Οι Forminx είναι το πρώτο ελληνικό "ποπ" συγκρότημα, που έφερε στην Ελλάδα τον ήχο που έλειπε από την ελληνική μουσική.
Μπορεί να υπήρξαν και άλλα σχήματα που έπαιζαν "ξένη" μουσική. Ο Μίμης Πλέσσας , στις αρχές του ΄60, έπαιζε τζαζ σε ένα κλαμπ , την "Κουκουβάγια", με τον κιθαρίστα Τίτο Καλλίρη (πατέρα του γνωστού τραγουδιστή Θάνου Καλλίρη) ενώ τζαζ κομμάτια έπαιζε σε μεγάλα κέντρα και ο Γιώργος Κατσαρός, με το σαξόφωνό του, επί κεφαλής διαφόρων σχημάτων.
Οι Forminx, όμως, χάρη στο δαιμόνιο του Νίκου Μαστοράκη, που διέκρινε το ταλέντο αλλά και τον απόλυτα "αμερικάνικο" ήχο τους, ήταν οι πρώτοι που ηχογράφησαν δίσκους και έκαναν επιτυχίες που σημείωσαν μεγάλο αριθμό πωλήσεων.
Το πρώτο τους 45άρι, στην Decca, με τα κομμάτια "Elephant twist" και "I say Yeah", τάρακξε τα νερά και άνοιξε το δρόμο σε δεκάδες συγκροτημάτων, που τραγουδούσαν με αγγλικό (αφελή αρχικά) στίχο.
"Ποιοί είναι αυτοί;" με ρώτησε ο αδελφός μου, που τότε σπούδαζε στην Αγγλία και έπαιζε κιθάρα σε ένα συγκρότημα στο Newcastle, όταν τους άκουσε. Εξεπλάγη όταν έμαθε ότι ήταν Έλληνες και ,παρέα με κάτι φίλους, πήγαμε και τους ακούσαμε (εγώ ήμουν στην Δευτέρα Γυμνασίου και με έβαλαν με το ζόρι στο κλαμπ) στο Acropole, στο υπόγειο του ομώνυμου ξενοδοχείου, απέναντι στο Πολυτεχνείο.
Με τον Μαστοράκη να γράφει τους στίχους και τον σπουδαίο (από τότε) μουσικό Βαγγέλη Παπαθανασίου (που ως Vangelis πήρε το Όσκαρ για το "Chariots of fire") να συνθέτει, έγιναν το Νο1 ελληνικό συγκρότημα και το "Geronymo Yanka" έγινε πανελλήνιο και διεθνές σουξέ!
Τότε, είχε παιχθεί στην Ελλάδα το φιλμ "A hard day's night" των Beatles και ο Μαστοράκης έριξε την ιδέα: "Θα γυρίσουμε κι εμείς ένα παρόμοιο φιλμ" είπε και απευθύνθηκε στον τριαντάχρονο τότε νέο σκηνοθέτη, που είχε έλθει με περγαμηνές από την Γαλλία, τον Θόδωρο Αγγελόπουλο! Εκείνος δέχθηκε (θα ήταν η πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους) και αναζήτησαν σεναριογράφο.
Τον βρήκαν και του ζήτησαν να γράψει το σενάριο. Ένα δημοφιλές μουσικό συγκρότημα, πηγαίνει σε περιοδεία (με το τραίνο, όπως πήγαιναν και οι Beatles)και στο ταξίδι η σύζυγος ενός από τους μουσικούς πέφτει θύμα απαγωγής από έναν μυστηριώδη τύπο! Η ταινία θα ήταν "μουσική-αστυνομική κωμωδία και σεναριογράφος ήταν ο Νίκος Τσιφόρος!
Οι συντελεστές: Σκηνοθεσία: Θόδωρος Αγγελόπουλος. Σενάριο: Νίκος Τσιφόρος. Μουσική: Βαγγέλης Παπαθανασίου. Διεύθυνση φωτογραφίας: Γιώργος Πανουσόπουλος (ο μετέπειτα βραβευμένος σκηνοθέτης) και Γιώργος Αρβαντίτης (διάσημος αργότερα και αυτός). Παραγωγός: Γιάννης φαφούτης.
Ηθοποιοί: Χρόνης Εξαρχάκος, Χρήστος Δοξαράς, Λάζος Τερζάς, Νίκος Παπαθανασίου, Λίνα Τριανταφύλλου, Μαρία Κουγιουμτζάκη, Εύη Γαβριηλίδη και οι Forminx. Βαγγέλης Παπαθανασίου, Τάσος Παπασταμάτης, Σωτήρης Αρνής, Κώστας Σκόκος, Βασίλης Μπακόπουλος.
Τα γυρίσματα αρχίζουν στο τραίνο που μεταφέρει τους Forminx στην Θεσσαλονίκη, για την περίφημη συναυλία στο "Παλέ ντε Σπορ", όπου σημειώθηκε ρεκόρ εισιτηρίων και, φυσικά, επεισόδια, καθώς οι "γιεγιέδες" αποτελούσαν "απειλή" για τα ήθη της εποχής.
Κι ενώ τα γυρίσματα συνεχίζονται ο Αγγελόπουλος, που δεν ήταν τόσο "στο κλίμα" των υπολοίπων, διαφωνεί με τον παραγωγό και παρατάει την ταινία στα μισά! Αναζητείται νέος σκηνοθέτης για να τελειώσει το φιλμ και απευθύνονται στον Κώστα Λυχναρά ( αργότερα "Ιερόν τέρας" της ελληνικής τηλεόρασης) ο οποίος και ολοκληρώνει το φιλμ, μετά βασάνων και κόπων!
Ο καιρός έχει περάσει, οι "Forminx" διαλύονται, ο Βαγγέλης φεύγει με τον Ντέμη Ρούσσο και τον Λουκά Σιδερά και γίνονται παγκόσμιοι ροκ σταρ με τους "Aphrodite's Child", στην Ελλάδα η πολιτική κατάσταση μυρίζει μπαρούτι. Η ταινία δεν παίζεται και σήμερα (λέγεται ότι) δεν υπάρχει ούτε μια κόπια της!
Ακολουθεί η δικτατορία και οι "Forminx" δεν υπάρχουν. Ο Κώστας Σκόκος είναι πλέον ηθοποιός και παίζει στο θέατρο (αργότερα έγινε "η φωνή" των πιο πετυχημένων διαφημίσεων και ο πρώτος εκφωνητής του Antenna), Ο Βασίλης Μπακόπουλος χημικός μηχανικός στην Εsso Pappas, ο Σωτήρης Αρνής ήταν πια αρχιτέκτων και ο Τάσος Παπασταμάτης (μας άφησε ξαφνικά το 2010) έγινε τραγουδιστής πίστας.
Οι Forminx που συγκροτήθηκαν το 1962, "έζησαν" σχεδόν τέσσερα χρόνια. Ο Vangelis μεγαλούργησε στο παγκόσμιο μουσικό στερέωμα και τα τραγούδια που έγραψε για το συγκρότημα που άνοιξε τον δρόμο στην ελληνική "ποπ" ακούγονται και σήμερα ευχάριστα, ενώ το "Jeronymo Yanka" παίζεται ακόμη σε όλα τα πάρτι...
Δημήτρης Καπράνος
