Ο έρωτάς μου για τον Μάνο Χατζιδάκι ξεκίνησε όταν άκουσα για πρώτη φορά στο κρατικό ραδιόφωνο τις «Έξι λαϊκές ζωγραφιές». Σουίτα μπαλέτου για ένα ή δύο πιάνα που βασιζόταν σε έξι ρεμπέτικα τραγούδια τού Τσιτσάνη, τού Μητσάκη, του Απόστολου Χατζηχρήστου και τού Απόστολου Καλδάρα.
Είναι ζήτημα αν είχα κλείσει ακόμα τότε τα 13, ήξερα ωστόσο ότι το έργο είχε γραφτεί για το «Ελληνικό Χορόδραμα» τής Ραλλούς Μάνου. Εννοείται πως δεν είχα δει ακόμα την παράσταση, ούτε είχα ακούσει τα ίδια τα τραγούδια στις αυθεντικές τους εκτελέσεις, αφού το ΕΙΡ δεν έπαιζε ρεμπέτικα και λαϊκά και οι δικοί μου δεν είχαν καμμία σχέση με το είδος. Γνώριζα παρ’ όλα αυτά όλες τις πρώτες φίρμες, συνθέτες και τραγουδιστές, που τα ονόματά τους τα έβλεπα στις μαρκίζες τών λαϊκών κέντρων, περνώντας μετά τον Άγιο Σώστη μπροστά από την «Λουζιτάνια» ή την «Τριάνα τού Χειλά»,, ή αν τύχαινε να τα διαβάσω στις εφημερίδες, στις διαφημίσεις μαγαζιών σαν το «Ροσινιόλ», τού Τζίμη τού Χοντρού, ή το «Φαληρικόν».
Αφήστε που υπήρχαν και οι κατάλογοι των δισκογραφικών εταιριών που με ενημέρωναν για όλες τις νέες κυκλοφορίες. Ακούγοντας τώρα στο ραδιόφωνο τις «Έξι λαϊκες ζωγραφιές» πραγματικά μαγεύτηκα. Και από τον μελωδικό τους πλούτο και από το γλυκόλαλο κέλαδημα τού πιάνου. Λίγο μετά κυκλοφόρησε κι ο μεγάλος δίσκος τής Philips με τις Ζωγραφιές και την Μικρή Λευκή Αχιβάδα, από τα πρώτα βινύλια 33 στροφών με ελληνική μουσική που βγήκαν στην αγορά. Η ηχογράφηση με την επίβλεψη τού Αλέκου Πατσιφά είχε γίνει στις αίθουσες τού συλλόγου «Παρνασσός»
Όπως διαβάζω και στο αγγλικό κείμενο τού δίσκου, το μπαλέτο ήταν η έμπρακτη απόδειξη όσων με νεανικό ενθουσιασμό είχε υποστηρίξει για το ρεμπέτικο ο Μάνος Χατζιδάκις λίγο πιο πριν, στην περίφημη διάλεξή του στο θέατρο Αλίκης (Κώστα Μουσούρη αργότερα), που είχε τόσο πολύ συζητηθεί. Η πρεμιέρα τού μπαλέτου δόθηκε το 1951 με τον Άγγελο Γριμάνη και την Ραλλού Μάνου και με σκηνικά τού Γιάννη Μόραλη. Εκείνη την εποχή ο Χατζιδάκις ήταν και καλλιτεχνικός διευθυντής τού Ελληνικού Χοροδράματος και είχε δώσει δύο ακόμη έργα του: τον «Μαρσύα» και το «Καταραμένο φίδι».
Το 1954 οι «Ζωγραφιές» παρουσιάστηκαν και στην Όπερα τής Ρώμης μαζί με την «Ελληνική Αποκριά» τού Μίκη Θεοδωράκη. Εμείς τώρα θα δούμε τον ίδιο τον Μάνο Χατζιδάκι να παίζει στο πιάνο την πέμπτη από τις «Έξι λαϊκές ζωγραφιές», δηλαδή το «Μπαξέ τσιφλίκι» τού Βασίλη Τσιτσάνη. Πολύτιμο ντοκουμέντο που δανειζόμαστε από την εκπομπή τής βελγικής τηλεόρασης τού 1963 με τίτλο «Mikis Theodorakis et la musique populaire grecque», μία παραγωγή τού Jean Antoine (1930-2015), με ξεναγό τον Μίκη Θεοδωράκη.
