Μίκης Θεοδωράκης, ένας ψηλός με ευαισθησίες

Μικρός με σημερινούς όρους υπέστη bullying, λόγω του ύψους του,1.95μ πάει πολύ, έκανε βόλτες στην πλατεία και άκουγε «γεια σου πολυέλαιε…. καλώς τον γυναικωνίτη…… κατέβα να φάμε…..στεναχωριόταν, κλεινόταν στον εαυτό του, καταφύγιο η μουσική!.... Τον βάφτισαν Μιχάλη, ένας θείος του το βρίσκει πολύ μπανάλ, του κολλάει το Μίκης, δεν του πολύ άρεσε, μέχρι που μετακόμισαν στην Κεφαλλονιά όπου οι ντόπιοι τον φώναζαν "Μικιό", α πα πα χάλια «Μίκης και πάλι Μίκης!».

 

«Γεννήθηκα στη Χίο, όταν ήμουν 40 ημερών, ο πατέρας μου μετατέθηκε στη Μυτιλήνη. Τα καλοκαίρια τα περνούσαμε στη Βαρειά, γεμάτο πεύκα, λιόδεντρα, καρυδιές, δίπλα στο κύμα, εκεί ζούσε και ο Θεόφιλος. Τριγύρναγε με τη φουστανέλα και συχνά ερχόταν σπίτι μας για να τον ταίζει η μάνα μου. Ερχόταν στην αυλή και μου έλεγε: «Μικρέ δώσ' μου το κατρουλιό σου!». Πρέπει να ήμουν 3-4 χρονών, κατουρούσαμε σε ένα κιούπι. Κι εκείνος έβαζε μέσα λουλούδια και βότανα και έφτιαχνε τις μπογιές του για να ζωγραφίζει, από τα δικά μου κάτουρα!. Το 1930, ο πατέρας μου ξαναπήρε μετάθεση και οι δρόμοι μας χώρισαν, ανήμερα του Ευαγγελισμού το 1934, βρέθηκε από τους γείτονες νεκρός, από δηλητηρίαση πήγε, είπαν…

 

Ντροπαλός με τις γυναίκες, ποτέ δε πήγε σε οίκο ανοχής, με την γυναίκα της ζωής του, την γιατρίνα, την Μυρτώ έξι χρόνια δεσμός χωρίς σεξουαλική συνεύρεση. Στην Τρίπολη, όταν το αγκάλιασμα με την εφηβική του αγάπη, την Έλλη, άρχισε να γίνεται πιο ζωηρό, ένας τσαγκάρης αστειεύτηκε "Τι έγινε, ρε Ψηλέα; Τη φιστίκωσες τη μικρή;", αηδίασε, του ήρθε να κάνει εμετό και διέκοψε την σχέση.

 

Με τις Ελληνίδες δεν τα πήγε καλά, λόγω ύψους και ντροπαλότητας, όμως είχε επιτυχίες με τις ξένες, Σκανδιναβές, Λατινοαμερικάνες, ήταν εκείνες που τον προκαλούσαν, θύμα της γοητείας του μια Φινλανδή πράκτορας του FΒΙ που τον είχε από κοντά κατά το ταξίδι του στις ΗΠΑ όπως και η πανέμορφη κόρη του Μοσέ Νταγιάν, του θρυλικού στρατηγού του Ισραήλ στον πόλεμο των Εξι ημερών!.

 

