«Με την ευχή να να σταματήσουν όλοι οι πόλεμοι» - Κριτική της ευρωπαϊκής συμπαραγωγής Donbass
Από τον Κωστή Δ. Μπίτσιο
2 Ουκρανικές ταινίες στον κινηματογράφο ΑΣΤΥ (Κοραή 4) από 3/3 έως 9/3
ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ/DONBASS (Μία προβολή στις 5 μ.μ.)
ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΚΡΙΜΑΙΑ/EVGE (Μία προβολή στις 7 μ.μ.)
Donbass
7/10
Ο τίτλος της ταινίας αναφέρεται σε μία περιοχή στην Ανατολική Ουκρανία. Εκεί μαίνεται ο πόλεμος ανάμεσα στον ουκρανικό στρατό και τους εθελοντές κόντρα στους αυτονομιστές, που υποστηρίζονται από την Ρωσία του Πούτιν. Το φιλμ είναι σπονδυλωτό. Κάθε ένα από τα δεκατρία τμήματα που απαρτίζουν την ταινία, βασίζεται σε ένα πραγματικό γεγονός. Σκηνοθετεί ο 55χρονος Λευκορώσος Sergey Loznitsa (In The Fog, 2012, 6,5/10), ο οποίος απέσπασε για την συγκεκριμένη δουλειά του το Βραβείο Σκηνοθεσίας (Ένα Κάποιο Βλέμμα) στο περσινό Φεστιβάλ των Καννών. Υπεύθυνος φωτογραφίας είναι ο Μολδαβός Oleg Mutu (The Death of Mr. Lazarescu, 2005, 8/10, In The Fog, 2012, 6,5/10, United States of Love, 2016, 6/10.)
Το σενάριο του Loznitsa ευτυχώς δεν επικεντρώνεται στον διαχωρισμό καλών-κακών, αλλά περισσότερο καταδεικνύει πως ο απλός κόσμος συνθλίβεται, επιβιώνοντας μεταξύ σφύρας και άκμονος. Διαφθορά, αυτοδικία, εγκληματικότητα, παραλογισμός, ταπείνωση, βία, προπαγάνδα, γενιτσαρισμός, λυντσαρίσματα, ενέδρες, συλήσεις, απαγωγές δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ, που δεν θέλεις να ζήσεις. Σαν η πρώην ΕΣΣΔ να επιστρέφει στα χρόνια του Andrei Rublev. Λες και προσπαθεί να ξεπεράσει σε αμορφωσιά τον νικητή καπιταλισμό, όπως τον εκπροσωπούν οι ΗΠΑ. Τους ρόλους της ταινίας υπηρετούν καλοί ηθοποιοί, που θυμίζουν κανονικούς ανθρώπους. Ανθρώπους-μελλοθάνατους, που χρησιμοποιούνται ως αναλώσιμα πιόνια σε έναν πόλεμο, με επικοινωνιακές διαστάσεις. Έτσι το 2016 η διαμάχη Ρωσίας-Ουκρανίας έφτασε μέχρι τον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision, όπου κέρδισε το καλύτερο τραγούδι της Ουκρανίας με τον τίτλο 1944, από την ερμηνεύτρια Jamala, με στίχους που έκαναν αναφορά στα γεγονότα εκείνης της εποχής στην Κριμαία και στην επαναπροσάρτησή της από την Ρωσία το 2014. Για περισσότερη ενημέρωση μπορείς να δεις στο Netflix το υποψήφιο για Όσκαρ ντοκυμαντέρ του 2015 Winter On Fire: Ukraine’s Fight for Freedom ή το 9ο επεισόδιο (DC) της 2ης σεζόν του καταπληκτικού Succession, όπου δισεκατομμυριούχος ήρωας της σειράς βιώνει σε lobby τουρκικού ξενοδοχείου - χάρη σε οπλοφόρους της αυταρχικής κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν - παρόμοια εμπειρία με τον επιχειρηματία ήρωα του Donbass, όταν εκβιάζεται από αυτονομιστές.
Η ιστορία δεν έχει κλείσιμο, αφού δυστυχώς ο φαύλος κύκλος του πολέμου συνεχίζεται.