τρία χρόνια αργότερα πρωταγωνίστησε ξανά, αυτή τη φορά στο Γουέστ Έντ του Λονδίνου. Στην κινηματογραφική του μεταφορά το 1968, έγινε η ταινία με τα περισσότερα έσοδα της χρονιάς και η μεγάλη τραγουδίστρια και ηθοποιός κέρδισε Όσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου και Χρυσή Σφαίρα.
People – Nat King Cole (1964)
Την ίδια χρονιά με την Barbra Streisand, μόλις τρεις μήνες μετά, ο ανεπανάληπτος Nat King Cole «αφαίρεσε» τη θεατρικότητα, το έκανε λίγο πιο ρυθμικό και του έδωσε νότα αισιοδοξίας. Στο άκουσμα του έρχεται ένα χαμόγελο στο στόμα μας. Μαέστρος και στις διασκευές.
Seul sur son étoile – Gilbert Bécaud (1966)
Ο συνθέτης, πιανίστας και τραγουδιστής Gilbert Bécaud είναι από τους σημαντικότερους της Γαλλίας. Η καριέρα του εκτείνεται σε τέσσερις δεκαετίες, με πιο επιτυχημένες αυτές του ’50 και του ’60. Το 1966 συνέθεσε και ερμήνευσε το “Seul sur son étoile”, το oποίο ερμήνευσε και στα αγγλικά με τίτλο “It must be her” την επόμενη χρονιά.
It must me him – Vikki Carr (1966)
H Αμερικανίδα Vikki Carr είναι η πρώτη που το τραγούδησε στα αγγλικά την ίδια χρονιά με τον Gilbert Bécaud, το 1966. Ο τίτλος “It must be her” έγινε “It must be him” και τo είπε τόσο όμορφα που δε τη ξεπέρασε η Shirley Bassey που το διασκεύασε την επόμενη χρονιά.
Αρχικά κυκλοφόρησε στη Νέα Ζηλανδία το 1966, ενώ στην Αυστραλία, Αγγλία και Αμερική το 1967 φτάνοντας στο Νο.01, Νο.02 και Νο.03 αντίστοιχα. Το τραγούδησε επίσης στα ιταλικά και ισπανικά το 1967 και αποδείχτηκε η μεγαλύτερη επιτυχία της καριέρας της.
L-o-v-e (French version) – Nat King Cole (1964)
Ένα ακόμη αξέχαστο τραγούδι του Nat King Cole. Ήταν ο πρώτος που το ερμήνευσε και μάλιστα σε πέντε διαφορετικές γλώσσες. Αρχικά στα αγγλικά το 1964, την ίδια χρονιά στα ιταλικά, ισπανικά, ισπανικά και ιαπωνικά, ενώ την επόμενη στα γαλλικά.
L-o-v-e – Natalie Cole (1991)
Το μήλο έπεσε κάτω από τη μηλιά. Είναι μεγάλο «βάρος» να θέλεις να γίνεις τραγουδιστής και να έχεις έναν πατέρα σαν τον Nat King Cole, η σύγκριση είναι αναπόφευκτη. Η Natalie κατάφερε όχι μόνο να βρει τα δικά της πατήματα, έκανε λαμπρή καριέρα με προσωπικές επιτυχίες πέρα από αυτές που είπε του πατέρα της. Το τραγούδησε στα αγγλικά 27 χρόνια μετά την πρωτότυπη εκδοχή, το 1991.
Tudo passará – Nelson Ned (1969)
Ο Βραζιλιάνος συνθέτης, στιχουργός και ερμηνευτής Nelson Ned είναι από τους πρώτους λάτιν τραγουδιστές που έχει πουλήσει εκατομμύρια αντίτυπα στην Αμερική. Εκτός από τη χώρα του και τη Λατινική Αμερική έγινε διεθνώς γνωστός, ενώ στην Ευρώπη ξεχώρισε περισσότερο στην Πορτογαλία, στην Ισπανία και στη Γαλλία.
Το “Tudo passará" του 1969, σε δική του μουσική και στίχους στα πορτογαλικά, έγινε μεγαλύτερη επιτυχία την ίδια χρονιά στην αγγλόφωνη εκδοχή του Matt Monro με τίτλο “All of a sudden”. Το αποτέλεσμα που έδωσε ο Nelson Ned αξίζει μεγαλύτερης αναγνώρισης.