Το πασίγνωστο «Αν θυμηθείς τ' όνειρο μου» σε στίχους Νίκου Γκάτσου τραγουδήθηκε από τους Beatles ως «Honeymoon song» και έγινε δημοφιλές ανά τον κόσμο. Το τραγούδησε στα ισπανικά και το έκανε σουξέ σε όλη την Λατινική Αμερική, ένας μεξικανός στάρ, ο Λατίνος Καζαντζίδης, όλοι λέγανε ότι ήταν δικό του. Ο ραδιοφωνικός σταθμός της Κούβας έψαξε και βρήκε τον Μίκη ως τον πραγματικό συνθέτη του τραγουδιού και τον προσκάλεσε το '62 στην παρθενική του εκπομπή. Ένα βράδυ στην ταράτσα του " Havan Libre”" (πρώην Hilton) τον σύστησαν στον Φιντέλ και στον υπουργό του Δρ Τσε Γκεβάρα. " Ελληνας λοιπόν; Όμηρος, Σοφοκλής Αριστοτέλης" λέει οΤσε, η ορχήστρα ήδη έπαιζε το σουξέ " Αυτό το τραγούδι είναι δικό μου, λέει περήφανα". "Α, το ξέρω, μ' αρέσει πολύ ", λέει ο Φιντέλ. "Πόσο θα μείνεις;"ρωτά ο Τσε. "Φεύγω αύριο, βγήκα πρόσφατα από το σανατόριο και το υγρό κλίμα της Αβάνας μου πέφτει βαρύ". "Ελα αύριο μαζί μου στο βουνό. Θα σου κάνει καλό, και εγώ έχω άσθμα". Ο Μίκης με τον Τσε στο τιμόνι του τζιπ επι μια εβδομάδα θα γυρίσουν την Σιέρα Μαέστρα. Εκεί (μάλλον λόγω κλίματος) κάτι ασυνήθιστο γίνεται με τον ντροπαλό και συγκρατημένο Μίκη, τρώει ερωτικό κώλυμα με την Τάνια, τη Γερμανίδα πανέμορφη ερωμένη του Αργεντινού, μπήκε στο ασυνείδητο του και έγινε το θηλυκό που θα τον στοιχειώνει για πάντα. Βάζει σκοπό να γράψει μια όπερα με το όνομα της, της το λέει και η οικογένεια της με δικηγόρο διατάσσει ασφαλιστικά μέτρα εναντίον του ώστε να πάψει να χρησιμοποιεί το όνομα της!.

 

Ο Μίκης θα επιστρέψει στην Αβάνα το 1981 για μια μοναδική συναυλία στην ιστορική πλατεία μπροστά από τον περίφημο Καθεδρικό Ναό της πόλης, μαζί η Μαρία Φαραντούρη και ο Πέτρος Πανδής. Εκεί συνωμοτεί (εν αγνοία του Κάστρο) με τον Δήμαρχο της πόλης και τον υπεύθυνο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας να τους επιτρέψουν να χτυπήσουν τις καμπάνες του Καθεδρικού στο κατάλληλο σημείο του "Cando General” ως εντυπωσιακό ηχητικό εφέ !. Και αυτό έγινε, όμως όταν άρχισαν να χτυπούν οι καμπάνες, ο Κάστρο πετάχτηκε όρθιος αλαφιασμένος με το περίστροφο στο χέρι, οι φρουροί στα όπλα πήραν αμέσως θέσεις μάχης, συναγερμός στην πλατεία, όλος ο κόσμος ανάστατος. Νόμιζαν ότι είχε ξεσπάσει αντι-πραξικόπημα εναντίον τους, αφού οι καμπάνες ήταν σιωπηλές επί τρεις δεκαετίες, ο Ναός είχε κλείσει από την εποχή της επανάστασης!. Ο Μίκης ξέσπασε σε γέλια από την εξέδρα αν και προς στιγμή φοβήθηκε μην πυροβολήσουν τα παιδιά στο καμπαναριό και σπεύδει να αγκαλιάσει τον Κάστρο, που κι αυτός τώρα γελά, εκεί βγήκε και η κλασική φωτογραφία τους!.

 

Την περίοδο 1984-86, βουλευτής Επικρατείας με το ΚΚΕ, ο Μίκης εργάζεται πάνω στην όπερα «Καρυωτάκης», με τον Χαρίλαο Φλωράκη στο αυτοκίνητο του συνθέτη, ταξιδεύουν για Θεσσαλονίκη. "Βρε τι δουλειά έχεις τώρα εσύ με τον Καρυωτάκη; Έχω βιωματική ταύτιση μαζί του, τον λάτρευα από παιδί", εξήγησε ο Μίκης. "Ελα, ρε, με τις υπερβολές σου. Τι ταύτιση μπορεί να έχεις εσύ, ένας κομμουνιστής επαναστάτης, μ' έναν ποιητή που αυτοκτόνησε. Αν έχεις σκοπό να κάνεις το ίδιο, πρέπει να θέσεις το σχετικό ζήτημα στα κομματικά όργανα....." του λέει με το γνωστό του χιούμορ ο Χαρίλαος!. Το παράδοξο είναι ότι ο Χαρίλαος έβαζε στις προτιμήσεις του πρώτα τον Καβάφη και μετά τον Ρίτσο, και μάλιστα μια μέρα το είπε καταπρόσωπο στον εμβρόντητο σύντροφο ποιητή!

