Με προβλημάτισε ένα άρθρο στην ιστοσελίδα Hellasjournal με τίτλο «Το στίγμα του ναζισμού βασανίζει ακόμη τη Γερμανία 80 χρόνια μετά τη λήξη του Β΄ΠΠ: Πώς φτάσαμε να γίνουμε υπηρέτες ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος;»

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος τελείωσε επίσημα στην Ευρώπη στις 8 Μαΐου 1945, αφήνοντας πίσω του 65 εκατομμύρια νεκρούς. Κι όμως, πέρα από τους αριθμούς, τις στρατιωτικές εκστρατείες και τις πολιτικές συμμαχίες, παραμένει ένα ερώτημα που βαραίνει περισσότερο κι από τη φρίκη των μαζικών τάφων: πώς στάθηκε δυνατόν τόσοι επιστήμονες, πανεπιστημιακοί, γιατροί, νομικοί, θεολόγοι –άνθρωποι του λόγου, της ηθικής και της γνώσης– να υπηρετήσουν πρόθυμα τον ναζισμό;

D-Day «ΓΙΑΤΙ;»

Η απάντηση δεν είναι μία. Και δεν είναι εύκολη. Δεν έχει να κάνει μόνο με φόβο ή με εξαναγκασμό. Πολύ συχνά είχε με τη βαθμιαία διάβρωση της κριτικής σκέψης από ιδεολογικές βεβαιότητες και «ανώτερους σκοπούς».

Η Σοβιετική σημαία στην  Reichstag θρίαμβος πάνω στα ερείπια

Η Γερμανία του Μεσοπολέμου δεν ήταν μια «αμόρφωτη» κοινωνία. Αντιθέτως, διέθετε μία από τις πιο προηγμένες ακαδημαϊκές και επιστημονικές κοινότητες στον κόσμο. Όμως το τραύμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η οικονομική κατάρρευση και το αίσθημα ταπείνωσης που είχε να κάνει με την αμφιλεγόμενη συμπεριφορά των νικητών και έγινε το γόνιμο έδαφος για την ανάδυση ενός εθνικισμού που υποσχόταν αποκατάσταση, καθαρότητα, δύναμη. Οι επιστήμονες δεν έμειναν έξω από αυτό. Πολλοί ενσωμάτωσαν την ιδεολογία στα επιστημονικά τους εργαλεία: οι γιατροί παρείχαν τη δήθεν βιολογική βάση για τον φυλετικό αποκλεισμό, οι νομικοί διαμόρφωσαν το θεσμικό πλαίσιο των φυλετικών νόμων, οι θεολόγοι ξαναδιάβασαν τη Βίβλο για να δικαιολογήσουν τον αντισημιτισμό, οι ψυχίατροι υπέγραψαν θανατικές καταδίκες για «ζωές ανάξιες να βιωθούν».

Το πιο οδυνηρό είναι πως πολλοί απ’ αυτούς δεν ήταν τέρατα. Ήταν οικογενειάρχες το είδαμε στην πρόσφατη ταινία «Ζώνη ενδιαφέροντος».

Οι διανοούμενοι, άνθρωποι που αγαπούσαν τη μουσική, την τέχνη, τον διάλογο, δεν διέπραξαν εγκλήματα παρά τη μόρφωσή τους, αλλά συχνά εξαιτίας της ιδεολογικής εκτροπής της μόρφωσης τους. Γιατί η γνώση χωρίς ηθική γίνεται όργανο εξουσίας όπως η συμπεριφορά των Κινεζικών αρχών στους πολίτες κατά την διάρκεια της πανδημίας και ίσως όχι μόνο αυτοί. Η 8η Μαΐου μάς καλεί να αναρωτηθούμε όχι μόνο «πώς συνέβη;» αλλά «θα μπορούσε να ξανασυμβεί;».

Dada η «εκφυλισμένη τέχνη» κατά τους Ναζί

Ο Γιόζεφ Μένγκελε, γνωστός ως «Δόκτωρ Θάνατος», ήταν γιατρός των Ες Ες στο Άουσβιτς και υπεύθυνος για φρικιαστικά πειράματα σε κρατούμενους, ιδίως παιδιά και δίδυμα, χωρίς κανένα ηθικό ή επιστημονικό έρεισμα. Προκαλούσε πόνο, παραμόρφωση και θάνατο στο όνομα της «έρευνας», μετατρέποντας την ιατρική σε βασανιστήριο. Διέφυγε μετά τον πόλεμο και δεν δικάστηκε ποτέ. Η δράση του παραμένει σύμβολο της απόλυτης κατάχρησης της επιστήμης.

Πηγή: https://hellasjournal.com/2025/05/to-stigma-tou-nazismou-vasanizei-akomi-ti-germania-80-chronia-meta-ti-lixi-tou-v΄pp-pos-ftasame-na-ginoume-ypiretes-enos-oloklirotikou-kathestotos-video/

Δημήτριος Φυλακτόπουλος MD PhD 9/5/2025. Χρήση εργαλείων ΑΙ