Από τον Κωστή Δ. Μπίτσιο
«Ενήλικοι στην αίθουσα/Adults in the room»
8,5/10
Οι Έλληνες έχουν κοντή μνήμη. Οφείλεις να θυμάσαι όμως πως το ποσοστό του ΟΧΙ στο δημοψήφισμα της 5ης/7/2015 ξεπέρασε το 61%. Όπως και το ότι ο Τσίπρας το μετέτρεψε σε ΝΑΙ. Μέχρι εκείνη την μέρα είχαν προηγηθεί τουλάχιστον πέντε χρόνια σκληρής λιτότητας και απαξίωσης της εργασίας του συμπολίτη σου, ένα μεγαλειώδες συλλαλητήριο στις 11/2/15 στο Σύνταγμα και άλλο ένα την Παρασκευή 3/7/15 ξανά στο Σύνταγμα. Αν είχες παραστεί, ίσως θυμάσαι πως ο Τσίπρας βρισκόταν στο βήμα, ενώ αλλού ήταν ο Έλληνας Υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης και ανάμεσα στον κόσμο η τότε πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου. Διαισθανόσουν τις μεταξύ τους αντιθέσεις. Κάτι είχε διαρρήξει τις σχέσεις των τριών.
Επιτέλους βρέθηκε ένας διεθνής Έλληνας σκηνοθέτης ονόματι Κώστας Γαβράς, για να κάνει μια ταινία για αυτήν την πρόσφατη ελληνική κοινωνικο-οικονομική τραγωδία. Τόσα χρόνια παρακολουθείς δραματοποιημένα στο σινεμά όλα τα ξένα πολιτικά επίκαιρα. Καιρός ήταν κάποιος να ασχοληθεί με την εγχώρια πραγματικότητα, διασκευάζοντας το βιβλίο του Υπουργού Οικονομικών την περίοδο 27/1/15-6/7/15 Ανίκητοι ηττημένοι (2017). Υπενθυμίζεται η καταξιωμένη πορεία του Γαβρά: Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας και Μοντάζ αλλά και Βραβείο Επιτροπής στις Κάννες το 1969 για την ταινία «Ζ», Όσκαρ Σεναρίου και Χρυσός Φοίνικας στο Φεστιβάλ Καννών το 1982 με την ταινία του «Αγνοούμενος» («Missing») και Χρυσή Άρκτος, το 1990, στο Φεστιβάλ Βερολίνου για το «Μουσικό κουτί» (η 1η ταινία που είδε ο γράφων ως νεοαφιχθείς φοιτητής στην Αθήνα το αποκαλόκαιρο του 1990), ο οποίος Γαβράς ακόμα κάνει καλές ταινίες, που θίγουν θεσμούς και σύγχρονα θέματα (Amen., The Axe, Eden is West, Le capital).
Και αντί κάποιοι να χαρούν ή έστω να νοιώσουν μία μικρή περιέργεια για το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, όρμησαν να καταψηφίσουν το φιλμ στο imdb, χωρίς να το έχουν δει. Δεν αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία. Αν επισκέπτεσαι τακτικά την ιστοσελίδα, παρατηρείς ότι ταινίες, που αφορούν σε σημαντικές ιστορικές περιόδους της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής, καταψηφίζονται ή υπερψηφίζονται από φανατικούς (όρα το φιλμ The Promise-2016, που αφορά στην γενοκτονία των Αρμενίων από τους Τούρκους).
Φυσικά τον Γαβρά τον βρίζουν από τον Αύγουστο οι διάφοροι χριστιανοταλιμπάν, που είχαν χαρεί το 2009 με την λογοκρισία του βίντεο-animation του, που προβαλλόταν στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης
Αυτή ήταν η Ελλάδα της κυβέρνησης Καραμανλή με Υπουργό Πολιτισμού τον Αντώνη Σαμαρά (ξέρετε, αυτόν που μας στέρησε για δύο χρόνια τον Γιάννη Πετρίδη και το Β’ και το Γ’ Πρόγραμμα), η Ελλάδα που επιβεβαίωσε το ρητό: We don’t need the Nazis to destroy us. We’re destroying ourselves (θεατρικό έργο των Frances Goodrich/Albert Hackett The Diary of Anne Frank, 1955). Ο Κώστας Γαβράς δεν έσπασε. Παρέμεινε ενεργός στα χρόνια της κρίσης, οπότε και επισκεπτόταν τακτικά την Ελλάδα, δίνοντας ομιλίες και συνεντεύξεις, δηλώνοντας μεταξύ άλλων: [30.01.2013, www.clickatlife.gr: «Η κρίση είναι πάνω από όλα ζήτημα ηθικής και νοοτροπίας. Με άλλα λόγια, η έλλειψη ηθικής, σε συνδυασμό με μια συγκεκριμένη νοοτροπία, ευθύνονται για την κρίση, που κλονίζει την Ελλάδα.», και αλλού (11.11.2012, www.tovima.gr): «Εδώ και καιρό, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο, έχουμε γίνει όμηροι της εμπλοκής μας με τις αγορές και τη διεθνή οικονομική συγκυρία. Το Χρηματιστήριο, αν και μια αόρατη οντότητα, είναι εν τούτοις τόσο πραγματικό όσο ένας βαριά άρρωστος που χρειάζεται να τον φροντίζουμε, να τον παρηγορούμε και να του δίνουμε χαρά για να πηγαίνει καλύτερα. Νιώθω ότι μέρα με τη μέρα ο κόσμος ξυπνά το πρωί και αναρωτιέται: “Τι μπορούμε να κάνουμε για να ευχαριστήσουμε τη διεθνή αγορά ώστε να γνωρίζει σταθερότητα αλλά και άνοδο;”»].
