Την θετική αντιμετώπιση των καταναλωτών στο «καλάθι του νοικοκυριού» καταδεικνύει, μεταξύ άλλων, έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) σύμφωνα με την οποία 4 στους 10 καταναλωτές έχουν αγοράσει προϊόντα από το καλάθι του νοικοκυριού την πρώτη εβδομάδα λειτουργίας του. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα 8 έως 11 Νοεμβρίου 2022 με δείγμα 1.000 καταναλωτών και αφορούσε ανάμεσα σε άλλα θέματα το «καλάθι του νοικοκυριού» για την πρώτη εβδομάδα λειτουργίας του.
Αναλυτικότερα, το πρώτο δεκαήμερο της λειτουργίας αυτής της πρωτοβουλίας, το 39% του κοινού δηλώνει ότι αγόρασε έστω μία φορά κάποιο προϊόν από το καλάθι. Το 15% έχει πραγματοποιήσει 1 επίσκεψη, 2 επισκέψεις το 11%, 3 επισκέψεις το 7% και 4 επισκέψεις ή περισσότερες το υπόλοιπο 6%. Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι αν και η πλειοψηφία του κοινού δεν έχει αγοράσει κάποιο προϊόν από το καλάθι, ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό έχει προσεγγίσει τουλάχιστον δοκιμαστικά την πρωτοβουλία τις πρώτες 7-10 ημέρες που υλοποιείται. 'Αρα αναμένεται αυτά τα ποσοστά να αυξηθούν στο μέλλον.
Το κοινό που επέλεξε τις πρώτες 7-10 ημέρες της πρωτοβουλίας να αγοράσει κάποιο ή κάποια από τα προϊόντα από το καλάθι του νοικοκυριού έχει 12% χαμηλότερη εβδομαδιαία δαπάνη στο σουπερμάρκετ, 81,65 ευρώ έναντι 93,35 ευρώ του συνόλου. Σύμφωνα με την έρευνα, αυτό αποδίδεται στην τάση το καλάθι επιλέγεται κυρίως από καταναλωτές με μεγαλύτερη εισοδηματική ανάγκη, οι οποίοι έχουν χαμηλότερες δαπάνες στο σουπερμάρκετ. Ωστόσο σημειώνεται ότι δεν υπάρχουν ακόμα επαρκή στοιχεία που να υποστηρίζουν σχέση αιτίου-αιτιατού ανάμεσα στη χρήση του καλαθιού και τη μειωμένη εβδομαδιαία δαπάνη, κάτι που ενδεχομένως να προκύψει σε επόμενα ευρήματα μελετών.
Παρά τις μικρές διαφορές η διείσδυση του καλαθιού φαίνεται προς το παρόν να είναι μεγαλύτερη στην Αττική 42% έναντι της Θεσσαλονίκης 38% και της υπόλοιπης Ελλάδας 37%.
Όσον αφορά τις αγοραστικές τάσεις, ποσοστό 18% του κοινού επισκέφθηκε κάποιο κατάστημα σούπερ μάρκετ διαφορετικό από το συνηθισμένο του προκειμένου να βρει προϊόντα από το καλάθι του νοικοκυριού. Το στοιχείο αυτό είναι υγιές για τον ανταγωνισμό στον κλάδο, δείχνει ότι υπάρχουν επιπλέον κίνητρα για τον ανταγωνισμό στην αγορά και ότι η κινητικότητα του καταναλωτικού κοινού το επόμενο διάστημα αναμένεται να ενταθεί.
Αναφορικά με τις απόψεις των καταναλωτών για τη χρησιμότητα του καλαθιού μόνο το 22%, δηλώνει ότι είναι μια θετική πρωτοβουλία (το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 30% όσων έχουν αγοράσει από το καλάθι), αλλά συγχρόνως το 56% δηλώνει ότι πρέπει να ενταχθούν και άλλοι κλάδοι στο καλάθι. Το 51% δηλώνει ότι απαιτείται πολύς χρόνος προκειμένου να κάνει τις αγορές του, κάτι το οποίο είναι μία πραγματικότητα που ήδη καταγραφόταν στο παρελθόν για τους καταναλωτές που κυνηγούν τις προσφορές.
ΑΠΕ-ΜΠΕ, Μ.Τσ.
Από την 1η Δεκεμβρίου στα ράφια το νέο σήμα για το «καλάθι του νοικοκυριού»
Από την 1η Δεκεμβρίου 2022 θα βρίσκεται στα ράφια των σούπερ μάρκετ το νέο σήμα για το «καλάθι του νοικοκυριού» με σκοπό να διευκολύνονται οι καταναλωτές στις αγορές τους
Αυτό προβλέπει η απόφαση του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης με την οποία τροποποιείται η απόφαση 108669/31-10-2022, για το «καλάθι του νοικοκυριού».
