Οι στιγμές που το rock n roll έπαψε να είναι γιορτή και με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, εξελίχτηκε στις χειρότερες τραγωδίες
Πρόκειται για την απόλυτη χαρά του rock οπαδού, την αποθέωση της σχέσης του καλλιτέχνη με το κοινό. Τα live events είναι μια ολόκληρη μυσταγωγία, κατά την οποία ένας μουσικός μπορεί να καταλάβει πραγματικά τι έχει πετύχει στην επαγγελματική και καλλιτεχνική ζωή του. Στη χειρότερη προσωπική του μέρα, θα δει τα πρόσωπα των οπαδών του να φωτίζονται, θα συνειδητοποιήσει για άλλη μια φορά τον special ρόλο του και θα αποδώσει το 101% των δυνατοτήτων του. Ο Kurt Cobain, ως παράδειγμα καλλιτέχνη που δεν άντεξε την υπερβολική λατρεία και θεοποίηση, είναι καλώς ή κακώς μειοψηφία. Ο επιτυχημένος καλλιτέχνης οφείλει να είναι άνετος, αν όχι με την επικοινωνία με το κοινό του, τουλάχιστον ως προς την αποδοχή της αγάπης που θα δεχτεί από αυτό. Μεγαλώνοντας καταλαβαίνει πως πρόκειται απλά για θαυμασμό ως προς τις επιδόσεις του και το καλλιτεχνικό του αισθητήριο και τίποτα παραπάνω. Έτσι πρέπει να είναι από την αρχή, αλλά αυτές είναι διεργασίες που το ανθρώπινο μυαλό καταλαβαίνει σε προχωρημένη ηλικία.
Το δε rock n roll είναι προορισμένο για το σανίδι. Είναι εκεί που ζωντανεύει, εκεί που αποδίδει τα μέγιστα, εκεί που η ενέργεια του είναι ικανή να παρασύρει τα πάντα στο πέρασμα της. Πως να συνταξιοδοτηθούν οι Maiden, ο Hetfield, οι Scorpions, οι U2, ο οποιοσδήποτε που έχει 50 και 60 χιλιάδες κόσμου από κάτω να κρέμονται από κάθε λέξη του. Οι οικονομικές απολαβές παραμένουν υψηλές και θελκτικές. Το ίδιο και παραπάνω θελκτική είναι η αγάπη του κόσμου στο live. Για αυτό και σε μεγάλο βαθμό οι rock συναυλίες είναι συνυφασμένες με την υπερβολή. Υπερβολή που δυστυχώς έχει πολλές φορές τραγικά αποτελέσματα, καθώς δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις ανά τις δεκαετίες, όπου εκδηλώσεις χαράς μετατράπηκαν σε εφιάλτες. Οι συναυλιακές τραγωδίες έχουν γράψει τις δικές τους μαύρες σελίδες στην ιστορία του rock n roll (και όχι μόνο). Στο αφιέρωμα που θα ολοκληρωθεί σε δύο μέρη, υπάρχει και ελληνική "εκπροσώπηση".
Η παράθεση των ιστορικών ημερομηνιών γίνεται χωρίς χρονολογική ή αξιολογική σειρά.