Η Γαλλο-Ελληνική παραγωγή παρακολουθείται χωρίς να βαριέσαι. Αν και σε διάρκεια ξεπερνά το δίωρο, δεν σε κουράζει [σε αντίθεση με το φετινό πόνημα του Tarantino (7/10) και το παγανιστικό θρίλερ (7/10) Midsommar]. Στα υπέρ της ταινίας η ερμηνεία του Χρήστου Λούλη, που αποδεικνύεται πολυεργαλείο, αφού είναι καλός ηθοποιός και στην τηλεόραση και στο σινεμά και στο θέατρο. Στο πλάι του και ο άξιος Αλέξανδρος Μπουρδούμης, που αν και δεν μοιάζει εμφανισιακά στον Αλέξη Τσίπρα, πείθει, όπως και ο Δημήτρης Τάρλοου στον ρόλο του Ευκλείδη Τσακαλώτου. Ο Γερμανός Ulrich Tukur (Amen.) υποδύεται τον Wolfgang Schauble και ο Ολλανδός Daan Schuurmans τον βάστα γερά (του Μπάμπη της σοβαρότερης Χρυσής Αυγής) Γερούν Dijsselbloem. Το καστ συμπληρώνουν καλοί Έλληνες ηθοποιοί (Χρήστος Στέργιογλου, Θάνος Τοκάκης, Αλέξανδρος Λογοθέτης, Θέµης Πάνου, Γιάννης Νταλιάνης, Γιώργος Χωραφάς) και οι Francesco Acquaroli (Mario Draghi), Aurelien Recoing (Pierre Moscovici), Josiane Pinson (Christine - χρειαζόμαστε ενήλικες στην αίθουσα - Lagarde), George Lenz (τροϊκανός). Η ξανθιά Valeria Golino παίζει την σύζυγο του Βαρουφάκη. Το φιλμ είναι αποκαλυπτικό για τα όσα διαδραματίστηκαν εντός Eurogroup, αλλά και στα παρασκήνια των διαπραγματεύσεων. Ο κυνισμός και η διπροσωπία σοκάρουν ακόμα και μετά από τόσα χρόνια. Την ένταση υπογραμμίζει η ελληνοπρεπής μουσική του αγαπημένου Alexandre Desplat, ενώ η φωτογραφία έχει την υπογραφή του Γιώργου Αρβανίτη. Αξιοσημείωτη η δύσκολη σκηνή των τελικών διαπραγματεύσεων, που παρουσιάζονται εν είδει χορογραφίας. Αν ο Τσίπρας γράψει δικό του βιβλίο, θα άξιζε μια ταινία για τα παρασκήνια των συναντήσεών του με την Angela Merkel.
Ένα είναι σίγουρο: πολύ πιθανόν τα πράγματα έγιναν όπως παρουσιάζονται. Ο αγώνας δόθηκε, ο λαός ακολούθησε, η επανάσταση ήταν έτοιμη, αλλά οι ελπίδες διαψεύστηκαν με τον χειρότερο τρόπο. Και έμεινες εδώ να χαιρετάς τα άξια μυαλά που φεύγουν στο εξωτερικό, ενώ πολλοί συνήθισαν την απλυσιά και την αναξιοπρέπεια.
Trivia: Σε σκηνή της ταινίας με συνέντευξη τύπου, ίσως διακρίνεις κριτικό της ΕΡΤ.
Το φιλμ κυκλοφορεί στις 3 Οκτωβρίου 2019 από την Odeon.
