Ο ακατάσχετος επιχειρηματικός λογαριασμός που εξήγγειλε πέρυσι ο πρωθυπουργός έμεινε στα χαρτιά και για να επιζήσουν πολλοί επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις τους προτιμούν να αρνηθούν τις πληρωμές με POS στους πελάτες τους ή και να πληρώσουν πρόστιμο 1.500 ευρώ, αντί να προμηθευτούν τη συσκευή πληρωμής με κάρτες. Από τον φόβο κατάσχεσης των εισπράξεων των POS, καταστηματάρχες δεν διστάζουν να προσφέρουν ακόμα και... διπλές τιμές (προς άγραν μετρητών) στους πελάτες τους.
Εξαρση φοροδιαφυγής
Το πρόβλημα διαπιστώνουν και στο υπουργείο Οικονομικών, που παραδέχονται ότι έτσι όπως επιβλήθηκε πριν από δέκα ημέρες η υποχρεωτική εγκατάσταση των συστημάτων POS, έμεινε κουτσή και προκαλεί τεράστιο πλήγμα στην ήδη ετοιμόρροπη αγορά. Και ενώ προσβλέπουν σε επιπλέον έσοδα 1,3 δισ. ευρώ τον χρόνο από άμεση είσπραξη του ΦΠΑ που πληρώνεται με κάρτα, από την άλλη φοβούνται μεγάλες απώλειες από μαζικές διακοπές εργασιών ή και νέο κύμα φοροδιαφυγής -για λόγους επιβίωσης αυτή τη φορά- από επαγγελματίες και επιχειρήσεις που βλέπουν ότι χάνουν τα πάντα.
Και αυτό γιατί:
- Αντίθετα με όσα είχε εξαγγείλει ο πρωθυπουργός στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης πέρυσι, ο λογαριασμός εισπράξεων μέσω POS δεν μένει ακατάσχετος. Η πρωθυπουργική δέσμευση ήταν ότι το κράτος θα τους αφήνει τουλάχιστον τα αναγκαία για να μπορεί η επιχείρησή τους να λειτουργεί. Τώρα τα υπουργεία Οικονομίας και Οικονομικών παραπέμπουν στο μέλλον λέγοντας ότι θα επανεξετάσουν το θέμα σε συνεννόηση με την τρόικα. Αλλά κι αν ακόμα θεσπιστεί μετά από μήνες ή χρόνια η προστασία του επαγγελματικού λογαριασμού, μέχρι τότε η Εφορία και το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) θα έχουν στραγγίξει χιλιάδες επιχειρήσεις.
- Ακόμα και όσοι επαγγελματίες έχουν έσοδα από μισθούς και συντάξεις, απολαμβάνουν μεν προστασία από κατασχέσεις για ποσά έως 1.000-1.250 ευρώ τον μήνα, αλλά με αυτά και μόνο δεν μπορούν να αποπληρώσουν προμηθευτές και πάγια έξοδα. Ετσι αναγκάζονται και αυτοί να κλείσουν.
- Για να αποφύγουν κατασχέσεις από το Δημόσιο και τους πιστωτές τους όσοι χρωστάνε, η κυβέρνηση τους προσφέρει τώρα σανίδα σωτηρίας -μία εβδομάδα μετά την εγκατάσταση των POS- την ευκαιρία να ενταχθούν στον εξωδικαστικό συμβιβασμό. Η ρύθμιση αυτή όμως δεν είναι οριζόντια: προστατεύει -για μία και μόνο φορά- από μέτρα κατάσχεσης και διώξεις μόνο όποιους κάνουν αίτηση.
Αλλά στην ουσία δεν προστατεύει ούτε και αυτούς παρά μόνο προσωρινά, αν σε 2-3 μήνες από την υποβολή της αίτησης η διαδικασία αποβεί άκαρπη και δεν πετύχουν τη ρύθμιση χρεών στην οποία προσέβλεπαν. Και όσοι εμπίπτουν στις εξαιρέσεις δεν θα μπορέσουν να κάνουν καν την αίτηση.