Μέρος πρώτο :
1) Woodstock '99
Το θρυλικό festival θα αναβίωνε 30 χρόνια ύστερα από την αυθεντική του παρουσία, σε έναν πολύ διαφορετικό κόσμο από αυτόν που ονειρεύτηκε, με τις δεκαετίες να έχουν αλλάξει σε αδιανόητο βαθμό το κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι της Αμερικής. Το Billing είχε ανάμεσα σε άλλα τα ονόματα των Offspring, Limp Bizkit, των funk θρύλων James Brown και George Clinton, αλλά και τους Metallica, Megadeth & Red Hot Chili Peppers. Από Peace & Love, το Festival μετετράπη σε Peace, Love & Rage. Έλαβε χώρα δίπλα από Αεροπορική Βάση (σε αντίθεση με το φυσικό τοπίο του αυθεντικού), ενώ οι 3.000 περίπου υπάλληλοι security δεν έλαβαν την παραμικρή εκπαίδευση, σύμφωνα με μαρτυρίες τους. Οι χημικές τουαλέτες ξεχείλισαν άμεσα (από τα απόβλητα των εκατοντάδων χιλιάδων του κοινού), και μόλις οι Limp Bizkit απέδωσαν το hit τους "Break Stuff", άνοιξαν κυριολεκτικά οι πύλες της κόλασης. Πυρκαγιές, βιασμοί (καταγγέλθηκαν τουλάχιστον πέντε), επεισόδια και άλλα πολλά "Happenings" που αμαύρωσαν ό,τι καλό είχε να προσφέρει το brand του Woodstock.
2) The Who. Cincinnati 03/12/1979
Ήταν 3 Δεκεμβρίου του 1979, όταν οι Who επισκέφτηκαν το Cincinnati, στο πλαίσιο προώθησης του Who Are You (με το ομώνυμο hit να "ντύνει" το θέμα του CSI Las Vegas). Η εγκληματική αμέλεια των αρμοδίων να ανοίξουν περισσότερες πύλες πρόσβασης, είχε ως αποτέλεσμα οι 8000 fans των Who να εισέλθουν από δύο μονάχα πόρτες. Τα εισιτήρια δεν ήταν αριθμημένα με αποτέλεσμα ο κόσμος να θέλει να εισέλθει γρήγορα στο χώρο, ώστε να πιάσει καλή θέση. Οι δε πόρτες άνοιξαν στις 19.00, σε αντίθεση με τις 15.00 όπως είψε αρχικά ανακοινωθεί. Η πλέον τραγική λεπτομέρεια, είναι πως το συγκρότημα, ύστερα από συνεννόηση με τους διοργανωτές, προχώρησε σε ένα τελευταίο soundcheck. Το κοινό θεώρησε λαθεμένα πως η συναυλία είχε αρχίσει, οπότε υπήρξαν τρομερές πιέσεις προς τους μπροστινούς, με τις πόρτες ακόμα κλειστές. Οι The Who μέτρησαν 11 νεκρούς οπαδούς τους εκείνη την ημέρα, σε μια τραγωδία ανάλογη με εκείνη του γηπέδου της Sheffield Wednesday, στο Hillsborough. Η ηλικία των 11 νεκρών, κυμαίνονταν από 15 έως 27 χρόνια...
3) Ariana Grande. Manchester 22/05/2017
Η Saffie Roussos, ελληνοκυπριακής καταγωγής, ήταν 8 ετών όταν πήγε με τη μητέρα της να δει την αγαπημένη της Ariana Grande. Δεν επέστρεψε ποτέ, μαζί με άλλα 21 άτομα, θύματα της τρομοκρατικής επίθεσης στη συναυλία της τελευταίας. Η μητέρα της Saffie, είχε διασωληνωθεί. Ο δράστης, που πιστεύεται ότι ήταν ο 22χρονος Βρετανός λιβυκής καταγωγής Σαλμάν Αμπέντι, πυροδότησε έναν αυτοσχέδιο εκρηκτικό μηχανισμό γεμάτο με κομμάτια μετάλλων, στο φουαγέ της Αρένας, με συνέπεια να βρουν το θάνατο οι προαναφερθέντες 22 άνθρωποι και να τραυματιστούν πάνω από 500. Σε ένα μεγαλείο ψυχής, μόλις δύο βδομάδες μετά από το τραγικό συμβάν, η Ariana Grande συγκέντρωσε αρκετούς φίλους και φίλες από τη show biz (Katy Perry κλπ) και όλοι μαζί συγκέντρωσαν το ποσό των 13 εκατομμυρίων δολαρίων για τα θύματα της τρομοκρατικής επίθεσης. Το Manchester την ανακήρυξε επίτιμη δημότη του. Η Grande μνημονεύει την πλέον τραγική στιγμή της καριέρας της κάθε χρόνο, με σχετικές αναρτήσεις.
