Κάποτε βρίσκονταν στο στόχαστρο τα αυγά και οι γαρίδες. Από τότε οι ερευνητές έχουν εμπλουτίσει τη γνώση γύρω από τη χοληστερόλη και γνωρίζουμε ότι παρά το γεγονός ότι οι τροφές αυτές περιέχουν χοληστερόλη, η κατανάλωσή τους δεν προκαλεί αξιοσημείωτη αύξηση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα.
Η χοληστερόλη είναι μία λιπαρή ουσία, η οποία αποτελεί βασικό συστατικό των λιποπρωτεϊνικών συμπλοκών που σχηματίζουν τις κυτταρικές μεμβράνες. Είναι αναγκαία για τον οργανισμό, αφού αποτελεί πρόδρομη ουσία μιας σειράς ορμονών. Επίσης ένα από τα παράγωγά της (7-διυδροχοληστερόλη), μετατρέπεται σε βιταμίνη D με την επίδραση του ηλιακού φωτός στο δέρμα.
Η χοληστερόλη του οργανισμού κατά το μεγαλύτερο μέρος της παράγεται στο ήπαρ, ενώ ένα αρκετά μικρότερο ποσοστό είναι εξωγενούς προέλευσης, προέρχεται δηλαδή από τη διατροφή.
Η χοληστερόλη ως λιπαρή ουσία δεν αναμιγνύεται με το αίμα και έτσι προκειμένου να κυκλοφορήσει ενώνεται με πρωτεΐνες ώστε να είναι διαλυτή. Αποτέλεσμα αυτής της σύζευξης είναι η δημιουργία λιποπρωτεϊνών.
Βασικές λιποπρωτεΐνες είναι η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL), γνωστή και ως «κακή χοληστερόλη» και η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL), γνωστή και ως «καλή χοληστερόλη».
H λιποπρωτεϊνη χαμηλής πυκνότητας (LDL), μεταφέρει χοληστερόλη από το ήπαρ στους ιστούς και αντιστοιχεί περίπου στο 70% της χοληστερόλης αίματος.
Αντίθετα η λιποπρωτεϊνη υψηλής πυκνότητας (HDL), μεταφέρει τη χοληστερόλη από τους ιστούς στο ήπαρ ξανά για αποβολή.
Υπάρχει τέλος η λιποπρωτεΐνη πολύ χαμηλής πυκνότητας (VLDL), η οποία περιλαμβάνει τα λιπαρά που μεταφέρονται στο αίμα από τις τροφές που καταναλώνουμε σε συνδυασμό με περίσσειες θερμίδες που μετατρέπονται σε τριγλυκερίδια. Όπως και η LDL, η VLDL συνδέεται με τη συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες και αυξάνει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, εμφράγματος και εγκεφαλικού.
Προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι τα μισά εμφράγματα συμβαίνουν σε άτομα με φυσιολογική χοληστερόλη.
Μελέτη έδειξε ότι τα άτομα που υφίστανται έμφραγμα, έχουν αυξημένα επίπεδα C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP), μια γλυκοπρωτεΐνη του ορού που παράγεται από το ήπαρ κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε οξείας φλεγμονής.
Για να διαχειριστείτε τη φλεγμονή στον οργανισμό, αποφεύγετε τις παρακάτω τροφές.
1. Αναψυκτικά: Η ζάχαρη είναι χειρότερη ακόμη και από τα κορεσμένα λιπαρά στην αύξηση της χοληστερόλης και του συνολικού κινδύνου καρδιακής νόσου. Έρευνα έδειξε ότι μια διατροφή πλούσια σε ζάχαρη και αναψυκτικά αυξάνει την κακή LDL χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια και μειώνει την καλή HDL χοληστερόλη.
2. Κόκκινο επεξεργασμένο κρέας: Το σώμα χρειάζεται τη χοληστερόλη για την παραγωγή κυττάρων και ορμονών και σύμφωνα με νέα έρευνα, το άπαχο μη επεξεργασμένο κόκκινο κρέας, όταν καταναλώνεται με μέτρο στο πλαίσιο της μεσογειακής διατροφής, μπορεί να βελτιώσει την υγεία της καρδιάς. Μελέτες έχουν δείξει όμως ότι η κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος, συνδέεται με υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης χρόνιων καρδιακών παθήσεων.