 

Αφηγείται: Στην κατοχή, δυο φίλοι μου κι εγώ, είχαμε βαλθεί να σκαρφαλώσουμε στην κορυφή του Μαινάλου, φαίνεται όλη η Πελοπόννησος από κει. Όσο ανεβαίναμε, οι δυο τους τσακώνονταν, για το ποιος είναι ο αρχηγός της αποστολής!. "Εγώ έχασα αδελφό στην Αλβανία", έλεγε ο ένας. "Εγώ είμαι γιος συνταγματάρχη", έλεγε ο άλλος. Εγώ αμέσως παραιτήθηκα από τη διεκδίκηση της αρχηγίας, τι να έλεγα, ότι είμαι γιος δημοσίου υπαλλήλου. Θα τσακωνόμασταν άσχημα αν δεν μας διέκοπταν πυροβολισμοί κατά πάνω μας από χαμηλά, νομίζοντας ότι είμαστε Γερμανοί. Αυτή είναι η Ελλάδα, τρεις να μαζευτούν, κάποιος θα γίνει αρχηγός!

 

Βρίσκομαι το φθινόπωρο του 1964 στις Σέρρες για συναυλία, μπροστά στο δισκάδικο που ήταν απέναντι απ΄το θέατρο, βλέπω να σχηματίζεται μια μεγάλη ουρά. Περί τίνος πρόκειται; Ερωτώ. Ήρθε ο δίσκος του ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ. Χάρηκα. Τότε βλέπω να μπαίνει πίσω πίσω στην ουρά ένας χωριάτης μαζί με το μουλάρι του. Τον πλησιάζω. Πατριώτη, του λέω, γιατί κάθεσαι στην ουρά; Μάθαμε στο χωριό ότι σήμερα θα ΄ρθει στις Σέρρες το ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ και το χωριό μ΄έστειλε ν΄αγοράσω το δίσκο…Ά! του είπα, σ΄ευχαριστώ για την πληροφορία. Και αμέσως σκέφτηκα «μόλις τώρα έφτασα στην κορυφή!…».

 

Τη μέρα που ηχογραφούσαμε το «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ» στο στούντιο της Κολούμπια, είχε έρθει κάποιο σχολείο, όλοι φοβήθηκαν ότι τα παιδιά θα κάνουν θόρυβο και είπαν να μην μείνουν μέσα στο στούντιο, εγώ τους είπα να καθίσουν στο πάτωμα ήσυχα να παρακολουθήσουν την ηχογράφηση, πόσο συγκινήθηκα που θα γραφόταν στο δίσκο « Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ, και μυρσίνη συ δοξαστική, μη παρακαλώ σας μη, λησμονάτε τη χώρα μου! με φόντο την ανάσα και τα χτυπήματα της καρδιάς των παιδιών, των Ελληνόπουλων!....

 

Όποιος έχει το προνόμιο να μπει στο σπίτι του χαζεύει από τη θέα του μπαλκονιού Το Ηρώδειο και η Ακρόπολη σαν ζωντανός πίνακας από τον έναν τοίχο στον άλλο αλλάζουν χρώματα ώρα με την ώρα ανάλογα με το φως του ήλιου και το βάρος της συννεφιάς. Χαζεύοντας τη θέα αυτή με τς ώρες, ακούγοντας παράλληλα μουσική, γιόρτασε πρόσφατα τα 93 του χρόνια « Χρόνια την κοιτάω και δεν την έχω χορτάσει ακόμα, αυτή η εικόνα θα μου λείψει περισσότερο απ' όλα όταν θα "φύγω"», του ευχόμαστε να την απολαμβάνει ακόμα χρόνια πολλά…. .

 

«Δεν έχω πάει ποτέ σε κουρείο» λέει γελώντας, φτιάχνοντας με τα χέρια του τα μακριά του μαλλιά, «κουμάντο στο κεφάλι μου δεν μου αρέσει να κάνει κανείς!». Μαζί με τον Μάνο Χατζιδάκι, τα δυο δώρα των Θεών στην πολύπαθη χώρα μας!

 

Στα σχόλια: Οι «Times» της Νέας Υόρκης το χαρακτήρισαν το σημαντικότερο έργο για το Ολοκαύτωμα που γράφτηκε ποτέ, ενώ στο Ισραήλ θεωρείται κάτι σαν δεύτερος εθνικός ύμνος, δύσκολο να μην δακρύσεις…

 

Τι ωραία που είν’ η αγάπη μου,
η χαϊδεμένη από τη μάνα της
και τ’ αδελφού της τα φιλιά.
Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία.

 

 

 

Από τη σελίδα του

 

Δημήτρης Τριάντος