Πρόσφατα πήρα στα χέρια μου το βιβλίο του Στέφανου Παναγιωτάκη “We shall be Reborn”. Το εξώφυλλο μου θύμισε ψυχεδελικό fanzine και ο τίτλος κάτι σαν επιγραφή από αρχαίο αιγυπτιακό τάφο «θ’ αναγεννηθούμε, η ψυχή ποτέ δεν πεθαίνει». Διάβασα ότι πρόκειται για βιβλίο-λεύκωμα, για ένα ημερολόγιο διαδρομής των Purple Overdose, για όσους ψάχνουν κάτι παραπάνω στο ελληνικό underground και δεν αρκούνται στην επιφάνεια.
Αν δεν έχεις ακούσει και δεν έχεις αγαπήσει τους Purple Overdose μάλλον θα το προσπεράσεις. Αυτή είναι η τύχη ενός βιβλίου που πραγματεύεται τη «ζωή» και την «καριέρα» ενός ελληνικού συγκροτήματος, ίσως του σημαντικότερου ψυχεδελικού ελληνικού συγκροτήματος και όχι μόνο.
Γι’ αυτό, δεν θα συμφωνήσω σε τίποτα με τα παραπάνω. Η μουσική δεν μετριέται με τις επιτυχίες, τα hit-singles, τις συνεντεύξεις, τα εξώφυλλα στα περιοδικά, τις πολιτικές αβρότητας και τις διπλωματικές μανούβρες των καλλιτεχνών ή των εκπροσώπων της, ούτε οι έννοιες γλαφυρός, περιγραφικός, λεπτομερής, κατανοητός, εξηγούν την αγάπη και το πάθος κάποιου για την μουσική.
Ο Στέφανος Παναγιωτάκης –αν ρίξει κάποιος μια ματιά στο μικρό βιογραφικό στο οπισθόφυλλο- θα καταλάβει ότι δεν είναι ακόμα ένας ασυρματιστής, ερευνητής ή συγγραφέας αλλά οραματιστής. Το βιβλίο του δεν είναι οι σημειώσεις ενός ναυτίλου, ή ένθερμου fan αλλά οι εμπειρίες μιας ομάδας ελλήνων μουσικών που προσπάθησαν ν’ αγγίξουν τα όνειρα τους χωρίς συμβιβασμούς κι εκπτώσεις. Εδώ λοιπόν ο Παναγιωτάκης απαριθμεί σε 21 κεφάλαια και μερικά παραρτήματα όλες τις «παιδικές» και «ενήλικες» αμαρτίες των παραπάνω, εξομολογούμενος πάθη, λάθη κι αλήθειες.
Οι Purple Overdose πριν και μετά τον Στέφανο Παναγιωτάκη (που υπήρξε από το 1999 και μετά μάνατζερ τους και για πολλούς έξτρα-μέλος) είναι ένα ά-χρονο συγκρότημα. Βέβαια όπως είπαν και οι Electric Prunes όταν τους συνάντησαν και έπαιξαν μαζί τους, «Εμείς οι δάσκαλοι τους; Αυτοί είναι ολόκληρη σχολή από μόνοι τους». Ακούγεται υπερβολικό, ουτοπικό, αστείο, αλλά έτσι δεν είναι τελικά η πραγματική μουσική, να ζεις και ν’ απολαμβάνεις την ουτοπία σου. Αλλιώς μην παίζεις μουσική γίνε μαραγκός θα είσαι περισσότερο χρήσιμος.
Αυτό μάλλον ήταν δεδομένο για τον Κώστα Κωνσταντίνου (1960-2020) στον οποίο είναι αφιερωμένο το παρόν βιβλίο.
Η γνωριμία του Παναγιωτάκη πρώτα με την μουσική των Purple Overdose και μετά με τον Κώστα (κιθαρίστα, συνθέτη, στιχουργό και τραγουδιστή) παρακολουθεί το συγκρότημα, την πορεία τους, τα live, τις αλλαγές, τις εμμονές, τις δυσκολίες, τις συμφωνίες, την καταγραφή της πραγματικότητας ή της παραμορφωμένης αισθητικής των «υπευθύνων» για την τέχνη. Όλα γίνονται ένα κολάζ που δένουν απόλυτα μ’ αυτό που κάνει τους Purple Overdose μοναδικούς και γι’ αυτό τελικά μοναχικούς.
