Κριτική της ταινίας «Ο Πύργος του Downton/Downton Abbey» κινηματογραφικής μεταφοράς της ομώνυμης σειράς

Από τον Κωστή Δ. Μπίτσιο

«Ο Πύργος του Downton/Downton Abbey» κινηματογραφικής μεταφοράς της ομώνυμης σειράς
8/10

Η τηλεοπτική σειρά των 52 επεισοδίων Downton Abbey (2010-2015) δεν ήταν απλά μια σειρά εποχής για καλοντυμένους ανθρώπους. «Το βρετανικό πνεύμα, οι ταξικές διαφορές, η αφοσίωση και ο σεβασμός, το χρέος και η ηθική απέναντι στο οικογενειακό όνομα, η γνώση της παράδοσης και οι μοιραίες αλλαγές που φέρνει το πέρασμα των χρόνων» διέκριναν τις ιστορίες. Διόλου τυχαίο λοιπόν που Ο Πύργος του Downton άντεξε έξι σεζόν, κατά την διάρκεια των οποίων απέσπασε συνολικά 3 Χρυσές Σφαίρες, 15 βραβεία Primetime Emmy, ένα Ειδικό βραβείο BAFTA και 69 υποψηφιότητες για βραβείο Emmy, κάνοντας το Downton Abbey την πρώτη μη Αμερικάνικη σειρά με τις περισσότερες υποψηφιότητες στην ιστορία των βραβείων, κερδίζοντας και ένα παγκόσμιο ρεκόρ Guinness ως η τηλεοπτική σειρά με την υψηλότερη βαθμολογία κριτικών.

Δυστυχώς στην Ελλάδα η πολυδιαφημισμένη προβολή της συνοδεύτηκε από λογοκρισία. Πριν επτά έτη η ΝΕΤ λογόκρινε το gay φιλί στο 1ο επεισόδιο του Πύργου του Downton

Συγκεκριμένα η κρατική τηλεόραση στις 15/10/2012 (με κάκιστο μοντάζ) δεν έδειξε το gay φιλί μεταξύ του Δούκα (στον ρόλο ο Charlie Cox) και του αριβίστα υπηρέτη Thomas Barrow (στον ρόλο ο Rob James-Collier, ιδέα του οποίου ήταν το συγκεκριμένο φιλί). Τι και αν ο παραγωγός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος της σειράς Julian Fellowes ήταν ο παραγωγός του κινηματογραφικού Έγκλημα στο Gosford Park (Gosford Park, 2001), για το οποίο κέρδισε το Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου. Σε συνέχεια του περιστατικού ο γράφων απέστειλε την επομένη στην ΕΡΤ την επιστολή διαμαρτυρίας:
Αγαπητή ΝΕΤ,χθες προβάλλατε το 1ο επεισόδιο του "Πύργου του Downton" αλλά κόψατε την σκηνή με το γκέι φιλί (και μάλιστα με πολύ κακό μοντάζ).

1.- Θέλω να μάθω αν δικαιούστε να το κάνετε, αφού έχετε αγοράσει τα δικαιώματα προβολής της σειράς στην Ελλάδα.
2.- Απαιτώ αυτό το απόγευμα να προβληθεί το επεισόδιο στην προγραμματισμένη επανάληψη "άκοπο".
3.- Ζητώ η παρούσα αίτησή μου να πρωτοκολληθεί.
4.- Ζητώ να μάθω το όνομα αυτών που αποφάσισαν να κόψουν την σκηνή με το γκέι φιλί και το όνομα του μοντέρ.

Κωστής Δ. Μπίτσιος
Δικηγόρος

Ο Νίκος Θωμόπουλος (διευθυντής Γ.Δ. Τ/Ο) απάντησε στις 19/10/2012 τα ακόλουθα:

Παράλληλα η διοίκηση της ΕΡΤ με ανακοίνωση του διευθύνοντα συμβούλου, κ. Νίκου Σίμου «άδειασε» τον διευθυντή προγράμματος Κώστα Σπυρόπουλο για το κομμένο ομοφυλοφιλικό φιλί, κάνοντας λόγο για «ατυχή απόφαση αυθαίρετης λογοκριτικής παρέμβασης» για την οποία δεν είχε πληροφορηθεί η διοίκηση της ΕΡΤ https://tvxs.gr/news/ellada/i-dioikisi-tis-ert-adeiazei-ton-spyropoylo-gia-kommeno-gkei-fili

Τελικά ο Σπυρόπουλος αποπέμφθηκε. Υπενθυμίζεται εδώ ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας το 2006 απεφάνθη ότι το αρτηριοσκληρωτικό Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης κακώς επέβαλε πρόστιμο σε έναν τηλεοπτικό σταθμό, που πρόβαλε ένα φιλί ανάμεσα σε δύο άντρες, καθώς πρόκειται για την παρουσίαση μίας υπαρκτής κοινωνικής πραγματικότητας, η οποία σχετίζεται με μία κοινωνική ομάδα, μεταξύ των πολλών, οι οποίες συνθέτουν μία ανοικτή και σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία.