Στην απόφαση περιλαμβάνεται, εκτός από τη διευθέτηση του ειδικού σήματος και τη διασφάλιση της επάρκειας των προϊόντων του καλαθιού, και μία τροποποίηση-διευκρίνιση στη λίστα με τις 51 κατηγορίες προϊόντων που αφορά σε δύο κατηγορίες προϊόντων (στις θέσεις 27 και 28). Στον πίνακα που περιλαμβάνεται στη νέα απόφαση γίνεται αναφορά για «κρέμα βρεφικής ηλικίας» και «γάλα βρεφικής ηλικίας» ενώ στον πίνακα της πρώτης απόφασης - στις ίδιες θέσεις - υπήρχαν οι κατηγορίες «φόρμουλα μωρών (παιδικές τροφές)» και «γάλα βρεφικής ηλικίας (παιδικές τροφές)».
Σχετικά με τη χρήση του σήματος της πρωτοβουλίας «το καλάθι του νοικοκυριού» προβλέπονται τα εξής:
- Η ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού για τα προϊόντα που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «το καλάθι του νοικοκυριού» γίνεται υποχρεωτικά μέσω ειδικού σήματος που τοποθετείται επί των προϊόντων ή στο φυσικό ή στον ηλεκτρονικό χώρο πώλησής τους ή σε κάθε μέσο με το οποίο τα προϊόντα διαφημίζονται στον καταναλωτή. Επιπρόσθετα στην είσοδο κάθε καταστήματος αναρτάται ευκρινής λίστα / κατάλογος των προϊόντων που συνθέτουν το καλάθι του νοικοκυριού καθώς και οι τιμές στις οποίες προσφέρονται τα προϊόντα.
- Το ειδικό σήμα τοποθετείται υποχρεωτικά δίπλα στην ένδειξη τιμής αγοράς κάθε προϊόντος που έχει ενταχθεί στο «καλάθι του νοικοκυριού» στο ράφι σε διακριτό καρτελάκι. Το καρτελάκι έχει σχήμα τετράγωνο ή ορθογώνιο, με διαστάσεις τουλάχιστον ίσες με 8 εκατοστά x 8 εκατοστά, ή έχει σχήμα κυκλικό, με διάμετρο τουλάχιστον ίση με 8 εκατοστά, επί του οποίου έχει τυπωθεί το ειδικό (έγχρωμο) σήμα.
- Η υποχρέωση εφαρμογής των ως άνω διαστάσεων του ειδικού σήματος εκκινεί από την 1η Δεκεμβρίου 2022.
- Οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «το καλάθι του νοικοκυριού» μπορούν να αποκτούν πρόσβαση στο ειδικό σήμα αποστέλλοντας σχετικό αίτημα στην ηλεκτρονική διεύθυνση gen-sec@ mindev.gov.gr.
- Απαγορεύεται η χρήση του ειδικού σήματος από επιχειρήσεις που δεν συμμετέχουν στο «καλάθι του νοικοκυριού». Στις επιχειρήσεις που παραβιάζουν την ως άνω απαγόρευση επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις.
- Απαγορεύεται η χρήση του ειδικού σήματος σε προϊόντα που δεν συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «το καλάθι του νοικοκυριού» και δεν έχουν δηλωθεί με τον κατάλογο καταναλωτικών προϊόντων που κάθε επιχείρηση έχει αποστείλει στο υπουργείο Ανάπτυξης. Στις επιχειρήσεις που παραβιάζουν την ως άνω απαγόρευση επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις.
Επάρκεια προϊόντων που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «το καλάθι του νοικοκυριού»
Οι υπόχρεοι διασφαλίζουν ότι τα προϊόντα που δηλώνονται στον κατάλογο καταναλωτικών προϊόντων («καλάθι του νοικοκυριού») που αποστέλλεται στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων βρίσκονται στα καταστήματά τους σε επάρκεια και διατίθενται απρόσκοπτα στο καταναλωτικό κοινό.
Αν τα αποθέματα προϊόντος που συμμετέχει στο «καλάθι του νοικοκυριού» εξαντληθούν σε ένα ή περισσότερα καταστήματα, οι υπόχρεοι, αντικαθιστούν προσωρινά το προϊόν που εξαντλήθηκε με αντίστοιχο προϊόν που διατίθεται στην ίδια ή χαμηλότερη τιμή και στην ίδια ή μεγαλύτερη ποσότητα. Αν δεν υπάρχει τέτοιο προϊόν στο κατάστημα, οι υπόχρεοι μεριμνούν για την τροφοδοσία του καταστήματος στο οποίο εξαντλήθηκε το προϊόν εντός 2 ημερών με επαρκή ποσότητα του προϊόντος που εξαντλήθηκε ή ενημερώνουν το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και την ψηφιακή πλατφόρμα e-katanalotis για την οριστική αντικατάσταση του προϊόντος στο σύνολο των καταστημάτων τους. Το νέο προϊόν θα πρέπει επίσης να βρίσκεται σε επάρκεια. Η οριστική αντικατάσταση προϊόντος επιτρέπεται για μία μόνο φορά μέχρι την νέα τακτική υποβολή καταλόγου προϊόντων.
Οι παραπάνω παράγραφοι δεν εφαρμόζονται για προϊόντα που διατηρούνται υποχρεωτικά εντός ψυγείου ή κατάψυξης.
Κυρώσεις
Στις επιχειρήσεις που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις τους επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ύψους 2.000 ευρώ ανά κατάστημα στο οποίο συντελείται η παράβαση.