Όπως έγραψε και ο Σταμάτης Σπανουδάκης το 1990 «Λάθος εποχή ήταν να βρεθούμε /λάθος εποχή είν’ αυτή που ζούμε/ τί να πω εγώ, τί να πεις κι εσύ/ Λάθος εποχή τ’ όνειρο τελειώνει/ λάθος εποχή, τί να ξημερώνει»
Η γραφή του βιβλίου κυλά σαν μια λυτρωτική εμπειρία, η αγάπη του Στέφανου για την μουσική βρίσκεται στο ίδιο μήκος κύματος με τον Κώστα Κωνσταντίνου που ζει μέσα στο όνειρο του “I had too much to dream last night” και «βαπτίζει» με την κιθάρα του και τους στίχους καινούργια χρώματα και διαστάσεις
Οι Purple Overdose” ήταν σε καρμική σχέση με τους “Electric Prunes” που θαύμαζαν, αφού και τα δαμάσκηνα είναι μωβ. Αυτό αποδείχθηκε τελικά μοιραίο καθώς κατάφεραν το 2002 τα δύο συγκροτήματα να βρεθούν επί σκηνής και να γίνουν και φίλοι.
Τα κεφάλαια του βιβλίου είναι τα όνειρα του Κώστα Κωνσταντίνου, οι παράγραφοι η πορεία της μουσικής του γκρουπ και οι συνδετικές εκφράσεις και εκφάνσεις, η λογική και ο οργανωτικός νους του Στέφανου Παναγιωτάκη.
Τα οράματα και η τέχνη έχουν πάντως δύσκολο δρόμο να διάγουν όταν η εποχή και οι άνθρωποι έχουν το μυαλό τους μόνο στο χρήμα.
Αυτό το ήξερε ο Παναγιωτάκης, έτσι το βιβλίο δεν είναι το «ημερολόγιο» της floral επανάστασης αλλά οι εντυπώσεις και η πορεία προς το όνειρο του ελληνικού ροκ. Βέβαια η ψευδαίσθηση της σύγχρονης μουσικής παιδείας όπως αυτήν διαμορφώνεται από τα κυρίαρχα ΜΜΕ, φαίνεται από την φράση έλληνα «παράγοντα» που μεταφέρεται στο Κεφ.2 όταν σε backstage συζήτηση για μια εμφάνιση των Purple Overdose ο «παράγοντας» συνεφέρνει τον μάνατζερ λέγοντας «Μα, κύριε Παναγιωτάκη, τι λέτε; Οι Πυξ-Λάξ είναι η οντότητα του ελληνικού ροκ».
Έτσι πολύ σωστά ό δίσκος των Purple Overdose-“Salmon’s trip Live” σε άλλο κεφάλαιο περιγράφει ακριβώς αυτήν την πορεία του γκρουπ. Όπως ο σολομός πηγαίνει αντίθετα στο ρεύμα, έτσι και μείς παίζουμε ένα είδος μουσικής που δεν είναι εμπορικό και δεν προβάλλεται από τα ΜΜΕ.
Τα νιάτα ήταν και είναι πάντα ατίθασα, αδάμαστα, ανίκητα. Πολύ σωστά το βιβλίο είναι υποτιτλισμένο «Οι αναμνήσεις μου με τους Purple Overdose». Είναι η πορεία του Στέφανου ως «μέλους» προς τα όνειρο, τη φαντασία στη εξουσία, πιστό στα συνθήματα της μουσικής χωρίς σύνορα.
Δυστυχώς οι ανθρώπινες αδυναμίες και δυνατότητες έχουν όρια. Ευτυχώς οι αναμνήσεις και η φαντασία ξεπερνούν αυτά τα όρια και οι Purple Overdose τα ξεπέρασαν πολλές φορές με τον Στέφανο να μετατρέπει σ’ αυτό το βιβλίο τα όρια σε γραφή και βίωμα.