Έκτοτε ψηφίστηκε το σύμφωνο συμβίωσης και ο θεσμός της αναδοχής και για τα ομόφυλα ζευγάρια, ο γράφων καταχώρησε το πρώτο πανελλαδικά σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ ομοφύλων στον Δήμο Νέας Σμύρνης, δημοσιεύθηκε ο νόμος για την νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, καταδικάστηκε ένας παπάς βάσει του αντιρατσιστικού νόμου, όμως εν έτει 2019 ο φονταμενταλισμός επιβιώνει. Στην δημοσιογραφική προβολή του φιλμ κριτικός καγχάζει ξαφνιασμένος (;) στην θέα ενός φιλιού μεταξύ δύο ανδρών (Rob James-Collier και Max Brown). Άντε τώρα αυτός να κρίνει ταινίες, που προστατεύουν το δικαίωμα μιας κοινωνίας να αλλάξει…

Η μεταφορά της σειράς στον κινηματογράφο αποτελούσε επιθυμία των εκατομμυρίων θεατών της, οπότε και ο σεναριογράφος και συμπαραγωγός Fellowes το κάνει, αποτυπώνοντας την προσπάθεια της οικογένειας Crawley να φιλοξενήσει άριστα στον πύργο της για μία μέρα τον παππού της σημερινής Βασίλισσας της Μ. Βρετανίας Βασιλιά Γεώργιο Ε’ (Simon Jones), την Βασίλισσα Μαίρη (Geraldine James) και την πριγκίπισσα Μαίρη (Kate Phillips). Στην παραγωγή συνδράμουν οι Gareth Neame-Liz Trubridge (Downton Abbey, 2010-15), με τον Brian Percival, σκηνοθέτη του τηλεοπτικού πιλότου, στην εκτέλεση παραγωγής και τον Michael Engler (Downton Abbey, Six Feet Under, 30 Rock, Sex And The City) στην σκηνοθεσία.

Όλοι οι παλιοί γνωστοί ηθοποιοί δηλώνουν το «παρών». Γνωστοί αφού οι συντελεστές είχαν φροντίσει στην σειρά να εξελίξουν την ιστορία και να αναπτύξουν τον χαρακτήρα όλων των ηρώων. Ουσιαστικά τα 52 επεισόδια της σειράς αντιστοιχούν σε 52 Gosford Park, που παρουσίασαν δύσκολα και επίκαιρα θέματα. Καμμία δυσκολία παρακολούθησης και της ταινίας λοιπόν, αφού η υπόθεση συνεχίζει από εκεί που τελείωσε η σειρά. Η τελευταία σεζόν αφορούσε στο 1925 και το σενάριο του φιλμ τοποθετεί την δράση στο 1927. Η ταινία λειτουργεί όπως και τα απολαυστικά 90λεπτα φινάλε της 2ης, 3ης, 4ης, 5ης και 6ης τηλεοπτικής περιόδου. Τί καλύτερο δηλαδή;! Οι αψιμαχίες της Maggie Smith (Violet Crawley) με την Penelope Wilton (Isobel Grey) και την Imelda Staunton (Λαίδη Bagshaw) κλέβουν την παράσταση. Η Smith κεντάει και η Wilton ράβει. Πλην της Staunton την ταινία εμπλουτίζουν οι ερμηνείες των David Haig (Killing Eve), Stephen Campbell Moore (πρώην σύζυγος της Claire Foy) και Tuppence Middleton, ενώ ο τρόπος που κλείνει η ταινία αφήνει υπόνοιες για συνέχεια (τηλεοπτική ή κινηματογραφική).

Trivia: Ο Julian Fellowes ανακοινώθηκε ως ο σεναριογράφος της κινηματογραφικής απόδοσης του μιούζικαλ Gypsy με την Barbra Streisand το 2012, ρόλος τελικά που αναβίωσε θεατρικά η Imelda Staunton στο West End τρία χρόνια αργότερα.

Το φιλμ κυκλοφορεί στις 12 Σεπτεμβρίου 2019 από την Tulip.