4) Beverly Hills Supper Club 1977
Το Beverly Hills ήταν ένα σημαντικό αξιοθέατο, ακριβώς απέναντι από τον ποταμό Ohio στην πολιτεία του Kentucky. Επρόκειτο για ένα ιδιαίτερα δημοφιλές νυχτερινό κέντρο, αλλά και χώρο διοργάνωσης παρανόμων τυχερών παιχνιδιών, από το 1926. Το Σάββατο της 28ης Μαΐου 1977, το Beverly Hills Supper Club λειτουργούσε πολύ πέρα από τη χωρητικότητά του, λόγω του Cabaret Room εκείνης της βραδιάς, στο οποίο συμμετείχε ο διάσημος τραγουδιστής και ηθοποιός John Davidson. Η αίθουσα χωρούσε περί τα 600 άτομα, ωστόσο σύμφωνα με την Πυροσβεστική, εκείνο το βράδυ ξεπέρασε κατά πολύ τη χωρητικότητας της, με άτομα να κάθονται σε ράμπες και σε διαδρόμους. Η φωτιά που ξέσπασε σε παρακείμενη γαμήλια εκδήλωση, επεκτάθηκε γρήγορα μέχρι το Cabaret Room, με τους χίλιους περίπου θαμώνες να μην έχουν διέξοδο διαφυγής, αλλά και το χώρο να μην έχει προειδοποιητική σειρήνα για φωτιά. Τις επόμενες δύο μέρες, η Πυροσβεστική θα ανασύρει 164 νεκρά σώματα. Η Barbara Thornhill, θα πεθάνει περί τους 10 μήνες αργότερα, ανεβάζοντας τον αριθμό των νεκρών στους 165.
5) Mawazine Festival. Morocco 24/05/2009
Mawazine σημαίνει "ρυθμός του κόσμου". Το ομώνυμο φεστιβάλ μουσικής στην πρωτεύουσα του Μαρόκο, Ραμπάτ, αποτελεί ατραξιόν για πολύ κόσμο, ανάμεσα τους και πολλοί τουρίστες, πέρα από τους μουσικόφιλους. Το 2009 θα συμμετείχαν στο festival ονόματα όπως ο Steview Wonder και η Kylie Minogue. Λίγο μετά τα μεσάνυχτα, την τελευταία νύχτα του φεστιβάλ, είχε μόλις τελειώσει η συναυλία της τοπικής ηρωίδας Abdelaziz Stati. Καθώς το κοινό πήγαινε προς την έξοδο, ένας φράχτης από σύρμα κατέρρευσε προκαλώντας μεγάλη αναταραχή. Λίγο αργότερα, πέντε γυναίκες, τέσσερις άνδρες και δύο παιδιά, θα βρεθούν νεκροί, όλοι Μαροκινής καταγωγής. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ήταν μια ομάδα νεαρών που είχε σκαρφαλώσει στο φράχτη, προκαλώντας την κατάρρευση του. Η δε συναυλία της Stati, μετατέθηκε τελευταία στιγμή για εκείνο τον συναυλιακό χώρο, καθώς η αρχική τοποθεσία της στην πλατεία Moulay el Hassan, αποδείχτηκε μικρή για την διαφαινόμενη προσέλευση του κόσμου. Το festival συνεχίζεται με ιδιαίτερη επιτυχία μέχρι σήμερα, αποτελώντας ένα από τα κυριότερα, αν όχι το κυριότερο, πολιτιστικά δρώμενα της Rabat.