All of a sudden – Matt Monro (1969)
«Ο άνδρας με τη χρυσή φωνή» όπως τον έχουν αποκαλέσει, το έκανε όχι μόνο διεθνή επιτυχία την ίδια χρονιά, αλλά και από τις πιο χαρακτηριστικές του. Οι στίχοι είναι του Don Black, ο οποίος εκτός από στιχουργός ήταν και ατζέντης του Matt Monro και αυτός που τον έκανε διεθνώς σταρ.
It’s impossible – Perry Comο (1970)
Ισπανικό τραγούδι με τίτλο “Somos novios”. To πρωτοερμήνευσε ο Μεξικανός Armando Manzanero το 1968. Με αγγλικούς στίχους το τραγούδησε πρώτος ο Perry Como το 1970 και έγινε από τις πιο χαρακτηριστικές του επιτυχίες. Έγινε Νο.10 στην Αμερική, ενώ στην Αγγλία την επόμενη χρονιά Νο.04.
Somos novios – Andrea Bocelli & Christina Aguilera (2006)
Μία από τις ωραιότερες εκτελέσεις στη μητρική γλώσσα του τραγουδιού είναι του κορυφαίου Andrea Bocelli. Αρχικά το είπε μόνος του το 2006, ενώ μερικούς μήνες αργότερα ντουέτο με την Christina Aguilera. Οι δύο εκτελέσεις κυκλοφόρησαν σε διαφορετικά άλμπουμ του Ιταλού τενόρου.
Comme ils disent – Charles Aznavour (1972)
Ο Γάλλος Frank Sinatra σε μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του, σε δικούς του στίχους και μουσική, του 1972. Αρχικά τον είχαν αποθαρρύνει να το κυκλοφορήσει. Τη δεκαετία του ΄70 υπήρξαν τραγούδια που διακωμωδούσαν το ταμπού της ομοφυλοφιλίας. Ο Charles Aznavour ήταν ο πρώτος που έθιξε το θέμα με γαλλικό στίχο, το τραγούδησε μάλιστα σε πρώτο πρόσωπο, κάτι που δε συνηθίζει. Λέγεται ότι έχει δηλώσει: «Ήθελα να γράψω αυτό που κανείς άλλος δεν έγραφε. Είμαι ανοιχτός, ριψοκίνδυνος, δε φοβάμαι μη χαλάσω τη καριέρα μου από ένα τραγούδι. Είναι ο μόνος τρόπος να προοδεύσουμε και η κοινή γνώμη να εξελιχθεί».
Το “Comme ils disent” έγινε Τοπ 10 στη Γαλλία πουλώντας συνολικά 300.000 αντίτυπα. Φρόντισε ο ίδιος να «ταξιδέψει» το μήνυμα του σε πέντε διαφορετικές γλώσσες. Το ερμήνευσε στα γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά και γερμανικά το 1972, ενώ στα ισπανικά το 1996.
What makes a man – Mark Almond (1993)
Όπως η εκτέλεση του Aznavour άφησε εποχή, η ζωντανή ερμηνεία του Mark Almond 21 χρόνια μετά άφησε το δικό της στίγμα. Η εμφάνιση του στο Royal Albert Hall του Λονδίνου ηχογραφήθηκε και κυκλοφόρησε το 1993 με τίτλο “12 years of tears”. Μέσα από τη δική του διαφορετικότητα έδωσε άλλη οντότητα στους ήδη φορτισμένους στίχους και μία ακόμη ευκαιρία τροφής για σκέψη στο ερώτημα: “What makes a man… a man”.
Το τραγούδησε και η Lisa Minnelli το 2009.
Tous les visages de l'amour – Charles Aznavour (1974)
Η μεγαλύτερη επιτυχία του εμβληματικού Γάλλου καλλιτέχνη εκτός της χώρας του. Το έγραψε το 1974 για τη βρετανική τηλεοπτική σειρά “Seven faces of a woman” και το ερμήνευσε στα αγγλικά με τίτλο “She”. Έγινε Νο.01 στην Αγγλία για τέσσερις εβδομάδες πουλώντας 250.000 αντίτυπα. Την ίδια χρονιά το είπε στα γαλλικά, ιταλικά, ισπανικά και γερμανικά.
She – Elvis Costello (1999)
Η πιο χαρακτηριστική διασκευή είναι του Elvis Costello, 25 χρόνια αργότερα. Συμπεριλήφθηκε στο σάουντρακ της ταινίας “Notting Hill” με την Julia Roberts και τον Huge Grand, το 1999. Έφτασε ως το Νο.19 στην Αγγλία.
