Δουλεύεις πολλές ώρες; Μπορεί να αλλάζει η δομή του εγκεφάλου σου, λέει νέα μελέτη

Η πολύωρη εργασία μπορεί να μην είναι απλώς επιβλαβής για την υγεία μπορεί επίσης να αλλάζει τη δομή του εγκεφάλου, σύμφωνα με νέα μελέτη.

Η έρευνα εντόπισε «σημαντικές αλλαγές» στους εγκεφάλους ατόμων που υπερεργάζονται — ένας συνδυασμός σωματικής και συναισθηματικής υπερκόπωσης, καθώς και έλλειψης ξεκούρασης.

Χρησιμοποιώντας δεδομένα από άλλη μελέτη και μαγνητικές τομογραφίες (MRI), οι ερευνητές εφάρμοσαν τεχνικές νευροαπεικόνισης για να αναλύσουν τον όγκο του εγκεφάλου των εργαζομένων.

Η τεχνική τους επέτρεψε να εντοπίσουν και να συγκρίνουν διαφορές στην πυκνότητα της φαιάς ουσίας σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου, ενώ η χρήση αναλύσεων βάσει άτλαντα τους βοήθησε να προσδιορίσουν συγκεκριμένες δομές στον εγκέφαλο.

«Τα άτομα που εργάζονταν 52 ή περισσότερες ώρες την εβδομάδα εμφάνισαν σημαντικές αλλαγές σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη λήψη αποφάσεων και τη ρύθμιση των συναισθημάτων, σε αντίθεση με εκείνους που δούλευαν φυσιολογικό ωράριο», ανέφεραν οι ερευνητές σε δελτίο Τύπου.

Περιοχές του εγκεφάλου που παρουσίασαν αύξηση σε όγκο περιλάμβαναν την μέση μετωπιαία έλικα (middle frontal gyrus), η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στη γνωστική λειτουργία, την προσοχή, τη μνήμη και τη γλώσσα,

                                                                                             Η μέση μετωπιαία έλικα (middle frontal gyrus)

καθώς και την νήσο του RAIL (Insula), αυτή είναι μία περιοχή του εγκεφάλου μας η οποία συντονίζει την ομοιόσταση. Στην οποιαδήποτε μεταβολή της ομοιόστασης ο εγκέφαλος δίνει τα απαραίτητα μηνύματα και εντολές για να επανέλθουν τα συστήματα και οι τιμές τους στα φυσιολογικά τους επίπεδα. Είναι το σημείο της ‘διαδοχικής επίγνωσης’, λήψης και μετάδοσης της σωματικής αίσθησης (σήματα πείνας, πληρότητας, γεύσης, πόνου και της ανάγκης να πάμε στην τουαλέτα)

                                                                                 Η περιοχή της νήσου ή Insula

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα ευρήματά τους δείχνουν μια «πιθανή σχέση» μεταξύ αυξημένου φόρτου εργασίας και αλλαγών σε αυτά τα μέρη του εγκεφάλου, προσφέροντας μια βιολογική βάση για τις γνωστικές και συναισθηματικές δυσκολίες που αναφέρουν συχνά όσοι υπερεργάζονται.

Αυτές οι αλλαγές μπορεί να είναι «τουλάχιστον εν μέρει αναστρέψιμες» εάν αντιστραφούν οι περιβαλλοντικοί στρεσογόνοι παράγοντες. Ωστόσο, η επιστροφή στην αρχική κατάσταση του εγκεφάλου μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο.

Προηγούμενες έρευνες έχουν επίσης δείξει τις αρνητικές επιπτώσεις της πολύωρης εργασίας στην υγεία. Το 2021, κοινή μελέτη του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) υπολόγισε ότι η υπερεργασία οδήγησε σε πάνω από 745.000 θανάτους μέσα σε έναν χρόνο.

Οι πολλές ώρες εργασίας έχουν επίσης συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο διαβήτη στις γυναίκες και μείωση των γνωστικών ικανοτήτων. Αν και οι συμπεριφορικές και ψυχολογικές συνέπειες της υπερεργασίας είναι γνωστές, οι υποκείμενοι νευρολογικοί μηχανισμοί και οι ανατομικές αλλαγές είναι λιγότερο κατανοητοί.

Παρόλο που τα αποτελέσματα της μελέτης που προαναφέρθηκε πρέπει να ερμηνευτούν με προσοχή λόγω του πιλοτικού χαρακτήρα της μελέτης, αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό πρώτο βήμα στην κατανόηση της σχέσης μεταξύ υπερεργασίας και εγκεφαλικής υγείας, είπαν οι ερευνητές.

Οι κυβερνήσεις, οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι μπορούν όλοι να αναλάβουν δράση για την προστασία της υγείας των εργαζομένων από τις πολλές ώρες εργασίας, με νόμους, ρυθμίσεις και πολιτικές που μπορούν να διασφαλίσουν υγιή ωράρια εργασίας. Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν τη σημασία της αντιμετώπισης της υπερεργασίας ως ζήτημα επαγγελματικής υγείας.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Occupational and Environmental Medicine.Από το CNN Health

https://edition.cnn.com/2025/05/13/health/long-working-hours-study-scli-intl-wellness

Απόδοση επιμέλεια Δημήτριος Φυλακτόπουλος MD PhD 17/5/2025