6) Bataclan. Paris 2015
Η αποφράδα 13η Νοεμβρίου του 2015 και η τρομοκρατική επίθεση στο Bataclan, είναι ίσως η πιο πρόσφατη ανάμνηση σε συναυλιακή τραγωδία κι ως εκ τούτου η πιο έντονη. Οι Eagles of Death Metal, των Josh Homme και Jesse Hughes, θα εξαργύρωναν την ολοένα και αυξανόμενη δημοτικότητα τους στον εν λόγω χώρο, με το sold out των 1500 ατόμων να θεωρείται δεδομένο. Τρεις επιτέθεμενοι εισέβαλαν και άρχισαν να πυροβολούν προς το κοινό, με την ιαχή του "Allahu Akbar" να συνοδεύει σύμφωνα με μαρτυρίες τις πράξεις τους. Πολύς κόσμος διέφυγε από πλαϊνές εισόδους, ενώ αρκετοί παρευρισκόμενοι προσποιήθηκαν τους νεκρούς ώστε να γλυτώσουν. Το Bataclan έμεινε υπό ομηρία για 2 περίπου ώρες, μέχρι οι δύο εκ των δραστών να ανατινάξουν τις ζώνες αυτοκτονίας τους, ενώ η αντίστοιχη του τρίτου εξερράγη όταν χτυπήθηκε από σφαίρες της Αστυνομίας. Ο τραγικός απολογισμός ήταν τουλάχιστον 89 νεκροί. Έκτοτε, τα περισσότερα groups που βρίσκονται για συναυλία στο Παρίσι, περνάνε από το χώρο της τραγωδίας, αποτίοντας φόρο τιμής.
7) Route 91 Harvest. Las Vegas, 2017.
Το Route 91 Harvest ήταν ένα festival μουσικής country, το οποίο λάμβανε χώρα στο Paradise της Nevada από το 2014 έως το 2017. Η τοποθεσία ήταν το Las Vegas Village, ένα οικόπεδο ακριβώς απέναντι από το Luxor Hotel & Casino, ένα από τα πλέον διάσημα θέρετρα του Las Vegas. Την 1η Οκτωβρίου του 2017 και από τον 32ο όροφο του παρακείμενου ξενοδοχείου Mandalay Bay, ο 64χρονος S.P. άνοιξε πυρ εναντίον του πλήθους που παρακολουθούσε εκείνη τη στιγμή το festival. Ο συνολικός τραγικός απολογισμός ήταν 60 νεκροί και 411 τραυματίες. Ο συνολικός αριθμός των τραυματιών, λόγω του πανικού που ακολούθησε, ανήλθε στους 867. Περίπου μία ώρα αργότερα, ο δράστης βρέθηκε νεκρός από αυτοπυροβολισμό, ενώ το κίνητρο του δε μαθεύτηκε ποτέ. Το Route 61 Harvest festival δεν ξαναπραγματοποιήθηκε ποτέ. Σύμφωνα με τη σχετική αρθρογραφία, το festival δεν αποκλείεται να επιστρέψει στο μέλλον, αν επιλυθούν θέματα που σχετίζονται με τα logistics, το χώρο διεξαγωγής και τα ζητήματα ασφαλείας.
8) Great White. Station Nightclub 2003
Από τις πλέον γνωστές και τραγικές περιπτώσεις συναυλιακής τραγωδίας, με την ανταπόκριση ελληνικών καναλιών να ηχεί ακόμα στα αυτιά μας. Λόγω των πολλών αντίστοιχων περιπτώσεων και γεγονότων διάσπασης γνωστών γκρουπς (βλέπε Ratt, LA Guns), το συγκρότημα που τυπικά εμφανίστηκε ήταν οι Jack Russell's Great White, με τον κιθαρίστα Mark Kendall να απέχει προσωρινά από τα δρώμενα του group. Η χρήση πυροτεχνημάτων στο Station Nightclub αποδείχθηκε η χειρότερη ιδέα που μπορούσε να έχει το συγκρότημα. Η πυρκαγιά δεν άργησε να ξεσπάσει και να επεκταθεί. Συνολικός απολογισμός, 100 νεκροί και περίπου 230 τραυματίες. Ανάμεσα τους και ο Ty Longley, κιθαρίστας των Jack Russell's Great White αλλά και πρώην μέλος των Bullet Boys και του προσωπικού group του Nick Menza (πρώην drummer των Megadeth, RIP). Το τραγικό αυτό γεγονός σήμανε φυσικά την παύση των δραστηριοτήτων του group για αρκετό διάστημα. Χωρίς να είναι γνωστή η επίσημη ημερομηνία, οι αυθεντικοί Great White επανασυνδέθηκαν, άφησαν πίσω τους τα γεγονότα του Station Nightclub και επανήλθαν στη δισκογραφία.