Αλλα κόλπα για να γλιτώσουν από κατασχέσεις
Σε κάθε περίπτωση, έμποροι και μικροεπαγγελματίες θεωρούν ότι το χτύπημα που δέχονται είναι καλά υπολογισμένο ώστε να αναγκαστούν να κλείσουν. Για να μπορέσουν να αντέξουν, καταφεύγουν σε θεμιτά ή και αθέμιτα μέσα άμυνας. Για παράδειγμα:
- Προσφυγή στον εξωδικαστικό: Είναι η νόμιμη οδός για να μπορέσουν να ρυθμίσουν και να κουρέψουν οφειλές ώστε να συνεχίσουν να λειτουργούν. Αν δεν δράσουν άμεσα για να προφυλαχθούν, οι κατασχέσεις τρέχουν με... χίλια την ημέρα (για την ακρίβεια, 1.093 κατασχέσεις κάθε εργάσιμη ημέρα του Μαΐου) και δεν σταματάνε ούτε τον Αύγουστο. Αν δεν έχουν τουλάχιστον μία κερδοφόρο χρήση στις τρεις τελευταίες χρονιές, αυτομάτως απορρίπτονται. Αν πάλι δεν ευδοκιμήσει η αίτησή τους, από το φθινόπωρο μπαίνουν ξανά στο στόχαστρο.
- Δήλωση ακατάσχετου λογαριασμού: Κινούμενοι στο όριο του νόμου, τις τελευταίες ημέρες πολλοί επιχείρησαν να συνδέσουν τον λογαριασμό του POS με έναν από τον οποίο οι ίδιοι ή συγγενείς τους πληρώνονται μισθούς και συντάξεις, με στόχο να διασώσουν από κατασχέσεις έως 1.250 ευρώ τον μήνα. Εξ ορισμού, όμως, οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν δικαιούνται το ακατάσχετο όριο.
- Αρνηση αποδοχής πληρωμής με POS: Τα πράγματα ξεφεύγουν ήδη σε αρκετές περιπτώσεις όπου ακόμα κι αν υπάρχει συσκευή στο κατάστημα, δεν χρησιμοποιείται.
Για παράδειγμα:
■ «Χάλασε το μηχάνημα»: Ιδιοκτήτης πρατηρίου υγρών καυσίμων ενημερώνει τον πελάτη (και κατόπιν εορτής, αφού πρώτα φούλαρε το ντεπόζιτο του αυτοκινήτου του) ότι δεν μπορεί να πληρώσει με κάρτα. Με πάσα ειλικρίνεια του λέει, γνωρίζοντας ότι πρόκειται για διευθυντή Εφορίας: «Θα μπορούσα να σου πω ότι χάλασε, ότι κόπηκε το Ιντερνετ, ότι είναι φθαρμένη η κάρτα σου και δεν διαβάζεται. Η αλήθεια όμως είναι ότι χρωστάω στο ΙΚΑ (ΕΦΚΑ) και μου έχει δεσμεύσει τον λογαριασμό. Αν πληρώσεις με κάρτα, τα λεφτά θα πάνε αλλού και εγώ δεν θα έχω να πληρώσω το επόμενο βυτίο. Με κλείνεις, αν πληρώσεις με κάρτα».
■ «Με μετρητά πληρώνεις τα μισά»: Μέχρι και μισή τιμή σε ενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβέρνες και καταστήματα ρούχων προσφέρουν πλέον στους πελάτες τους πολλοί επαγγελματίες προκειμένου να τους πείσουν να πληρώσουν με μετρητά και χωρίς απόδειξη.
■ «Δεν έχω POS»: Διαπιστώνεται ότι ήδη πολλοί μαγαζάτορες λένε στους πελάτες τους ότι δεν έχουν προμηθευτεί μηχάνημα αποδοχής καρτών. Πολλοί φλερτάρουν -εις γνώσιν τους- με τον κίνδυνο να δεχτούν σε περίπτωση ελέγχου πρόστιμο 1.500 ευρώ. Προτιμούν όμως ακόμη και να πληρώσουν το πρόστιμο, αντί να χάσουν πολλαπλάσια είσπραξη.
*Αναδημοσίευση από το «Business Stories», 06/08/2017, του Κωστή Πλάντζου