Ο φίλος μου, ο Στέφανος Γεωργακόπουλος, ο εξαιρετικός δημοσιογράφος τής Deutsche Welle, φροντίζει να με ενημερώνει κάθε τόσο για διάφορα καλλιτεχνικά της Γερμανίας που μάς αφορούν.
Η Γερμανία και η Αυστρία αγαπούν τον Μίκη Θεοδωράκη, μού γράφει ο Στέφανος και δεν σταματούν να τον τιμούν. Έτσι, ξεκινώντας την Πρωτομαγιά από το Αμβούργο κι αφού πέρασε από την Δρέσδη και την Βόννη, το Canto general, ολοκληρώνει στις 7 Ιουλίου 2018 στην Κολωνία, ένα μεγάλο κύκλο τιμητικών εκδηλώσεων για τον Μίκη, που πρόβαλαν το συμφωνικό κυρίως έργο του. Σ’ αυτές τις συναυλίες, ήταν Γερμανοί οι ερμηνευτές.
Εμείς όμως, το Canto general, το πρωτακούσαμε με την Μαρία Φαραντούρη και τον Πέτρο Πανδή, στα γήπεδα Καραϊσκάκη και Παναθηναϊκού, τον Αύγουστο του 1975. Ο Μίκης είχε γράψει το Κάντο Χενεράλ λίγο καιρό νωρίτερα, το 1972 στο Παρίσι, επιστρέφοντας από ένα ταξίδι στη Χιλή, όπου συνάντησε όχι μόνο τον Πάμπλο Νερούδα, αλλά και τον Πρόεδρο Σαλβαδόρ Αγιέντε.
Εκεί άκουσε ο Μίκης μελοποιημένους στίχους από το Canto general και σκέφτηκε να κάνει κι αυτός το ίδιο. Ηδη ο Νερούδα είχε πάρει το Νομπέλ λογοτεχνίας του 1971. Η πολιτική του ιδεολογία δεν εμπόδισε την Σουηδική Ακαδημία να τού απονείμει το βραβείο. Μόνο που ο ποιητής, ένοιωθε, λέει, σαν γελωτοποιός άλλων εποχών την ώρα που ο βασιλιάς της Σουηδίας, δίνοντάς του το βραβείο, τού έσφιγγε το χέρι. Ο επίλογος γράφτηκε κάπου δυο χρόνια αργότερα, Σεπτέμβρη του 1973.
Με την δικτατορία Πινοσέτ, θα δολοφονηθεί ο Αγιέντε, μαζί και πόσοι άλλοι, λίγο μετά θα πεθάνει κι ο διπλωμάτης-ποιητής, ο ποιητής των κατατρεγμένων. Το Κάντο Χενεράλ συνηθίσαμε να το εκφωνούμε με τον ισπανικό του τίτλο. «Γενικό άσμα» το απέδωσε στη γλώσσα μας η Δανάη Στρατηγοπούλου. Τα δύσκολα για την Ελλάδα χρόνια είχε ζήσει και εκείνη στη Χιλή, διδάσκοντας λαογραφία στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο και είχε γνωρίσει και τον ποιητή και τον Αγιέντε. Μιλώντας για την μετάφραση της Δανάης, ο δικός μας ποιητής, ο Τάσος Λειβαδίτης, είχε ζωγραφίσει με τις παρακάτω πινελιές το πορτρέτο του μεγάλου Χιλιανού. «Ο Νερούδα δεν είναι ο ποιητής μιας χώρας, ούτε καν ολόκληρης της ανθρωπότητας, είναι ο ποιητής τού σύμπαντος. Είναι συγχρόνως αγρότης και μεγαλοπολίτης.
Προλετάριος και διανοούμενος, ευαίσθητος φίλος των αηδονιών και σκληρός μαχητής της δικαιοσύνης. Πρωτόγονος και υπερεκλεπτυσμένος. Έχει τα στοιχεία μιας ολόκληρης Ηπείρου, που είναι τόσο νέα και τόσο παλιά μαζί». Όταν την άνοιξη του 1976 ετοίμαζα για την ΕΡΤ το πρώτο μας τηλεοπτικό αφιέρωμα στην Μαρία Φαραντούρη, οι φίλοι σκηνοθέτες Λάμπρος Λιαρόπουλος (1936-1983) και Χρήστος Μάγκος (1937-2018), μάς παραχώρησαν ένα απόσπασμα από την ταινία που είχαν γυρίσει στο Παρίσι όταν το Canto general έκανε ευρωπαϊκή πρεμιέρα στο Φεστιβάλ της εφημερίδας Humanité τον Σεπτέμβρη του 1974. Πιο πριν, το έργο είχε παρουσιαστεί σε κάποιες χώρες της Λατινικής Αμερικής. Ο Πάμπλο Νερούδα γεννήθηκε στις 12 Ιουλίου του 1904. Έφυγε στις 11 Σεπτεμβρίου του 1973.