9) Love Parade. Duisburg 2010
Είχε μόλις ολοκληρωθεί η 7η ημέρα του Love Parade festival του 2010, όταν κυκλοφόρησε το σχετικό video από το Περιφερειακό Δικαστήριο του Duisburg. Οι τραγικές φιγούρες που προσπαθούσαν να ξεφύγουν από την πολύ στενή έξοδο διαφυγής, άνθρωποι που πέφταν πάνω σε σκάλες, σώματα να ποδοπατώνται. Ο M.B, 34 χρονών τότε θα γλυτώσει λόγω του ύψους του (1.90). Μάλιστα θα παραδεχτεί πως πήγε να πνίξει κάποιον από το πλήθος, όταν τον χτύπησε με τον αγκώνα στο λαιμό. Η άθλια οργάνωση, η επίρριψη ευθυνών εκατέρωθεν, οι δίκες που τράβηξαν, όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα την οριστική ακύρωση του festival ηλεκτρονικής μουσικής. Το festival είχε λάβει χώρα εκείνη τη χρονιά, στα πλαίσια της ανάδειξης της Ruhr Valley ως πολιστικής πρωτεύουσας, με τις τέσσερις μεγάλες πόλεις της περιοχής, Dortmund, Essen, Duisburg και Bochum, να φοράνε τα γιορτινά τους. Ο Bruce Cullen, καλλιτέχνης και performer που θα εμφανιζόταν ζωντάνα είχε πει πως "από την αρχή φαινόταν ότι κάτι δεν πρόκειται να δουλέψει σωστά".
10) Metallica, Guns n Roses. Montreal 1992
Από τις πλέον "hooligan" στιγμές στη rock ιστορία. 8 Αυγούστου 1992, μιλάμε για Metallica μετά το Black Album και Guns n Roses μετά τα δύο Use your Illusion. Ο James Hetfield καταλήγει στο νοσοκομείο, τραυματίας από τα πυροτεχνήματα (από τότε έπρεπε να βάλει μυαλό ο Jack Russell), ο δε Axl Rose θα λήξει το set των GNR πολύ πιο νωρίς από το κανονικό, μόλις 55 λεπτά από την έναρξη του κι ενώ τότε οι 2.5 ώρες ήταν δεδομένες. Το αποτέλεσμα ήταν να ξεχυθεί ο κόσμος στους δρόμους και να δημιουργηθούν επεισόδια που μόνο με αντίστοιχα γηπεδικά μπορούν να συγκριθούν. 12 συλλήψεις, πολλά εκατομμύρια δολάρια σε ζημιές, έπρεπε δε να περάσουν 25 χρόνια μέχρι και το reunion του 2017, όταν και οι Guns n Roses επιβράβευσαν το κοινό του Montreal με ένα τρίωρο setlist γεμάτο επιτυχίες. Δύο βδομάδες μετά τα γεγονότα της 8ης Αυγούστου, οι U2 επισκέφτηκαν το Montreal στα πλαίσια της τότε περιοδείας τους. Αφού είχαν περάσει 55 λεπτά στη συναυλία, ο Bono κοίταξε το ρολόι του και μετά το κοινό χαριτολογώντας "Τι ώρα είναι; Ώρα να φεύγουμε".