Beautiful Maria of my soul – Los Lobos (1992)
H ταινία “The mambo kings” του 1992 με τον Antonio Banderas και τον Armand Assante, βασισμένη στο βραβευμένο με Πούλιτζερ μυθιστόρημα του 1989, έγινε η αφορμή να γνωρίσουμε ένα υπέροχο τραγούδι σε δύο διαφορετικές γλώσσες. H αγγλική εκδοχή με τίτλο “Beautiful Maria of my soul” τραγουδήθηκε από τους Αμερικανούς Los Lobos.
Bella Maria de mi alma – Mambo All-Stars feat. Antonio Banderas (1992)
Με ισπανικό στίχο και τίτλο “Bella Maria de mi alma” το γνωρίσαμε από τον Antonio Banderas. Τη μουσική έπαιξαν οι κυρίως Κουβανέζοι στη σύνθεση τους Mambo-All Stars.
Στην απονομή των Όσκαρ ο Banderas αρνήθηκε να το ερμηνεύσει ζωντανά, το είπε ο Placido Domingo και έγινε εκείνος ο πρώτος Ισπανός που τραγούδησε στην ιστορία των βραβείων.
Δύσκολη η επιλογή ποια εκτέλεση είναι πιο αισθαντική. Και οι δύο συμπεριλήφθηκαν στο σάουντρακ της ταινίας “The mambo kings”.
Besame mucho – Chris Isaak (2003)
Συγκλονιστικό ισπανικό τραγούδι σε ρυθμό τανγκό, του 1940. Στα αγγλικά η «πρωτιά» έγινε από την ορχήστρα του Jimmy Dorsey με τα φωνητικά του Bob Eberly και της Kitty Kallen, το 1946.
Μεταξύ των διασκευών που ξεχωρίζουν με αγγλικούς στίχους είναι του Chris Isaak το 2003. Ακούστηκε στην ταινία “Mona Lisa” με τη Julia Roberts και συμπεριλήφθηκε στο σάουντρακ.
Στα ελληνικά το τραγούδησε υποδειγματικά ο αξέχαστος Νίκος Γούναρης με τίτλο “Φίλα με” το 1946, σε στίχους του Πωλ Μενεστρέλ, καθώς και ο Τέρης Χρυσός.
Bésame mucho – Andrea Bocelli (2006)
Πάμπολες οι διασκευές του στα ισπανικά, οι περισσότερες ατμοσφαιρικές. Το ερμήνευσαν κατά χρονολογική σειρά οι Trini Lopez, Ben E. King, Mina, Luis Miguel, Diana Krall, Νάνα Μούσχουρη και ο Andrea Bocelli.
O χαρισματικός τενόρος εκτός από το 2006 που το τραγούδησε και κυκλοφόρησε σε προσωπικό του άλμπουμ, το επανεκτέλεσε το 2013 ντουέτο με τη Natalie Cole για δικό της δίσκο.
Ελπίζουμε να το ακούσουμε στην επερχόμενη συναυλία του στις 18 Ιουλίου, στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας.
Baciami ancora – Jovanotti (2010)
Δική του δημιουργία και μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του. Ήταν το μουσικό θέμα της ιταλικής ταινίας με τον ίδιο τίτλο το 2010. Έγινε Νο.01 στην Ιταλία για έξι εβδομάδες, ξεπέρασε τα 300.000 αντίτυπα και αποδείχτηκε το δεύτερο πιο εμπορικό τραγούδι της χρονιάς στη γειτονική χώρα. Ο Jovanotti στερήθηκε την πρωτιά από τη Shakira με το “Waka waka (This time for Africa)”.
Φίλα με ακόμα – Πάνος Μουζουράκης & Κωστής Μαραβέγιας (2011)
Η δεύτερη γλώσσα που έγινε μεγάλη επιτυχία είναι η Ελλάδα, την αμέσως επόμενη χρονιά από τον Ιταλό σταρ. To τραγούδησαν από κοινού ο Πάνος Μουζουράκης με τον Κωστή Μαραβέγια με τίτλο “Φίλα με ακόμα” και συμπεριλήφθηκε στο άλμπουμ του πρώτου με τίτλο “Ιπτάμενο χαλί”. Μοιράστηκαν τη δημιουργικότητα τους και στους στίχους.
Ακούστηκε στο τελευταίο επεισόδιο της σειράς «Τέσσερις» του Χριστόφορου Παπακαλιάτη.