3. Τηγανητά: Τα λάδια που χρησιμοποιούνται είναι τις περισσότερες φορές πλούσια σε ανθυγιεινά λιπαρά. Έρευνες έχουν δείξει ότι το μαγείρεμα των τροφών σε αυτά τα λάδια σε υψηλές θερμοκρασίες προκαλεί χημικές αντιδράσεις που αυξάνουν το σχηματισμό τρανς λιπαρών. Αποφεύγετε το τηγανητό κοτόπουλο, τα τηγανητά τυριά, τα ντόνατς και γενικά οτιδήποτε τηγανητό.
4. Τρανς λιπαρά: Αυξάνουν τη χοληστερόλη και τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Αποφεύγετε προψημμένα συσκευασμένα προϊόντα, γλυκά και σοκολάτες. Διαβάζετε τις ετικέτες και αποφεύγετε οτιδήποτε περιέχει υδρογονωμένα έλαια.
5. Άσπρο ψωμί, ρύζι και ζυμαρικά: Οι απλοί υδατάνθρακες έχουν χάσει τις φυτικές ίνες τους και το σώμα τους διασπά όπως τη ζάχαρη, με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα επίπεδα φλεγμονής και «κακής χοληστερόλης. Η υπερβολική κατανάλωση λευκού ρυζιού, λευκών ζυμαρικών και λευκού ψωμιού, έχει στο σώμα την ίδια επίδραση με την κατανάλωση αναψυκτικών.
6. Δημητριακά πρωινού: Τα περισσότερα φτιάχνονται από κατεργασμένους υδατάνθρακες και έχουν πολλή ζάχαρη. Έρευνα έδειξε ότι άτομα με υγιή επίπεδα σακχάρου που έτρωγαν ένα μπολ δημητριακών με γάλα κάθε μέρα, έφτασαν τα επίπεδα διαβητικών και προδιαβητικών. Η ζάχαρη θεωρείται επίσης η κύρια αιτία της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής. Η κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας ζάχαρης και αμύλου αυξάνει σταδιακά την αρτηριακή πίεση και τη χρόνια φλεγμονή και οδηγεί σε υψηλά τριγλυκερίδια, χαμηλή HDL και υψηλή VLDL.
7. Λάδι καρύδας: Αυξάνει τόσο την ολική όσο και την «κακή» χοληστερόλη, περισσότερο από άλλα έλαια, όπως το ελαιόλαδο. Από την άλλη, έχει βρεθεί ότι η κατανάλωση ελαίου καρύδας ενισχύει και την «καλή» HDL χοληστερόλη. Η Αμερικανική Ένωση Καρδιολογίας είναι κατά της αντικατάστασης υγιεινών ελαίων, όπως το ελαιόλαδο, με λάδι καρύδας.
8. Fast food: Μελέτη του 2017 διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που έτρωγαν γρήγορο φαγητό πάνω από μία φορά την εβδομάδα, παρουσίασαν σημαντική αύξηση της LDL και της ολικής χοληστερόλης, συγκριτικά με όσους έτρωγαν σπάνια. Τα αυξημένα επίπεδα LDL και ολικής χοληστερόλης αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου κατά 10%. Το γρήγορο και πρόχειρο φαγητό είναι επίσης πλούσιο σε αλάτι το οποίο αυξάνει την αρτηριακή πίεση, έναν άλλο παράγοντα κινδύνου καρδιακών παθήσεων.
9. Dressings: Οι σαλάτες είναι υγιεινές. Όχι όμως όταν είναι «λουσμένες» με έτοιμες σάλτσες που περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης, αλατιού και συντηρητικών
10. Μαργαρίνες: Παλιότερα το βούτυρο εθεωρείτο ανθυγιεινό λόγω των κορεσμένων λιπαρών του και οι άνθρωποι προτιμούσαν τις μαργαρίνες. Με την κατάρριψη του μύθου για τα κορεσμένα λιπαρά, το βούτυρο επέστρεψε και οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η μαργαρίνη είναι ανθυγιεινή λόγω των τρανς και μερικώς υδρογονωμένων ελαίων που περιέχει. Σε αντίθεση με άλλα μαγειρικά έλαια, το βούτυρο περιέχει σημαντικά θρεπτικά συστατικά, συμπεριλαμβανομένων των λιπαρών οξέων και κάποιων λιποδιαλυτών βιταμινών. Γενικά να προτιμάτε έλαια φυτικής προέλευσης, όπως το ελαιόλαδο και το αβοκάντο.
Πηγή: Reader's digest